Feitelijke gegevens
- 7e druk, 1922
- 736 pagina's
- Uitgeverij: De Bezige Bij
Flaptekst
Ulysses, het meesterwerk van James Joyce, is de onovertroffen evocatie van één dag in Dublin aan het begin van de twintigste eeuw. We volgen drie Dubliners, vreemdelingen in hun eigen land. Stephan Dedalus, de student die kunstenaar wil zijn. Leopold Bloom, een joodse colporteur van advertenties, en de reïncarnatie van Odysseys, de eeuwige zwerver, En Molly, Blooms vrouw, die in het slothoofdstuk een magistrale, ontroerende en scabreuze monoloog houdt. Ulysses, misschien wel het beroemdste boek van de twintigste eeuw, is een roman met een ongelooflijke rijkdom aan taalspelen, tekstregisters, klankeffecten, referenties, stijlen en dialecten, maar ook een van de meeslependste een geestigste boeken uit de wereldliteratuur.
Eerste zin
Statig kwam de dikke Buck Mulligan uit het trapgat.Samenvatting
Deel I
Episode 1 – Telemachus – de toren
De roman begint met de verhaallijn van Stephen Dedalus, deze verhaallijn speelt zich enkele kilometers ten zuidoosten van Dublin. Het is 8 uur ’s morgens, 16 juni 1904. Stephen verblijft samen met zijn vriend Buck Mulligan in de Martello Toren en raakt hier in gesprek met de Engelsman Haines. Haines is geïnteresseerd in de gedachten van Stephen over het Ierse volk, maar Stephen vertrouwd hem niet en gedraagt zich een beetje afstandelijk. Buck Mulligan is een joviale man die wat spottend over de katholieke kerk praat, maar veel respect heeft voor Stephen. Stephen is vooral bezig met de dood van zijn moeder, en hoe zijn moeder hem vroeg voor haar te bidden en hij dit niet deed.
Episode 2 – Nestor – de school
Het is 10 uur ’s ochtends. Stephen geeft les op een school in Dalkey, aan ongeïnteresseerde studenten. Hij maakt grapjes voor de klas, maar de studenten pikken deze grapjes niet op, en helpt een jongen met zijn wiskundehuiswerk. Wanneer de studenten gaan hockeyen, heeft Stephen een bespreking met de directeur (Mr. Deasy). Mr. Deasy probeert Stephen een beetje de les te lezen en komt naar voren als iemand die met de Engelsen sympathiseert en antisemitisch is. Stephen gaat hier niet heel direct tegenin, maar het is wel duidelijk dat hij het er niet mee eens is. Mr. Deasy denkt er het zijne van; Stephen zal vast niet lang zijn baan behouden.
Episode 3 – Proteus – het strand
Stephen gaat met het openbaar vervoer naar Dublin. Om 12.30 heeft hij met Buck afgesproken. Samen lopen ze over het Sandymount strand en Stephen laat zijn gedachten de vrije loop. Zo denkt hij na over zijn eigen rol in het grotere geheel en hij stelt zich voor dat er een verbintenis is van het Hof van Eden (Adam en Eva) naar het heden. Daarnaast denkt hij terug aan het leven dat hij leidde in Parijs en denkt met afkeuring aan hoe ambitieus en pretentieus hij toen was.
Deel II
Episode 4 – Calypso – het ontbijt
Het is weer 8 uur ’s ochtends , maar nu speelt het verhaal zich af bij Leopold en Molly Bloom. Bloom maakt ontbijt-op-bed klaar voor zijn vrouw. Voor hij het boven gaat brengen, haalt hij bij de slager eerst een nier en zet die op. Wanneer hij thuiskomt vindt hij een brief van zijn dochter Milly en een brief aan zijn vrouw van haar zangpartner Blazes Boylan. Bloom brengt de brief, samen met het ontbijt, naar boven. Bloom realiseert zich dat hij de nier heeft laten aanbranden en spoedt zich weer naar beneden. Daar leest hij de brief van zijn dochter en mijmert over haar en over de dood van zijn zoon Rudy. Daarnaast denkt hij over het feit dat hij niet kan voorkomen wat er tussen zijn vrouw en Boylan aan het gebeuren is.
Episode 5 – Lotophagen – het badhuis
Het is 10 uur ’s ochtends. Bloom is inmiddels bij John Rogerson haven gearriveerd. Als eerst haalt hij post op die hij van Martha Clifford heeft ontvangen, een vrouw waar hij een beetje een dubieuze relatie mee heeft. Wanneer hij de kaart wil lezen, loopt hij M’Coy tegen het lijf die een gesprek met hem aanknoopt. Leopold is uitermate verveeld door het gesprek en probeert het gesprek te beëindigen zodat hij de kaart kan lezen. De kaart is geadresseerd aan Henry Flower, zijn pseudoniem. De brief eindigt met de vraag welke parfum zijn vrouw draagt, wat Leopold maar een rare vraag vindt. Na het lezen van de kaart loopt hij naar de kerk waar hij het eind van de dienst bijwoont en nadenkt over de katholieke traditie. Na de dienst haalt hij nog een lotion voor zijn vrouw maar hij is het flesje daarvoor vergeten mee te nemen.
Episode 6 – Hades – het kerkhof
Om 11 uur bevindt Bloom zich in een rijtuig met Marty Cunningham, Simon Dedalus (Stephens vader) en Mr. Power. Ze zijn op weg naar de begrafenis van Dignam. Onderweg ziet Bloom Stephen en zegt dit tegen Simon. Simon begint er vervolgens over dat hij Stephens vriend Buck zo’n eikel vindt. Bloom voelt zich niet op zijn gemak bij de andere mannen. Ze lachen een joodse man uit op straat en spreken hun afkeer over zelfmoord uit, terwijl Blooms vader zelfmoord heeft gepleegd. Tijdens de rit denkt Bloom aan zijn overleden zoon en zijn overleden vader. Ook tijdens de dienst denkt hij na over de dood. Aan het eind van de episode komt hij John Henry Menton tegen, hij kent hem nog van vroeger.
Episode 7 – Aeolus – de krant
Het is avond en Bloom is op het kantoor van de Freeman’s Journal en de Evening Telegraph. Net wanneer hij weggaat, komt Stephen binnen om een artikel dat hij namens Mr. Deasy heeft geschreven af te leveren. Myles Crawford wil Stephen graag aannemen als werknemer. Er ontstaat een conversatie waarin ze het onder andere hebben over de Ierse dialect. Stephen stelt uiteindelijk voor dat ze met z’n allen wat gaan drinken, en het gesprek zet zich buiten het kantoor voort.
Episode 8 – Laestrygonen – de lunch
Het is inmiddels 1 uur ’s middags en Bloom is onderweg naar Davy Byrne’s pub. Zijn gedachten worden overgenomen door zijn honger. Onderweg komt hij Josie Breen tegen, een oude vlam van hem. Daarna bezoekt hij een restaurant maar walgt van hoe de mensen daar als varkens zitten te vreten. Hij besluit een vegetarische lunch bij Davy Barne’s pub te eten. Hij denkt terug aan de tijd dat Molly en hij elkaar net kenden en de liefde bedreven en betreurt dat die tijd in contrast staat met hoe hun relatie nu is. Hierna vertrekt hij om de standbeelden bij de bibliotheek maar wanneer hij daar bijna is, ziet hij Blazes Boylan en duikt de bibliotheek in om hem te ontwijken.
Episode 9 – Scylla en Charybdis – bibliotheek
Het is 2 uur ’s middags en Stephen presenteert in de bibliotheek zijn theorie over Hamlet. Er ontstaat een discussie tussen Stephen en Russell (een van de mannen die de presentatie aanhoort), onder andere over de relevantie van het betrekken van Shakespeare’s biografie bij de interpretatie van zijn werk. Russell raakt geïrriteerd en staat op om te vertrekken. Stephen is geïrriteerd dat hij niet wordt uitgenodigd voor een literair evenement die avond waar de andere mannen wel heen gaan. Stephen en Buck gaan samen wat drinken en komen onderweg Bloom tegen. Buck zegt dat Bloom homo is en dat Stephen op zijn hoede moet zijn.
Episode 10 – Zwerfrotsen – de straten
Het is 3 uur ’s middags en verschillende personages die door de straten van Dublin wandelen komen aan het woord. Deze korte verhaallijnen overlappen elkaar, zowel in tijd als in verbondenheid met elkaar. Stephens zus is een van de personages die aan bod komt, ze bedelt op straat en vraagt geld aan haar vader maar hij geeft haar maar 2 shillings. Stephen maakt zich zorgen om zijn andere zus, hij hoopt dat zij niet in dezelfde situatie terecht komt. Ondertussen blijkt dat Boylan er (naast de vrouw van Bloom) meerdere affaires op nahoudt.
Episode 11 - Sirenen – het buffet
Het is 4 uur ’s middags en het verhaal vindt plaats in het Ormond Hotel. Simon Dedalus komt binnen en flirt met een van de barmeisjes. Bloom ziet Boylan lopen en besluit hem te volgen, het hotel in. Boylan nuttigt hier een drankje met Lenehan en vertrekt daarna naar Blooms huis, om Molly te ontmoeten, maar Bloom is Richie Goulding tegengekomen en gaat met hem dineren. Ondertussen zijn er een aantal mensen die zich om de piano verzamelen en samen muziek beginnen te maken, waaronder Simon Dedalus die de opera Martha zingt. Bloom moet meteen aan Martha Clifford denken en schrijft haar een brief.
Episode 12 – Cycloop – de kroeg
Het is 5 uur ’s middags en een anonieme verteller loopt Joe Hynes tegen het lijf. Samen gaan ze naar Barney Kiernan’s pub om ‘de burger’ te spreken. De burger is een oude man die met zijn hond aan de bar zit. Hij heeft Ierland hoog zitten en praat graag over de onrechtvaardigheden die het land zijn aangedaan. Alf Bergan, John Wyse Nolan en Lenehan komen binnen en mengen zich in de discussie. Ook Bloom komt binnen en mengt zich in het gesprek maar hij vindt niet echt aansluiting in het gesprek. Zodra hij het gezelschap verlaat, spreekt iedereen zich negatief uit over hem. Ze maken grappen over zijn joods-zijn en zijn gebrek aan mannelijkheid. Wanneer Bloom zich weer bij het gesprek voegt, loopt het uit op een scheldpartij tussen de burger en Bloom.
Episode 13 – Nausicaä – de rotsen
Het is 8 uur ’s avonds. Een groep vrouwen is samengekomen op het Sandymount strand (Edy Boardman met haar baby, Cissy Caffrey met haar broertjes Tommy en Jacky, en Gerty MacDowell. Cissy en Edy spelen met de kinderen terwijl Gerty dagdroomt over trouwen. Ze ziet een donkere man (dit blijkt later Bloom te zijn) en de twee hebben oogcontact. Zij vraagt zich af wie hij is en fantaseert dat ze samen een relatie hebben. Er klinkt vuurwerk van een nabijgelegen markt en iedereen, behalve Gerty en Bloom, gaan kijken. Later blijkt dat Bloom stond te masturberen en hij voelt zich hier schuldig over zodra hij ziet dat Gerty mank loopt. Hij denkt na over Molly en zijn dochter en de vrouw in het algemeen.
Episode 14 – Runderen van de Zon – de kraamkliniek
Het is inmiddels 10 uur ’s avonds en in het ziekenhuis is Mina Purefoy bezig met bevallen. Ook Bloom bevindt zich in het ziekenhuis, in een kamer waar een aantal dokters en studenten lol zitten te maken. Ook Stephen is onder hen hij is enorm dronken. Terwijl iedereen luchtige onderwerpen bespreekt, heeft hij het over religie en filosofie. Ook Buck arriveert, met Alec Bannon (hij date met de dochter van Bloom). Iedereen moet erg lachen om de grappen van Buck. Ondertussen is Mina Purefoy bevallen, wanneer het gezelschap weggaat laat Bloom de zuster zijn beste wensen overbrengen. Stephen en Lynch gaat na het bezoeken van een bar naar de nachtstad, een hoerenbuurt. Bloom besluit hen te volgen om een oogje in het zeil te houden.
Episode 15 – Circe – het bordeel
Deze episode bestaat voornamelijk uit dialogen en de gedachten van Bloom en Stephen. Realiteit en verbeelding zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden. Het is middernacht en Stephen en Lynch dwalen rond in de nachtstad. Bloom volgt hen en fantaseert dat hij zijn vader tegenkomt. Later beeldt hij zich in dat hij voor ontucht is aangeklaagd; verschillende personages uit het boek komen voor of tegen hem getuigen. Daarna fantaseert hij dat hij koning is en dat de mensen hem aanbidden. Nog weer later fantaseert hij over seks met Bella, de eigenaresse van een bordeel, die hem in een prostituee zal veranderen. Ondertussen is Stephen al zijn geld aan het uitgeven. Hij danst met de prostituees maar wordt afgeleid door een visioen dat zijn moeder is opgestaan uit de dood. Even later is Stephen buiten op straat verwikkeld in een verbale ruzie. Bloom probeert het te sussen, maar er komt toch politie op hen af. Zij willen Stephens naam noteren, maar Bloom overtuigd hen ervan dat dit niet nodig is.
Deel III
Episode 16 – Eumaeus – het wachthuis
Het is 1 uur ’s nachts en Bloom helpt Stephen met lopen (omdat hij zo dronken is) en samen wachten ze op de taxi. Ondertussen hebben ze het onder andere over de moorden die in Phoenix Park zijn gepleegd. Een zeeman komt hen vergezellen en vertelt over de dingen die hij heeft meegemaakt op reis, maar Bloom denkt dat het verzonnen verhalen zijn. Bloom probeert een gesprek aan te knopen met Stephen, maar Stephen raakt geïrriteerd van het communistische standpunt dat Bloom inneemt. Uiteindelijk nodigt Bloom Stephen bij hem thuis uit. Onderweg discussiëren ze over muziek. Stephen zingt een stukje en Bloom is onder de indruk van zijn stem.
Episode 17 – Ithaca – het huis
Het is 2 uur ’s nachts wanneer Bloom en Stephen bij Bloom thuis arriveren. Voor de deur realiseert Bloom dat hij zijn sleutel is vergeten en hij klimt daarom door het raam naar binnen. Hij laat Stephen binnen en de twee mannen gaan in de keuken zitten. Ze discussiëren over hun verschillende achtergronden. Stephen laat Bloom zien hoe hij Iers kan schrijven en andersom laat Bloom Stephen zien hoe hij Hebreeuws schrijft. Bloom nodigt Stephen uit om te blijven slapen maar hij wijst dit aanbod beleefd af. Ze urineren samen in de tuin en zien dan een vallende ster. Daarna vertrekt Stephen en Bloom kruipt bij zijn vrouw in bed. Bloom voelt nog Boylans aanwezigheid in de kamer. Molly vraagt hoe zijn dag was en Bloom vertelt over zijn dag.
Episode 18 – Penelope – het bed
Het is ongeveer 4 uur ’s nachts. Deze episode beschrijft de gedachten van Molly, de vrouw van Bloom, terwijl ze wakker ligt in bed. Ze denkt na over haar affaire met Boylan en denkt terug aan hun vrijpartijen, maar ook aan de seks die ze gehad heeft met eerdere geliefden. Ze verdenkt Bloom van vreemdgaan; ze heeft pornografische documenten gevonden en is op de hoogte van de correspondentie met Martha. Ze gaat naar de wc om zich te verschonen (ze is ongesteld) en wanneer ze terug is in bed, denkt ze aan haar kinderjaren. Daarna denkt ze aan Stephen en fantaseert dat ze een romance hebben. Haar laatste gedachte voor ze in slaap valt is hoe Bloom haar ten huwelijk heeft gevraagd en hoe ze hier ‘ja’ op zei.
Personages
Molly Bloom
Molly is de vrouw van Leopold Bloom. Tot aan het eind komt ze af en toe zijdelings aan de orde. Zo blijkt ze volgens de mannen uit de buurt aantrekkelijk te zijn en iedereen vraagt ze af waarom ze met Bloom is getrouwd. We leren Molly vooral kennen via de gedachten van Bloom, die haar aanbidt. Hij houdt onvoorwaardelijk van haar, terwijl zij vreemdgaat met Boylan. In de laatste episode worden de gedachten van Molly beschreven en hieruit blijkt dat ze zich erg bewust is van hoe haar omgeving haar ziet. Ze houdt wel degelijk van haar man maar heeft toch seksuele behoeften die hij kennelijk niet kan bevredigen.
Stephen Dedalus
Stephen is een jongeman die het leven van een artiest wil leiden. Zijn moeder is overleden, maar hij wilde niet voor haar bidden, hij heeft zich namelijk afgekeerd van het geloof. Hij kijkt met afkeuring terug op zijn jongere ik omdat hij toen ambitieus en pretentieus was. Stephen wordt omschreven als een intelligente, geëngageerde man, maar tevens als een verwende jongen die vindt dat alles moet gaan zoals hij dat wil. In de loop van het verhaal neemt Bloom Stephen steeds meer onder zijn hoede, hij wordt als een soort vader voor hem.
Leopold Bloom
Bloom is colporteur van advertenties. Hij wordt omschreven als een man met een grote eetlust; hij eet vaak en veel. De focus ligt sowieso erg op zijn lichamelijkheid; ook wordt beschreven hoe hij zijn ontlasting doet, hoe hij in bad gaat en scheten laat. Ook zijn seksleven en zijn gedachten over seks komen veel aan bod. Opmerkelijk is dat hij niet ingrijpt, terwijl hij weet dat zijn vrouw vreemdgaat. Wel maakt het idee dat hij zijn vrouw seksueel niet kan bevredigen, hem van streek. Naast de nadruk die gelegd wordt op de lichamelijkheid van Bloom, is zijn afkomst van groot belang. Hij is namelijk joods en Ierland was destijds antisemitisch. Ondanks dat Bloom geen extreem toegewijde jood is, is het wel bepalend voor het perspectief van de gedachten van Bloom, over bijvoorbeeld religie.
Quotes
"Mr. Bloom bleef helemaal achteraan staan, met zijn hoed in de hand, en telde de ontblote hoofden. Twaalf. Ik ben de dertiende. Nee. Die kerel met zijn mackintosh is de dertiende. Getal van de dood. Vanwaar komt die verduiveld aangewaaid? Hij was niet in de kapel, durf ik een eed op te doen. Dwaas bijgeloof, dat van die dertien." Bladzijde 119
"Mr. Bloom stak zijn neus. Snuf. In zijn. Snuf. Vestopening. Amandel of. Nee. Citroen. O nee, 't is die zeep." Bladzijde 397
"Welke parallelle route volgden Bloom en Stephen bij hun terugkeer? Gezamenlijk verlieten beiden in normale wandelpas de Beresford Place en volgden de Lower en Middle Gardiner Street en de Mountjoy Square West in de genoemde orde; daarna sloegen ze allebei linksaf en volgden in vertraagde pas de Gardiner's Place door een onoplettendheid tot aan de andere hoek van de Temple Street." Bladzijde 699
Thematiek
MaatschappijkritiekZoals bij het onderdeel ‘tijd/decor’ al bleek, is de setting erg belangrijk voor deze roman. Er wordt een beeld geschetst van het Dublin van toen. Hierbij komen verschillende politieke kwesties aan de orde, zoals het onafhankelijk worden van Ierland en de hervorming op het gebied van lastenverdeling over rijken en arbeiders. Of het echt maatschappijkritiek is, valt te bediscussiëren. De auteur neemt namelijk geen expliciet standpunt in, maar laat verschillende standpunten aan bod komen door veel verschillende personages aan het woord te laten. Er wordt niet gezegd dat het ene standpunt beter is dan het andere, de lezer dient dit voor zichzelf uit te maken. De roman geeft in ieder geval een goed beeld van de maatschappij van die tijd op die plaats.
Motieven
Uitwisselen van literaire en politieke gedachten
Het onderwerp ‘politieke gedachten’ is al aan bod gekomen onder het kopje ‘thematiek’, maar ook literatuur en de ideeën van de personages daarover is een terugkerend onderwerp. Een voorbeeld hiervan is de presentatie die Stephen over Shakespeare geeft. In deze presentatie blijkt duidelijk zijn opvatting over literatuur (namelijk dat je de biografie van een auteur niet bepalend moet laten zijn voor de interpretatie van zijn werk).
Religie
Het is duidelijk dat Stephen zich heeft afgekeerd van de religie (katholicisme) waarmee hij is opgevoed. Daarnaast zijn veel personages bezig met wat religie voor hen betekent. Het politieke conflict tussen Ierland en Engeland werd gecompliceerd doordat men in Ierland veelal katholiek was en in Engeland Protestant. Dit zie je terug in de roman.
Mythologie
De roman is gestructureerd naar de indeling van Homerus Odyssee, elke episode verwijst naar een episode van de Odyssee en de hoofdpersonages uit Ulysses verwijzen naar de personages uit de Odyssee (Bloom naar Odyssee, Stephen naar Odyssees zoon Telemachus en Molly naar Odyssees vrouw Penelope). Er zijn veel parallellen aan te wijzen tussen de twee verhalen. Maar waarom heeft Joyce hiervoor gekozen? In interviews vertelt Joyce dat het hem opvalt dat verhalen over helden vrijwel altijd dezelfde structuur hebben. Hij heeft deze roman dezelfde structuur gegeven, maar in plaats van er een mythisch, groots verhaal van te maken, heeft hij het verhaal met beide voeten op de grond gezet door het af te laten spelen in een gewone stad, verteld door gewone mensen. Hij speelt hierdoor met de verwachtingen die de lezer heeft van een mythologisch verhaal en de verwachtingen bij een verhaal dat over alledaagse dingen rept.
Seks
Ulysses is in 1922 gepubliceerd en heeft toen veel ophef veroorzaakt vanwege de seksuele handelingen en gedachten die expliciet werden beschreven. Tegenwoordig veroorzaakt dit niet meer zo veel controverse, maar het is goed om tijdens het lezen in je achterhoofd te houden dat het in die tijd niet gebruikelijk was om seks zo expliciet en weinig romantisch te beschrijven.
Trivia
Er is een dag vernoemd naar 16 juni, de dag waarop Ulysses zich afspeelt, namelijk Bloomsday (verwijzend naar de achternaam van Leopold).
Titelverklaring
Ulixes (ook wel als Ulysses gespeld) is de Latijnse benaming voor Odysseus, een figuur uit de Griekse mythologie. James Joyce heeft zijn verhaal, dat zich afspeelt in Dublin in de moderne tijd, geschreven aan de hand van het leven van Odysseus. Wat dit precies betekent voor het verhaal, vind je onder 'motieven'.
Structuur & perspectief
De roman bestaat uit 18 episodes die zijn onderverdeeld in 3 delen. Deel I bevat episode 1 t/m 3, deel II bevat episode 4 t/m 15 en deel III bevat episode 16 t/m 18. Al deze episodes hebben in de inhoudsopgave een naam gekregen die verwijst naar het verhaal van Odysseus. Zo heet episode 1 'Telemachus', verwijzend naar de zoon Telemachus van Odysseus en Penelope en episode 2 'Nestor', verwijzend naar Nestor, de koning van Pylos.
Het verhaal speelt zich in principe chronologisch af, maar doordat er verschillende verhaallijnen worden gevolgd en deze elkaar soms in de tijd overlappen, zijn er toch sprongen terug in de tijd. Doordat er veel aandacht wordt besteed aan de overpeinzingen van de personages lijkt het soms alsof er heel veel tijd is verstreken, maar dat blijkt dan niet het geval te zijn.
Het vertelperspectief van Ulysses is moeilijk te vatten in termen van de traditionele verhaalanalyse. Er komen namelijk een tiental perspectieven aan bod van waaruit wordt verteld, waarbij het soms niet eens duidelijk is wie er nou precies vertelt. Het feit dat er wordt gespeeld met verschillende stijlen (zie het kopje ‘Stijl’) laat zien dat Joyce de verteller bewust verschillende rollen laat aannemen en hiermee de lezer in verwarring brengt. Wat in ieder geval wel vastgesteld kan worden, is dat de verteller toegang heeft tot de gedachten van Leopold, Stephan en Molly en dat is in mindere mate het geval bij de overige personages. De gedachten van de personages zijn geschreven in een stream-of-consciousness-stijl (letterlijk een stroom van gedachten, zonder dat deze worden geordend door de verteller).
Decor
Het verhaal speelt zich af in en rond Dublin, op 16 juni 1904. Zowel de tijd als de plaats zijn erg belang voor het interpreteren van deze roman. Destijds speelden er verschillende politieke issues die terugkomen in de roman. Een daarvan is de vraag of Ierland onafhankelijk kon worden van de Engelse kolonisatie. Daarnaast komt de hervorming aan de orde die toen plaatsvond in Ierland. Met de hervorming wordt bedoeld dat Ierland niet langer bestuurd zou worden door de rijke bovenlaag, terwijl de arbeiders al het zware werk verzetten en de economie in stand hielden maar daar weinig tot niks voor terugzagen.
Naast deze onderliggende thematiek, wordt er ook gewoon heel veel verwezen naar concrete zaken in Dublin. Denk hierbij aan straatnamen en bepaalde pubs, maar er zijn ook personages die verwijzen naar personen in de werkelijkheid (bijvoorbeeld Buck Mulligan, die zou verwijzen naar Oliver St. John Gogarty). Het boek geeft een goed beeld van hoe de stad Dublin er destijds uitzag en wat er speelde.
Stijl
Zoals bij ‘structuur en perspectief’ al werd opgemerkt, is de stijl die wordt gehanteerd in deze roman zeer divers. Zo worden er in episode 7 nieuwskoppen in de dialogen gebracht, worden er in episode 12 geparodieerd met verschillende schrijfstijlen, wordt er in episode 13 satire gemaakt van sentimentele literatuur voor jonge meisjes en ga zo maar door. James Joyce speelt hier bewust mee, hij zegt namelijk: ‘Form is content, content is form.’ De stijl bepaalt dus de inhoud van wat hij schrijft en vice versa.
Wat wel in z’n algemeenheid valt te zeggen over de stijl, is dat de zinnen die Joyce construeert vaak moeilijk te begrijpen zijn. Dit komt onder andere door de lengte, maar ook in de dialecten die in de dialogen worden verwerkt en de associatieve gedachten die elkaar opvolgen van de verschillende personages.
Slotzin
De laatste episode bevat vrijwel geen interpunctie dus de laatste zin is te lang om hier te citeren.Beoordeling
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: Ulysses is geen gemakkelijk boek. Het lezen van Ulysses vraagt veel inspanning en zelfs wanneer je er de hele tijd met je gedachten bij bent, is het soms moeilijk te volgen wat er nou precies gebeurt. Laat je echter niet te snel uit het veld slaan. Met behulp van secundaire literatuur (en hopelijk dit verslag) is het zeker te doen! Wanneer je je door de ruim 800 bladzijdes hebt geworsteld, heb je een mooi beeld van het Dublin in de vroege jaren van de twintigste eeuw.
Recensies
"Moet je Ulysses lezen of gelezen hebben? Niks moet, echt niet. Zonder deze roman van kaft tot kaft te hebben gelezen kan je prima meepraten over literatuur, want dat is toch waar het vaak omdraait bij deze roman? " http://www.tzum.info/2012...vertaling/
"Ulysses is the most important contribution that has been made to fictional literature in the twentieth century. " http://www.nytimes.com/bo...ysses.html
REACTIES
1 seconde geleden
J.
J.
Ulysses lijkt me geen boek om leerlingen waardering voor of zin in literatuur bij te brengen. Het eerste vereiste is toch dat een tekst te begrijpen is.
Dat laat bij dit boek regelmatig te wensen over. Bob Dylan schrijft erover in zijn boek "Kronieken" : ... 'ik zag de roman Ulysses staan... een eerste druk van het boek, en ik kon er geen touw aan vastknopen. James Joyce leek me de arrogantste man aller tijden, hield allebei zijn ogen wijd open en had een enorme talenknobbel, maar ik zou niet weten waar hij het over had.'
8 jaar geleden
AntwoordenJ.
J.
Jorge Luis Borges schreef in zijn Essays over Ulysses:
Ik beken dat ik niet alle zevenhonderd bladzijden heb doorgeworsteld, ik beken dat ik alleen fragmenten heb gelezen en toch ken ik het met die avontuurlijke, gerechtvaardigde zekerheid waarmee we beweren een stad te kennen zonder te doen of we vertrouwd zijn met alle straten die er deel van uitmaken.
en
Bij James Joyce is sprake van een dubbel oeuvre. Wij hebben die twee lijvige en waarom zouden we niet zeggen onleesbare romans die Ulysses en Finnegans Wake zijn (dat mooie gedichten omvat en het bewonderenswaardige
A Portret of the Artist as a Young Man) en ...
6 jaar geleden