Miss Peregrine's Home for Peculiar Children door Ransom Riggs

Flaptekst

Eerste zin

Ik had me er net bij neergelegd dat ik een gewoon leven zou leiden, toen er opeens ongewone dingen gebeurden.

Samenvatting

Jacob is erg gehecht aan zijn grootvader (van vaderskant) Abraham Portman, die graag vertelt over zijn tijd in het kindertehuis voor bijzondere kinderen waar hij tijdens WO II woonde. Van die kinderen heeft hij zelfs bizarre foto's die bewerkt lijken. Hij heeft het altijd gehad over monsters die het op hem gemunt hadden en waartegen hij later is gaan vechten, waarschijnlijk nazi’s. Op een gegeven moment gelooft Jacob de verhalen niet meer, maar wanneer hij vijftien is, overlijdt opa Portman op mysterieuze wijze in het bos toen hij dacht te moeten vluchten voor de monsters. Hij vraagt Jacob naar het eiland van het weeshuis te gaan. Vlak na zijn dood ziet Jacob een angstaanjagend gezicht met tentakels in de mond tussen de bomen.

In de daaropvolgende maanden moet Jacob in intensieve therapie bij dokter Golan vanwege angsten en schuldgevoelens. Opa Portmans laatste woorden achtervolgen hem tot in zijn nachtmerries: het eiland, Emerson, de vogel in de lus, het graf van de oude man en 3 september 1940.

Op zijn zestiende verjaardag krijgt Jacob een bundel van brieven van Ralph Waldo Emerson, met daarin verstopt een brief van vijftien jaar geleden, die mevrouw Alma LeFay Peregrine (afgeleid van het Latijnse woord voor slechtvalk) aan opa Portman schreef en waarin ze hem vraagt weer eens wat van zich te laten horen. Jacob vermoedt dat zij de directrice en beschermster van het weeshuis was of is.

Samen met zijn vader gaat Jacob naar Cairnholm Island. Daar vindt hij het skelet van het oude weeshuis, maar zonder een spoor van inwoners en in staat van totale verwering.

In de oude kerk die nu een museum is, ontdekt Jacob het lichaam van een Oude Man, die in de steentijd als menselijk offer gedood werd. Zijn gezicht lijkt op wat Jacob in de lucht zag toen zijn opa stierf, en curator Martin Pagett vertelt hem dat alle bewoners van het weeshuis overleden bij een Duitse luchtaanval op 3 september 1940. De enige die het overleefde, was opa Portman.

De volgende ochtend verschijnt er een slechtvalk (Peregrinus) in Jacobs kamer en hij gaat weer naar de ruïne van het weeshuis. Daar vindt hij nog meer bizarre foto’s en ziet hij een aantal van de kinderen die erop staan. Jacob bevindt zich nu op 3 september 1940. Twee De kinderen, Emma (die vuur kan maken met haar handen) en Millard (de onzichtbare jongen) onthullen dat ze in een tijdlus zitten: elke dag opnieuw is het weer 3 september 1940. Ze brengen hem naar het lichte, levendige huis waar Jacob kinderen met hun magische krachten bezig ziet.

Hij ontmoet mevrouw Peregrine, die hem vertelt dat ze een ymbryne is: ze kan in een vogel veranderen en de tijd manipuleren. Met die gave heeft ze een tijdlus gecreëerd, een veilige leefomgeving van onbepaalde duur voor bijzondere mensen - en dat is wat het weeshuis is, in de vorm van 3 september 1940. Voor die tijd was het weeshuis ook al geïsoleerd, maar het werd een tijdlus om te zorgen dat niemand zou sterven door het bombardement.

Jacob blijft het weeshuis bezoeken, sluit vriendschappen met de magische kinderen, wordt verliefd op Emma (die de geliefde was van Abraham) en verbergt dat alles voor zijn vader. Hij begint te overwegen om op het eiland te blijven en in de tijdlus te worden opgenomen. Jacob wekt de interesse van de weeshuiskinderen voor de toekomst, maar mevrouw Peregrine legt hem uit dat de kinderen in de tijdlus onsterfelijk zijn en eeuwig kind blijven: daarbuiten verouderen en sterven ze snel.

Jacob ontdekt op de bovenverdieping van het huis het lichaam van de overleden Victor, die het weeshuis verliet en vermoord werd door de monsters. Emma vertelt Jacob dat zijn grootvader de monsters kon zien - en Jacob realiseert zich dat hij dat ook kan, dat hij een monster zag op de avond dat grootvader stierf.

Diezelfde avond nog komt een van mevrouw Peregrines collega-beschermers naar her weeshuis omdat er monsters naar haar lus zijn gekomen die haar partner gevangen hebben genomen, net zoals veel andere bewaaksters van tijdlussen.

Mevrouw Peregrine legt Jacob uit dat de monsters ook mensen met bijzondere gaven waren, die hun krachten echter misbruikten en bij een mislukt experiment in onsterfelijke hulsels (wezens zonder hart en ziel) veranderden die erop uit waren om zoveel mogelijk mensen met bijzondere krachten "op te eten" om zo een schepsel te worden, een dienaar van de hulsels die door kan gaan voor een onsterfelijk wezen, maar met menselijke fysieke eigenschappen. Zij leven tussen de normale mensen en hun voornaamste kenmerk is hun stel pupilloze ogen.

In Cairnholm gebeuren ondertussen curieuze dingen: een groep schapen wordt vermoord, Jacobs vader ontmoet een vreemde, kluizenaarsachtige man die altijd een zonnebril draagt en Martin wordt dood uit de zee opgevist. Wanneer Jacob dit nieuws aan mevrouw Peregrine vertelt, wil ze de kinderen voorlopig opsluiten, maar een aantal van hen haalt Jacob over om hen mee te nemen naar het dorp - de tijdlus uit - om samen te ontdekken wat er gaande is.

Ze ontmoeten de kluizenaar: hij is een schepsel en hij heeft Jacob gedurende zijn hele leven geobserveerd in de gedaante van buschauffeur, tuinman en meest recentelijk zijn therapeut. Hij is degene die Jacobs grootvader heeft vermoord en het monster waarvoor hij werkt, is de Oude Man. Het schepsel ontsnapt en Jacob en Emma worden achtervolgd door het monster voordat Jacob het uiteindelijk doodt. Terug in het huis blijkt echter dat het schepsel mevrouw Peregrine en haar collega-beschermster in hun vogelgedaante heeft ontvoerd. Alle kinderen zijn echter in veiligheid.

Samen met Emma, Millard en het supersterke meisje Bromwyn gaat Jacob achter het schepsel aan, dat zich in een vuurtorenterrein ophoudt. Millard wordt echter neergeschoten door het schepsel (Golan) en verliest erg veel en snel bloed. Emma en Jacob gaan alleen verder en Jacob vermoordt Golan. De vogelkooi redden ze ternauwernood uit het water, maar de vriendin van mevrouw Peregrine is weg en haarzelf lukt het niet om weer in haar menselijke gedaante te veranderen. Terug bij het huis blijkt dat de tijdlus niet herstart is, zoals elke avond zou moeten gebeuren: het huis ligt in puin door het bombardement.

De kinderen besluiten om op zoek te gaan naar de plek waar de andere ymbrynes gevangen worden gehouden, wat inhoudt dat ze naar een andere tijdlus moeten reizen - dat is niet alleen gevaarlijk, maar betekent ook dat ze niet meer terug zullen kunnen naar hun eigen lus. Jacob besluit met ze mee te gaan en zijn eigen leven compleet op te geven.

Personages

Jacob Portman

Jacob is zestien en opgegroeid als een typische rijkeluiszoon. Hij is enig kind en heeft altijd met zijn ouders in een mooi huis in Florida gewoond, dichtbij zijn grootvader met wie hij al van kleins af aan een hechte band heeft. Jacob is erg slim en volgt op school lessen voor hoogbegaafde kinderen, maar naast zijn punkervriend Ricky en zijn baantje in de drogisterij van zijn oom, Smart Aid, heeft hij geen sociale contaten en houdt hij zich liever bezig met computerspelletjes. Met zijn ouders is hij ook niet erg hecht, maar qua karakter is hij wel een beschaafde jongen: hij houdt zich graag afzijdig van de aandacht, maar is wel opmerkzaam, nadenkend, moedig, koppig en in zichzelf gekeerd. Jacob is nogal onzeker over de dingen die er met zijn opa gebeuren, maar gaat uiteindelijk toch dieper in op diens geschiedenis - niet alleen om uit te zoeken wie zijn opa nou eigenlijk echt was, maar ook om zichzelf beter te leren kennen.

Franklin Portman

Franklin is Jacobs vader en de zoon van opa Portman. In zijn jeugd kreeg hij maar minimale aandacht van zijn vader, wat hij altijd toeschreef aan diens gruwelijke oorlogservaringen en het feit dat hij veel in aanraking was gekomen met de dood. Franklin heeft daardoor nooit een band van verstandhouding kunnen opbouwen met opa Portman. Hij is getrouwd met een rijke vrouw en is gepassioneerd door alle soorten vogels, waarover hij dan boeken schrijft die nooit helemaal afgemaakt worden. Franklin is een man van bevliegingen, die zich helemaal kan verliezen in het nastreven van een tijdelijke droom. Hij is voor Jacob een passieve opvoeder, die wel het beste voor zijn zoon wil maar hem moeilijk iets kan weigeren.

Abraham Portman

Opa Portman heeft een zwaar leven achter de rug, dat begon toen hij als jongen weg moest uit Polen om te vluchten voor de nazi\'s en nooit zijn familie weerzag. Hij bracht een groot aantal jaren door in het kindertehuis van mevrouw Peregrine, waar hij opgroeide tussen de kinderen met bijzondere krachten, vriendschap met hen sloot, verliefd werd op een meisje en bovendien ook zijn eigen kracht om monsters te zien, ontdekte. Toen hij uiteindelijk genoeg kreeg van het eeuwig hetzelfde leven in de tijdlus, ging hij er weg en bouwde een nieuw leven op. Hij diende in het leger en settelde zich daarna in Amerika, maar bleef altijd bang voor de monsters, hij bleef altijd achterom kijken naar zijn herinneringen aan het weeshuis. De monsters vermoorden hem uiteindelijk. Abraham had een vrij sterk karakter, met uitgesproken meningen, maar was altijd erg in zichzelf gekeerd en hield er niet van om uiting te geven aan zijn emoties. Hij bleef altijd heel koppig vasthouden aan zijn herinneringen, hoewel niemand hem ooit geloofde als hij verhalen vertelde over monsters of kinderen met bijzondere gaven, Hij was erg geliefd bij de mensen in het weeshuis en stond bekend als iemand die hield van kunst, discussies over politiek en literatuur.

Alma Peregrine

Er is maar weinig bekend over de jeugd van Alma Peregrine, maar het is een feit dat ze een ymbryne is: ze kan in een vogel veranderen en de tijd manipuleren, en gebruikt deze gaven om de tijdlus van haar weeshuis in stand te houden. Ze kan in een slechtvalk veranderen en wanneer ze in haar menselijke gedaante leeft, is ze erg imponerend. Ze rookt graag pijpen en staat zeer stevig in haar schoenen. Aan de ene kant is ze een moeder voor alle kinderen die ze opvangt, maar tegelijkertijd geeft ze hen les, begeleidt ze hen in het leren omgaan met hun gaven en is ze ook een strenge directrice die hen kort houdt. Ze is kalm en standvastig, verliest nooit haar zelfbeheersing, is intelligent, zelfverzekerd en heeft een sterke autoriteit over zich.

Quotes

"Nog vreemder waren zijn verhalen over het leven in het Welshe weeshuis. Het was een betoverde plek, zei hij, gemaakt om de kinderen tegen de monsters te beschermen, op een eiland waar de zon elke dag scheen en waar nooit iemand ziek werd of doodging. Iedereen woonde er samen in een groot huis, dat beschermd werd door een oude, wijze vogel." Bladzijde 7

"'Er is geen tijd,' fluisterde hij. Toen tilde hij zijn hoofd op van de grond, de inspanning deed hem trillen en hij ademde in mijn oor: 'Vind de vogel. In de lus. Aan de andere kant van het graf van de oude man. 3 september 1940.' Ik knikte, maar hij zag dat ik het niet begreep. Met het laatste beetje kracht dat hij nog had, voegde hij eraan toe: 'Emerson... de brief. Vertel hen wat er gebeurd is, Jakkob.'" Bladzijde 30

"Zelfs toen ik zijn verhalen niet meer geloofde, bleef mijn grootvader een beetje magisch. Hij had gruwelijke dingen meegemaakt, hij had het slechtste van de mensheid gezien en zijn leven was erdoor verwoest, maar hij was toch die respectabele, goede en moedige man geworden die ik kende. Dat was magisch. Ik kon dus niet geloven dat hij een leugenaar, een bedrieger en een slechte vader was. Want als opa Portman niet respectabel en goed was, wist ik niet of iemand dat wel was." Bladzijde 82

Thematiek

Wo ii: nasleep en verwerking

Een tijdlang wordt gedacht dat de monsters waarvoor opa Portman zo bang is, de nazi\'s zijn waartegen hij heeft gevochten tegen WO II, dat hij daar een innerlijk trauma aan heeft overgehouden.

Motieven

Magie

Er is duidelijk sprake van magie in het boek: de kinderen hebben bovennatuurlijke krachten, en het bestaan van monsters, ymbrynes en tijdlussen is ook alleen mogelijk in een magisch klimaat.

Queeste

Jacob ervaart het als een persoonlijke zoektocht om naar Cairnholm te gaan omdat hij niet meer weet wat hij nou wel of niet gezien en ervaren heeft en wat hij nou echt voor rol speelt in het verhaal van opa Portman.

Mens en dier (relatie)

Vogels vormen belangrijke motieven: niet alleen is de vader van Jacob erdoor gefascineerd waardoor hij niet in de gaten heeft wat zijn zoon uitspookt, ook is de slechtvalk het dier waarin mevrouw Peregrine als ymbryne kan veranderen.

Wo ii: kinderleed

De tijdlus heeft 3 september 1940 als karakter, midden in de Tweede Wereldoorlog dus. Dit komt ook vaak terug doordat veel omstandigheden rond de personages te maken hebben met de oorlog.

Motto

‘Er is geen slaap, er is geen dood,

zij die lijken te sterven, blijven leven.

Het huis waarin je bent geboren,

de vrienden uit je lentejaren,

de oude man en het jonge meisje,

het harde werk en de beloning,

ze verdwijnen allemaal,

vlieden tot verzinsels,

niet te verankeren.’

Ralph Waldo Emerson

Trivia

Er wordt gewerkt aan de verfilming van dit boek en Tim Burton gaat het waarschijnlijk regisseren.

In het voorjaar van 2013 verschijnt het vervolg op dit boek.

Titelverklaring

De titel verwijst heel eenvoudig naar het weeshuis op Cairnholm Island waar mevrouw Peregrine onderdak en opvang biedt aan kinderen met bijzondere gaven.

Structuur & perspectief

Het boek is verdeeld in elf hoofdstukken waarin een structuur een beetje rommelig is, aangezien er dingen nogal eens herhaald of uitgesteld worden. In het eerste gedeelte ontmoeten we Jacob en zijn grootvader en worden we al meteen in het diepe gegooid door een mysterieuze gebeurtenis. Daarna volgt een stuk waarin we worden meegenomen in het verleden van de personages en waarin we bovendien zien hoe zij omgaan met de gevolgen van de gebeurtenis: dit is tevens de aanloop naar het spannende middenstuk, waarin veel dingen tegelijkertijd gebeuren en uitgelegd worden. In het laatste gedeelte loopt de spanning weer af en worden er nieuwe mysteries geïntroduceerd. Het perspectief ligt gedurende het hele verhaal bij de ik-verteller, Jacob. Tussen de tekst door is het verhaal ook doorspekt met interessante zwartwitfoto's.

Decor

Het verhaal speelt zich af in de moderne wereld van 2011, eerst in het Amerikaanse Florida en daarna op Cairnholm Island in Engeland. Op bepaalde punten in het verhaal wordt er gesproken over dingen die gebeurden in 1940 en verderop in de plot gaat de hoofdpersoon zelf naar dit jaar terug, dus je zou kunnen zeggen dat het zich in twee verschillende tijden afspeelt. Sowieso zou het in Cairnholm een aantal decennia erder kunnen zijn, aangezien men daar leeft zonder elektriciteit, mobieltjes en binnentoiletten. Het grootste deel van het verhaal speelt zich af in het weeshuis van mevrouw Peregrine, dat dan wel op Cairnholm Island staat maar dat totaal afgesloten is van de buitenwereld en waar de inwoners in een tijdlus van 3 september 1940 leven.

Stijl

De stijl van auteur Ransom Riggs is niet heel kenmerkend. Het is waarschijnlijk het beste te vergelijken met een film van Tim Burton: interessant en fascinerend, maar ook wel een beetje bizar. De foto's die in het verhaal verwerkt worden, zijn vernieuwend en maken hem wel bijzonder. Wat de schrijfstijl betreft, gaat Riggs diep in op de emoties en gedachtegangen van zijn personages en beschrijft hij de gebeurtenissen aan de oppervlakte levendig en huiveringwekkend interessant.

Beoordeling

Ik wilde dit boek al lezen vanaf het moment dat ik ervan hoorde, want het mysterie in de plot sprak me al erg aan. Toen ik begon met lezen, werd ik echter wel enigszins teleurgesteld: ik vond het erg moeilijk om in het verhaal te komen, de personages kwamen me vreemd en onrealistisch voor en het verhaal joeg me angst aan, maar vond ik tegelijkertijd erg vergezocht, alsof de schrijver zelf niet wist waar hij naartoe wilde. Ik heb echter doorgezet en na vijf hoofdstukken zat ik toch ineens helemaal in het verhaal. De personages kwamen ineens tot leven met hun psyches en hun persoonlijke queestes, de verhaallijn werd beter uitgewerkt en voor ik het wist, had ik het boek binnen twee dagen uit. Nu ik weet dat het niet zo angstaanjagend en bizar is als ik dacht, vind ik de verhaallijn erg mooi en origineel. De setting is zeer goed beschreven, de personages zijn levendig en het is gemakkelijk om je in hen te verplaatsen. In het begin moet je echt wel even doorzetten om in het verhaal te komen en het beste is om dan je gedachten over waar het naartoe zou kunnen of moeten gaan, even opzij te zetten. De foto's voegen een bijzondere sfeer toe en de plot is verrassend onvoorspelbaar en blijft interessant. Een stukje literaire kunst!

Recensies

"Een bijzonder, huiveringwekkend verhaal verpakt in een prachtige vormgeving met indrukwekkende en griezelige foto’s." http://denachtvlinders.nl...som-riggs/

"Een originele mix van vervreemdende foto\'s, geschiedenis en fantasy" http://www.sevendays.nl/a...kel/187290

Overhoor jezelf