Kappen door Carry Slee

Feitelijke gegevens

• 17e druk, 1999
• 144 pagina's
• Uitgeverij: fmb uitgevers

Flaptekst

Eerste zin

Als Sander het tuinpad op komt rijden, zitten Maarten en Chris al op het hek.

Samenvatting

Sander is verliefd op een meisje uit zijn klas. Ze heet Indra en Sander heeft geen idee of Indra ook op hem verliefd is. Omdat Indra de ziekte van Pfeiffer heeft, is ze ook regelmatig afwezig op school waardoor Sander het lastig vindt om haar gevoelens te peilen. Als Indra uiteindelijk aan Sander heeft laten blijken dat ze hem ook leuk vindt, starten ze een relatie. Deze relatie wordt echter in gevaar gebracht doordat Sander met de verkeerde personen om gaat.

Sander heeft twee vrienden met wie hij al jaren bevriend is. Deze vrienden, Chris en Maarten, zijn bevriend met Emiel. Uit de verhalen over Emiel heeft Sander al allerlei vooroordelen over hem, maar hij besluit om zich niet te laten kennen en Emiel te ontmoeten. Tijdens de ontmoeting van Emiel blijken zijn vooroordelen waar te zijn: Emiel schaamt zich werkelijk nergens voor en probeert alleen maar stoer te doen. Zo deinst hij er niet voor terug om te vechten en vindt hij het niet erg om een portemonnee te stelen.

Als Sander op een gegeven moment met Emiel in een park heeft afgesproken om geld terug te betalen, ziet hij dat Emiel, Chris en Maarten een jongen in een rolstoel mishandelen. Sander verstijft helemaal waardoor hij niet weet wat hij moet doen. Als de jongens vervolgens willen vluchten trekken ze Sander mee waardoor het lijkt alsof hij ook schuldig is.

De volgende dag staat de gebeurtenis in de krant vermeld. Als Sander vervolgens naar school gaat blijkt iedereen boos op hem te zijn. De broer van Heike, Rene, heeft Sander namelijk in het park gezien en heeft rond verteld dat hij één van de daders van de mishandeling is. Onmiddellijk wordt Sander bij de directeur geroepen. Daarnaast worden de ouders van Sander ook ingelicht. Sander probeert nog te ontkennen, maar er is geen ontkomen aan. Alleen zijn eigen ouders geloven dat hij onschuldig is. Zijn klasgenoten, docenten en directeur zijn ervan overtuigd dat hij wat met de mishandeling te maken heeft.

Als Indra vervolgens van haar beste vriendin Heike hoort wat er gebeurt is, wordt ze ontzettend boos. De relatie tussen Indra en Heike loopt al niet goed sinds Indra ziek is omdat Heike denkt dat ze zich aanstelt. Indra denkt dan ook dat ze alleen maar wil stoken tussen Sander en haar.
Als vervolgens de directeur in de klas komt zegt Indra dat het onmogelijk is dat Sander bij de mishandeling aanwezig was, omdat hij op dat moment bij haar was. De directeur gelooft haar nadat ze haar standpunt beargumenteert. Uiteindelijk worden de ouders van Sander opgebeld met de mededeling dat ze naar school moeten komen. Hier biedt de directeur zijn excuses aan voor de valse beschuldigingen.

Als Sander een paar dagen later op straat loopt, ziet hij dat Emiel weer een jongen onder een tunnel mishandelt. Omdat Sander deze keer wel iets wil doen, besluit hij om in te grijpen. Hij zegt meerdere keren tegen Emiel dat hij moet kappen, maar Emiel trekt zich hier niks van aan. Als hij klaar is met de jongen mishandelen richt hij zich op Sander en begint hij te chanteren. Emiel wil namelijk dat Sander aan de politie vertelt dat zijn vrienden Chris en Maarten de jongen mishandeld hebben. Doet hij dit niet, dan doet hij Indra wat aan.

Sander besluit om weg te rennen. Als hij op een gegeven moment veilig is besluit hij om naar Indra te gaan en haar de waarheid over de middag van het park vertellen. Hij vertelt duidelijk aan Indra dat hij niks gedaan heeft en onschuldig is, maar dat hij wel gezien heeft dat zijn vrienden de jongen mishandeld hebben. Indra kan haar oren niet geloven en besluit om Sander het huis uit te gooien. Ze vindt het belachelijk dat hij zijn mond gehouden heeft en wil niks meer met hem te maken hebben.

Als Sander in de tuin van Indra staat, blijkt dat Emiel hem achtervolgt is. Emiel begint Sander te mishandelen om hem zijn lesje te leren.

Als Indra de volgende ochtend wakker wordt heeft ze ontzettend veel spijt van hoe ze gehandeld heeft met Sander. Als ze vervolgens de politie en ambulance bij haar in de straat ziet staan en ze ziet dat Sander daar ligt, raakt ze helemaal in paniek. Ze voelt zich ontzettend schuldig en gaat gelijk mee naar het ziekenhuis waar Sander opgenomen wordt. Daar blijkt dat hij hersenletsel heeft opgelopen.

Als Indra in de wachtkamer zit wordt ze geroepen door een verpleger omdat Sander nadat hij wakker is geworden om Indra gevraagd heeft. Als Indra vervolgens naast hem zit benadrukt Sander nog eens dat hij echt niks gedaan heeft. Indra gelooft hem en biedt haar excuses aan voor alles wat ze die avond daarvoor gedaan heeft. Op dat moment blijkt dat Indra en Sander ontzettend veel van elkaar houden.

Als Emiel vervolgens nog naar het ziekenhuis komt om Sander te bedreigen, wordt hij opgepakt door de politie. Emiel kan dus niet meer wegkomen met al zijn mishandelingen en dreigementen. Hier is Sander blij mee. Hij weet dat hij nog een lange weg te gaan heeft, maar hij weet ook dat hij samen met Indra alles aan kan.

Personages

Indra

Indra is een meisje uit de tweede klas. Ze is al heel lang verliefd op Sander. Regelmatig fantaseert ze over de vraag hoe het met hem zal zijn. Als ze heeft besloten dat ze actie gaat ondernemen, wordt ze ziek. Ze is ontzettend moe en schijnt de ziekte van Pfeiffer te hebben. Dan gaat Indra door een zware tijd. Vooral omdat iedereen denkt dat ze zich aanstelt en dat maakt haar in de loop van het verhaal steeds onzekerder. Ondanks alles weet Indra zich toch ontzettend sterk te houden. Ze is een leuk en lief meisje dat er altijd voor iedereen zal zijn. Ze deinst echter niet terug om haar mening tegenover anderen te geven en ze kan dan ook erg direct zijn.

Sander

Sander is verliefd op Indra en zit bij Indra in de klas. Sander is af en toe een erg onzekere en verlegen jongen, terwijl hij juist een hele knappe jongen schijnt te zijn. Hij durft niet zo goed voor zijn mening uit te komen, omdat hij bang is voor anderen. Zo durft hij bijvoorbeeld niet tegen zijn vrienden te zeggen dat hij Emiel een verschrikkelijke jongen vindt. Aan het einde van het verhaal vindt er ineens een verandering plaats en durft Sander het steeds meer voor zichzelf en anderen op te nemen.

Emiel

Emiel is een ontzettend stoere en geniepige jongen die nergens voor terugdeinst. Hij vindt het niet erg om een portemonnee te stelen of iemand zonder rede in elkaar te slaan. Eigenlijk is Emiel een ontzettend gemene jongen.

Maarten

Maarten is bevriend met Sander. Als Maarten met Emiel bevriend raakt, komt de vriendschap tussen hem en Sander in gevaar omdat Sander Emiel een verschrikkelijke jongen vindt. Daarnaast verandert Maarten in het bijzijn van Emiel erg. Zo drinkt hij veel en gebruikt hij veel onnodig zinloos geweld. Uiteindelijk beseft Maarten zich dat het zo niet langer door kan gaan, en wordt hij weer de oude en leuke Maarten.

Chris

Ook Chris is een vriend van Sander. Deze vriendschap verandert snel als Chris ook bevriend wordt met Emiel. Ook Chris gebruikt drank en zinloos geweld in het bijzijn van Emiel. Uiteindelijk beseft Chris zich dat het zo niet langer door kan gaan, en wordt hij weer de oude en leuke Chris.

Rene

Rene is de broer van Heike en zit in de derde klas. Hij heeft een oogje op Indra en hij probeert haar regelmatig tevergeefs te versieren. Hij vindt het verschrikkelijk dat Indra Sander leuk vindt.

Heike

Heike is de beste vriendin van Indra. Ze zijn al heel lang bevriend met elkaar en vertellen alles aan elkaar. Ook Heike zit bij Indra in de klas. In de loop van het verhaal wordt Heike steeds gemener tegenover Indra.

Quotes

"En een eindje van hem vandaan, bij de muur, staat Indra te huilen. In een paar stappen is hij bij haar. ‘Dit wil ik niet, ik wil niet dat je verdrietig bent.’ Hij slaat zijn armen om haar heen. ‘Ik… Ik ben ook verliefd op jou…’ Even kijken ze elkaar aan en dan zoenen ze." Bladzijde 83

"Sander wist niet dat je zo verliefd kon zijn. Hij dacht dat het alleen in films voorkwam. Op school hebben ze Romeo en Julia gezien. Hij is minstens even erg. Bij alles denkt hij aan Indra. Bij elk liedje. Ze is geen seconde uit zijn hoofd, de hele dag al niet. En niets helpt." Bladzijde 85

"‘Je wilt toch niet dat ik tegen je lieg?’ vraagt Indra. ‘Dus je bent niet meer verliefd op mij.’ Sander krijgt er een kleur van. ‘Nee, verliefd ben ik niet. Ik ben helemaal gek van je!’ Indra buigt zich voorover en geeft Sander heel voorzichtig een zoen." Bladzijde 105

Thematiek

Zinloos geweld

Zinloos geweld is het thema van het verhaal. Sinds de vrienden van Sander een nieuwe vriend, Emiel, ontmoet hebben, krijgen ze veel te maken met zinloos geweld. Emiel houdt er namelijk van om mensen zonder reden in elkaar te slaan en te pesten. In het verhaal durft Sander niks te doen tegen het zinloos geweld, omdat hij bang is om zelf in elkaar geslagen te worden. Als hij zegt dat Emiel moet kappen, wordt hij de volgende dag zelf in elkaar geslagen. Uiteindelijk belandt Sander met hersenletsel in het ziekenhuis. Het hele boek staat dus in het teken van zinloos geweld.

Motieven

Vriendschap

In dit verhaal staat de vriendschap centraal. Ten eerste komt de vriendschap tussen Indra en Heike duidelijk naar voren. De vriendschap tussen Indra en Heike is heel erg veranderd sinds Indra ziek is geworden. Heike denkt dat ze zich aanstelt, waardoor de vriendschap tussen Indra en Heike steeds minder wordt. Daarnaast staat de vriendschap tussen Sander, Chris en Maarten centraal. Hun vriendschap wordt ook steeds minder hecht, doordat Chris en Maarten veel liever met Emiel omgaan. In het verhaal komen de negatieve kanten van vriendschap dus aan bod.

Schuld (gevoel)

Sander is erbij als Emiel, Maarten en Chris een jongen in een rolstoel in het park mishandelen. Doordat Sander niet durft in te grijpen kampt hij met een gigantisch schuld gevoel. Pas na een paar dagen durft hij aan Indra te vertellen wat er echt gebeurd is.

Maatschappijkritiek

Aan het begin van het boek vertelt Carry Slee dat ze dit boek geschreven heeft om te laten zien hoeveel er op deze wereld gepest wordt en hoeveel zinloos geweld er gebruikt wordt. Dit verhaal is dus kritiek op de maatschappij, omdat Carry Slee wil laten zien hoeveel leed er zich op de wereld afspeelt.

Liefdesrelatie: jeugdliefde

Indra en Sander zijn verliefd op elkaar en krijgen uiteindelijk een relatie. De verliefdheid van Indra en Sander, staat naast al het leed, centraal in het verhaal. Ze kunnen altijd op elkaar vertrouwen en zijn er altijd voor elkaar. Daarnaast zoenen ze ook allebei voor het eerst met elkaar.

Motto

 

 

 

Opdracht

 

 

 

Trivia

Carry Slee heeft dit boek geschreven om te laten zien dat zinloos geweld en pesten onnodig is. Dit boek is dan uitgegeven in een tijd waarin er veel nieuws was over zinloos geweld.

Titelverklaring

Sander komt via zijn vrienden in contact met Emiel. Hij mag Emiel al vanaf het begin niet, maar wil zich niet laten kennen. Als Emiel vervolgens een jongen onder een brug in elkaar slaat vindt Sander het genoeg en roept hij duidelijk dat Emiel moet 'kappen'. Hieronder een quote van dit stukje:

'Kappen!' Sander grijpt Emiels arm vast, maar die rukt zich los en trapt door. Sander ziet dat er bloed uit het hoofd van de jongen komt. 'Kappen!' schreeuwt hij weer. In paniek kijkt hij naar de jongen die onder de fiets ligt.' - bladzijde 89

Dit is het moment waarop Sander eindelijk ingrijpt nadat hij daarvoor altijd zijn mond gehouden heeft. Nooit is Sander het eens geweest met de beslissingen van Emiel, maar op dat moment is hij echt klaar met Emiel.

Structuur & perspectief

Het verhaal wordt vanuit een personaal perspectief geschreven. Het personaal perspectief is beter bekend als het hij/zij-perspectief. Het verhaal wordt door de ogen van zowel Sander als Indra verteld, vanuit hun perspectief. Onderstaand een voorbeeld van het perspectief:

'Indra is al een tijdje verliefd op Sander. Ze moet om zichzelf lachen. Niemand weet het nog. Ze heeft het niet eens aan Heike verteld omdat ze dacht dat het een bevlieging was. Maar nu mag Heike het wel weten. Wat ze voor Sander voelt gaat nooit over.' - bladzijde 9

Daarnaast weet men als lezer meer dan de personages in het verhaal. In het verhaal wordt er duidelijk een afwisseling gemaakt tussen Sander en Indra, waardoor de lezer bijvoorbeeld de gevoelens van Sander over Indra weet terwijl Indra deze gevoelens van Sander nog niet weet.

Het verhaal is opgedeeld in hoofdstukken die te herkennen zijn aan een cijfer. In totaal heeft dit boek negentien hoofdstukken.

Decor

Het verhaal speelt zich ergens in Nederland af. Waar het precies in Nederland afspeelt, is niet bekend. Wel zijn er een aantal belangrijke ruimtes die dit verhaal weergeven.
Ten eerste speelt het verhaal zich vaak bij Indra thuis af. Indra heeft ze ziekte van Pfeiffer, waardoor ze vrijwel altijd erg ziek en vermoeid is. Het is zelfs zo erg dat ze af en toe niet naar school kan. Thuis is voor Indra een plek waar ze kan rusten, maar ook waar ze geconfronteerd wordt met haar ziekte.
Ten tweede speelt het verhaal zich regelmatig op school af. Indra en Sander zitten bij elkaar in de klas en zijn verliefd op elkaar. Ze vinden het dan ook erg fijn om elkaar in de klas te kunnen zien. Daarnaast gebeurt vindt het merendeel van de gebeurtenissen zich op school plaats. De school is dus een erg belangrijke ruimte in het verhaal.
Ten derde speelt het verhaal zich af in openbare plekken. Alle vrienden uit de klas zijn regelmatig in een café te vinden, waar ze poolen en wat drinken. De openbare plekken zijn voornamelijk een plek voor de gezelligheid.
Als laatste is het ziekenhuis ook een belangrijke plek. Sander komt nadat hij in elkaar geslagen is in het ziekenhuis terecht. Pas in het ziekenhuis wordt de liefde tussen Sander en Indra pas echt duidelijk.

Het verhaal speelt zich in de huidige tijd af. Er wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van mobiele telefonie, want Sander heeft een mobieltje van zijn vader gekregen. Daarnaast speelt het verhaal zich in een zeer korte periode af, ongeveer een paar maanden.
Wat wel opvalt, en wat Carry Slee ook voor in haar boek zegt, is dat ze dit boek heeft uitgegeven toen Nederland te maken kreeg met verschillende heftige geweldsincidenten. Carry Slee wilde met dit boek bereiken dat kinderen in zouden zien dat pesten en zinloos geweld een groot (onnodig) probleem zijn.

Stijl

De schrijfstijl van Carry Slee is eenvoudig. Ze gebruikt korte zinnen en geen moeilijke woorden, waardoor het verhaal voor iedereen te begrijpen is. Ze schrijft het verhaal echter wel zo op dat je door de schrijfstijl meegesleept wordt in het verhaal. Dit komt doordat er erg veel details gebruikt worden, waardoor het verhaal beeldend opgeschreven is. Daarnaast worden de gesprekken tussen personages in de vorm van dialogen weergegeven, waardoor de lezer in de spanning van het verhaal blijft zitten.

Daarnaast is het verhaal in de tegenwoordige tijd geschreven. Er wordt ook geen gebruik gemaakt van flashbacks of verwijzingen naar het verleden.

Slotzin

Indra buigt zich voorover en geeft Sander heel voorzichtig een zoen.

Beoordeling

Zoals veel boeken van Carry Slee, heb ik deze vroeger wel eens gelezen. Het is ook één van de vele boeken die bij mij altijd is blijven hangen omdat ik het zo'n indrukwekkend verhaal vind. Pesten en zinloos geweld is nog een alledaags onderwerp waar iedereen (in)direct mee te maken heeft. Ik vind het mooi hoe Carry Slee met dit verhaal duidelijk probeert te maken dat pesten en zinloos geweld nutteloos is.

Ook dit boek vind ik weer één van de boeken die kinderen zouden moeten lezen. Doordat het verhaal met veel details en emoties geschreven is kan het een erg leerzaam boek zijn. Ik denk zeker dat het de ogen van pesters zou kunnen openen. Ik vind het boek dan ook een aanrader en ik zou het boek voor iedereen aanrader. Voor zowel de jonge als de oudere lezers!

Recensies

"Het taalgebruik is echter niet erg spannend en de vaste structuur waarmee Slee werkt, maakt de manier waarop het boek verloopt zeer voorspelbaar. Bovendien blijkt (en dat zie ik ook bij leerlingen zo aan het einde van de tweede klas) dat je over dit soort boeken heen groeit. Voor de doelgroep is Slee een fantastische schrijfster, maar ik pak niet snel nog een boek van haar uit de kast." http://persoonlijk.wimpel...ee-kappen/

Bronnen

Carry Slee

http://www.carryslee.nl/

Overhoor jezelf