Soms sneeuwt het in april door Janneke Siebelink

Zeker Weten Goed
Foto van Cees
Boekcover Soms sneeuwt het in april
Shadow
Zeker Weten Goed

Boek
Auteur
Janneke Siebelink
Genre
Psychologische roman
Eerste uitgave
april 2022
Pagina's
315
Niveaus
havo/vwo
Punten
3 uit 5
Oorspronkelijke taal
Nederlands
Literaire thema's
Dood van een geliefde,
Familiebetrekkingen,
Moeder-dochterrelatie,
Queestemotief,
Nasleep en verwerking Tweede Wereldoorlog

Boekcover Soms sneeuwt het in april
Shadow
Soms sneeuwt het in april door Janneke Siebelink
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

Feitelijke gegevens

  • 1e druk, 2022
  • 315 pagina's
  • Uitgeverij: Ambo Anthos

Flaptekst

Soms sneeuwt het in april vertelt het verhaal van een meisje dat opgroeit met het gewicht van haar moeders oorlogstrauma op haar schouders. Een aangrijpende en meeslepende geschiedenis die gebaseerd is op ware gebeurtenissen. Hoe ga je om met je allesbepalende familieverleden?

1985. Katharina en Peter staan op een beslissend punt in hun relatie. Na twintig jaar hadden ze niet meer op een zwangerschap gerekend en ze vragen zich af of ze dit wel samen willen. Midden in een zomerse nacht op Texel spreken ze hun twijfels uit, in de auto, langs de kant van de weg. Terwijl ze praten dringt het verleden van Katharina zich aan haar op. Haar vader en oma overleden toen zij twaalf was, haar moeder Helena bemoeide zich nauwelijks met haar en Katharina voelde zich nergens thuis. Als Katharina ouder wordt, wordt het haar duidelijk dat haar familie nog een andere geschiedenis kent, een die terugvoert naar de Tweede Wereldoorlog.

1944. In Amsterdam-Zuid werkt Helena op feestjes van de Duitse bezetter. Ze is voortdurend alert, want hoe later het wordt, hoe openhartiger de hoge heren praten over de toestand in de stad. Helena speelt de informatie door, maar wanneer ze in de gaten loopt moet ze de stad ontvluchten. Haar bestemming wordt het relatief vredige Waddeneiland Texel, maar ook daar ontkomt ze niet aan de oorlog.

Eerste zin

Vanuit een ooghoek ziet ze dat zijn hoofd haar kant op is gedraaid. Zijn ogen zijn dicht. Ze zijn allebei rozig van het eten, de wijn, de overgang van de stad naar dit uitgestreken stukje land. De autoramen zijn naar beneden gedraaid, dromerige eilandlucht vult de auto. Het is een zwartzijden nacht. Ze zijn bijna bij het huisje dat Peter voor dit weekend heeft gehuurd. Een lang weekend weg voor haar veertigste verjaardag. Naar uitgerekend dit eiland. In september, de vroege herfst. Ze hadden het steeds uitgesteld, er kwam steeds iets tussen.

Samenvatting

1985 
Katharina en Peter rijden in de auto naar het eiland Texel waar Peter voor de 40e verjaardag van Katharina een vakantiehuisje heeft gehuurd. Katharina is zwanger, maar tijdens de autorit bekent Peter dat hij 'een ander heeft.' Hoe moet het verder met dit stel?
Tussen de andere verhaallijnen door, komt er steeds een kort hoofdstukje over Peter en Katharina.
Hij praat o.a. over zijn nieuwe vriendin, maar ook over de levenshouding van Katharina. Die schenkt hem te weinig aandacht. Zij antwoordt hem dat ze voor hem een kind heeft gewild. Op een zeker moment lijkt het erop alsof Katharina de auto moedwillig in het water wil rijden.

Vanaf 1956
Katharina (Kat) is tien jaar oud en ze heeft een vriendinnetje Dirkje dat van haar ouders op een zeker moment geen contact meer met Katharina mag hebben. Katharina weet niet eens waarom. Daarnaast vindt ze een briefje in de brievenbus waarin staat dat Kats moeder Helena, 'een viezerik is." Ook vindt Kat een doosje met brieven. 

Ze is altijd nieuwsgierig over hoe de geboorte van haar verliep en wil dat verhaal graag blijven horen van haar oma. Oma woont bij hen in huis.
In 1957 wordt Kat twaalf jaar, ze hoopt op veel cadeaus en een leuk feestje, maar het wordt een sof. Met oma gaat het daarna minder goed, ze is aan het dementeren en vergeet steeds meer. Op school mag Kat meedoen in de musical aan het einde van het jaar. Ze hoopt dat haar oma dan ook komt kijken. Kat zelf wordt flink ziek: ze krijgt een nierbekkenontsteking maar is net op tijd weer beter. Maar oma redt het niet en sterft vóór de opvoering.
Kat wordt op school gepest. Bij de opvoering van de musical moet er water (regen) worden gespoten over de zangers, maar haar klasgenoten hebben er azijn door gedaan. Kat wordt met het zuur natgespoten. 
Ook haar vader (41) overlijdt plotseling: hij krijgt een ongeluk in de haven. 

In 1962 zit Katharina (17) op een meisjesschool. Ze kan intussen heel goed paardrijden, wat haar favoriete hobby wordt. Op school mag ze weer met een  toneelvoorstelling meedoen. (ze speelt een pop die niet wil dansen) Daarna gaat ze met een vriendin de stad in en ze ontmoet Peter, met wie ze een paar jaar later trouwt. Haar moeder zoekt vooral haar afleiding in het daten met zoveel mogelijk mannen.
Kat gaat studeren aan de toneelacademie. Maar met haar moeder gaat het steeds slechter: ze gedraagt zich soms heel vreemd.

[Vrijwel op de helft van de roman wordt het perspectief veranderd in dat van Helena die over de laatste twee oorlogsjaren vertelt]

1944
Helena doet in de laatste oorlogsjaren in Amsterdam koeriersopdrachten voor het verzet. Ze is echter vrij roekeloos en het is verstandig dat ze een tijdje uit beeld blijft. Ze wordt naar het eiland Texel gestuurd. Ze wordt daar opgevangen door mensen op een boerderij, zogezegd bij 'een oom en een tante'.  In de buurt moet ze op een boerderij  werken. Ze kan er ook heerlijk paardrijden, maar ze komt tijdens een ritje ten val en wordt op de been geholpen door een aardige Duitser. Ze heeft een hoofdwond.
Na haar herstel ziet ze deze Duitser weer en
ze gaan samen wat drinken. Ze wordt daarna verliefd op Friedrich en ze krijgen een (seksuele) relatie. Zonder uniform is hij een gewone man. Hij is namelijk arts, maar is opgeroepen voor de oorlog. Ze wordt zwanger. Het is niet allemaal rozengeur. Hij vertelt haar op een dag dat zijn broers gesneuveld zijn. Hij vraagt of ze met hem wil trouwen. Ze wil dat graag.
Maar op Texel zijn veel Duitse krijgsgevangenen o.a. Georgiërs. De mensen van de boerderij worden door de Duitsers in een laatste stuiptrekking opgepakt. Het wordt gevaarlijk op het eiland en Helena gaat weer terug naar Amsterdam. Haar familie is boos, omdat ze een relatie heeft met een Duitser. Helena en Friedrich missen elkaar. Hij stuurt voedselpakketten op. Ze  schrijven elkaar lange brieven. 

1985
Op Texel gaat de discussie tussen  Katharina en Peter niet goed. Katharina heeft zich altijd schuldig gevoeld, omdat haar biologische vader een 'mof' was. Peter probeert het uit haar hoofd te praten. Ineens is er een auto op hun weghelft. Er volgt een botsing. De auto van het stel raakt te water.

1945
Helena heeft het thuis zwaar in Amsterdam. De hongerwinter is aangebroken. Ook op Texel gaat het niet goed. In zijn brieven vermeldt Friedrich moeilijkheden met de Georgische krijgsgevangenen.
Met haar vader gaat het slecht: hij sterft op 21 februari aan de gevolgen van ondervoeding. Een dag later wordt Katharina geboren. Helena schrijft het in een brief aan Friedrich. Moeder accepteert het 'Duitse' kindje volledig.

Dan verandert het perspectief. Friedrich vertelt over de ontwikkelingen op het eiland. De geallieerden komen steeds dichter bij en de Georgiërs beginnen zich te roeren. Friedrich hoopt op een spoedige hereniging met Helena, maar dat gebeurt niet. Op 6 april 1945 nemen de Georgiërs wraak op de Duitsers en ze doden er heel veel. Friedrich is één van de slachtoffers. Maar Helena weet dat niet. Ze denkt dat hij haar vergeten is.
Na de oorlog wordt alom wraak genomen op 'moffenhoeren'. Haar moeder wijst Helena op een advertentie waarin een man een huishoudelijke hulp voor dag en nacht vraagt. Als ze met die man trouwt,  kan ze wraakpogingen van de omgevin
g voorkomen. 

1980
In 1980 sterft de moeder sterft de moeder van Katharina. Pas daarna beseft Katharina wat er met haar vader op Texel is gebeurd. Ze reist naar het eiland en kan in het register van de begraafplaats kijken. Haar vaders naam staat bij de omgekomen  Duitsers: Dr. Friedrich Westrich. Ze leest ook dat hij herbegraven is in Ysselsteyn.(Limburg)  Ze bewaart de foto van hem en van zijn graf op een plek waar Peter die niet zal kunnen vinden.

1985
Katharina ziet hoe ambulancepersoneel Peter beademt. Ze hoort de stemmen van haar ouders. Peters stem roept haar ook. Katharina luistert, kijkt naar iets wat zij alleen kan zien en roept: "Ik kom eraan." (verwijst o.a. naar het motto)
   

Dit verslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen

Personages

Helena

Wat we van Helena weten is dat ze een wat roekeloze jonge vrouw in de oorlog was. Ze verrichtte karweitjes voor het verzet. Om een tijdje uit beeld te raken, wordt ze naar Texel gestuurd. Het is daar eerst vrij rustig. Ze kan er heerlijk paardrijden en na een val ontmoet ze een sympathieke Duitser. Ze worden verliefd en ze wordt zwanger. Ze voelen echt dat ze voor elkaar bestemd zijn. Maar wanneer Helena naar Amsterdam terugkeert, wordt het contact verbroken. Ze schrijven elkaar lange brieven. Uit die van Friedrich blijkt dat hij echt van plan is na de oorlog met haar te trouwen. Zover komt het niet, want hij wordt op een soort bijltjesdag door de Georgiërs vermoord. Helena weet daar niets van. Na de oorlog moet ze uitkijken om niet als een 'moffenhoer' te worden gezien. Op aanraden van haar moeder trouwt ze met een man die een huishoudelijke hulp zoekt. Ze heeft dan al Katharina gebaard. De band met het meisje wordt nooit innig. De oma van Katharina is liever voor haar dan haar eigen moeder. Die heeft last van het oorlogstrauma. Zeker als haar man bij een ongeluk om het leven komt, wordt haar leven moeilijk. Ze heeft veel afspraken en korte relaties met mannen. In 1980 sterft ze.

Katharina

Katharina volgende we vanaf haar 11e verjaardag. Ze heeft het niet gemakkelijk thuis. Het vieren van haar twaalfde verjaardag wordt een sof. In haar omgeving wordt ze toch gezien als het kind van een 'mof.' Haar beste vriendinnetje moet de vriendschap verbreken. Ze begrijpt niet waarom dat moet. Op school wordt ze getreiterd en soms nagewezen. Bij de opvoering van de musical wordt ze gepest. Ze gaat naar een meisjesschool en ontmoet later Peter met wie ze trouwt. Maar ze kan eigenlijk nooit zichzelf zijn. Als ze twintig jaar samen gaan, rijden ze voor haar 40e verjaardag naar Texel. Zij is nu zwanger, maar onderweg vertelt Peter dat hij een vriendin heeft. Feitelijk legt hij de schuld bij Katharina neer, omdat ze nooit zich volledig aan hem heeft kunnen geven. Ze kan niet van het leven genieten. Dan volgt het ongeluk ..... het einde blijft wel open, maar een mogelijke interpretatie kan zijn dat Peter overlijdt en dat zij een keuze moet maken..

Quotes

"‘Er is iemand anders.’ Hij schraapt zijn keel. ‘Kat?’ Ze zet het grootlicht aan. Een schijnsel zo krachtig dankzij de begrenzing van de duisternis. Het is alsof zich voor heel even een parallel universum openstelt. Ze moet doorrijden. De witte strepen die het grijze asfalt onderbreken blijven volgen. Met haar handen geklemd om het stuur blijft ze strak voor zich uit kijken en ze trapt het gaspedaal hard in." Bladzijde 11
"Met een ruk draaide Dirkje zich om en ze keek Kat aan alsof ze een vreemde was. "Hou op met achter me aan lopen. Ik mag niet meer met jou spelen. Mijn ouders vinden jou niet goed genoeg."" Bladzijde 54
"In plaats van water kwam er azijn uit het plafond en alsof het hagelde, strooiden ze zout over haar uit. Ze hoorde gefluister en gegiechel in de coulissen." Bladzijde 108
"Het was twee uur 's middags, vlak na de bevrijding toen Helena besloot dat het beter was voor Katharina dat ze nooit zou weten wie haar echte vader was. Helena zou hem bewaren in een doosje dat bekleed was met zacht zeegroen satijn. Voor altijd verstopt." Bladzijde 302
"Er stond: Vanaf volgnummer 70 staan 382 Duitse militairen vermeld die op 6 april 1945 gesneuveld zijn, aangevuld met nog 23 elders begraven gesneuvelden. De Duitse militairen zijn na de oorlog herbegraven op Ysselsteyn." Bladzijde 310

Thematiek

Nawerking van de tweede wereldoorlog

De familie van Katharina lijdt erg onder de naweeën van de oorlog. Helena, de moeder van Katharina, heeft in de oorlog een relatie gehad met de Duitse arts Friedrich. Dat was tijdens haar verblijf op het eiland Texel. Zij ging tijdens de hongerwinter weer terug naar Amsterdam , Friedrich bleef op Texel achter. Haar ouders vonden het niet leuk dat ze zwanger was van een Duitser. Ze krijgt de baby in februari 1945. Op dat moment onderhouden Helena en Friedrich nog briefcontact. Maar op 6 april 1945 doden de Georgische krijgsgevangenen van de Duitsers de bezetters in een supersnelle aanval. Helena weet dat niet en denkt dat Friedrich niet meer van haar houdt. Ze zou met haar Duitse kind na de oorlog gezien kunnen worden als een 'moffenhoer' met alle gevolgen van dien. Haar moeder adviseert haar in te gaan op een krantenadvertentie van een man die een hulp in de huishouding voor dag en nacht zoekt. Zo kan Helena aan o.a. het kaalknippen ontsnappen, de straf die 'moffenmeiden' moesten ondergaan. Het schuldgevoel blijft echter in de familie dooretteren. In de familie bleef de vader van de geboren Katharina een geheim. Na de dood van haar moeder gaat Katharina op zoek naar haar vader. Ook in Katharina's leven heeft de oorlog grote impact gehad. In de 'ruzie' met Peter op weg naar een vakantiehuisje op Texel, verwijt hij haar dat ze te weinig aan hem heeft gegeven, te weinig van het leven kan genieten. Ze is altijd gebukt gegaan onder een schuldgevoel. Haar moeder heeft haar onvoldoende beschermd in het leven. Peter heeft overspel gepleegd. Katharina zegt dat hij haar nooit zal kunnen begrijpen. De oorlog heeft zijn sporen nagelaten op de familie van Katharina.

Motieven

Vatersuchmotiv

Katharina gaat na de dood van haar moeder op zoek naar het graf van haar vader. Ze komt terecht bij haar zoektocht op het eiland Texel, waar een register wordt bijgehouden van de gesneuvelde Duitse militairen op 6 april 1945 als gevolg van de Opstand van de Georgiërs. Ze besluit de foto van haar vader en van zijn graf weg te stoppen, zodat Peter die noot zal vinden.

De dood

In deze roman worden de personages geconfronteerd met de dood in hun familie. De opa en oma van Katharina sterven. Opa sterft al in de oorlog, oma later als ze dement wordt. De Duitse minnaar van Helena wordt vermoord door de Georgiërs op Texel. De vader van Katharina sterft aan de gevolgen van een ongeluk in de haven. De moeder van Katharina sterft in 1980. Hoewel het einde erg open is, is een mogelijke lezersinterpretatie dat Peter sterft aan de gevolgen van het Texelse auto-ongeluk en ook dat Katharina zich bij hem voegt.

Familiegeheim

Katharina heeft heel lang niet geweten wie haar biologische vader is. Haar moeder heeft de gegevens in een doosje verstopt, dat Katharina op een dag wel vindt. Zelf stopt ze de gegevens van Friedrich weg voor haar partner Peter.

Liefdesrelaties

Helena krijgt op Texel een verboden liefdesrelatie met de Duitse militaire arts Friedrich. Ze raakt zwanger van hem, maar door de Opstand van de Georgiërs komt de Duitser om het leven. Hij was vast van plan zijn leven met Helena te delen. Helena is zwanger van Friedrich. Dat kan na de oorlog problemen geven Katharina krijgt in haar studietijd een relatie met Peter. Ze zijn al twintig jaar samen. Nu op haar veertigste krijgt ze ook een kind.

Moeder-dochterrelatie

De relatie tussen Helena en Katharina is niet heel goed. Zeker na de dood van haar man, gaat de moeder vaak uit met andere mannen en ze bekommert zich nauwelijks om Katharina. Die gaat al snel het huis uit als ze een relatie met Peter krijgt. Als compensatie voor het gebrek aan contact met haar moeder, zoekt Katharina vaak dat contact bij haar oma. Ze vindt het ook verschrikkelijk dat haar oma niet bij de opvoering van de schoolmusical kan zijn.

Pesten op school

Katharina wordt op school gepest. Een eerder leuk vriendinnetje Dirkje mag niet meer met haar spelen. Op school is Katharina een buitenbeentje. Vlak voor de opvoering van de musical in klas 6, wordt Katharina flink ziek (nierbekkenontsteking). Bij de opvoering van I'm singing in the rain krijgt ze in plaats van water azijn over zich heen gestort en in plaats van hagel strooien klasgenoten zout over haar heen. In de omgeving zien de mensen haar moeder als een 'viezerik 'en Katharina wordt daarmee gepest. Er worden briefjes door de brievenbus gedaan.

Schuldgevoel

Zowel Helena als Katharina gaan na de oorlog gebukt onder een schuldgevoel. Helena omdat ze een relatie heeft gehad met een Duitser tijdens de oorlog. Ze ontvangt wel eens briefjes waarop ze voor 'viezerik' wordt uitgemaakt. Na de oorlog wilde haar moeder dat ze met een man zou trouwen die ene huishoudelijk hulp zocht. Ze doet later vreemde dingen, zeker nadat haar man overleden is. Er is geen echte band met Katharina. Ze heeft zich altijd schuldig gevoeld , omdat haar vader een Duitser was. Ze mist een 'oorsprong'. (blz. 289: Als iemand zijn vader of moeder of zelfs beiden niet kent, valt dat nergens uit op te maken. Het is geen litteken op een wang, het is een wond op het hart")

Motto

Voor wie mij heeft gemaakt tot wie ik ben.
Ik kom eraan

 

Ik herhaal je
zonder begin of einde
- Ingrid Jonker, ‘Ik herhaal je’- 
Uit: Ik herhaal je (Podium, 2000)

Titelverklaring

Uit een interview met de schrijfster:
De titel is de letterlijke vertaling van de song
Sometimes it snows in april van Prince. Toeval of een bewuste keuze?
„Ik vind het een mooi liedje en het heeft de melancholische ondertoon die ik mijn roman heb willen meegeven en die ook gaat over het feit dat iedereen zijn eigen oorlog in het leven bevecht.
(Tracy died soon after a long fought civil war Just after I'd wiped away his last tear I guess he's better off than he was before A whole lot better off than the fools he left here")
Prince speelt verder geen rol in de verhaallijn, maar de maand april is wel extreem belangrijk. De Georgische opstand op Texel, die begon in de nacht van 5 op 6 april, is de basis van het verhaal. In die nacht vindt er een gruwelijke gebeurtenis plaats die bepalend is voor mijn hoofdpersonage.˝

Maar de titel komt ook letterlijk in de tekst voor in een citaat van de oma van Katharina: (blz. 100: "Ineens veerde oma op en keek moeder en Kat met vlammende ogen aan."Het sneeuwt weleens in april, Helena. Mijn Leentje." Zo had hij het opgechreven, Als het sneeuwt in april, sterven bloemen die zijn opgekomen.")

Er komen in de tekst ook nog andere verwijzingen naar 'sneeuw' voor. Dat kan hier geen toeval zijn.
- (blz. 52 : "Maartse sneeuw raasde langs het ran, onstuimig en gejaagd.")
- (blz. 53: "Er lag nog een dun laagje sneeuw van de afgelopen dagen")
- (blz. 140 :"Hij heet Fedde". Kat klopte de sneeuw van haar jas en hing hem ovr een stoel...")
- (Blz. 151 :"Je laat je niet ondersneeuwen, hè, Katje.")
- (blz. 193 :"Toen ze op het eiland aankwam, was de grond een tapijt van sneeuwklokjes geweest.")
- (blz. 267: :"De sneeuw leek eindeloos uit de hemel te vallen. De eerste vlokken kwamen vlak voor de jaarwisseling ...")
- (blz. 273: " De sneeuw maakte plaats voor regen, heel veel regen.")

Structuur & perspectief

Er zijn drieverhaallijnen in deze roman.
In het verhaalheden van 1985 rijden Katharina en Peter naar een vakantiehuisje op het eiland Texel. Ze zijn al lang bij elkaar. Katharina is zwanger, maar onderweg komen er problemen.
In de tweede verhaallijn lezen we over de jeugd van Katharina met haar familie (vooral moeder en oma) In Amsterdam. 
In de vroegste verhaallijn lezen we het verhaal over de oorlog door de vertelster Helena, de moeder van Katharina in 1944. Ze ontmoet op Texel een Duitse arts in militaire dienst en wordt op hem verliefd. In die laatste verhaallijn is ook de Duitse arts Friedrich een verteller. Hijk vertelt over de opstand van de Georgiërs.   
Alle vertellers zijn personale vertellers. 
De structuur is dus niet-chronologisch en het perspectief is meervoudig. 
In de tweede en derde verhaallijn wordt het verhaal onderverdeeld in hoofdstukken met een Romeine cijferaanduiding.
Alleen in de lijn met de autorit naar Texel wordt de o.t.t. gebruikt.   

 

Decor

Het decor in de eerste verhaallijn (1944 en1945)  is afwisselend Amsterdam en het eiland Texel.
In de tweede verhaallijn (vanaf 1955-1965) speelt het verhaal zich helemaal af in Amsterdam.
In de derde en laatste verhaallijn (1985) speelt het verhaal zich af op weg naar het eiland Texel. Die laatste lijn neemt slechts een drietal uur in beslag.(van 21.30 tot 00.15)

Stijl

De stijl van Janneke Siebelink is rustig, ze gebruikt geen geen al te moeilijke woorden of ingewikkelde zinnen. Soms legt ze wel iets te veel uit, maar er zijn ook passages waarin ze juist veel aan de fantasie van de lezer overlaat. Dat is bijvoorbeeld het geval in de passages waarin Katharina en Peter naar hun vakantiehuisje rijden.Siebelink  kan realistische dialogen schrijven. Dat is altijd meegenomen.
Haar beeldspraak is origineel. 
- (blz. 89 :"De geur van aftershave.Vader gebruikte Brylcreem uit een  rode tube om zijn haar te laten glanzen als boter en trok met een zakkammetje een scheiding zo strak als een vouw in zijn pantalon.")
- (bl. 91: "In haar kielzog fladderden de andere meisjes om Carolien heen als pluisjes van een paardenbloem.")
- (blz. 109: "Als bloedzuigers in het stilstaande water hadden haar klasgenoten doit moment afgewacht.")
- (blz. 268: "Waar je ook kwam overal was de tijd anders, Alsof zelfs de tijd zijn handen van de oorlog had afgetrokken.")
- (blz. 289: Als iemand zijn vader of moeder of zelfs beiden niet kent, valt dat nergens uit op te maken. Het is geen litteken op een wang, het is een wond op het hart")

Slotzin

Ze loopt naar achteren. voet voor voet. Als ze door haar wimpers kijkt, lijkt het alsof het zachtjes sneeuwt. Peter stem. Hij roept haar, noemt haar naam. Hij overstemt de woorden van haar ouders. Ze aarzelt, kijkt naar iets wat zij alleen kan zien, draait zich om en antwoordt. Wacht ik kom eraan!

Bijzonderheden

1. Janneke Siebelink is de dochter van de schrijver Jan Siebelink. Het is haar debuutroman.
2. De roman berust op waargebeurde gebeurtenissen; de namen van de peronages zijn aangepast.

Beoordeling

De debuutroman van Janneke Siebelink is mooi geschreven en het verhaal maakt indruk.De (nawerking van) oorlog blijft een dankbaar thema voor romanschrijvers. Nog altijd blijkt dat mensen kampen met de naweeën van wat er in de oorlog is gebeurd. In deze roman wordt het 'fout-zijn'aan de orde gesteld. Maar ook dat ieder mens in zijn eigen leven een soort oorlog moet voeren. 
De compositie van de roman past heel goed bij de inhoud. De afwisseling van de tijdlijnen werkt spanning op.Op de helft van de roman komt Helena in beeld als vertellend personage. Wat er door haar verteld wordt, is niet een heel plotselinge gebeurtenis voor de lezer, die dat al heeft zien aankomen. Als de relatie op Texel begint en weer eindigt, is de spanningsboog wel van het verhaal. Persoonlijk vind ik de personaal vertellende Friedrich een minder geslaagde greep. In dat gedeelte van de roman moet de schrijver namelijk ook gebruik maken van een alwetende verteller, wat afstand schept.
Siebelink maakt het verhaal van de oorlog tot de laatste draad af. Het einde van de laatste vertellijn is open, maar er kan door een oplettende lezer wel een conclusie worden getrokken. 
Bij het literaire debuut van een nazaat van een bekende auteur krijg je te kampen met vergelijkingen. Ik moet zeggen dat Janneke niet in de voetsporen van haar vader gaat lopen en een eigen stijl heeft gezocht. Dat is een verdienste.Zoals het hele debuut verdienstelijk genoemd mag worden. 
Voor scholieren van havo en vwo wordt er misschien wat 'te traag' verteld. Maar voor liefhebbers van het genre een mooie roman. 

Recensies

"Soms sneeuwt het in april is een sterk verhaal, – vooral het deel over haar moeder Helena is meeslepend en aangrijpend. Een verhaal dat gebaseerd is op waar gebeurde feiten en dat Janneke Siebelink in dit debuut mooi uitwerkt en construeert. Een aanwinst!" https://www.hebban.nl/rec...t-in-april
"Filmrecensie op Tzum.info." https://www.tzum.info/202...rijneveld/

Bronnen

Interview in De Gelderlander (AD) met de schrijfster over haar debuutroman.
https://www.gelderlander....&auth_rd=1
Nummer van Prince op You Tube "Sometimes it snows in april"
https://www.youtube.com/w...kZgBhSMSUM
Je hebt nog Zeker weten goed verslagen over.

Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.

23.553 scholieren gingen je al voor!

Geschreven door Cees

Foto van Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.

Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..

Ik heb tot nu ( 1 juli 2025) 1530 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.

Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen. 
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.  

Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle  uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com. 

Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn. 
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.  

Waarschuwing van mijn kant : Pas op met het opvragen van verslagen via Chatgpt. Ik heb verslagen gelezen waarin pertinente onjuistheden staan.

Boekenquiz 14 vragen

Nieuw! Open vragen worden nagekeken door AI
Bewering I : De roman heeft een meervoudig perspectief.
Bewering II: De roman heeft drie verhaallijnen.
Bewering III : Het verhaal wordt chronologisch verteld.
Er zijn enkele vertellers. De vertellers vertellen in de hij/zijvorm, behalve Friedrich.
Van de onderstaande jaartallen zijn er in de roman drie die van meer belang zijn dan de andere. Welke drie zijn dat?
Meerdere antwoorden mogelijk
Welke twee plaatsen (decors) spelen een belangrijke rol in het verhaal?
Wat is het thema van de roman?
Katharina is een populair vriendinnetje op school.
In het verhaal zelf wordt de titel letterlijk geciteerd door een personage. Wie doet dat ?
Bewering I : Friedrich is een echte nazi.
Bewering II : Friedrich is van beroep advocaat.
Bewering III : Friedrich wordt in april gedood door zijn eigen Duitse overste vanwege landverraad
Welke literaire motieven zie je terug in de tekst?
Meerdere antwoorden mogelijk
Katharina komt er nooit achter wie haar biologische vader was.
De idee van de schrijver in deze roman zou goed kunnen zijn dat "elk mens in zijn leven zijn eigen oorlog voert."
Welke overeenkomsten zijn er tussen Helena en Katharina?
Meerdere antwoorden mogelijk
Het Vatersuchmotief speelt een rol in het romanverhaal.
Wat is de meest traumatische gebeurtenis in het leven van Helena?

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.