Als Arthur met hoge snelheid per ambulance naar het ziekenhuis wordt gebracht, is hij er zeker van het leven te verlaten. Bijna vanaf de andere zijde overziet hij wat hij achterlaat, en vraagt zich af of dat genoeg is.
Eerste zin
Om tien uur vanochtend was er nog niets aan de hand. Arthur Siebrandi noteerde aan zijn ovale notenhouten schrijftafel een tekst uit de Openbaring van Johannes.
Samenvatting
In een soort proloog krijgt Arthur Siebrandi een hersenbloeding. Hij wordt door een ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Er is niemand bij hem. Arthur denkt dat zijn tijd op aarde gekomen is en vindt dat hij verantwoording moet afleggen over wat hij heeft gedaan.
Het begint met een passage over school. Arthur is leraar Frans en hij heeft een gewonde poes (Pom) mee naar school genomen. Arthurs gedrag wijkt af van de andere docenten. In zijn klas van VWO-6 zit Caroline; ze is verliefd op hem. De conciërge zegt aan het einde van een dag dat er een man naar hem heeft gevraagd.
Die man blijkt later een recensent van poëzie te zijn, Edwin Wopereis. Hij is zeer gecharmeerd van Arthurs verhaal Wit-Zwart. Ze gaan hem opzoeken in Amsterdam en Wopereis wil van Arthur een schrijver maken. Die is immers bezig aan de opzet van een roman en Wopereis wil hem steeds adviezen geven. Ook zorgt hij voor publicatie van het verhaal in een tijdschrift. Het is wel een vreemde vogel die ook gecharmeerd is van vreemde gerechten.
Een passage verder gaat Lisette een uitstapje met die Edwin naar Parijs maken. Hij probeert wel wat met haar, maar ze doet niets. Later geeft ze toe dat ze wel wat had gewild. Ook Arthur gaat naar Parijs met Caroline. Ze zoenen in ieder geval, maar over seks wordt niets verteld. Als hij op een hoge duiktoren staat, voelt hij ineens doodsangst en denkt dat er thuis iets gebeurd is. Ze gaan meteen terug. De lezer hoort dat Lisette en Arthur een doodgeboren kindje hebben gekregen.
Edwin blijft zich op een dwingende manier aan Arthur opdringen bij Arthur, maar die heeft intussen ook kennis gemaakt met Loet IJzertje (later Loet Petits-Fer door hem genoemd) Het is een schrijver over mensen die geen grote indruk maken. Hij is bovendien geobsedeerd door de invloed van de godsdienst in zijn leven. Ook hij gaat Arthur stimuleren om de ideale roman over Arthurs voorval uit zijn jeugd te schrijven.
Het motief voor die roman is namelijk het feit dat Arthurs zeer godsdienstige vader op de 11e verjaardag van Arthur het huis heeft verlaten. De zoon was de vader nagerend en had later slechts een jas van hem op straat gevonden. Hij is ervan overtuigd dat de vader ten hemel is gevaren. Dat unieke gegeven moet dus worden uitgewerkt in de roman. Maar Arthur komt er maar niet toe om een begin te maken met schrijven. Hij moet immers ook nog aan een proefschrift werken over een Franse schrijver die slechts één roman heeft geschreven. Daarnaast gaat zijn loopbaan op school ook niet over rozen. Hij blijft een buitenbeentje en zijn collega's en de directie zouden hem graag zien vertrekken. De leerlingen zijn eigenlijk wel tevreden over hem.
Ook het contact met het op hem verliefde meisje, Caroline, blijft steeds bestaan. Ze studeert medicijnen en specialiseert zich daarna als neurologe. Ze trouwt maar geeft later aan dat ze weer gaat scheiden. Die man is toch niet alles vergeleken bij Arthur.
Met Edwin Wopereis gaat het steeds minder goed. Hij heeft af en toe krankzinnige lachbuien die Arthur doen afschrikken. Wopereis is ook erg jaloers op het feit dat Arthur steeds meer contact zoekt en krijgt met Loet Petit-Fer. Maar die krijgt een maagbloeding en gaat daarna vrij snel dood.
Lisette en Arthur blijven steeds werken aan hun hun relatie. Ze hebben intussen allebei opgebiecht wat ze voelden voor hun tijdelijke partners in Parijs. Samen gaan ze ook vaak naar Parijs opdat Arthur aan zijn proefschrift kan werken.
Ineens begint Arthur aan zijn roman over vader-zoon en 'de jas van belofte' te werken, wat hij ziet als opdracht voor zijn leven. Ook met zijn proefschrift gaat hij verder ondanks wat negatieve feedback van zijn begeleiders.
De roman komt vervolgens snel af, en de verkoop is goed. Van Caroline hoort hij dat Edwin intussen in een verpleeghuis ligt en de weg volledig kwijt is. Hij gaat hem desondanks een boek aanbieden en zet erin als opdracht "In vriendschap." Na het onthutsende bezoek vlucht Arthur weg in zijn snelle Lamborghini. Hij rijdt naar de Duitse Autobahn en voert zijn snelheid hoog op. Het beeld dat ontstaat is Bijbels en lijkt op de Bijbelse geschiedenis van de profeet Elia die in een vurige wagen ten hemel is opgenomen.
In de epiloog vermeldt het medisch rapport dat Arthur, 79 jaar oud, is binnengebracht en overleden. Het is het ziekenhuis waarin Caroline werkt. Ze hoort dat Lisette aangekomen is en neemt de (verfrommelde) jas weg van een stoel. Een verpleegster zegt dat ze de roman van Arthur heeft gelezen en dat die indruk had gemaakt.
Caroline is het vwo-meisje dat verliefd wordt op haar leraar Frans. Ze gaan samen naar Parijs, beleven er een hartstochtelijk samenzijn totdat Arthur ineens een angstaanval krijgt. Ze blijft haar leven lang om Arthur geven. Haar korte huwelijk loopt o.a. daardoor mis. Ze wordt neurologe in het ziekenhuis en is op het moment van zijn dood veroorzaakt door een hersenbloeding bij hem.
Lisette
Lisette is de trouwe vrouw die haar hele leven van haar man houdt. Ze heeft een doodgeboren kind gebaard, wat ze verschrikkelijk vindt. Maar het is geen reden voor een scheiding. Ook gaat ze een keer naar Parijs met Edwin. Hoewel ze later toegeeft seksuele lust voor hem gevoeld te hebben, hadden ze geen seks. Ze is niet jaloers op Caroline die van haar man houdt. Ze blijft Arthur steunen in zijn strijd op school, in zijn poging een proefschrift te schrijven en natuurlijk ook bij het eindelijk voltooien van zijn roman. Ze is niet aanwezig bij zijn sterven in tegenstelling tot Caroline die er als neurologe wel bij is.
Edwin
Eigenzinnige man, die poëzie recenseert. Hij voelt zich geroepen Arthur van adviezen over zijn te schrijven roman te voorzien. Is echter ook jaloers op Loet IJzertje die met Arthur een hechte vriendschap heeft. Hij heeft af en toe vreemde trekjes (rare gerechten maakt hij klaar, hij heeft een bijzonder angstaanjagende lach.) Hij laat soms ook tijden niets van hem horen. Hij eindigt in een verpleegtehuis waar hij volledig het spoor bijster is. Arthur neemt afscheid van hem en rijdt vervolgens met grote snelheid op de Duitse Autobahn zijn gevoelens weg.
Loet IJzertje
Een schrijver van een roman over "kleine'mensen. Hij zit veel in een café. met Arthur praat hij over de angst voor de dood. Hij stimuleert Arthur ook in het schrijven van de roman over vader en zoon, en de jas van belofte.
Aan de ene kant wil hij breken met het geloof, aan de ander kant vindt hij het zonde dat in de nieuwe tijd nauwelijks meer over begrippen als zondeval, kruisdood wordt gesproken. Na een maagbloeding sterft hij. Hij geeft tijdens zijn leven aan Arthur de opdracht mee om de perfecte roman over 'de jas' te schrijven.
Arthur Siebrandi
Op zijn 11e verjaardag moet Arthur Siebrandi zijn vader missen. Die loopt weg : hij is een godsdienstfanaat. Alleen de jas vindt Arthur van hem terug. Die jas blijkt hem obsessief bezig te houden in de rest van zijn bestaan. Hij moet het verhaal nog eens een keer in een roman verwerken. Arthur wordt een bevlogen maar ouderwetse leraar Frans. In die baan ontmoet hij het meisje Caroline dat op hem verliefd wordt. Ze krijgen een relatie, het is niet erg duidelijk of die ook seksueel getint is. Door twee literaire vrienden wordt Arthur gestimuleerd aan zijn boek te werken. De ene is een poëzierecensent en de andere een onbekende schrijver. Vooral de laatste is van belang. Hij komt uiteindelijk tot het schrijven van zijn roman. Loet is gestorven en Edwin zit in een verpleeghuis: hij is de weg kwijt.
Op 79 jarige leeftijd krijgt Arthur een hersenbloeding. De ambulance brengt hem naar het ziekenhuis, waar hij sterft. Caroline is bij hem.
Quotes
"Min of meer kan hij de weg volgen die de ambulance neemt. Nu denkt hij toch werkelijk zijn vader te zien die de straat uitrijdt. Het rode achterlicht flitst op. Vader heeft de dynamo op de band laten staan en heeft het niet in de gaten. "
Bladzijde 9
"Hij draaide het nummer, intussen volkomen rustig. "Edwin Wopereis", hoorde hij. Die naam tuimelde zijn hoofd binnen. "Spreek ik met de schrijver van het verhaal Wit-Zwart.?""
Bladzijde 13
"Verderop zat een gezin met een hoogzwangere vrouw. Een meisje speelde met een bal.De bal rolde hun kant op. Arthur rolde hem terug. Het meisje was drie of vier. Zo oud zou hun dochter geweest zijn."
Bladzijde 18
"Loet IJzertje zo heet hij. Edwin meende enige verwantschap tussen jullie werk te bespeuren. ook zijn werk gaat over de kleine man, die sappelt, en ploetert en de verkeerde keuzes maakt."
Bladzijde 21
"Hun lippen raakten elkaar, schoven over elkaar, heellicht. Ze zei dat hij stil was. Arthur stond toen op het punt 'over de dood'te beginnen, maar hield zich in. Arthur ging uit de weg wat hij zijn leven lang niet meer uit de weg kon gaan: de bevalling van een dood kind, de obductie van een babylijkje."
Bladzijde 25
"Dan de ultieme sensatie. De voorwielen spoten vuur door de wrijving, werden vuurballen, vuurkolommen. Ze maakten zich los van de aarde. Zijn vurige wagen, met vurige paarden, o ruiteren Israëls, reed schuin omhoog de hemel in, en al gauw was de autobaan nog maar een smal streepje.
Jammer dat Lisette en Caroline hem zo niet konden zien."
Bladzijde 93
Als Arthur (79) een hersenbloeding krijgt, wordt hij met een ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Hij overdenkt tijdens de rit zijn leven en hij vraagt zich af of hij dat naar behoren heeft afgewerkt. Het thema is zo een variant op de gedachte dat mensen op het moment van hun dood hun hele leven aan zich voorbij zien trekken. Bij Arthur overheerst bovendien ook nog het idee dat hij na de dood verantwoording tegenover God moet afleggen van wat hij tijdens zijn leven heeft gedaan.
Blz. 82: "Is hij dan al bij de Troon en het Lam? Hij is bang voor de andere wereld , voor hert eeuwige leven. En overal donker geritsel om hem heen, als van zijde."
Motieven
Verliefdheid
Caroline is een leerlinge van Arthur, die leraar Frans is. ze wordt verliefd op haar leraar, gaat met hem naar Parijs. haar hele leven voelt ze zich tot hem aangetrokken. Ze is neurologe in het ziekenhuis waar Arhtur wordt henegebrcht/
Angst
Als Arthur met de op hem verliefde Caroline naar Parijs gaat, wil hij in een zwembad van de duiktoren afgaan. Dan overvalt hem een doodsangst. het zal thuis niet goed gaan. Hij is op de verkeerde weg en ziet die angst als een teken. Diezelfde middag keren ze naar Nederland terug. Zijn verliefdheid op Caroline is toch een vorm van overspel.
Homoseksualiteit
met een verwijzing naar de Bijbelse passage over de vrienden David en Jonathan zou je als lezer kunnen denken aan een homoseksuele relatie tussen de vrienden Arthur en Loetje IJzertje. Zeker van de kant van Loet is dan een heimelijke wens.
Geloof
Er zijn enkele verwijzingen naar de Bijbel. In de beginpassage leest Arthur een passage uit Openbaringen, een profetie van Johannes op het eiland Patmos. Later citeert hij een passage uit 2 Koningen 2, waarin de profeet Elia met zijn mantel op het water slaat en daarna ten hemel vaart. (vgl de verdwijning van de vader van Arthur) .
Er is nog een derde passage die van belang is. Loet en Arthur zijn erg bevriend met elkaar. Loet spreekt zijn teleurstelling uuit dat Arthur getrouwd is. Ookn wordt er gesproken over de [assage in de Bijbel waarin David en Jonathan zo goed bevriend zijn, dat je aan een homoseksuele relatie zou kunnen denken. Arthur heeft daar eens een poging toe gevraagd om een toneelstuk over David en Jonathan te schrijven.
Een mooie verwijzing naar de Bijbel is ook te vinden in de slotpassage wanneer Arthur op de autobaan in zijn Lamborghini rijdt. Hij rijdt zo hard dat er vuurballen en vuurkolommen te zien zijn. Hij rijdt zo de hemel in, wat ook gebeurde met de profeet Elia. Dat verwijst weer naar 2 Koningen 2.
Die citaten passen mooi in de denk-en leefwereld van Arthur Siebrandi. maar ook in die van de schrijver Siebelink die zeer godsdienstig werd opgevoed. Ook de bevriende schrijver Loetje IJzertje denkt nog veel na over de begrippen zoenoffer, kruisdood, zondeval. Die termen zijn hem in zijn jeugd ingegoten.
Religie en zelfs godsdienstwaanzin is een veel voorkomend motief in de romans van Siebelink.
Vader-zoonrelatie
Op de achtergrond speelt steeds het vader-zoonmotief een rol. De vader verdwijnt op de 11e verjaardag van Arthur. Hij vindt alleen de jas van zijn vader. Arthur denkt dat hij ten hemel is gevaren.
Beroepsproblemen
Arthur kampt met twee beroepsproblemen. de directie van zijn school is niet zo blij met hem als medewerker. ze willen hem eerst lozen en later krijgt hij ook geen afscheid. Arthur heeft daarnaast problemen om zijn roman over de vader en zoon tot een goed einde te brengen. Hij zit eigenlijk met een writers block. Uiteindelijk komt het boek er. toch. Het was min of meer de morele opdracht van de twee bevriende schrijvers Edwin en Loet.
Dood
Arthur en Lisette krijgen in hun huwelijk een doodgeboren kind, wat hun relatie sterk beïnvloedt.
De vriend van Arthur, de schrijver Loet IJzertje, sterft in deze novelle.Hij krijgt eerst een maagbloeding en later sterft hij.
Arthur sterft zelf aan de gevolgen van een beroerte.
De dood speelt vaak een grote rol in de romans van Siebelink.
Psychische afwijking
Edwin Wopereis heeft enkele vreemde gedragingen als Lisette en Arthur met hem in contact komen,. Zo heeft hij een eigenaardige satanische lach. Aan het einde van het verhaal verblijft hij in een verpleeghuis. Hij weet vrijwel niets meer van wat er om hem heen gebeurt.
Dierenliefde
Arthur heeft een gewonde poes opgevangen. Hij neemt die poes Pom mee naar school en verzorgt hem zelfs in de klas. Dat vertedert ook de leerlingen.
Later komt er op zijn school nog een keer een poes aanlopen. Hij neemt die mee naar huis en naar Lisette. Ze zijn blij dat ze weer iets hebben om te verzorgen. (in ruil voor hun doodgeboren kindje). Ze noemen de poes Pom II.
School- en studentenleven
Arthur is leraar Frans en hij doet het altijd op zijn eigen manier. Hij ligt wel eens in conflict met de directie, die hem ook liever ziet gaan dan komen. Tijdens zijn loopbaan ontmoet hij het jonge meisje Caroline dat op hem verliefd wordt.
De directie biedt hem later aan eerder te vertrekken, maar Arthur weigert; een mooi afscheid wordt hem als hij 65 jaar is ontnomen. Dit schoolmotief komt vrijwel altijd voor in de romans van Siebelink.
Motto
"De liefde die vriendschap heet"
Albert Verwey
De liefde is in deze novelle echt 'een vriend'. Loet en Arthur hebben die voor elkaar, Lisette en Arthur voelen eveneens voor elkaar, en er is de mogelijk toch zuivere liefde tussen Caroline en de oudere Arthur. In de opdracht bij zijn voltooide roman schrijft Arthur voor Edwin: "In Vriendschap."
Je kunt het motto ook omkeren: Ware vriendschap die op liefde lijkt. In deze novelle wordt niet voor niets de vriendschap tussen David en Jonathan beschreven. Jonathan is verliefd op David en redt hem als zijn vader Saul uit jaloezie een speer naar David werpt.
Trivia
Dit boekje is het Boekenweekgeschenk 2019.
Titelverklaring
De jas van Arthurs vader speelt een belangrijke rol in de novelle. (zie hiervoor verder onder de kop "Bijzonderheden").
Op blz. 67 komt de titel letterlijk in de tekst terug. Zijn vriend de schrijver Loetje Petit-Fer zegt hem: " Dat lukt je niet. Dat lukte alleen je vader. Ik begrijp je wel. Jij zoekt net als hij het onthevene. Ik zei het straks. Die jas is een jas van belofte. Jij wilt die vondst van die jas en het wonder beleven. Je wilt een geroepene als de vader zijn."
Structuur & perspectief
De structuur is er één die op een kadervertelling lijkt. Er is een kort hoofdstuk (een soort proloog) waarin de hoofdpersoon Arthur Siebrandi een beroerte krijgt. Hij wordt naar het ziekenhuis gebracht. Tijdens de ambulancerit denkt hij na over zijn leven. Dat zijn drie delen. Die delen worden onderverdeeld in korte hoofdstukjes met een typografisch teken. Ze gaan voornamelijk over zijn huwelijk, zijn geliefde Caroline en de contacten met twee schrijvers. Aan het einde van de novelle is een epiloog waarin wordt verteld dat Siebrandi is overleden. Tijdens de ambulancerit ga je in grote sprongen door het leven van Arthur heen. Steeds staan in kleine cursief gedrukte alinea's de gedachten van Arthur tijdens de ambulancetocht in het heden.
De proloog en de de drie delen worden personaal verteld door de 79-jarige Arthur. Ze vormen als het ware één grote flashback. Ze worden in de o.v.t. verteld. In de epiloog is Arthur gestorven. Hij kan dan geen verteller meer zijn. Er is dan een alleswetende verteller die de epiloog vertelt.
Decor
Het decor van het verhaalheden is Amsterdam. Daar heeft Arthur twee bevriende schrijvers -of liever een recensent en een schrijver- ontmoet. In zijn jeugd heeft hij op een kwekerij gewoond. Als je een Siebelinkkenner bent, weet je dat die kwekerij in het oosten van het land (Velp) was gesitueerd. Op blz. 83 wordt weer de "Schonebergsingel" genoemd. Die is bekend uit vorig werk van Siebelink en ligt in de gemeente Velp.
Na de studie Frans is Arthur leraar geworden, maar nog niet in Amsterdam. Hij moet met zijn vrouw immers naar de recensent Edwin Wopereis. Ze gaan met de auto.
je kunt uit de tekstgegevens niet opmaken in welk jaar het verhaalheden speelt, maar je weet wel dat Arthur sterft als hij negenenzeventig is. Aan het begin van de ambulancerit vertelt hij een passage over zijn leven als leraar. Hij moet dan veel jonger zijn, leerlinge is dan Caroline die later ook neurologe geworden is in Amsterdam.
Siebelink is zelf 80 jaar geworden in 2018. Hij schrijft altijd vrij autobiografisch. Dat zijn wel jaartallen die je als lezer erbij kunt betrekken. Arthur zal dus sterven in 2017 of 2018.
Er zijn steeds terugverwijzingen naar Arthur als 11-jarige zoon die zijn verdwijnende vader achterna rent.. Dat zou dan mogelijk 1949-1950 kunnen zijn.
Stijl
De novelle is geschreven in de stijl die kenmerkend is voor Siebelink. Geen al te moeilijke woorden, geen complexe constructies. Aandacht voor een spannend verhaal, veel symboliek en vaak verwijzingen naar Bijbelse passages.( Openbaringen, 2 Koningen 2, de vriendschap tussen David en Jonathan. (1-Samuel-2 Samuel) In alle opzichten ademt de novelle Siebelink uit.
Slotzin
Caroline wordt opgeroepen.
"Zijn vrouw is net binnengekomen. "Wacht ", zegt ze tegen zichzelf en loopt naar een stoel waarop zijn verfrommelde jas ligt.
Bijzonderheden
"Jas" is in deze novelle een mooi voorbeeld van een motief in 'engere zin.' Herhaaldelijk noemt de schrijver het begrip 'jas'. Er speelt dan ook een strakke symboliek in dit verhaal met betrekking tot de jas. De jas van belofte tot aan de jas van bescherming en uiteindelijk de jas van de dood.
1. Op blz. 8 vraagt de ambulancebroeder aan Arthur of hij een jas wil meenemen.
2. Op blz. 23 citeert Edwin Wopereis uit het verhaal van Arthur dat het jongetje de jas van zijn verdwenen vader op straat vindt. Dat element komt nog enkele keren in de novelle voor.
op blz. 29 : "Even verderop zaten vijf vrij jonge mannen. Ze droegen donkere openhangende jassen, waarvan bij sommigen de panden de grond raakten."
4. Op blz. 38 citeert Arthur uit 2 Koningen 2 een tekst waarop Elia met zijn mantel op het water slaat en daarna ten hemel vaart (zie de vgl. met Arthurs vader)
5. Op blz. 39 zegt Arthur tegen Loet dat hij achter zijn wegrijdende vader is aangehold en de jas op straat heeft gevonden (zie 2)
6. Op blz. 45 zegt hij dat hij zijn huilende moeder 'vaders jas' heeft laten zien.
7. Loet refereert op blz. 61 aan de tekst van Elia die met zijn mantel op het water slaat (zie 4)
8. Even daarna op blz. 61 legt Loet uit waarom Arthur die 'jas'in een roman probeert te krijgen.
9. Op blz. 67 wordt de titel verklaard: Dat lukt je niet. Dat lukte alleen je vader. Ik begrijp je wel. Jij zoekt net als hij het onthevene. Ik zei het straks. Die jas is een jas van belofte. Jij wilt die vondst van die jas en het wonder beleven. Je wilt een geroepene als de vader zijn.
9. blz. 68: " Het weer deze zeer achte winter was onverwacht omgeslagen. Volgens De Wit scheelde het twee jassen." (bij de begrafenis van Loet) 10. blz. 70 . Deze hele bladzijde is helemaal aan de jas van zijn vader gewijd. Zes keer komt het woord 'jas' op deze pagina voor. In één van de opmerkingen staat : "Op de keper beschouwd, is de jas een heilig voorwerp, net als een splinter van hert kruishout, en hoort het in een schrijn."(opmerking van Loet)
11. Het slot van die bladzijde is veelzeggend. Loet heeft hem eens gezegd: "Maar wees zuinig op zijn jas. Hij blijft bescherming bieden. Jouw jas is een mythe. Zonder kunnen we niet."
11. Er wordt op blz. 87 weer gerefereerd aan het vinden van de jas van de vader. "Enkele meters verderop lag vaders jas."(zie opmerking 2, 5, 6)
12. Op de laatste bladzijde pakt Caroline, Arthurs jonge vriendin die arts geworden is, de 'verfrommelde jas.'. De jas is niet meer nodig. Arthur is dood.
Symbolisch: de jas heeft hem niet de bescherming kunnen bieden. Hij droeg hem niet meer toen hij de hersenbloeding kreeg. De jas ging wel mee naar het ziekenhuis. Daar vindt Caroline hem , een verfrommelde jas.
Beoordeling
Eindelijk een echte voltreffer bij het Boekenweekgeschenk.
Korter en beter kan ik het niet formuleren.
Alle Siebelinkiaanse kenmerken zijn in het kleine verhaal terug te vinden. Ook de symboliek (de jas van belofte en van bescherming) is volop aanwezig. Een beetje Bijbelse kennis is bij het lezen van de novelle wel prettig.
Opmerking: d/t
De d/t-regel is in de Nederlandse taal- en schoolwereld altijd een moeilijke regel gebleven. Duizenden scholieren hebben zich beziggehouden met het ezelsbruggetje: 't kofschip of 't fokschaap. Het is daarom wel jammer om te constateren dat in de epiloog van de novelle een 'hoofdzonde' staat. Ach, er worden maar ongeveer 666.000 boeken in die week verspreid.
Maar in de volgende passage staat op blz. 95 toch echt: "Onmiddellijk daarop volgen geloop, drukte, geroezemoes, een infuus wordt al verwijdert, de groene, plastic doppen met gel op de borstkas bevestigd, worden losgetrokken."
Je kunt zoiets ook positief bekijken: 'de woorden 'onmiddellijk'en 'bevestigd' zijn wel goed gespeld.
Recensies
"Je kunt ‘Jas van belofte’ denk ik het beste lezen als een soort vrije improvisatie op de onderwerpen die Siebelink altijd hebben beziggehouden: de verleidelijke maatschappij, de neergang van het moderne onderwijs, fascinatie voor duistere erotiek, angst voor de dood en het eeuwig leven. Het is eigenlijk best aardig gedaan, al lijdt deze korte roman toch ook aan de bekende Siebelink-hebbelijkheid van te nadrukkelijke en overdreven beschrijvingen en dialogen. "
https://www.trouw.nl/cult...~a8f06921/
"Teleurstellend, maar de genadeklap komt door de constructie van proloog en epiloog die om het verhaal heen staat. Siebrandi, 79 jaar, wordt aan het begin met hartklachten naar het ziekenhuis vervoerd, in tussenscènes zien we hem in de ambulance. Maar de ontknoping slaat alles – en ik moet for the sake of argument in detail treden. Siebrandi sterft dan, waarna er een naamloos verpleegstertje ten tonele komt, dat snikt dat ’s mans Grote Roman haar zo heeft ontroerd. Nauwelijks verhuld, onder een dun folietje van fictie, bewierookt Siebelink zo zijn eigen kwaliteiten. Zulke ichbezogen ijdelheid siert niemand, maar is bovenal misplaatst in een werkje dat slechts uitblinkt in zelfgenoegzaamheid."
https://www.nrc.nl/nieuws...d-a3954109
"Als een terugkerend raamvertelling wordt het verhaal van de oude Arthur Siebrandi verteld die, getroffen door een beroerte, met gillende sirenes naar het ziekenhuis wordt afgevoerd. In de tussentijd lezen we niet zoveel over die vriendschap met Loet IJzertje. Het is allemaal hapsnap, zoals eerder die Wopereis verscheen en verdween binnen het verhaal en aan het eind weer opduikt. Niets krijgt enige diepte. IJzertje wordt ziek en gaat dood. En verder maar weer.
Intussen moeten we niet vergeten dat die Siebrandi een groot schrijver is die een groot boek gaat schrijven: ‘De roman lag in hem als een verwachting, lag klaar om geboren te worden.’ Als het boek dan eindelijk af is, brengt de vrouw van Siebrandi het pak papier naar de uitgeverij van Rob Sterrenberg (in wie we Robbert Ammerlaan herkennen); de redactrice ‘las een paar regels voor en had haar verrukt aangekeken’. Een zelfgenoegzaam, egocentrisch broddelwerk is dit geschenk. Er was blijkbaar niemand die de 81-jarige Siebelink hiervoor heeft willen behoeden."
https://www.tzum.info/201...n-belofte/
"Fijnzinnig geformuleerd, doordacht, ieder woord op de juiste plek, vaak poëtisch in de woordkeus. De scenes over het onderwijs zijn humoristisch en zorgen voor wat ‘ontspanning’. De wijze waarop tijdverdichting toegepast is tussen Arthurs 58e en 72e verjaardag gebeurt in een paar bladzijden. Toch wringt het niet.
"Wat ligt deze straat er vredig en kalm bij in het ochtendlicht! Waar deze aan het eind op de spoorbaan stuit, hangt een lage mistbank, die vanbinnen verlicht lijkt."
Jas van belofte is een echte Siebelink. Knap om zo’n verhaal in 94 bladzijden te vertellen. Er valt nog veel meer in te ontdekken dan in deze recensie geschreven is. Denk bijvoorbeeld aan het feit dat Lout IJzertje het alter-ego is van auteur Louis Ferron. Hopelijk houdt Siebelink zijn schrijversjas nog lang aan."
https://www.hebban.nl/rec...an-belofte
"De sfeer in zijn klas, die volgens Siebrandi een ziel heeft, is uitstekend. Leerlingen dragen hem op handen, ‘omdat het bij hem zo anders is en er een systeem in zijn lessen zit’. Hij geeft klassikaal les, maar schept daarnaast ook een onderwijsleerklimaat waarin de leerlingen vorm geven aan hun eigen onderwijsleerproces. Hij voert ongedwongen persoonlijke gesprekjes met leerlingen. Leerlingen die het eigenlijk niet kunnen, krijgen dat extra puntje. In zijn lessen stopt hij veel Bildung en zijn lokaal ademt, door de vele affiches en rijke Franse bibliotheek, de sfeer van Frankrijk. Siebrandi is buitengewoon collegiaal en plichtsgetrouw. Hij neemt van iedereen lessen over. Zelfs van lesvlieders, collega’s die met van alles bezig zijn behalve met lesgeven. Daarnaast traint hij in de vroege ochtend voor aanvang van de lessen eindexamenkandidaten in spreekvaardigheid. Ouders kunnen zonder voorafgaande afspraak bij hem binnenlopen. Zij willen geen kwaad woord over hem horen. Zijn vakkennis houdt hij op peil door het schrijven van een dissertatie op zijn vakgebied. Siebrandi haalt zelfs de eindstreep ─ een unicum in de lerarenroman ─ en kan volgens zijn directeur wel tot zijn zeventigste doorgaan."
https://www.volkskrant.nl...~b8dfb6dc/
"Uiteindelijk deinst Arthur tóch terug voor de onvoorwaardelijke overgave die zijn vader had gekend. Van de hoge duikplank in een Frans zwembad keert hij onverrichter zake terug. En hij schrijft alsnog zijn roman. Het einde van het verhaal is veelzeggend. Nadat Edwin (hij zit dementerend in een verzorgingstehuis) zijn boek letterlijk van tafel heeft geveegd, rijdt Arthur Siebrandi met zijn exclusieve Maserati met V8-Ferrari-motor de grens met Duitsland over. Op de autobaan laat hij een Lamborghini met open dak en hoge spoiler achter zich. „Dan de ultieme sensatie. De voorwielen spoten vuur door de wrijving, werden vuurballen, vuurkolommen. Ze maakten zich los van de aarde.” Hij heeft alles uit het leven gehaald. Mag hij nu naar binnen?
Een fiets en een jas zijn al te veel."
https://www.rd.nl/boeken/...-1.1556070
Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.
23.387 scholieren gingen je al voor!
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren. Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 juli 2025) 1530 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen. Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn. En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
Waarschuwing van mijn kant : Pas op met het opvragen van verslagen via Chatgpt. Ik heb verslagen gelezen waarin pertinente onjuistheden staan.
Stel, je bent docent en een leerling is heel erg zenuwachtig voor een spreekbeurt. Wat doe je? 
REACTIES
1 seconde geleden