Zolang er leven is
Renate Dorrestein
inhoud
Inleiding
Samenvatting
Verdiepingsopdracht personages
Eigen oordeel
Overige informatie
inleiding
Het lezen van fictie vind ik leuk omdat het de fantasie van de schrijver is. Doordat het fantasie is kan alles en weet je niet hoe het verhaal zal aflopen. Ook vind ik fictie fijn lezen omdat de personages heel veel verschillende gezichten kunnen hebben. Dit maakt het verhaal spannend omdat je nooit goed weet hoe een personage reageert in een bepaalde situatie. Ik vind realistische fictie het leukst om te lezen omdat dat nog te plaatsen is in de werkelijkheid. Maar ook de boeken van Harry Potter vind ik leuk om te lezen, maar dat is wat moeilijker voor te stellen omdat heel ver van de werkelijkheid staat.
Dit boek heb ik gekozen omdat ik het toevallig tegen kwam in de bibliotheek en het op de literatuurlijst stond. Ik had eerst een ander boek (Een bed in de hemel, Tessa de Loo) maar dat was erg moeilijk, daardoor kon ik niet in het verhaal komen en wist ik niet waar het over ging. Toen ik de achterkant van dit boek las wilde ik graag weten wat er ging gebeuren want dat stond er namelijk niet op, er stond alleen dat het leven van de personages op de kop zou worden gezet door een onverwachte wending.
Ik denk dat het een leuk boek zal zijn omdat er veel personages (3 gezinnen) in voorkomen. Ook hebben ze denk ik allemaal een andere persoonlijkheid, één gezin is in de rouw vanwege hun pas gestorven moeder, een vrouw heeft een nieuwe vriend met een puberdochter. Ik denk dat er iets gebeurt met de baby, omdat er staat dat die baby geen deel van een tweeling is en de andere dochters van dat stel zijn wel tweelingen.
Nadat ik het eerste hoofdstuk gelezen heb vind ik het verhaal een beetje vaag. Ik weet niet zo goed wie bij wie hoort, ik weet dat Gwen en Timo bij elkaar horen en dat ze 5 meisjes hebben, maar bij wie Bobbie hoort weet ik eigenlijk nog niet. Ook weet ik niet waarom iedereen de nieuwe vriend van Beatrijs zo vervelend vind en wat er met haar vorige vriend is gebeurd. Ik zou ook graag willen weten hoe Veronica gestorven is want dat is nog niet verteld. De manier van vertellen vind ik fijn, het verhaal is niet langdradig en er worden geen moeilijke woorden gebruikt.
samenvatting
Elk jaar houden 3 vriendinnen (Veronica, Gwen en Beatrijs) een reünie bij Gwen thuis. Timo en Gwen hebben een imkerij en een winkeltje aan huis waar ze kaarsen van bijenwas en honing verkopen. Dit jaar is de reünie anders als normaal omdat Veronica 3 maanden eerder is gestorven (op 36 jarige leeftijd) aan een hersenbloeding. Veronca’s man Laurens is wel op de reünie met zijn 2 zoontjes (Niels 7, Toby 4). Gwen heeft 2 maanden eerder een baby gekregen, dit was de eerste baby die geen deel uitmaakte van een tweeling. De derde vriendin Beatrijs is een jaar geleden gescheiden in heeft nu een nieuwe vriend bij, hij heet Leander en hij is paranormaal begaafd. Leander heeft een dochter van 13 (Yaja). Yaja is geen makkelijk kind, ze kleed zich als een gothic en behandelt ze behandelt iedereen zonder respect, dit komt omdat Leander haar veel te soft opvoed. Ook de kinderen van Gwen en Timo vinden haar niet aardig omdat ze (als grap) heeft gezegd dat ze de baby mee wil nemen. Timo en Laurens vinden Leander niet aardig omdat hij een gemene opmerking heeft gemaakt over Bobby (Timo’s zus), Bobby is namelijk geestelijk niet helemaal gezond. Tijdens het eten negeert Laurens Leander volkomen, tot verdriet van Beatrijs want zij vind Laurens anders altijd zo aardig.
Als Beatrijs de volgende ochtend wakker wordt denkt ze na over haar relatie met vrienden en hoe ze Leander daarin moet passen. Ze is door Leander spiritueel geworden en heeft allerlei fantasieën wat er met de ziel van Veronica gebeurd is. Want sinds de dood van Veronica zijn er enkele dingen gebeurt die het leven erg hebben veranderd: ze is gescheiden en geboorte van Babette, die is voor het eerst geen deel van een tweeling.
Leader stelt ’s ochtends aan Gwen voor om te gaan pciknicken, Gwen en de meeste andere personages vinden dit een goed idee. Leander vertelt aan de kinderen wat het morfologische veld is: als je sterk aan een wens dacht, kwam die waarschijnlijk uit. Yaja lacht hem in z’n gezicht uit. Vlak voor de kinderen in de beek gaan zwemmen bedenkt Gwen zich dat ze het vakantieboek nog in moeten vullen, dit was een idee van Veronica. Niels denkt dat Gwen zijn moeder alweer vergeten is en is hier heel boos over, hij wil Gwen een lesje leren, hij wenst baby Babette weg.
Als iedereen om de beurt naar huis gaat is zijn op het laatst alleen Laurens, Gwen en Timo over. Als Gwen en Timo terugkomen van hun wandeling vraagt Laurens verbaast waar Babette is, Gwen zegt dan dat Bobbie haar mee naar huis genomen heeft. En Bobbie denkt dat Gwen en Timo haar mee hebben met wandelen. Thuisgekomen blijkt dat niemand Babette mee naar huis heeft genomen, vanaf dat moment is ze vermist.
Laurens voelt zich schuldig omdat hij denkt dat hij haar het laatst gezien heeft, maar Timo vindt dit onzin omdat Laurens niet benoemd was tot babysitter. Beatrijs geeft een foto aan Leander, hij vertelt dat ze nog leeft maar hij ziet ook water. De politie is al in de buurt van de picknickplaats en het beekje aan het zoeken.
Gwen is ten einde raad en beschuldigd Yaja ervan dat ze Babette iets heeft aangedaan. Yaja wordt boos en gaat naar de slaapkamer, daar zijn de kinderen ook. De oudste tweeling (de Engelen) van Gwen beschuldigd Yaja ook van het stelen van Babette, omdat ze dat ooit voor de grap gezegd heeft. Yaja verdedigd zich en doet een experiment, het oproepen van een geest met een omgekeerd glas, waar de kinderen bij zijn. Ze vraagt drie keer (drie is een heilig getal) aan Babette om te verschijnen. Omdat er niets met het glas gebeurt, zegt ze dat Babette nog moet leven, want als ze dood zou zijn zou het glas op en neer gaan. Niels reageert opgelucht omdat hij denkt dat hij Babette heeft weggewenst via het morfologische veld.
Als Babette twee maanden verdwenen is maakt Bobbie een monument. Het bestaat uit een rood-wit gestreept afzetlint van de politie om een boom gewikkeld en op de grond heeft ze Babette geschreven in vogelzaadjes zodat de vogels naar haar uit kunnen kijken.
Laurens heeft het steeds moeilijker met het verwerken van het verlies ver Veronica. Hij denkt dat ze voorwerpen verplaatst in zijn huis. Daardoor vindt hij het steeds moeilijker om Niels (7) en Toby (4) op te voeden. Op een avond komt Beatrijs hem helpen met het opruimen van haar kleren, zodat hij het beter kan verwerken. Als ze weg is hoort Laurens dat Niels Babette aan het oproepen is door middel van een glas.
Leander concentreert zich nog elke dag even op Babette, daarna belt hij Gwen om te zeggen dat ze nog in leven is. Op een avond krijgt hij ook een plaats door, helaas weigert de politie te gaan zoeken. Gwen is het er niet mee eens en gaat zelf zoeken, op de picknickplaats waar Babette verdwenen is vindt ze Bobby met Babette in haar armen.
Natuurlijk is Gwen heel erg gelukkig. Ze belt Beatrijs en die belt meteen Laurens. Niels is erg blij, want hij heeft steeds vurig gewenst dat Babette terug kwam en hij denkt dat het daarom gelukt is. Laurens is eigenlijk de enige die het moeilijk vind dat Babette terug is, want Veronica had eigenlijk terug moeten komen. Hij belt 's nachts naar Leander om advies. Hij krijgt echter Yaja aan de lijn, die hem voorstelt wat te gaan drinken in een leuke kroeg.
Gwen is heel erg blij dat Babette terug is en gaat uit dankbaarheid een taart voor Leander bakken. Hij komt met Beatrijs en Yaja naar het vakantiehuis. Ook Laurens is met zijn beide kinderen onderweg. Yaja draait alle feiten om en zegt tegen Leander dat Laurens haar ’s nachts belde om iets te gaan drinken. Laurens heeft champagne meegenomen voor Gwen. Overdag drinken ze wat en ze worden allemaal nogal aangeschoten. De kinderen gaan Beatrijs ontvoeren en dan een losgeldbrief sturen naar Leander, bij de brief zouden ze dan haar pink doen zodat hij wist dat het geen spelletje was. Beatrijs vertrekt naar Bobby omdat die haar zogenaamd gebeld had, maar aan het einde van de dag is ze spoorloos. Als Laurens en Leander haar samen gaan zoeken besluit Laurens om nogmaals om advies te vragen, dit weigert Leander vanwege hun slechte relatie in de zomer. Laurens en Leander vinden Toby wel, tussen een stapel fietsen, maar Beatrijs niet. Laurens heeft sterk het vermoeden dat Veronica dit heeft gedaan en dat ze het er niet bij zal laten.
Als Gwen thuiskomt van een avond in Amsterdam heeft Babette buikkrampen gehad en is Gwen meteen weer onzeker en bang dat Babette iets zal overkomen. Met Beatrijs gaat het intussen niet veel beter, ze ligt in een verpleeghuis met haar knie in het gips. De kinderen hadden haar verstopt in een vakantiehuisje op het terrein, nadat ze was gevallen omdat ze vastgebonden was heeft Bobbie haar gevonden.
Laurens gaat langs bij schooljuffrouw Nicky: ze is de onderwijzeres van Niels op wie Niels verliefd is. Niels wil haar graag het autokerkhof laten zien, waar hij zijn speelgoedautootjes heeft begraven. Nicky denkt dat hij haar het graf van zijn moeder wil laten zien. Ook Laurens vind haar wel aardig omdat ze heel vriendelijk is tegen Niels. Laurens is nog steeds heel onzeker over Veronica omdat het lijkt dat ze veel met Niels praat terwijl hij zelf geen contact met haar krijgt. Hij vraagt zich af of ze wraak wil nemen op hem. Ook via Leander probeert hij contact met haar te krijgen, maar Leander heeft een hekel aan Laurens dus wil hij hem ook niet helpen. Ook als Laurens nog een keer bij Leander thuis langs gaat wil hij niet helpen, ook omdat hij denkt dat Laurens achter Yaja aanzit.
Gwen raakt emotioneel steeds verder weg van Timo. Het wordt ook veroorzaakt door het feit dat hij zoveel tijd besteedt aan zijn failliete imkerij. Tegen Bobbie zegt ze eigenlijk dat ze wel alleen op vakantie wil. Bobbie wil wel met haar mee, maar dat is niet de bedoeling. Timo zegt: “Ga een tijdje logeren bij Laurens.” Gwen denkt dat hij dit doet om zowel haar als Leander te pesten.
Yaja logeert bij Timo en Gwen, omdat ze het daar niet naar haar zin heeft wil ze naar huis. Leander gaat haar onmiddellijk halen terwijl Beatrijs net uit het verpleeghuis ontslagen is. Dus besluit Beatrijs om ook maar mee te gaan, bij het huis van Timo en Gwen aangekomen blijkt dat Laurens er ook is met zijn kinderen. Als de kinderen weer bij elkaar zitten vertelt Yaja aan Toby een verhaal over de duivel die groene kots zou hebben, omdat Toby wil bewijzen dat hij ook bezeten is door de duivel gaat hij proberen groen te kotsen, hieraan gaat hij bijna dood. Yaja gaat ondertussen wandelen met Babette maar dit weet niemand. Nadat de volwassenen Toby hebben gevonden, met hem valt het mee, is Babette ineens zoek. Gwen gaat meteen zoeken en ze vindt Yaja met Babette in de bolderkar. Als Yaja dan ook nog durft te zeggen dat Gwen geen goede moeder is krijgt ze de wind van voren. Yaja reageert heel erg onbeschoft, als Leander het dan nog voor Yaja opneemt laat ze hem alleen met Yaja naar huis gaan, ze zou hem nog wel bellen.
Ook Laurens gaat met de kinderen naar huis. Onderweg denkt hij erover na dat Niels met zijn juf het graf van Veronica willen bezoeken. Hij weet niet eens of hij de plek van het graf zelf wel kan vinden. Hij stopt zijn auto langs de kant van de weg en zoekt contact met Veronica. “Ik heb tijmhoning voor je gekocht.” Als hij maar lang genoeg bleef kijken, zou hij haar vast en zeker zien. (slotzin)
personages
De voornaamste personages zijn in het boek zijn: Gwen, Timo, Leander, Beatrijs, Bobbie, Laurens, Yaja, Niels en Babette. De hoofdpersonen zijn: Gwen en Laurens. De bijpersonen zijn Timo, Leander, Beatrijs, Bobbie, Yaja, Niels en Babette.
Gwen
Ze is een hoofdpersoon omdat je haar innerlijk en haar uiterlijk leert kennen. Ook heeft ze een probleem, haar kind wordt twee maanden lang vermist. In die twee maanden zie je door Gwen’s ogen hoe ze dat beleeft op haar manier, ze vindt het moeilijk om nog uit bed te komen en ze doet niks meer in de imkerij. Zodra haar kindje terug is ondergaat ze een verandering, maar ze wordt niet meer zo vrolijk en optimistisch als ze was voor de verdwijning. Ze blijft onzeker omdat ze bang is dat er weer iets met Babette gebeurt. Gwen is dus een hoofdpersoon omdat je haar leert kennen door wat ze doet, maar ook door wat ze denkt en voelt. Het perspectief wisselt steeds tussen Gwen en Laurens. Je leert Gwen geleidelijk aan steeds beter kennen omdat ze emotionele problemen heeft door het verhaal heen.
Gwen heeft veel karaktereigenschappen, zo is ze erg gastvrij en staat ze voor iedereen klaar. Ze is wel erg slordig, dit zie je ook in haar huishouden terug. Op een gegeven moment gaat haar eigen karakter haar irriteren, ze heeft het gevoel alsof mensen haar gebruiken en dat gaat ze ook proberen dat te veranderen.
Gwen is getrouwd met Timo en heeft samen met hem 5 dochters, twee tweelingen en Babette. Timo’s zus Bobbie woont ook bij hen, daar heeft ze een goede band mee. Ze is vrienden met Laurens, Veronica (gestorven) en Beatrijs.
Gwen is een round character omdat ze een gecompliceerd karakter heeft, ze heeft meer dan één of twee standaard eigenschappen. Ook wordt haar innerlijk geleidelijk getoond, je komt door het verhaal heel steeds meer van haar te weten. Gwen verandert tijdens het ook, eerst was ze altijd vrolijk, daarna raakt ze depressief en tegen het einde van het verhaal wordt ze stukje bij beetje weer de oude. Ook heeft Gwen besef van tijd, ze heeft herinneringen aan vroeger met Veronica en ze heeft ook verwachtingen want ze wil haar leven terug op de rails krijgen.
In het boek leer je Gwen vooral kennen door wat ze denkt, vindt, doet en voelt. Als het perspectief bij Laurens ligt leer je haar ook kennen door wat hij over haar zegt en vindt.
Als fragment uit het boek heb ik gekozen voor een stukje waar Gwen weer voor de eerste keer na lange tijd naar buiten gaat, vanaf dit moment gaat ze proberen haar normale leven terug te krijgen. Maar ze is nog wel heel onzeker en blijft eigenlijk liever binnen bij de telefoon. ‘Eenmaal buiten werd ze bijna duizelig van de frisse lucht na zo lang in de bedompte slaapkamer te hebben vertoefd. Op het erf talmde ze even, je zou altijd zien dat ze uitgerekend nu opbellen dacht ze.’ (blz. 110)
Laurens
Hij is een hoofdpersoon omdat je hem leert kennen van binnen en van buiten. Je weet wat Gwen van hem vindt en je weet wat hij van zichzelf vindt. Ook heeft hij een probleem, hij voelt zich schuldig over de dood van Veronica omdat hij denkt dat het zijn schuld is dat ze dood is. Veronica is namelijk gestorven aan een hersenbloeding terwijl ze ruziemaakte met Laurens. Door het verhaal heen kom je steeds meer te weten over Laurens, in het begin lijkt hij een bijpersoon maar later wisselt het perspectief en wordt hij de hoofdpersoon. Het perspectief wisselt steeds tussen Gwen en Laurens.
Laurens is altijd aardig tegen iedereen en hij heeft een open persoonlijkheid maar die gaat ten koste van zijn verdriet om Veronica. Ook door het schuldgevoel dat hij heeft vanwege haar dood wordt hij erg passief en heeft moeite met de opvoeding van zijn kinderen Niels en Toby. Toch probeert hij zo goed mogelijk zijn best te doen en na een tijdje komt hij erachter dat ze de dood van Veronica allemaal op een andere manier moeten verwerken, dit geeft hem wat rust.
Laurens was getrouwd met Veronica en heeft een goede relatie met zijn kinderen. Zijn vrienden zijn: Gwen, Timo en Beatrijs. Hij kan het eigenlijk met iedereen goed vinden behalve met Leander.
Laurens leer je kennen via zijn innerlijk en uiterlijk, als het perspectief bij hem ligt. Ook leer je Laurens kennen door wat Gwen van hem vindt en denkt. Leander maakt ook vaak opmerkingen over Laurens maar die zijn als negatief bedoeld dus niet zo van belang.
Als fragment uit het boek heb ik gekozen voor een stukje waar Laurens zich zorgen maakt zijn kinderen, ze onder andere moeten nieuwe kleren hebben. Ook vertelt hij in dit fragment over zijn dromen, waar Veronica nog leeft. ‘Ze moeten dringend naar de kapper, dacht Laurens, en ze moeten nieuwe schoenen hebben. Moedeloosheid daalde over hem neer. Toch was het louter en allen voor zijn kinderen dat hij het ’s ochtends opbracht om zijn bed uit te komen, iedere pijnlijk dag opnieuw. In zijn dromen leefde Veronica meestal nog.’ (blz. 16)
Timo
Hij is een bijpersoon omdat je hem alleen leert kennen via Gwen en Laurens en niet via wat hij zelf denkt en voelt. Als zijn kindje vermist wordt is hij radeloos, maar toch weet hij het leven weer op te pakken. Hij heeft het extra zwaar omdat Gwen tot niks meer in staat is, ze kan alleen maar in bed liggen. Omdat ook hij het moeilijk heeft verwaarloost hij zijn bijen en gaan ze dood, het bedrijf is failliet.
Timo is altijd aardig en vrolijk, Laurens is wel eens jaloers op hem omdat hij zich nooit echt zorgen maakt hoe slecht het ook gaat. Gwen begint zich steeds meer te irriteren aan het karakter van Timo want ze vindt hem onverantwoordelijk.
Timo is getrouwd met Gwen en heeft samen met haar 5 dochters, twee tweelingen en Babette. Zijn zus Bobbie woont ook bij hun, daar heeft hij een goede band mee. Hij is vrienden met Laurens en Beatrijs.
Timo is een flat character omdat je hem niet leert kennen via zijn innerlijk. Je weet alleen hoe Gwen en Laurens hem zien en hoe die over hem denken. Ook is hij een flat character omdat hij in één keer gepresenteerd wordt, hij is altijd vrolijk en gek op zijn bijen.
Als fragment uit het boek heb ik gekozen voor een stukje waaruit blijkt hoe dol Timo is op zijn bijen, hij drinkt namelijk geen alcohol bij een feestje omdat zijn bijen daar niet van houden. ‘Hij moest, zei hij bij herhaling, tegen het donker nog even een korfvolk overplaatsen naar een kast, en van de lucht van alcohol werden de bijen dol.’ (blz. 13)
Leander
Hij is een bijpersoon omdat je hem alleen leert kennen via anderen. Leander is paranormaal begaafd en werkt daar ook mee. Hij vindt dat luxe overbodig is en hij kleed zich daarom ook heel armoedig, dit laat hij Beatrijs ook doen terwijl die er eerst altijd zo goedverzorgd bijliep. Ook zijn appartement is armoedig ingericht, hier ergert Beatrijs zich pas aan als ze terug is uit het verpleeghuis.
Leander is heel onaardig en doet alsof de anderen om hem heen minder waard zijn dan hij. Ook voedt hij zijn dochter Yaja niet goed op, vaak doet Yaja iets ergs en dan zegt hij dat ze niks gedaan heeft en dat anderen haar altijd de schuld geven. Dit gedrag kost hem ook zijn relatie met Beatrijs.
Hij heeft in het boek eigenlijk geen vrienden, hij heeft alleen Beatrijs. Omdat hij zo onaardig doet is hij eigenlijk bij niemand geliefd, totdat hij Babette terugvindt, dan vindt iedereen hem ineens aardig.
Leander is een type omdat hij alleen maar paragnost kan spelen en verder eigenlijk niks goed kan doen. Je leert Leander alleen maar oppervlakkig kennen via Gwen en Laurens, wat die van hem vinden en over hem zeggen en denken. Ook is hij een type omdat hij maar één karaktertrek heeft (paragnost spelen) en dit niet veranderd door het verhaal heen.
Als fragment uit het boek heb ik gekozen voor 2 stukjes waaruit blijkt dat Leander niet erg geliefd is bij de rest. Het 2e fragment laat zien dat hij zelfs zijn eigen dochter niet kan opvoeden doordat hij het altijd voor haar opneemt, hoe erg het ook is wat ze doet.
1) ‘En dan zaten ze nu opgescheept met die betweter met wie Beatrijs tegenwoordig haar leven verkoos te delen’. (blz. 13)
2) Leander zou er onaangenaam vanopkijken dat ze zijn dochter had weggestuurd, maar het liet haar onverschillig wat Leander zou vinden.
Bobbie
Ze is een bijpersoon omdat je haar alleen leert kennen via de hoofdpersonen en niet via wat zij denkt en voelt. Ze werkt hard in de winkel van Gwen en Timo en ze is heel behulpzaam. Ze weet ook altijd een oplossing voor het probleem van iemand anders.
Bobbie heeft een aardig karakter maar ze is een beetje raar. Als je bijvoorbeeld een uitdrukking zegt begrijpt ze niet dat zoiets niet letterlijk is.
Bobbie is de zus van Timo. Ze kan het met iedereen goed vinden behalve met Leander want die heeft haar beledigd. Ze is helemaal gek met kinderen, met de kinderen van Gwen maar ook met die van Laurens.
Bobbie is een flat character omdat je haar niet via haarzelf maar via andere leert kennen. Ook leer je haar alleen kennen via haar uiterlijk, en niks over haar innerlijk. Ze is heel makkelijk herkenbaar want ze is een beetje raar, wel is ze erg behulpzaam en staat ze altijd voor iedereen klaar.
Als fragment uit het boek heb ik gekozen voor een stukje waaruit blijkt dat Bobbie heel behulpzaam is. ‘Gwen keek toe hoe Bobbie in een razend tempo prei voor in de erwtensoep hakte. Ze verlegde de rookworst van links naar rechts op de snijplank, om Bobbie niet het idee te geven dat zij vol toewijding in haar eentje stond te koken.’ (blz. 254)
Beatrijs
Ze is een bijpersoon omdat je haar leert kennen door wat anderen van haar vinden en niet door wat ze zelf vindt en denkt. Ze was eerst getrouwd met Frank, maar sinds de dood van Veronica is ze samen met Leander. Ze is helemaal stapel op hem maar het gaat wel te ver. Ze denkt zelf niet meer na en doet zomaar alles wat hij zegt. Ze gaat zelf zo ver dat ze er onverzorgd uit gaat zien omdat hij vindt dat luxe en verzorging overbodig zijn. Omdat Leander helemaal niet aardig doet tegen andere mensen ontstaan er ruzies, als Beatrijs het dan iedere keer voor Leander opneemt ontstaan er nog meer ruzies.
Beatrijs heeft een open karakter en ze is heel aardig. Ze houdt ervan om zichzelf goed te verzorgen en om in een mooie omgeving te wonen. Nadat ze een tijdje in een verpleeghuis heeft gelegen vindt ze Leander’s appartement verschrikkelijk en schaamt ze zich ervoor hoe ze erbij loopt. Aan het einde van het verhaal gaat ze bij hem weg omdat hij het altijd voor Yaja opneemt.
Beatrijs kan het eigenlijk met iedereen goed vinden behalve met Yaja. Omdat ze het steeds voor Leander opneemt brengt ze haar eigen vriendschappen in gevaar. Door bij Leander weg te gaan red ze haar sociale leven.
Beatrijs is een flat character omdat je haar niet leert kennen via haar innerlijk. Je leert haar vooral kennen door wat Gwen, Laurens en soms Leander van haar vinden en over haar zeggen.
Als fragment uit het boek heb ik gekozen voor een stukje waaruit blijkt dat Beatrijs beter bij Leander weg kan gaan want hij kwetst haar vaak alleen zag ze dat eerst niet in. ‘Luister je wel, Beatrijs? Je noemt het helpen, maar in feite trek je Gewn omlaag, het aardse slijk in, als je bij dit plan blijft. Doe niet zo raar, zei ze, opeens onzeker. Hij vond haar onwaardig.’(blz. 230)
Yaja
Ze is een bijpersoon omdat je haar alleen leert kennen via de hoofdpersonen en de kinderen in het verhaal. Ze misdraagt zich ontzettend omdat ze stoer wil doen, maar eigenlijk wil ze gewoon aandacht van haar vader. Ook is ze gothic dus is ze sowieso niet echt een lief meisje om te zien.
Yaja heeft een gemeen karakter, ze is brutaal en doet vreemde dingen. Ze heeft geesten opgeroepen waar kleine kinderen bij waren en ze heeft een jongetje laten geloven dat als hij groene kots had hij bezeten was door de duivel. Ze doet dit alles om te verbergen dat ze aandacht wil van haar vader.
Yaja moet vaak bij de kinderen zitten maar ze vindt ze niet aardig en doet ook geen moeite om aardig gevonden te worden. Ze is de dochter van Leander maar heeft geen goede band met hem of met zijn nieuwe vriendin Beatrijs. Verder vindt ze de andere mensen in het verhaal ook niet aardig.
Ze is een type omdat ze eigenlijk maar één eigenschap heeft, ze doet altijd stoer en roekeloos terwijl ze eigenlijk aandacht wil. Ook blijft Yaja tijdens het verhaal onveranderd. Ook is ze een type omdat je haar allen van buiten kent, je weet alleen wat andere over haar denken en zeggen.
Als fragment uit het boek heb ik gekozen voor een stukje waaruit blijkt hoe gemeen ze is, ze draait alle feiten om uit een telefoongesprek met Lauren om zo aandacht te krijgen van haar vader. ‘Laurens! Wat kinky dat je me belt! Ze lachte met een kelig geluid. Is je vader nog op? Alle Alzheimers hier liggen al te slapen, dus.. O.. Ja, dus ik zat net te wachten op een beetje action. Is er hier in de buurt niet een chille tent waar we samen heen kunnen?’ (blz. 172)
Niels
Hij is een bijpersoon omdat je hem alleen leert kennen via de hoofdpersonen. Hij gedraagt zich in zichzelf gekeerd omdat hij moeite heeft met het overlijden van zijn moeder. Hij maakt zijn speelgoedautootjes kapot en begraaft ze dan. Ook is hij verliefd op zijn juffrouw Nicky. Omdat zijn vader geldproblemen heeft vindt hij het erg moeilijk om geld uit te geven.
Niels is eigenlijk een vrolijk kind maar sinds het overlijden van zijn moeder is hij in zichzelf gekeerd. Hij heeft tijd nodig om het verlies te verwerken. Zo vindt hij het ook heel er dat zijn vader alle spullen van zijn moeder weg doet.
Niels heeft een goede band met zijn vader en zijn broertje Toby. Met de kinderen van Gwen kan hij het niet zo goed vinden maar dat komt omdat het meisjes zijn en Niels zit in een fase dat hij meisjes niks vindt.
Niels is een flat character omdat je hem alleen maar leert kennen via Laurens en dus niet via zichzelf. Ook is hij een flat character omdat hij het hele verhaal onveranderlijk is, hij heeft het moeilijk met het verwerken van de dood van zijn moeder.
Als fragment uit het boek heb ik gekozen voor een stukje dat gaat over Niels die zich schuldig voelt omdat hij denkt dat hij Babette heeft weggewenst en dat ze daarom vermist is. Als hij eenmaal inziet dat dat niet kan gaat hij Babette terugwensen, dat geeft hem een goed gevoel.‘Ook perongeluk kon je iemand niet wegwensen. Maar wat je volgens hem wel kon doen, dat was het gekke, was iemand terugwensen.’ (blz. 148)
Babette
Ze is een bijpersoon want je leert haar alleen kennen via de hoofdpersonen. Omdat ze een baby is heeft ze nog niet echt een persoonlijkheid. Ik heb haar toch als personage gekozen omdat het hele verhaal eigenlijk om haar draait.
Babette heeft nog 4 zussen, dit zijn 2 tweelingen. Babette is eigenlijk de enige die Yaja aardig vindt, maar omdat ze een baby is kan zo ook nog niet oordelen. Verder heeft ze nog een moeder Gwen en een vader Timo.
Ze is een flat character omdat je haar allen leert kennen via de andere personages. Ook is ze een flat character omdat ze een baby is en dus nog niet zelf beslissingen kan nemen. En haar karakter ontbreekt omdat ze zo jong is.
Interview
Ik ga in het interview vragen stellen aan beide hoofdpersonen, Gwen en Laurens. Ik ga beginnen met Gwen.
GWEN
Hoe voelt het om nog elke dag te moeten leven met de vraag wat er in die twee maanden met Babette is gebeurd?
Het is verschrikkelijk om niet te weten waar je kindje al die tijd is geweest. Ik zou zo graag willen weten wie het gedaan heeft, niet zodat diegene gestraft kan worden maar dan weet ik of er liefdevol voor haar gezorgd is of niet. Ook zou ik graag willen weten waar ze is geweest want het lijkt me zo onmogelijk om van de ene op de andere dag een baby te hebben en dat dan niemand opvalt.
Heeft het jou en Timo dichterbij elkaar gebracht of juist niet?
Ik weet eigenlijk niet of het Timo en mij dichter bij elkaar heeft gebracht. Net na haar verdwijning was ik nergens meer tot in staat en ergerde ik me aan Timo, omdat hij zo goed en zo kwaad als het ging doorging met zijn leven. Maar nu begrijp ik dat hij dat alleen maar deed zodat we niet allemaal ten onder zouden gaan. Ik ben hem zo dankbaar dat hij in die tijd alles draaiende heeft gehouden.
Is de vriendenvakantie nog wel compleet zonder Veronica?
Eigenlijk is de vakantie niet meer compleet, dat merk je vooral in de kleine dingen zoals haar speciale toetjes die ze altijd maakte. Ik vind het ook erg moeilijk dat Beatrijs nou iemand anders heeft, niet dat ik het haar niet gun, het is gewoon niet meer zoals het altijd was.
Wat vind je van Laurens en is dit veranderd nadat hij Babette teruggevonden had?
Voordat Laurens Babette terugvond mocht ik hem niet zo. Hij was onaardig en deed net alsof wij allemaal minder waren als hij alleen omdat hij paranormaal begaafd is. Ook was hij erg gemeen tegen Bobbie en omdat ze Timo’s zus is trek ik me dat toch wel aan. Ook sprak hij altijd er afkeurend over onze kinderen, dit heb ik zelf niet gehoord maar dat heb ik van Beatrijs gehoord. Nu ben ik hem natuurlijk voor eeuwig dankbaar maar dat betekend niet dat hij nu ineens kan doen en laten wat hij wil. Ik denk wel dat ik iets soepeler met hem zal zijn.
LAURENS
Hoe was het om op vakantie te gaan zonder Veronica?
Eerlijk gezegd vond ik het heel moeilijk om weer naar Gwen en Timo te gaan omdat we daar al jaren met z’n alle kwamen. Zeker omdat de herinneringen nog zo vers zijn deed dat veel pijn. Maar ik kon het Niels en Toby niet aandoen om niet te gaan, ik wilde ze niet nog meer verdriet doen.
Vind je het moeilijk dat Niels veel contact heeft met Veronica en jij zelf niet?
Dit vind ik inderdaad moeilijk omdat ik zo bang ben dat Veronica wraak op me wil nemen. Ik fantaseer vaak over het laatste moment samen, dan zijn we gelukkig en zitten we samen op de bank. Ik denk dat dat gevoel mijn hele leven blijft omdat ze gestorven is terwijl we ruzie hadden.
Heeft de verdwijning van Babette jou leven veranderd?
Ik vond het voor Gwen en Timo heel erg dat Babette ontvoerd was maar zelf deed het me niet zoveel. Ik denk dat dat kwam omdat ik nog volop bezig was met het verwerken van de dood van Veronica. Toen ze terug was had ik ook een heel dubbel gevoel, ik was blij voor Gwen en Timo maar eigenlijk hoorde Veronica terug te komen.
Vind je dat je je kinderen goed alleen op kan voeden of heb je daar echt een vrouwenhand bij nodig?
Nu we alle drie een beetje gewend raken aan de situatie gaat het steeds beter. Maar Niels en Toby zullen eraan moeten wennen dat ik hun vader en moeder tegelijk ben. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat er nooit meer een vrouw in mijn leven komt maar op dit moment ben ik er nog niet aan toe.
Eigen oordeel
Het onderwerp van het verhaal is de verdwijning van de baby Babette. Het onderwerp spreekt me wel aan, ik denk omdat er bij zoiets ook veel emoties voorbijkomen en dat spreekt me wel aan. Wat ik nog niet wist over het onderwerp is dat ouders zelfs als alles achter de rug is nog bang zijn om hun kind te verliezen, ik dacht dat ze dan gewoon blij waren dat het terug was. Mijn verwachtingen over het boek zijn uitgekomen want het was een leuk boek om te lezen omdat er veel personages in naar voren komen. Ook ging het hele verhaal over de baby Babette, dit had ik al verwacht omdat zij als enige kind in dat gezin geen deel is van een tweeling. Ik heb door het boek wel een andere kijk gekregen op vermissingen omdat de titel ook al zegt dat leven hoop geeft maar dit blijkt vaak niet waar te zijn, iemand kan ‘beter’ dood zijn dan weet je tenminste iets zeker. Ik denk daarom dat hoop alleen maar onzekerheid geeft en de dood toch wat houvast. Het onderwerp wordt niet heel diep uitgewerkt omdat het nog steeds een mooi verhaal is en geen informatieboek. Wel wordt de vermissing uitgebreid besproken. Ik vind dat niet erg omdat het mij meer om het verhaal gaan dan om de dingen die je ervan leert. Het was wel verrassend uitgewerkt omdat Babette zomaar verdween en twee maanden later ineens terug was, er is nooit een spoor van de daders gevonden. De emotionele klap die de vermissing achterlaat krijgt heel veel aandacht, maar dit is erg omdat het hele boek eigenlijk gaat om de emoties van de personages. Ik heb nog nooit een ander boek gelezen over dit onderwerp.
Het verhaal bevat wel genoeg gebeurtenissen om boeiend te blijven maar ik denk dat de perspectiefwisselingen tussen Laurens en Gwen daar ook bij helpen. In het hele boek gaan ongeveer 6 maanden voorbij. Dit is vrij weinig maar het verhaal valt nooit stil. Het verhaal gaat vooral om de gedachten en gevoelens van de personen, ik vind dat wel leuk want wat er in mensen omgaat boeit mij wel. De gebeurtenis die het meeste indruk heeft gemaakt is de verdwijning van een baby op klaarlichte dag met een hele familie erbij. Ik denk dat het komt omdat je niet verwacht dat zoiets gebeurt tenzij het met grof geweld gaat. De gebeurtenissen vond ik wel geloofwaardig maar niet waarschijnlijk. Ik vind ze niet waarschijnlijk omdat het niet vaak zal gebeuren dat er niemand op een baby let, die moet je toch opvallen. Omdat het zo onwaarschijnlijk is vind ik de gebeurtenissen wel origineel. Ik heb het zelf gelukkig nog nooit meegemaakt maar ik kon mezelf toch wel plaatsen in de hoofdpersonen omdat ze zo goed beschreven zijn. Het aller leukste vond ik het op vakantie gaan met 3 vriendinnen en je hele gezin. Het lijkt me erg leuk om later nog zo’n goede vriendinnen te hebben.
De hoofdpersonen gingen echt leven en ik denk dat dat komt door de combinatie van wat ze zelf denken en doen met hoe anderen steeds over hen denken, zo krijg je een beetje een verhaal van twee kanten. Ik kan me goed plaatsen in de problemen van de hoofdpersonen, zelfs al heb ik het nog nooit meegemaakt, ik denk dat dat is omdat ze heel uitgebreid beschreven worden. De hoofdpersonen zijn in mijn ogen geen helden en dat hoeft ook niet. Ik denk dat ze me zo aanspreken omdat het hele normale mensen zijn want dat wat hun overkwam iedereen kan overkomen. Ik denk wel dat de personages zich gedragen zoals het hoort. De hoofdpersonen zijn het belangrijkst, dan heb je een paar personen die ‘helpen’ en je hebt een paar personen die ‘tegenspreken’. Ik denk niet dat één van de personages me beïnvloed heeft want het blijft een verhaal. Ik denk dat de uitspraak van de politieman me aan het denken heeft gezet omdat hij zei dat je beter een graf kon hebben van een vermiste dan de hoop dat ze nog leven en ik denk dat dat ook wel klopt. Ik kwam genoeg te weten over het gedrag van de personages maar daardoor werd het verhaal niet voorspelbaar. Ik hoefde zelf eigenlijk niks in te vullen over het innerlijk van de personages, dit komt denkt ik omdat ze heel veel over elkaar praten en daarom al snel een beeld scheppen over hoe iemand is. Het is begrijpelijk dat ze veranderen omdat de vermissing van een baby een zware klap is. Er zijn in het boek geen beslissingen genomen die ik vreemd vond of niet kon begrijpen.
De bouw van het verhaal is wel logisch omdat de gebeurtenissen elkaar in de goede volgorde opvolgen. Het verhaal heeft een spannende opbouw omdat je bijvoorbeeld stukje bij beetje erachter komt hoe Veronica gestorven is, omdat je dat eerst niet weet wekt dat spanning op. Het verhaal heeft niet echt een ingewikkelde bouw maar ik het begin moest ik erg wennen aan de perspectiefwisselingen. De verhalen zijn goed met elkaar verbonden waardoor je een algemenere indruk van het verhaal krijgt dan wanneer één personage het zou vertellen. Het verhaal bevat een terugblik, hoe Veronica gestorven is, deze maakt het verhaal interessanter. Het slot past wel goed bij de gebeurtenis want als iedereen zijn leven weer terug op de rails heeft stopt het verhaal. Er blijft eigenlijk alleen onduidelijk wie het gedaan heeft, maar dat weten de personages ook niet dus is dat ook niet erg.
Ik vond het boek makkelijk lezen omdat de letters wat groter waren en het taalgebruik niet moeilijk. Het bevat ook weinig moeilijke woorden, de moeilijk woorden die erin zaten kon je doormiddel van de tekst toch wel snappen. Het verhaal bevat veel beschrijvingen waardoor het verteltempo wel omlaag gaat maar ik vond dat niet erg want de personages werden wel dieper beschreven. Er zitten geen dialogen in het verhaal, dit heb ik ook niet gemist. Ik vond de weergave van gedachten en gevoelens erg goed omdat je een goed beeld krijgt van de personages en je jezelf ook kunt vergelijken met de personages zelfs al heb je zoiets nog nooit meegemaakt. De taal past goed bij de personages want het is niet te moeilijk en de personages zijn ook heel normaal.
Overige informatie
Titelverklaring
De titel wordt gevormd door de eerste vier woorden van de zegswijze: “Zolang er leven is, is er hoop.” Het wordt gebruikt in de betekenis van mensen die bijvoorbeeld ernstig ziek zijn, maar nog wel in leven zijn. Of over kinderen die verdwenen zijn, maar van wie het doodsbericht nog niet definitief is. Gezien het feit dat de baby Babette verdwijnt in het eerste deel van het boek, is deze zegswijze en de titel die ervan afgeleid is, dus heel toepasselijk. Toch denk ik dat het omgekeerde vaak waar is omdat hoop alleen maar onzekerheid geeft, de dood is wel erg definitief maar wel duidelijk. De rechercheur tegen Gwen, wanneer de baby verdwenen is: “Je kunt nog beter een graf hebben, onzekerheid is erger dan de dood.”
Informatie over de schrijfster
Renate Dorrestein werd op 25 januari 1954 geboren te Amsterdam in een rooms-katholiek gezin. In 1972 behaalde zij haar gymnasiumdiploma aan het Keizer Karel College te Amstelveen, waarna zij zich met energieke gedrevenheid stortte op het vervullen van haar droom: schrijfster worden.
De eerste stap die zij ondernam, was het volgen van een stoomcursus tijdschriftjournalistiek bij de uitgeverij De Spaarnestad. Al spoedig hierna kreeg ze een aanstelling bij het weekblad Panorama. Door de vele reizen die ze mocht maken voor het blad en de ervaringen die ze opdeed, werd haar persoonlijkheid en daardoor ook haar schrijfstijl gevormd. Na een aantal jaren bij Panorama gewerkt te hebben, besloot ze in 1977 het tijdschrift te verlaten. Midden jaren zeventig was Renate al samen met een vriendin het productiebureau Proburo gestart, dat bijlagen verzorgde voor tijdschriften.
Renate probeerde met haar columns en artikelen in allerlei tijdschriften de wereld wakker te schudden en te provoceren. Ze zette zich in voor het feminisme en daaraan gerelateerde zaken en stelde door haar krachtige taal de positie van de vrouw in de maatschappij aan de kaak. Tussen 1982 en 1983 werd ze ook nog eens hoofdredactrice van het inmiddels opgeheven tijdschrift Mensen van nu en schreef ze columns voor De Tijd en Bzzlletin.
Van de romans die in de loop van de jaren verschenen zijn, zoals Een nacht om te vliegeren, Het hemelse gerecht, Ontaarde moeders, Een sterke man, Verborgen gebreken en Een hart van steen, zegt ze zelf dat het nogal aparte boeken zijn. Voor haar gevoel hoort haar schrijfstijl nergens bij en maakt ze niet deel uit van een literaire beweging. De enige schrijfsters met wie ze zich enigszins verwant voelt zijn Fay Weldon en Beryl Bainbridge, omdat zij ook maatschappelijke kwesties niet onbesproken laten in hun boeken.
Dat de stijl van Renate Dorrestein in deze tijd vrijwel uniek is, belet niet dat haar romans een steeds groter publiek vinden. Haar boeken staan steeds langer op bestsellerlijsten en zijn al in aanmerking gekomen voor verschillende publieksprijzen. Zo werd Een sterke man genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs en werden Verborgen gebreken en Een hart van steen genomineerd voor de Trouw publieksprijs. Juist omdat haar werk zo eigenzinnig en onweerstaanbaar is, werd haar hele oeuvre in 1993 bekroond met de Annie Romein Prijs. In 1997 kreeg ze ook nog eens de jonge Gouden Uil voor Verborgen gebreken. Dat haar erkenning als schrijfster na deze prijzen alleen nog maar toenam, blijkt uit het feit dat ze nog datzelfde jaar op uitnodiging van het CPNB de mogelijkheid kreeg het boekenweekgeschenk Want dit is mijn lichaam te schrijven over het thema God. Net als in haar columns verwerkt Renate in haar boeken vaak een boodschap aan de wereld. Zo ook in haar autobiografisch werk Heden ik, waar ze haar worsteling met de ziekte ME, maar nog meer met de manier waarop de maatschappij tegen ME aankijkt, beschrijft. Een ander autobiografisch werk over een van haar eigen worstelingen is Het perpetuum mobile van de liefde. In dit boek beschrijft ze haar verwerkingsproces na de zelfmoord van haar zus. Hoewel het boek vooral gaat over haar eigen verdriet, laat Renate het ook hier niet na de nodige kritische kanttekeningen te maken over de samenleving en haar ingeburgerde patronen.
Niet alleen in Nederland is Renate Dorrestein een succes, ook in het buitenland is ze gewild. Haar boeken zijn al verschenen in het Engels, Duits, Spaans, Japans, Italiaans, Zweeds, Frans, Fins en Deens en de rechten van Een hart van steen werden in 2000 voor 220.000 gulden verkocht aan de Amerikaanse uitgeverij Viking.
Verder verscheen in Nederland in 2000 de luchtige, maar goed onderbouwde vakbiografie Het geheim van de schrijver.
Haar roman Zonder genade werd genomineerd voor de AKO Literatuur Prijs 2002. Voor de roman Het duister dat ons scheidt, werd ze genomineerd voor de NS publieksprijs 2004. Dat gebeurde ook al met “Een hart van steen”, maar in geen van de gevallen viel haar de prijs ten deel.
REACTIES
1 seconde geleden