Boris door Jaap ter Haar

A. Algemeen 1. Datum: 30-09-‘04
2. De titelbeschrijving van het boek: ‘Boris’ De titel is kort maar duidelijk: het is de hoofdpersoon in het boek: Boris. 3. Auteur: Jaap ter Haar
4. Uitgever: Van Holkema en Warendorf
5. De druk en het jaar van uitgave: Negentiende druk, 2002
6. Het genre van dit boek: Avonturenverhaal /oorlogsverhaal B. Auteur 1. Informatie over de schrijver: Naam: Jaap ter Haar
Geboortedatum: 25 maart 1922

Geboorteplaats: Hilversum, Nederland
Overleden: 26 februari 1998
Jaap ter Haar werd op 25 maart in Hilversum geboren. Hij wilde al op vroege leeftijd schrijver worden. Nadat hij zijn diploma hbs haalde, wilde hij toch liever dominee worden. Mede door de oorlogsomstandigheden kwam daar niets van. Na de bevrijding meldde hij zich aan bij de mariniers, kreeg zijn opleiding in Amerika en vertrok als lid van de voorlichtingsdienst naar Indonesië. Hij gaf daar een krantje uit voor de mariniers en schreef stukjes voor de kranten in Nederland. Na een nieroperatie werd hij afgekeurd voor de dienst. Hij ging werken bij de Wereldomroep. Hij trouwde en kreeg vier kinderen. Ook maakte hij hoorspelletjes die later zijn uitgegeven in boekvorm. De hoorspelletjes gingen over zijn tweeling Saskia en Jeroen. Verder heeft hij nog meer hoorspellen gemaakt weer over zijn kinderen. Maar omdat de Wereldomroep niet langer toestond dat werknemers bijverdiensten hadden, moest Jaap ter Haar kiezen. In 1952 koos hij voor het beroepsschrijverschap. In 1967 ontliep hij net de onderscheiding voor het kinderboek van het jaar voor Boris door het staken van stemmen bij de jury. In 1974 ontving hij een Gouden griffel voor Het wereldje van Beer Ligthart. In 1972 ontving hij de Nienke van Hichtumprijs voor Geschiedenis van de Lage Landen. De laatste jaren woont hij in Laren en schrijft geen verhalen meer. 2. De schrijver heeft mij niet echt aan het denken gezet. Het is een oorlogsverhaal, wel indrukwekkend, als je leest wat die Boris allemaal moet meemaken. 3. De schrijver zou volgens mij met dit boek willen vertellen hoe erg het was om in de tweede wereldoorlog te leven. Het is een waar gebeurd verhaal, het is gebaseerd op een ontmoeting die Jaap ter Haar had met de echte Boris in Leningrad. 4. Titelverklaring: De titel is kort maar duidelijk: het is de hoofdpersoon in het boek: ‘Boris.’ 5. Een korte samenvatting van het boek: 1942. Boris, een Russische jongen van twaalf, bevindt zich temidden van de koude en harde tweede wereldoorlog te Leningrad. Terwijl de stad dagelijks door de Duitsers wordt aangevallen, probeert Boris zijn moed niet te verliezen en zijn angsten te onderdrukken. Hij wil zorgen voor zijn zieke moeder en lieve vriendin Nadja. Dagelijks bevinden ze zich in de harde strijd tussen leven en dood… 6. Het thema van het boek: vriendschap, ellende, oorlog. Hierbij denk ik aan Boris, die goede vriendschap had met Nadja maar die hij na verloop van tijd ook nog kwijtraakt. En oorlog, omdat het een oorlogsverhaal is. C. Tijd en ruimte 1. Het boek speelt zich af in de oorlog, in 1942. het hele boek gaat erover, vandaar dat ik dat weet. 2. Hoeveel tijd ertussen het begin en het einde van het boek ligt: er liggen tussen het begin en het einde van het boek 9 dagen: hoofdstuk 1 t/m 10 is één dag, verdere hoofdstukken zijn ongeveer een dag per hoofdstuk. ---} 9 dagen. 3. Een voorbeeld van een flashback: Boris denkt en droomt herhaaldelijk terug over zijn vader die dood is gegaan toen hij voedsel over een bevroren meer naar Leningrad bracht. 4. Het verhaal speelt zich voornamelijk af in de stad Leningrad.Dat is de stad waar Boris en zijn vriendin wonen. 5. Het verhaal is chronologisch verteld, naar tijdorde, het is waar gebeurd. D. Personen 1. De hoofdpersoon van het boek is Boris. Hij maakt van alles mee en de titel van het
boek is ook zijn naam. Het uiterlijk: wordt niet in het boek beschreven. Hij is 12 jaar oud. 2. Personen van wie ik veel weet: (dus wel wat, maar niet heel veel) Vader van Boris
Moeder van Boris
Oom Wanja
Nadja
Personen waarvan ik weinig weet: Moeder van Nadja
De aardige Duitse soldaten
De soldaat met zijn hand in het verband
Irina Akimova, Nadja’s oude buurvrouw
3. Eén persoon uit het boek: Nadja. Zij is Boris zijn vriendin en samen met Boris heel veel lol en plezier als ze met z’n tweetjes waren, maar nu het oorlog is heeft zij altijd de moed om verder te gaan en trekt Boris mee, Boris durft dan ook. Maar toen overleed ze. Ze zat bevroren in haar stoel met haar dagboek nog in haar hand. Zo is ze overleden en zo komt Boris achter nog vele andere dingen doordat hij nu in haar dagboek leest. E. Het verhaal/vertelperspectief/werkelijkheid 1. Het boek is een hij-verhaal. Blz. 65, ….‘Boris durfde niet meer naar de Duitse commandant te kijken. Hij schaamde zich eigenlijk over de onverzettelijkheid van de Russchische soldaten. 2. Het is beeldrijk verteld. (heel uitgebreid) blz. 35: ‘vrachtwagens vol met puin, grote

Tankwagens met water, een ziekenauto en trucks met soldaten reden door de straten. Op sommige plaatsen stonden vrouwen en kinderen in de rij voor water, dat op de weg naar huis zou bevriezen. Het voordeel was dat je dan niet kon morsen, wist Boris uit ervaring.’ 3. Ik vind de droom van Boris het merkwaardigst, maar dat is ook logisch, want dat is een droom. Die droom gaat over een watermonster dat onder het ijs zwemt waar zijn vader rijdt (op het meer) en grote tanden en vinnen heeft. 4. Het boek is realistisch beschreven, het is een waar gebeurd verhaal. F. Samenvatting Boris is een jongen die leeft in 1942. In de tijd dat de Duitsers Rusland aanvielen. Boris woont in de grote stad Leningrad. Zijn vader is dood gegaan toen hij voedsel over een bevroren meer naar Leningrad bracht. Ze noemen het de dodenritten omdat er altijd veel mensen doodgaan doordat het ijs niet sterk genoeg is. Boris heeft vaak dromen over een waterdier dat onder her ijs zwemt waar zijn vader rijdt en grote tanden en vinnen heeft. Hij droomt ook vaak dat hij bij zijn vader in de vrachtwagen zit en dat ze over het te zwakke ijs rijden en ze beschoten worden door de Duitsers, hij probeert zijn vader de goede weg te wijzen maar het loopt steeds hetzelfde af omdat zijn vader niet naar hem luistert. Zijn moeder leeft nog maar is stervende. Boris heeft ook een vriendin. Die Nadja heette. Nadja heeft alleen haar moeder nog. Haar broer is gestorven aan voedsel tekort. Net als haar vader. Boris en Nadja lopen vaak samen naar de gaarkeukens. Nadat ze eten hebben gehaald, klinkt er een luchtalarm. Toen Boris thuiskwam zat Boris zijn oom bij Boris moeder zijn oom was een grote en vriendelijke man die elk kind in heel Leningrad wilde redden. Toen zei Boris dat hij weg ging met Nadja. Hij haalde Nadja op en gingen naar Niemandsland omdat daar volgens Nadja aardappels lagen en hij wilde toch wat te eten hebben. Ze liepen daar naartoe maar toen ze er bijna waren stortte Nadja in elkaar van uitputting en ondervoeding. Toen Boris bij haar ging zitten kwamen er Duitsers aan. Boris dacht dat ze nu wel gevangen werden genomen of doodgeschoten werden. Maar de Duitsers waren vriendelijk en gaven hun te eten en ze. Toen werden Boris en Nadja door de Duitsers naar de Russische stellingen gedragen. Toen ze vlakbij de stellingen kwamen ging een groep Russische soldaten om hen heen staan. En sommige wilden op de Duitsers schieten ook toen ze wisten dat ze Boris en Nadja hadden geholpen. Maar Boris wist hen tegen te houden. De Duitsers gaven Boris en Nadja nog wat te eten mee naar huis en vertrokken toen weer naar hun eigen front. Toen Boris thuis kwam zat zijn oom met zijn moeder te praten, zijn moeder wilde dat Boris ging evacueren, maar Boris wilde dat zelf niet omdat hij bij zijn moeder wilde blijven. Later toen Nadja aan voedsel tekort gestorven was, was er een toneel waar Boris ook naartoe moest van zijn moeder. Een paar dagen later aan het einde van de oorlog werden een paar Duitsers de stad in gevoerd als en afgebeuld. Dat kon Boris niet aanzien en gaf een manke soldaat een stuk chocolade. G. Eigen mening 1. Je kunt de schrijver geen christelijke schrijver noemen, je leest ook geen een keer over God of over Jezus Christus. 2. Ik kan geen voorbeelden noemen over personen die rekening houden met de Bijbelse boodschap, want in dit boek word geen rekening gehouden met de Bijbel. 3. De sfeer van het boek is droevig. Het is oorlog en Boris raakt zijn vriendin ook nog kwijt. Het hele boek is droevig, omdat het een oorlogsverhaal is. het speelt zich ook af in een donkere tijd, in de winter. 4. Wat mij het meest in het boek trof is dat Nadja overleden was. Dat was echt heel sneu. Ook omdat ze bevroren in de stoel zat met haar dagboek in haar hand en haar moeder zat naast haar. Dat was een heel naar hoofdstuk. 5. Het boek geeft mij een gevoel van: woede, angst, omdat er verschrikkelijke bombardementen boven de stad Leningrad ontploften en de moeder van Boris lag in bed om te sterven en niemand die naar haar omkeek! (later oom Wanja wel.) En dat ondertussen Boris met Nadja naar een aardappelveld ver achter de stad aardappels gingen zoeken in de koude ijzige wind om toch nog wat eten te krijgen, maar dat dat ook weer mislukte, omdat Naja er bewusteloos bij neer viel.