Feitelijke gegevens

• 31e druk, 1996
• 111 pagina's
• Uitgeverij: fmb uitgevers

Flaptekst

Eerste zin

Met zijn jack nog halfopen en een snee brood in zijn hand racet David de straat uit.

Samenvatting

David zit in de tweede klas van de middelbare school. In principe heeft hij het erg naar zijn zin in de klas: hij heeft veel vrienden, haalt goede cijfers en vindt Vera, een meisje uit zijn klas, erg leuk. Toch is het niet alleen maar gezellig in de klas: Jochem wordt namelijk heel erg gepest. Jochem is een jongen die vanwege zijn dikheid gepest wordt door de rest van de klas. 

Op een gegeven moment heeft de klas na de gymles de schoolfoto. Omdat een aantal uit de klas Jochem niet op deze foto willen hebben, hebben ze Jochem zijn kleding na de gymles aan een boom gehangen. Als Jochem toch naar school wil gaan, moet hij naakt naar buiten om zijn kleding te pakken. Uiteindelijk is dat hem gelukt en was hij op tijd voor de schoolfoto van zichzelf. De klassenfoto heeft hij niet gered. Als Jochem weer op school komt laat hij helemaal niks merken. Sterker nog: hij doet alsof er helemaal niks aan de hand is.

Het pesten van Jochem gaat steeds verder. Hij kan niet meer normaal de klas in zonder gepest te worden. Ook in de aula wordt hij regelmatig voor varken uitgemaakt door klasgenoten. Het lijkt alsof het Jochem helemaal niks doet. Hij zegt niks terug en er is geen enige gradatie van emotie waar te nemen. En omdat de klas vindt dat hij zelf zijn mond open moet doen, wordt er helemaal niks voor hem opgenomen.

David heeft ontzettend veel medelijden met Jochem, maar hij weet niet wat hij voor hem kan doen. David is bang dat hij voor een mietje wordt aangezien als hij het voor Jochem opneemt. En zo is het bij meer leerlingen in de klas: iedereen is bang om het voor Jochem op te nemen.

Ondertussen is David heel veel bezig met Vera. Vera is een meisje uit zijn klas op wie hij erg verliefd is. Hij kan de lessen niet meer oplettend volgen, omdat hij met zijn gedachten zoveel bij Vera zit.

Op een gegeven moment is David zijn Franse boek naar school vergeten. Omdat hij straf zou gaan krijgen, heeft een klasgenoot het Franse boek van Jochem gepakt. Daardoor krijgt Jochem straf omdat hij zijn boek niet bij zich heeft. Jochem geeft geen krimp en accepteert de straf maar.

Omdat David het toch wel lullig voor Jochem vindt, besluit hij om het boek 's middags terug te brengen naar Jochem. Die middag laat Jochem blijken dat hij het gepest zat is, maar dat hij zijn klasgenoten groot gelijk geeft. In dat gesprek komt David erachter dat Jochem zichzelf inderdaad een dik varken vindt. Jochem is dus alle leugens van de klas gaan geloven.
In dat gesprek laat Jochem ook de naam Nienke vallen: Nienke is een goede vriendin van hem aan wie hij alles kan vertellen. Nienke woont ongeveer een half uur van hem vandaan en ze zien elkaar regelmatig. Nienke is zijn grootste steun en toeverlaat in deze moeilijke tijd.

Op een avond, op het klassenfeest, wordt Jochem weer verschrikkelijk erg gepest. Zijn klasgenoten zorgen ervoor dat hij gaat overgeven in de tuin. Vervolgens wordt hij in zijn eigen kots gerold, waardoor hij ontzettend vies is. Als dat gebeurt kijkt Jochem vol angst naar David omdat hij wil dat David hem komt helpen. David heeft hier echter geen oog voor. Voor hem is er iets anders ergs gebeurt: Vera heeft verkering met Youssef.

De volgende dag komt de rector in de klas vertellen dat Jochem die avond na het klassenfeest niet thuis is gekomen. David belt onmiddellijk Nienke om met haar te gaan zoeken. Zij weet namelijk de plekken waar Jochem graag is als hij zich slecht voelt.

Uiteindelijk zien Nienke en David zijn tas drijven op het meer. Nadat duikers Jochems lichaam hebben opgedoken is het duidelijk: Jochem heeft zelfmoord gepleegd.

Als Jochem in stilte wordt begraven gaat de klas naar het meer toe om hun spijt te betuigen. Dit is voor de klas een manier om de dood van Jochem te verwerken.

Ondertussen zet David met het groepje van de schoolkrant een pestlijn op. Ze voelen zich ontzettend schuldig en proberen op deze manier andere kinderen die gepest worden te helpen. Via deze weg helpen ze ontzettend veel kinderen, en dat is iets wat hun goed doet.

Daarnaast gebeurt er nog iets moois: Vera heeft het uitgemaakt met Youssef omdat ze David eigenlijk leuk vindt. Vera en David krijgen dus uiteindelijk verkering.

Personages

Nienke

Nienke is de beste vriendin van Jochem. Ze woont een half uur van hem vandaan. Nienke weet precies wat er gaande is, omdat Jochem haar alles vertelt.

Sanne

Sanne is samen met Remco en Justin de grootste pester van Jochem.

Remco

Remco is samen met Sanne en Justin de grootste pester van Jochem.

Jochem

Jochem is eigenlijk de hoofdpersoon van het verhaal: om hem draait het hele verhaal. Jochem is een dikke jongen die vanwege zijn uiterlijk erg gepest wordt. Zo wordt hij achter gesteld in de klas en worden er ontzettend lelijke dingen tegen hem gezegd. Uiteindelijk wordt het pesten hem teveel en pleegt hij zelfmoord.

Vera

Vera is het bruinkrulligemeisje op wie Niels verliefd is. Uiteindelijk krijgt Vera verkering met Youssef. In deze relatie komt ze er echter achter dat ze David leuker vindt dan Youssef. Daardoor maakt ze het uit en neemt ze verkering met David.

Niels

Een goede vriend van David. Samen doen ze ontzettend veel leuke dingen. Niels houdt erg veel van muziek en speelt ook in een band.

Youssef

Youssef is een vriend van David. Youssef krijgt op een gegeven moment verkering met Vera.

David

David is een jongen die erg veel van het milieu houdt en zich ook voor Greenpeace inzet. Toen hij echter verliefd werd op Vera is hij zich steeds minder in gaan zetten. Hele dagen zit hij met zijn hoofd bij Vera. Dit is niet het enige waar hij mee zit: hij vindt het ook heel erg dat Jochem, een klasgenoot, gepest wordt. Hij durft alleen niks te zeggen omdat hij bang is om zelf ook heel erg gepest te worden.

Justin

Justin is samen met Sanne en Remco de grootste pester van Jochem.

Quotes

"David zegt dat Jochem al veel langer wordt gepest en dat hij niet de enige is die zich daaraan ergert. De meesten vinden dat het gepest allang afgelopen had moeten zijn, maar zeggen dat ze er niks tegen durfden te doen omdat ze, net als David, bang waren om zelf slachtoffer te worden." Bladzijde 79

"Met ingehouden adem zien ze hoe de duikers onder water gaan, steeds op andere plekken. Steeds wanneer ze met lege handen bovenkomen, gaat er een zucht van opluchting over het meer. Driekwart gedeelte van het water is al afgezocht. Bij elke volgende duik krijgen ze meer hoop. Zou Jochem dan toch nog leven? David knijpt in Nienkes hand." Bladzijde 86

Thematiek

Zelfdoding / zelfmoord

Zelfdoding/zelfmoord is het thema in dit verhaal. Jochem is een jongen die erg gepest wordt in de klas. Alle andere klasgenoten, die niet pesten, durven er niks van te zeggen omdat ze ook bang zijn om gepest te worden. Uiteindelijk wordt het Jochem allemaal teveel en pleegt hij zelfmoord: hij verdrinkt zichzelf in een meer vlakbij zijn huis.

Motieven

Angst

In de tijd dat Jochem door zijn klas gepest wordt, leeft hij in een grote angst. Af en toe zijn er wat fragmenten uit zijn dagboek te lezen waar heel erg in voren komt hoe bang hij is om naar school te gaan.

Schuld (gevoel)

De klas van Jochem heeft tegenover hem een heel erg groot schuldgevoel. Ze vinden het heel erg dat door hun gepest zelfmoord gepleegd heeft. Stuk voor stuk vinden ze zichzelf schuldig en kunnen ze zichzelf wel voor hun kop slaan voor wat ze gedaan hebben.

Eenzaamheid & isolement

Jochem wordt eigenlijk al zijn hele leven gepest. Ook op de middelbare school is dit weer het geval. Hij heeft maar één vriendin, Nienke, die ver weg woont. In de tijd dat Jochem gepest wordt is hij heel erg eenzaam geworden.

Liefdesrelatie: happy end

Ook liefdesrelatie is een motief in dit verhaal. David vindt Vera al een lange tijd leuk. David denkt dat Vera hem ook leuk vindt, maar uiteindelijk krijgt ze verkering met Youssef. Op dat moment zit David heel erg in de put en weet hij even niet meer wat hij moet doen. Uiteindelijk maakt Vera het met Youssef uit omdat ze David toch leuker vindt. Daarna krijgen Vera en David een relatie met elkaar.

Rouw(verwerking)

Rouw(verwerking) is een belangrijk motief in dit verhaal. De klas van Jochem moet na de dood van Jochem beginnen met rouwen. Omdat ze zich allemaal erg schuldig voelen, is dit erg lastig. Toch probeert de school iedereen zo goed mogelijk te helpen.

Trivia

In juni 2013 is dit boek ook als film in première gegaan.

Titelverklaring

De titel 'Spijt' is als volgt te verklaren: in de tweede klas van de middelbare school wordt Jochem erg gepest. Het gaat zo ver dat hij op een gegeven moment zelfmoord pleegt. Niemand heeft het ooit voor hem opgenomen omdat ze bang waren om zelf gepest te worden. Uiteindelijk heeft de hele klas spijt. De pesters hebben spijt dat ze Jochem zoveel gepest hebben, en de rest van de leerlingen heeft spijt omdat ze nooit voor Jochem op hebben kunnen komen.

Structuur & perspectief

Het verhaal wordt vanuit een personaal perspectief verteld. Dit wordt ook wel de alwetende verteller genoemd. Iemand van ‘bovenaf’, die niks met het verhaal te maken heeft, vertelt het verhaal. Het verhaal wordt dus niet door de ogen van één of meerdere personages verteld.

Het verhaal heeft een gesloten einde. Je weet hoe het verhaal eindigt en je blijft niet met vragen zitten als het boek uit is.
Het verhaal begint met een opening-in-de-handeling: het verhaal begint gelijk en de gebruikte personages en ruimtes worden niet geïntroduceerd.

Het verhaal is opgedeeld in hoofdstukken die te herkennen zijn aan een cijfer. In totaal heeft dit verhaal 21 hoofdstukken.

Decor

Het verhaal speelt zich ergens in Nederland af. Waar het zich precies afspeelt is niet duidelijk.

Er is in dit verhaal geen gebruik gemaakt van een belangenruimte.

Wanneer het verhaal zich precies afspeelt is niet duidelijk. Er wordt in dit verhaal geen gebruik gemaakt van mobiele telefonie, maar er wordt wel weer gebruik gemaakt van computers. Het verhaal zal zich dus aan het einde van de 20e eeuw afspelen, toen mobiele telefoons nog niet zo heel bekend waren. Verder is de vertelde tijd een aantal maanden.

Stijl

Het grootste kenmerk van de schrijfstijl van Carry Slee is de vlotte manier van schrijven. Als lezer lees je ontzettend makkelijk het verhaal omdat er weinig moeilijke woorden en zinsconstructies gebruikt worden. Aan de schrijfstijl van Carry Slee valt verder niet zo heel erg veel op.

Het verhaal is wel op een chronologische manier verteld zonder flashbacks. Ook verwijzingen naar het verleden zijn nauwelijks te vinden.

Slotzin

En eindelijk weet hij hoe Vera's lippen smaken: super.

Beoordeling

Dit boek heb ik vroeger erg vaak gelezen omdat ik het zo mooi vond. Ik weet nog dat ik elke keer aan het einde van het boek moest huilen omdat ik het zo indrukwekkend vond. Dit is dus precies wat het verhaal met je doet: het is op zo een emotionele en goede manier geschreven, dat je je als lezer helemaal inleeft in het verhaal. Het verhaal doet achteraf echt wat met je. En nu ik ouder ben, en het verhaal nog een keer gelezen heb, deed het opnieuw wat met me. Weer zat ik met tranen in mijn ogen aan het einde van het verhaal.

Het verhaal vind ik dan ook zeker een aanrader! En eigenlijk vind ik dat iedereen dit boek op zowel de basisschool als middelbare school moet lezen. Op mijn middelbare school werd dit verhaal gebruikt om aan te duiden dat er iets aan pesten gedaan moet worden. Ik vind dat dit op elke school moet gebeuren, omdat dit indrukwekkende verhaal laat zien wat pesten met je doet.

Kortom: dit is zo'n boek dat echt iedereen gelezen moet hebben. En ook al is het een kinderboek, voor de oudere jeugd en volwassen is het ook nog erg indrukwekkend!

Recensies

"In het boek komen goede, duidelijke karakters voor. Het verhaal is erg realistisch geschreven. Ik kan me goed verplaatsen in de rol van David. Wel willen helpen, en het pesten eigenlijk verafschuwen maar bang zijn om dan zelf het mikpunt van spot en gepest te worden." http://www.librarything.c...pic/137142

"Spijt is een indrukwekkend boek. Het is heftig in al zijn realistische omschrijvingen en brute plagerijen, in de machteloosheid en de samenspanning. Vooral vanaf het schoolfeest wordt het een indringend verhaal, maar dat is logisch. En nee, je hoeft niet gepest te worden om het boek te lezen, of juist een pester te zijn: dit boek laat op iedereen een onuitwisbare indruk achter!" http://coolesuggesties.nl...arry-slee/

Bronnen

http://www.spijtdefilm.nl/

Spijt! de film