Feitelijke gegevens
- 16e druk, 2013
- 395 pagina's
- Uitgeverij: Prometheus Amsterdam
Flaptekst
Wij en ik is een briljante, scherpzinnige familieroman, vol intrigerende karakters die met veel psychologisch inzicht en mededogen opgetekend zijn. Het boek neemt de hedendaagse Europese mens de maat, en beschrijft hoe sterk familiebanden zijn.
Saskia de Coster verweeft met haar sublieme, spitsvondige pen het tragische en het komische in een roman die zowel een literaire Desperate Housewives is als een Europees antwoord op Vrijheid van Jonathan Franzen. Een magistrale kroniek van een manke familie en van deze tijd.
In een Vlaamse verkaveling, boven op een berg, woont de familie Vandersanden. De neurotische, aristocratische Mieke kamt haar tapijten en houdt intussen haar gezin en haar buren nauwlettend in de gaten. Haar echtgenoot, de selfmade man Stefaan, maakt carrière in een door schandalen gepleegd farmaceutisch bedrijf. Dochter Sarah, overbeschermd en benieuwd naar het echte leven, zoekt haar eigen weg met de middelen van haar generatie. Maar zal ook zij ten prooi vallen aan het grote familiegeheim, of kan zij in haar eentje een oud patroon doorbreken?
Eerste zin
Niemand komt zomaar op de berg.Samenvatting
Stefaan is samen met zijn vrouw Mieke. Samen wonen ze met hun dochter Sarah boven op een berg in een dorpje. Het dorpje is rustig gelegen, maar heeft prachtige huizen. Het gezin streeft naar perfectionisme, en doet er alles aan om zo’n goed mogelijk leven te leiden. Voor de buitenwereld ziet het er ook uit alsof het gezin een perfect leven leidt. De realiteit is echter anders: dit gezin Vandersanden kampt met wat problemen.
Mieke werkt zoveel mogelijk in huis en zorgt voor het huishouden. Ze vindt het belangrijk dat het huis er keurig uit ziet. Stefaan werkt daarentegen buiten de deur. Regelmatig zit hij voor lange tijd voor zijn werk in het buitenland. Sarah mist haar vader af en toe enorm, maar weet dat het niet anders is. Als ze ouder wordt en vrienden op school krijgt, is ook zij steeds meer van huis. Samen met haar vrienden heeft ze een soort band opgericht waar ze bijna dagelijks muziek mee maakt. Omdat Mieke niet weet waar Sarah precies mee bezig is, vindt ze het lastig om haar dochter los te laten. Dit zorgt ervoor dat Mieke en Sarah regelmatig gezeur met elkaar hebben.
Mieke probeert Stefaan als een ideale echtgenoot te zien. Ze weet echter dat dit niet kan. Stefaan is over een lange periode erg veranderd naar een saaie man. Hij leeft in zijn eigen wereld en kan niet meer lachen met anderen. Ze houdt zich voor dat het beter gaat als hij het rustiger op zijn werk heeft.
De relatie tussen Mieke en Stefaan verloopt steeds stroever. Steeds meer gaat Mieke zich op het huishouden richten in de hoop dat Stefaan haar steeds meer gaat waarderen. Daarnaast begint ze samen met een vriendin een vereniging op te zetten. Stefaan is daarentegen steeds meer zijn werk bezig. Steeds vaker vertrekt hij naar het buitenland. Als Stefaan in het buitenland zit hebben Mieke en hij nauwelijks contact. Het telefonische contact dat ze hebben verloopt stroef, omdat ze elkaar niet begrijpen.
Op een gegeven moment wordt Sarah door een docent uit de klas gehaald. Haar docent meldt dat haar vader aan de telefoon hangt. Sarah is verbaasd en is bang om slecht nieuws te krijgen. Als ze haar vader vervolgens aan de telefoon heeft zegt hij dat hij trots op haar is en van haar houdt. Sarah vindt het heel vreemd dat hij dit zegt, en vermoedt dat hij dronken is. Ze besluit het er maar bij te laten zitten en het haar moeder niet te vertellen.
Even later wordt er thuis bij Mieke aangebeld. De politie staat voor de deur en vraagt of ze binnen mogen komen. Meteen bekruipt Mieke een naar gevoel. De politie vertelt haar dat Stefaan ten gevolgen van een auto-ongeluk is overleden.
Mieke en Sarah zijn er helemaal kapot van. Ze vinden het ontzettend lastig om met de dood van hun echtgenoot en vader om te gaan. Toch beseffen ze zich dat ze door moeten gaan.
Sarah is zo sterk dat ze na de dood van haar vader haar droom achterna gaat. Ze besluit haar moeder en vrienden achter te laten, en naar New York te vertrekken. Ze hoopt in New York een nieuw leven op te kunnen bouwen. Mieke vertrekt naar haar broer in Portugal in de hoop dat ze haar leven weer op de rit krijgt. De tijd bij haar broer doet haar erg goed.
In New York bouwt Sarah al snel met Amos op. Amos is een jongen die al lang woonachtig is in New York. Na een tijdje komt ze tot een schokkende ontdekking: ze is zwanger van Amos geworden. Sarah heeft geen idee wat ze met de zwangerschap wil doen. Daarnaast is ze bang voor de reactie van Amos.
Een lange tijd zit ze in dubio en vertelt ze het aan niemand. Als Mieke op een gegeven moment op bezoek komt, besluit Sarah dat ze het aan haar moeder moet vertellen. Ze is bang dat Mieke boos op haar wordt, maar Mieke wil juist dat ze het kindje houdt. Ze vertelt Sarah een groot geheim, wat ze nooit aan Sarah heeft willen vertellen. De zwangerschap van Sarah was namelijk ongepland. Mieke weet dus wat Sarah nu doormaakt, omdat ze zelf destijds ook voor de keuze stond of ze het kindje wel of niet wilde houden. Uiteindelijk heeft ze de zwangerschap voortgezet. Uit deze zwangerschap is Sarah geboren.
Sarah schrikt van het verhaal, omdat ze nooit geweten heeft dat haar geboorte ongepland was. Door het verhaal van haar moeder gaat ze nog meer twijfelen over wat ze precies wil doen met haar zwangerschap. Mieke raadt haar aan om met Amos te gaan praten, zodat ze samen tot een goede conclusie komen. Mocht ze het kindje houden, dan wil Mieke met alle liefde naar New York verhuizen om Sarah te helpen met haar kindje.
Personages
Amos
Amos is de vriend van Sarah. Als Sarah naar New York verhuist, ontmoeten ze elkaar. Al snel beginnen ze een relatie. Tijdens deze relatie wordt Sarah zwanger van Amos.
Stefaan
Stefaan is de hardwerkende man van Mieke. Als hij hogerop op zijn werk komt, verandert hij door de stress in een stille en saaie man. Er zijn geen leuke gesprekken meer met hem mogelijk. Hierdoor verloopt het huwelijk tussen Stefaan en Mieke stroef. Daarnaast is Stefaan zo vaak in het buitenland, dat het moeilijk is om de relatie goed te onderhouden. In het buitenland probeert hij zijn thuissituatie zoveel mogelijk te vergeten. Hij belt Mieke dan ook nauwelijks. Uiteindelijk overlijdt Stefaan ten gevolgen van een auto-ongeluk.
Sarah
Sarah is de dochter van Mieke en Stefaan. Ze leidt een gelukkig leven. Ze heeft leuke vrienden en op school gaat het ook goed. Net zoals elke puber heeft ze af en toe wat frustraties thuis. Op een gegeven moment, als Sarah wat ouder is, verhuist ze naar New York om daar haar eigen leven op te bouwen.
Mieke
Mieke is de perfectionistische vrouw van Stefaan. Ze is hele dagen bezig in het huishouden, omdat ze wil dat het huis er zo goed mogelijk uit ziet. Daarnaast neemt ze de zorg van haar dochter Sarah op zich. Ze vindt het erg moeilijk om haar dochter los te laten. Na de dood van Stefaan lijkt Mieke ineens te veranderen. Ze beseft zich dat ze niet alles in het leven kan beïnvloeden en dat er soms dingen gebeuren die ze liever niet zou willen. Hierdoor wordt Mieke spontaner en onderneemt ze spontaner dingen.
Quotes
"‘Ik wist me ook geen raad toen ik ontdekte dat ik zwanger was van jou. We hadden zo lang geprobeerd. We hadden een groot huis laten bouwen voor veel kinderen, dus het had niet eens zo’n verrassing mogen zijn, maar dat was het toch. Kijk, ik zeg het je eerlijk. Zelfs papa heeft het nooit geweten, maar jou zeg ik het, die eerste momenten waren pure paniek.’ " Bladzijde 389
"Vrijwel onmiddellijk is hij frontaal gebotst op een grote vrachtwagen. De vrachtwagenbestuurder werd in shock uit zijn hoge stuurcabine gesneden. Als spookrijder maak je geen kans om dit te overleven. Stefaan was op slag dood. Het is alsof een zak vol water openbarst. Het verdriet welt op. " Bladzijde 299
"Hij doet het voor Mieke, van de ene kant van de wereldbol naar de andere gaan, om haar de zuurstof te geven die hij zelf allang niet meer kan inademen. Alsof er een kurk in zijn luchtwegen zit. Het enige wat je hebt, is je gezin, beseft hij, maar je kent hen niet. Je bent een getuige vanop de eerste rij. " Bladzijde 244
" Sarah vermijdt steeds meer de spiegel. Zij haat de uitstulpingen langs alle kanten. Zij wil weer worden hoe ze vroeger was. Ze is jaloers op haar jongere zelf. Het kijkt haar vanaf een foto aan, pezig, in volle actie, tennisracket in de hand. Volgens Mieke is het eindelijk zover en wordt ze elke dag een beetje meer vrouw. Een jonge versie van moemoe dus. " Bladzijde 158
Thematiek
Familiebanden/ familiebetrekkingenFamiliebanden en familiebetrekkingen is het thema van het verhaal. De band tussen het gezin Vandersanden staat centraal in het verhaal. Van buitenaf lijkt het alsof het gezin een gelukkig bestaan leidt. Het tegendeel is echter waar: iedereen gaat voor zijn eigen succes, en niet voor het succes van het gezin. Hierdoor leeft iedereen apart. Fysiek zijn ze wel bij elkaar, maar mentaal hebben ze nauwelijks aandacht voor elkaar. Als Stefaan overlijdt ten gevolgen van een auto-ongeluk, verandert de band tussen Mieke en Sarah. Ze beseffen zich dat ze er niet alleen voor staan, en dat ze samen veel aankunnen. Daarnaast komen ze erachter dat vele familieleden ze willen helpen. Mieke wordt bijvoorbeeld uitgenodigd door haar broer om een tijdje bij hem in Portugal te komen wonen. Als Sarah haar hart achterna gaat en in New York gaat wonen, verbetert de band tussen Mieke en Sarah steeds meer. Ze beginnen in te zien hoeveel ze van elkaar houden en hoeveel ze aan elkaar hebben.
Motieven
Liefdesrelatie: problemen/echtscheiding
De liefdesrelatie tussen Mieke en Stefaan verloopt stroef. Stefaan is erg druk met zich werk, waardoor hij met zijn hoofd alleen nog maar bij zijn werk zit. Mieke kan hier niet tegen, en streeft naar een gezellig en gelukkig gezin. Hierdoor verandert de relatie van Mieke en Stefaan in een relatie vol met frustraties. Af en toe zijn ze elkaar helemaal zat en weten ze niet meer wat ze elkaar aan moeten. Vooral Stefaan heeft hier last van. Mieke probeert de relatie nog zo goed mogelijk te redden.
Eenzaamheid & isolement
Mieke leidt een eenzaam bestaan. De relatie met Stefaan verloopt steeds stroever, waardoor ze naast Stefaan bijna niemand meer ze heeft. Ze ziet af en toe een vriendin met wie ze leuk contact heeft, maar toch voelt ze zich heel erg eenzaam. Daarnaast is haar dorp bovenop de berg zo afgesloten van de rest van de wereld, dat ze bijna niemand ontmoet.
Dood
Als Stefaan voor zijn werk in het buitenland zit, overlijdt hij ten gevolgen van een auto-ongeluk. De dood van Stefaan heeft erg veel impact op Mieke en Sarah. Even weten ze niet wat ze zonder hun echtgenoot en vader moeten.
Moeder-dochterrelatie
De relatie tussen Mieke en Sarah staat centraal in het verhaal. Toen Sarah nog in de puberteit zat, verliep de relatie tussen Mieke en Sarah stroef. Mieke is van zichzelf erg perfectionistisch, waardoor ze alles zo goed mogelijk wil doen. Ze controleerde Sarah dan ook erg veel. Hierdoor ergerde Mieke zich weer aan Sarah, waardoor de frustraties opliepen. Na de dood van Stefaan, wordt de relatie tussen Sarah en Mieke steeds beter. Ze begrijpen elkaar steeds beter en hebben het leuk met elkaar als ze elkaar zien.
Trivia
De schrijfster van dit boek, Saskia de Coster, heeft zelf de kaft van dit boek ontworpen.
Titelverklaring
De titel 'Wij en ik' slaat op de familiebanden die de familie Vandersanden onderling hebben. Het gezin is een echt gezin: voor de buitenwereld lijkt er alsof er niks aan de hand is. Het tegendeel is echter waar. In het gezin leeft iedereen voor zichzelf, waardoor er niet echt een 'wij' is. Iedereen gaat voor zijn eigen succes en vindt het eigen succes belangrijker dan het gezin zelf.
Structuur & perspectief
Het verhaal is geschreven vanuit verschillende personen van het gezin Vandersanden, namelijk vanuit het perspectief van Stefaan, Sarah en Mieke. De perspectieven worden afgewisseld in verschillende hoofdstukken en worden geschreven vanuit het hij/zij-perspectief. Daarnaast wordt het verhaal nog verteld vanuit het 'wij'-perspectief. Omdat het 'wij'-perspectief erg sporadig voorkomt, is het niet bekend vanuit wie dit geschreven wordt.
Onderstaand verschillende quotes die de gebruikte schrijfstijlen illustreren:
‘Mieke maakt nu deel uit van een beschaafde club vrouwen die hun bedrijf leidende echtgenoten overhalen om sponsorgeld los te krijgen. Een organisatie die onder bescherming staat van hare majesteit de koningin, welke respectabel bedrijf kan daaraan zijn steun weigeren? Het is voor het goede doel, een verwaarloosd doel.’ – bladzijde 220. Deze quote is overgenomen uit een hoofdstuk waarin vanuit Mieke verteld wordt.
‘Wij zijn de villa aan de overkant van de laan, Nachtegalenlaan 7. Er is geen geval naast te kijken. De villa is een reusachtig, rustiek bouwwerk in donkerrode baksteen met geglazuurde blauwzwarte pannen op het stormbestendige dak en een enorme schouw.’ – bladzijde 11. Deze quote is overgenomen uit een hoofdstuk waarin vanuit het gezin zelf verteld wordt.
Het verhaal is opgedeeld in hoofdstukken, die te herkennen zijn aan een naam en een jaar. De naam geeft aan vanuit welke persoon het verhaal verteld wordt. Het jaartal geeft aan wanneer het verhaal zich precies afspeelt.
Decor
Het verhaal speelt zich op verschillende plaatsen af. Het begin van het verhaal speelt zich bovenop een berg in België af. Hier woont het gezin Vandersanden met z’n drieën. Omdat het gezin bovenop een berg in een klein dorpje woont, is het enigszins afgesloten van de buitenwereld.
Aan het einde van het verhaal verhuist dochter Sarah naar New York. Hier probeert ze een nieuw leven op te bouwen. Daarnaast speelt het verhaal zich kort op andere plekken af. Mieke gaat bijvoorbeeld naar Portugal om haar broer op te zoeken en Stefaan zit voor zijn werk regelmatig in het buitenland.
Omdat bij elk nieuw hoofdstuk een jaartal staat, is het duidelijk wanneer het verhaal zich afspeelt. Het verhaal begint in 1980 en eindigt in 2013. Tussen de hoofdstukken door worden af en toe tijdssprongen gemaakt van een aantal jaar.
Stijl
Want ten eerste erg opvalt aan de schrijfstijl van Saskia de Coster, is dat ze erg veel bijvoeglijke naamwoorden en details gebruikt. De bijvoeglijke naamwoorden en details zorgen ervoor dat het verhaal levendiger en realistischer wordt. Door de hoeveelheid gebruikte details loopt de lezer wel leesvertraging op. Over één klein moment kan langer verteld worden. Deze leesvertraging is niet storend.
Daarnaast is het verhaal eenvoudig geschreven. Er worden geen moeilijke woorden of zinsstructuren gebruikt, waardoor het verhaal makkelijk te lezen is.
Onderstaand een quote die de gebruikte schrijfstijl illustreert:
‘Laat Suri maar peentjes zweten om een haperend gesprek op gang te brengen, dacht ze, doe maar, zwier maar met je haren en lach overdreven uitbundig. De jongen had zich voorovergebogen en hing tussen de twee zetels. Xavier begon te morren omdat hij naar het toilet moest, een onderneming die bij hem wel wat tijd kon vragen. Bij het volgende tankstation hielden ze nogmaals halt.’ - Bladzijde 258
Verder is het verhaal op een chronologische manier geschreven. Er wordt af en toe wel gebruik gemaakt van flashbacks.
Slotzin
Het is ontelbare jaren geleden begonnen, we doen er alles aan om door te gaan.Beoordeling
Aan het begin vond ik het moeilijk om in het verhaal te komen. Ik vond het moeilijk om de personages uit elkaar te houden en in de verhaallijn te komen. Op een gegeven moment begon ik echter in het verhaal te komen, en raakte ik enthousiast over het verhaal.
Doordat het verhaal vanuit verschillende perspectieven geschreven is, lees je het verhaal vanuit verschillende kanten. Hierdoor krijg je als lezer door wat er precies in de hoofden van de personages afspeelt. Als je van psychologische romans houdt is dit zeker een boek dat je leuk vindt, omdat de psychologie van de mens op verschillende manieren naar voren komt.
Al met al vond ik het een leuk verhaal en zal ik het boek zeker aanraden aan anderen. Schrik echter niet van het begin van het verhaal: hoe verder je in het verhaal komt, hoe leuker het verhaal wordt!
Recensies
"Het wordt tegen het eind wat uitzonderlijker, en dan kun je beter zien wat De Coster als schrijver vermag. Kort gezegd: voor extremen gaan, zich juist buiten de belevingswereld en misschien zelfs buiten de verbeelding van de meeste lezers begeven. " http://www.vn.nl/Boeken/R...-en-ik.htm
"De Coster heeft met Wij en ik een mooie roman geschreven die niet eens zo opzienbarend is wat betreft verhaalverloop, maar wel blijft boeien dankzij de uitgebreide en levendige portretteringen van de diverse familieleden." http://www.athenaeum.nl/r...-wij-en-ik
REACTIES
1 seconde geleden