Feitelijke gegevens

• 2012
• 192 pagina's
• Uitgeverij: De Bezige Bij

Flaptekst

Eerste zin

Ik zou je in deze eerste zin moeten stoppen, als een zakdoek die vol plooien verborgen zit in een vuist, en die door een clown als een boeket tevoorschijn wordt gehaald. De ik-persoon laat een aanhef en de naam van degene die hij aanspreekt, zijn ex, achterwege. Dit doet hij expres omdat elke soort aanspreekvorm iets zou zeggen over de relatie tussen hem en haar. Hij besluit haar dus niet naar voren te laten komen in de eerste zin.

Samenvatting

De hoofdpersoon bevindt zich in het huis van vrienden in een buitenwijk van Gent, enkele straten van zijn eigen huis. Hij is daar om op te passen. Het is augustus en zijn vrienden, een stel, zijn op vakantie. Hun kat Muisje hebben ze achter gelaten. Vorig jaar in dezelfde tijd was de hoofdpersoon hier ook. Toen was zijn vriendin ook bij hem. Inmiddels is de relatie uit. Eenmaal in het huis van zijn vrienden dringen herinneringen zich op aan de ik-figuur van de tijd dat hij nog samen met zijn vriendin was. Hij vraagt zich af hoe zij zich dingen herinnert. Hij herinnert dat zij zich uitsprak over Gent als een onbewoonbare stad. Als een suburbane stad die de titel stad niet verdient.

Hoofdpersoon en ex-geliefde ontmoetten elkaar jaren geleden toevallig op een verjaardagsfeestje en later nog een keer op vakantie met wederzijdse vrienden. Tijdens die vakantie werden zij een stel. Nu, in de vakantie, in een leeg huis met alleen een stel vissen en de kat Muisje als gezelschap, besluit de ik-figuur te schrijven aan zijn ex-geliefde. Een echte brief zal het echter niet worden, het is niet de bedoeling dat hij hem gaat versturen. Ze zijn al tijden geleden gestopt met elkaar te spreken. Toch verlangt de ik-figuur ernaar tegen haar te spreken hoewel hij geen duidelijke boodschap heeft. Het schrijven dat dan wel niet verzonden zal worden is voor ons lezers wel zichtbaar. Dit beseft de ik-figuur en hij betrekt dan ook de lezer bij zijn herinneringen en overdenkingen.

Twee jaar terug pasten hij en zij op het huis van vrienden in Den Haag. Daar hadden zij een mooie tijd. Al fietsend door de stad werden plannen gemaakt om ook zelf in Den Haag te gaan wonen. Hier komt echter niets van terecht. Binnen vermaken zij zich met een grote puzzel die ze in het huis gevonden hebben. Al na een week echter besluiten ze plotseling weer terug te gaan naar Gent.

Meerdere herinneringen komen boven. De tweede dag in het huis van zijn vrienden in Gent besteedt hij ook weer aan schrijven. Het regent. Soms voelt hij de drang zijn ex te bellen maar besluit dan dat toch niet te doen. Ook vraagt hij zich af of hij zijn ex kan uitnodigen om langs te komen en in zijn gedachten zoekt hij naar een goede reden om dit te doen. Hij mist haar commentaar op alles wat hij zegt.

Er komen nog meer herinneringen. De tijd dat zij net een stel waren en een maand doorbrachten in het Brusselse appartement van vrienden. Ook weer om op te passen. Tijdens de seks sneuvelt een glazen tafel. Er wordt een identieke tafel bij de IKEA gekocht zodat de eigenaren van het appartement het niet te weten komen.

Na een maaltijd in een restaurant schrijft de hoofdpersoon verder. Hij merkt op dat hij zijn ex enkel in het heden of verleden weet te plaatsen, nooit in de toekomst.

Een pijnlijk moment dat hij zich herinnert is hun laatste ontmoeting, een half jaar geleden in zijn appartement. Zij huilt en hij vraagt waarom.

Vanaf pagina 174 laat de hoofdfiguur zijn ex onafgebroken aan het woord. Haar woorden vullen het voorgaande aan. Dat ze niet bij elkaar passen, ze totaal verschillende dingen van het leven willen en nauwelijks iets gemeenschappelijks hebben. Ze wijst hem op zijn gebreken. Dat hij altijd alles wil plannen. Dat zij een obsessie is voor hem. Dat hij weigert zichzelf structureel te veranderen. Uiteindelijk, dat ze het heeft geprobeerd met hem maar dat het niet is gelukt.

Personages

De hoofdpersoon

Tevens ik-figuur. De ik-figuur kijkt terug op een verbroken relatie. Hij is een pessimistische persoon met een deterministisch mensbeeld. Achteraf bezien zijn veel situaties in zijn ogen rampzalig, ongelukkig en onvermijdelijk uitlopend in een breuk van de relatie. Zijn ex vindt het nog te vroeg om samen te wonen en houdt er niet van om dingen lang vooruit te plannen. Ze neemt de dag liever zoals die komt.

De ex

De ex van de hoofdpersoon. Hoofdpersoon en ex-geliefde ontmoetten elkaar jaren geleden toevallig op een verjaardagsfeestje en later nog een keer op vakantie met wederzijdse vrienden. Tijdens die vakantie werden zij een stel.

Quotes

"“De belangrijkste reden waarom dit geen brief is, bestaat er echter in dat ik voor jou geen afzender meer kan zijn, en jij voor mij niet langer een ontvanger. Tegelijkertijd is er niemand tot wie ik liever het woord zou willen richten dan tot jou.”" Bladzijde 17

"Dit citaat geeft goed weer waar het boek om draait. Over de hoofdpersoon die zoveel zou willen zeggen tegen zijn ex-geliefde maar tegelijkertijd weet dat hier geen sprake van kan zijn; ze communiceren niet langer met elkaar. “Het is onvoorstelbaar hoe pathetisch mensen zich gedragen als het op de liefde aankomt, hoe ze blijven jammeren en voldongen feiten voor zich uit blijven schuiven, hoe ze weigeren verder te gaan met hun leven en zich alleen nog vol zelfmedelijden concentreren op het verleden en op hun eigen gevoelswereld.”" Bladzijde 67

"Als de hoofdpersoon voorleest uit een boek van Henry James aan zijn dan nog geliefde, reageert zij met deze woorden. Je zou dit ook als verwijt aan de hoofdpersoon kunnen lezen, de hoofdpersoon die het hele boek door blijft nadenken over wat geweest is en eindeloos situaties in zijn hoofd blijft afspelen van hoe het samen was."

Thematiek

Liefdesrelatie: onbereikbare liefde

Het gemis en verlangen van de hoofdpersoon komen telkens terug. Alles om zich heen ziet de hoofdpersoon in het perspectief van de relatie die geweest is maar niet meer is. Hij geeft zijn ex-geliefde een stem en laat haar gebeurtenissen becommentariëren alsof zij nog in zijn leven aanwezig is. Echt contact kan niet worden gemaakt: de ex-geliefde is enkel nog aanwezig in de gedachten van de hoofdpersoon. De ik-persoon richt zich ook tot de lezer soms. Om te verklaren wat er is gebeurd. Het gaat ook over de vele facetten van liefde. Zelf zegt de auteur hierover dat het in het boek ook gaat over de stem van de geliefde die dichtbij is en die je altijd hoort, ook al is de persoon zelf afwezig.

Motto

Het motto is afkomstig van Hugo Claus: “Ga nu en wankel naar haar die ik niet ken.” Dit motto is gericht aan de lezer die niet weet wie de ex-geliefde is aan wie de hoofdpersoon schrijft. In het hele boek wordt namelijk de naam en identiteit van de jij-persoon niet bekend gemaakt.

Trivia

Het boek is niet per se autobiografisch. De auteur zegt hierover in FlandersToday: “People naturally start assuming that it’s autobiographical. I don’t mind if people think that, but I don’t believe that’s the purpose of literature.” Echter, de hoofdpersoon schrijft evenals de auteur ook architectuurkritieken (p.117).

De stad Gent wordt neergezet als één grote, onbewoonbare suburbane stad waar het leven zinloos is (p.6/7).

De hoofdpersoon beschrijft uitvoerig zijn walging voor koffiepadkoffie (p.12/13).

Titelverklaring

Het boek is geschreven als een brief, gericht aan de ex-geliefde van de hoofdpersoon. Om zijn ex-geliefde of eigenlijk, de lezer, op de hoogte te brengen van wat er is gebeurd.

Structuur & perspectief

Er zijn geen hoofdstukken. Alles wordt achter elkaar door geschreven, met onderbreking van een streepje. Het perspectief is vanuit de hoofdpersoon, de ik-persoon. Het zijn gedachten die je leest, alsof je in het hoofd van de ik-persoon bent, alles is vanuit zijn perspectief. Vanaf p.174 draait het perspectief doordat de hoofdpersoon zijn ex aan het woord laat.

Decor

Het verhaal, het schrijven van de brief, speelt zich af in enkele dagen in een buitenwijk van Gent. De hoofdpersoon verkeert in het huis van vrienden die zelf op vakantie zijn. Hun rijtjeshuis bevindt zich op twee straten afstand van zijn eigen appartement. Het is augustus en de hoofdpersoon besluit deze brief te schrijven.

Slotzin

Waar je mij – maar vooral jezelf, en dat is het werkelijk treurige – van op de hoogte hebt willen brengen, is dat het allemaal, van begin tot eind, niets anders is geweest dan één grote ellende… Een reddingspoging van onze liefde, dit boek? Onzin! Het is altijd mijn overtuiging geweest dat we het opnieuw konden proberen zodra we wisten wat we wilden. Bestaat die kans nog? Helaas, ik moet het zeggen, het is niet anders, het is tijd, dit is te veel, het is genoeg geweest – nee.’ Hiermee laat de hoofdpersoon zijn ex-geliefde zeggen dat de kans om ooit nog bij elkaar te komen er definitief niet meer is.

Beoordeling

 Dit boek is een aanrader. Hoewel het thema van een verbroken relatie niet direct iedereen zal aanspreken is de vorm van het boek ontzettend origineel. De hoofdpersoon schrijft aan zijn ex maar is zich er tijdens het schrijven van bewust dat jij als lezer meeleest. Wat waar is of niet moet je als lezer zelf maar raden. Niet alles wordt uitgelegd en verklaard. Dit maakt het boek tot een uitdaging om te lezen. Grappig is dat de hoofdpersoon al in het boek uiteenzet hoe de pers zal reageren op zijn boek. Ook laat hij zijn ex reageren, vanaf pagina 174 is zij onafgebroken aan het woord. Hierdoor neemt zij het verhaal als het ware van hem over.

Recensies

"Van Gerrewey omarmt het vraagteken. Je kunt alleen maar hopen dat het bereik van 'Op de hoogte' verder gaat dan twaalf lezers en een snurkende recensent." http://www.cuttingedge.nl...-de-hoogte

"Van een terugblik op een redelijk normale liefdesrelatie heeft Van Gerrewey een roman gemaakt die, ondanks de paginalange zinnen, van begin tot einde boeit." http://www.cultuurbewust....romanvorm/

"Op de hoogte is zo exact wat hij wil zijn, dat er geen speld tussen te krijgen valt. Zo in zichzelf opgekruld dat hij niemand nog toelaat. Zo totaal af, dat er verder niets meer mee hoeft te gebeuren. Zo helemaal ingekapseld, dat hij eigenlijk risicoloos is." http://www.dereactor.org/...hristophe/

"Op de hoogte deals with the kind of longing and pining that is now often called old-fashioned." http://www.debezigebijant...2_2613.pdf