Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2018
- 22 pagina's
- Uitgeverij: Acco
Flaptekst
Eerste zin
Daventure vertellet twaren:Samenvatting
Het verhaal begint als een vrouw met haar witte hondje langskomt op het hof van koning Arthur. Ze vertelt over een bos, dat tussen twee bergen ligt en is omringd door hoge muren. Slechts op één plek kan je het bos binnenkomen, namelijk door een poortje. Een hert met een witte voet heerst over de rivier en het bos. Hij wordt bewaakt door zeven leeuwen. Het waren er eerst tien, maar drie zijn al gedood door een ridder die eerder geprobeerd heeft het hert te bereiken. De vrouw vertelt namelijk ook dat de ridder die de witte voet van het hert kan bemachtigen en naar haar koningin brengt, met haar mag trouwen. De mooie koningin heeft namelijk ooit gezworen dat ze alleen zal trouwen met degene die dat kan. Het witte hondje van de vrouw kan de weg wijzen naar het bos.
Allereerst besluit ridder Keye het te proberen. Hij volgt het hondje tot ze bij een brede rivier zijn aangekomen. Het hondje staat al snel aan de overkant, maar Keye ziet geen oversteekplaats. Hij besluit terug te keren. Eigenlijk wil hij het hondje doden, zodat hij dat bij het hof als excuus kan gebruiken waarom hij niet verder kon. Het hondje rent echter steeds snel weg, dus uiteindelijk gebruikt hij als excuus dat hij zich ziek voelt.
Vervolgens besluit ridder Lancelot het te proberen. Het hondje gevolgd, lukt het hem om aan te komen bij de poort. Daar vecht hij met de zeven leeuwen. Het lukt Lancelot om ze te doden, maar hij is tijdens het gevecht ernstig gewond geraakt. Hij besluit toch om verder te gaan en het hert te zoeken. Al snel heeft het hondje het hert te pakken gekregen en hij doodt hem. Lancelot snijdt vervolgens het witte voetje af. Hij is echter zo toegetakeld, dat hij neervalt. Hij heeft geen energie meer om verder te gaan. Toevallig komt er een ridder langs. Lancelot vraagt hem of hij het voetje naar de koningin wil brengen, en haar kan zeggen dat het van Lancelot komt, maar dat hij gewond in het bos ligt dus het niet zelf kon brengen. De ridder neemt het voetje aan en zegt dat hij het zal doen, maar vervolgens verwondt hij Lancelot met zijn zwaard. Hij verwacht dat Lancelot aan al zijn verwondingen zal overlijden en hij vertrekt richting het kasteel van de koningin.
Eenmaal aangekomen bij het kasteel vertelt de ridder dat hij de witte voet zelf heeft kunnen bemachtigen. De koningin is hier erg verbaasd over. Hij is namelijk erg lelijk, en ze denkt dat hij van binnen dan ook wel ‘lelijk’ zal zijn. (Dit was een gebruikelijke gedachte in de middeleeuwen.) Ze had dus verwacht dat hij slecht zou zijn en is dan ook verbaasd dat hij dat niet is en dapper genoeg is geweest om het voetje te pakken kunnen krijgen. De koningin besluit om haar ridders bijeen te roepen om haar raad te geven. Na haar verhaal te hebben gehoord en vragen te hebben gesteld aan de lelijke ridder, wordt besloten om het huwelijk twee weken uit te stellen. De koningin is daar erg blij mee.
Ondertussen is ridder Walewein ongerust geraakt, omdat hij nog niets van Lancelot gehoord heeft. Hij gaat naar hem op zoek en treft hem gewond aan. Lancelot vertelt hem wat er gebeurd is. Walewein brengt hem vervolgens naar een arts en vertrekt zelf naar het kasteel van de koningin, want het huwelijk zou die dag plaatsvinden. Eenmaal daar aangekomen, vertelt hij iedereen wat er werkelijk is gebeurd. Men gelooft liever het verhaal van Walewein, want iedereen vindt de andere ridder lelijk en slecht. Die ridder beweert echter dat Walewein liegt. Ze krijgen ruzie en belanden in gevecht met elkaar. Uiteindelijk wint Walewein het gevecht en doodt hij de slechte ridder.
Vervolgens wil Walewein graag naar Lancelot gaan om te kijken hoe het met hem gaat, maar de koningin staat erop dat hij blijft overnachten. De volgende ochtend vertrekt hij naar Lancelot. Als die een tijd later weer is genezen, gaan de twee naar de koningin. Aangezien Lancelot de ridder is die de witte voet heeft kunnen bemachtigen, mag hij met de koningin trouwen. Dit wil hij echter niet, want hij heeft een geheime affaire met koningin Guenevere, de vrouw van koning Arthur. Daarmee maakt hij het echter wel onmogelijk voor de koningin om op die manier voor zichzelf een geschikte partner te vinden, want de opdracht kan niet nog een keer worden uitgevoerd. De koningin wil het liefst meteen met hem trouwen. Walewein stelt voor dat het huwelijk wordt uitgesteld, zodat bijvoorbeeld er eerst familie bij kan worden gehaald. Een paar dagen later keren de twee ridders terug naar het hof van koning Arthur en vertellen ze wat ze hebben meegemaakt.
Personages
Lancelot
Lancelot is de hoofdpersoon van het verhaal. Hij is een dappere ridder, hij doodt namelijk zeven leeuwen en weet het voetje te bemachtigen, maar wel doordat het hondje het hert heeft gedood. Hij is ook niet sterk genoeg om het voetje naar de koningin te brengen. Daarnaast lijkt Lanceloets motief om de queeste te volbrengen een beetje onlogisch, aangezien hij helemaal niet met de koningin wil trouwen. Hij is namelijk verliefd op Guenevere.
Walewein
Walewein is ook een erg dappere ridder. Hij is namelijk degene die Lancelot naar een arts brengt, en die de slechte ridder weet te verslaan. Hij zorgt dus dat de waarheid boven water komt en voorkomt dat de koningin trouwt met de verkeerde persoon. Hij lijkt eigenlijk de echte held van het verhaal.
De slechte, liegende ridder
Deze ridder is ronduit slecht. Hij doet een poging om Lancelot te doden, gaat er met 'zijn' witte voetje vandoor en doet tegenover de koningin alsof die van hem is. Uiteindelijk verliest hij de strijd van Walewein. Het goed wint dus van het kwaad.
Quotes
"Die andere waren hem wreet Ende daden hem pine ende leet Ende leverden hem wiges gnoech, Onthier ende hise alle versloech. Doe si doet inden sande lagen, Began hi sine wonden clagen." Bladzijde 6
"'Hine scient van gere groter daet. Hi es so leelijc ende oec quaet.'" Bladzijde 9
Thematiek
QueesteEen queeste is een, vaak langdurige of gevaarlijke, zoektocht, naar een persoon of object. Ook is deze moeilijk te volbrengen door veel hindernissen, en is degene die hem probeert te volbrengen vaak eenzaam. In dit verhaal is de queeste de zoektocht naar de witte voet, en de opdracht om die te brengen naar de koningin, om met haar te kunnen trouwen. Het hele verhaal draait hierom. Nog nooit heeft iemand erin kunnen slagen om het witte voetje te krijgen. Eén ridder heeft wel drie leeuwen kunnen doden en ridder Keye is tot de rivier gekomen, maar ze hebben beiden de queeste niet kunnen volbrengen. Lancelot heeft er ook veel moeite mee. De ridders die het proberen zijn ook vaak eenzaam. Ze trekken namelijk helemaal alleen, afgezien van het hondje, het mysterieuze bos in. Dit thema kwam erg veel voor in Arthurromans.
Motieven
Strijd tussen goed en kwaad
Dit motief komt in het verhaal naar voren doordat een aantal ridders goed/hoofs zijn, en een ridder niet. Lancelot en Walewein vertegenwoordigen als het ware ‘het goed’. Zij zijn, dapper, eerlijk, kunnen goed vechten en zijn dus ook hoofs. De slechte ridder is dit alles niet. Hij bedriegt Lancelot en de koningin door tegen haar te zeggen dat hij degene is die het witte voetje heeft kunnen bemachtigen. Aan het eind van het verhaal is er letterlijk een strijd tussen goed en kwaad. Als Walewein namelijk in het kasteel van de koningin de waarheid komt vertellen, krijgen hij en de liegende ridder ruzie en belanden ze in een gevecht. Uiteindelijk wint ‘het goed’, namelijk Walewein.
List, leugens en bedrog
Meerdere ridders in dit verhaal spreken niet de waarheid. Om te beginnen ridder Keye, want hij liegt over de reden waarom hij terugkwam naar het hof, zonder wit voetje. Daarna bedriegt een ridder Lancelot, als hij hem belooft om het witte voetje namens Lancelot naar de koningin te brengen. Hij verwondt hem namelijk daarna en liegt tegen de koningin dat de voet van hemzelf komt. Ook Lancelot spreekt niet altijd de waarheid. Hij heeft namelijk een geheime relatie met de vrouw van koning Arthur, koningin Guenevere, en wil daarom niet met de koningin trouwen.
Huwelijk
Het huwelijk had in de middeleeuwen vooral politieke redenen en het draaide minder om liefde. Koningin Guenevere is bijvoorbeeld verliefd op Lancelot terwijl ze getrouwd is met koning Arthur. Daarnaast wil de andere koningin trouwen met een dappere, hoofse ridder, die haar het voetje kan brengen. Ze kiest dus niet haar partner op basis van het feit of ze verliefd op diegene is.
Trivia
Dit verhaal lijkt erg op een ouder Frans verhaal, genaamd 'Lai de Tyolet'. Naar vermoeden is 'Lanceloet en het hert met de witte voet' hierop gebaseerd, maar dan met Lanceloet in de hoofdrol, zodat het in de Lancelotcompilatie zou passen. Deze compilatie bevat verschillende verhalen waarin Lancelot de hoofdrol heeft, beginnend met zijn geboorte en eindigend met de dood van koning Arthur.
Titelverklaring
De titel slaat op de hoofdpersoon van het verhaal: Lancelot. Het lukt hem om de queeste die in dit verhaal centraal staat te voltooien, namelijk om de witte voet van het hert te bemachtigen.
Structuur & perspectief
Het verhaal kent een chronologische opbouw en bevat geen flashbacks. Wel zijn er soms vooruitwijzingen, die de lezer al een beetje laten weten hoe het zal aflopen. Dit wekt spanning op. Deze vrij simpele opbouw van het verhaal valt te verklaren door het feit dat het verhaal, voordat het werd opgeschreven, heel lang aan elkaar werd verteld.
Het perspectief waaruit het verhaal wordt verteld is die van de alwetende verteller. Deze kent namelijk het hele verhaal en weet precies wat er gaat gebeuren. Zelf is de verteller geen personage in het verhaal. Dit perspectief is logisch, gezien het feit dat het verhaal lange tijd werd verteld.
Decor
Het verhaal is (vermoedelijk) geschreven rond 1300 en speelt zich ongeveer iets eerder in de middeleeuwen af. Dat is te herkennen aan verschillende kenmerken. Om te beginnen komt duidelijk in het verhaal naar voren dat er sprake is van een feodaal stelsel. Er is namelijk een koning of koningin, koning Arthur of de koningin, die verschillende leenmannen, de ridders, onder zich heeft.
Daarnaast had de partnerkeuze voor het huwelijk vooral politieke redenen, en draaide het minder om liefde. Dit is bijvoorbeeld zo bij koningin Guenevere. Zij is namelijk met koning Arthur getrouwd, maar zij en Lancelot zijn eigenlijk verliefd op elkaar. Ook wil de andere koningin haar partner kiezen op basis van dapperheid, niet per se iemand waarop ze verliefd is.
Een ander kenmerk is dat het gebruikelijk was om te denken dat uiterlijk en innerlijk met elkaar in verband stonden. De koningin vindt de liegende ridder namelijk lelijk en denkt daarom dat hij slecht is, en niet dapper. Die gedachte kwam voort uit het geloof: men begreep namelijk niet waarom God iemand die van binnen goed is, lelijk zou maken, en andersom.
Ook is het typerend voor die tijd dat hoofs (beschaafd/vormelijk) gedrag werd geprezen. Dit is duidelijk terug te zien in het verhaal. Lancelot en Walewein gedragen zich namelijk hoofs, en komen er goed van af in het verhaal, terwijl de liegende ridder wordt gedood.
De plek waar het verhaal begint, is ook kenmerkend voor de tijd waarin het geschreven is en het zich afspeelt. Het begint namelijk aan het hof. In Arthurromans was het gebruikelijk dat het verhaal daar begon met een schets van het ‘probleem’.
Een andere plek waar het verhaal zich afspeelt, is het bos. De ridders kennen het bos alleen van het verhaal van de vrouw die aan het begin van het verhaal langskomt op het hof van koning Arthur. Ze horen dat het goed verborgen is en dat het moeilijk is om er binnen te komen. Daarnaast leeft er een hert en zijn er gevaarlijke leeuwen. Die plek komt dus erg mysterieus over en wekt spanning op.
Stijl
Het verhaal is in het Middelnederlands geschreven, op rijm en het bevat korte regels. Hierdoor was het verhaal makkelijker te onthouden toen het werd voorgelezen. De zinnen daarentegen zijn soms wel langer. Een andere manier waarop naar voren komt dat het verhaal lange tijd is verteld, is doordat de verteller soms als 'ic' naar voren komt in het verhaal, als hij bijvoorbeeld aankondigt wat hij gaat vertellen.
Slotzin
Nu latic hier af die tale staen Ende sal u vertellen alsict vernam, Hoe Torec irst ter werelt quam Ende hoe hi daerna quam te hove Ende ward een riddere van groten love.Beoordeling
'Lancelot en het hert met de witte voet' vond ik een leuk verhaal om te lezen. Ik vond het met name interessant dat dit een typisch voorbeeld is van een Arthurroman, waarin verschillende ridders proberen om een queeste te voltooien. Daarnaast vond ik het opmerkelijk dat het verhaal erg overeenkomt met 'Lai de Tyolet' en waarschijnlijk daarop is gebaseerd. Ook vond ik het interessant om aan kenmerken in het verhaal terug te zien dat het verhaal oorspronkelijk werd verteld. Een ander element in het verhaal wat mij opviel, was dat de koningin aan de hand van het uiterlijk van een ridder, conclusies trok over zijn innerlijk. Dit zegt veel over ideeën die in de middeleeuwen gebruikelijk waren.
Daarentegen vond ik het soms wel moeilijk om middelnederlands te lezen. Ik moest regelmatig woorden opzoeken die ik niet kende. Dit zorgde ervoor dat ik moeilijker door de tekst heen kwam.
REACTIES
1 seconde geleden