Gips door Anna Woltz

Boekverslag door Vivian
Zeker Weten Goed
27 september 2015

Zeker Weten Goed

Boek

Gips

Auteur

Lezen voor de lijst

Genre

Eerste uitgave

2015

Pagina's

166

Niveaus

Oorspronkelijke taal

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

Feitelijke gegevens

1e druk, 2015
166 pagina's
Uitgeverij: Querido

Flaptekst

Eén dag. Eén ziekenhuis. Bergen sneeuw. En een beetje bloed. Fitz is woedend. Haar ouders zijn net uit elkaar en het liefst zou ze helemaal niet bestaan. Maar dan raakt haar zusje gewond. In het ziekenhuis ontmoet Fitz een geheimzinnige jongen van vijftien en voordat ze het weet verzint ze een romantisch plan voor een verpleegster, steelt ze gips en wordt ze per ongeluk zelf verliefd. Want je kunt voor altijd in de wachtkamer blijven zitten, maar je kunt ook dapper zijn.

Eerste zin

Bloed, spinnen, uitbarstende vulkanen, zoenende ouders – ik doe nooit mijn ogen dicht. Ik wil alles zien. Behalve nu.

Samenvatting

De twaalfjarige Felicia is net aangekomen in het nieuwe huis van haar vader, waar zij en haar negenjarige zusje Bente voor de eerste keer gaan logeren na de scheiding van hun ouders. Felicia ziet haar vader en Bente op de fiets terugkomen van de winkel waar ze een grote slee hebben gekocht, en door het gewicht van die slee glijden ze uit en vallen in de sneeuw. Het topje van een van Bentes vingers wordt door de slee afgesneden en ze bloedt enorm. Felicia, die dol is op haar zusje, mag van haar vader pas mee naar het ziekenhuis nadat ze van de buurvrouw een masker heeft gekregen om te verbergen dat ze iets op haar gezicht heeft geschreven - iets waardoor haar vader woedend op haar is.

Eenmaal in het ziekenhuis komen ze pas na lang wachten aan de beurt en dan komt ook Felicia's moeder aan. Felicia - die sinds de scheiding liever Fitz genoemd wil worden - vlucht weg omdat ze haar moeder niet wil zien en komt in een kamer met een groot raam dat uitzicht biedt op de stad. Er is daar alleen een jongen van vijftien die Adam heet. Omdat hij heel normaal en luchtig doet, laat Felicia hem zien wat er op haar gezicht geschreven staat: MAMA MOET DOOD. Ze vertelt dat ze het heeft gedaan omdat ze hoorde dat haar moeder tegen haar vader zei dat ze het heerlijk vindt om alleen te zijn als Felicia en Bente bij hun vader zijn, omdat ze dan zichzelf kan zijn.

Adam neemt Felicia mee naar een andere afdeling, waar een verpleegkundige die Yasmine heeft en zwaar verliefd is op ene dokter De Groeijer Felicia helpt de tekst van haar gezicht te boenen, al mag dat eigenlijk niet. Net als alleen nog het woord MAMA op Felicia's voorhoofd staat, worden ze betrapt door dokter De Groeijer in eigen persoon en het ziet er niet goed uit voor zuster Yasmine. In de hal wordt Felicia aangesproken door een meisje dat haar vraagt naar het stiltecentrum te komen. Ze heet Primula, heeft al haar hele leven een hartafwijking en hoopt dat Felicia haar kan leren hoe het is om niet ziek te zijn, zodat ze niet uit de toon valt op school. In ruil daarvoor wil ze samen met Adam en Felicia zorgen dat Yasmine en dokter De Groeijer verliefd op elkaar worden.

Felicia glipt stiekem een gipskamer binnen en haalt daar ook het laatste woord van haar gezicht. Ze gaat bij Bente op bezoek en ze komen erachter dat ze allebei de trouwringen van hun ouders hebben gevonden: Bente die van hun moeder en Felicia die van hun vader. Felicia heeft de tekst op haar hoofd gezet omdat ze dacht dat haar moeder blij was dat ze haar dochters nu minder zou zien.

Felicia gaat samen met Adam naar de baby-IC en daar bezoeken ze zijn broertje Benjamin. Hij is te vroeg geboren en alle aandacht van Adams ouders gaat naar hem uit. Adam wil niets van zijn broertje weten en hem ook niet buidelen, ook al staan zijn ouders vast in het verkeer en kunnen zij het dus niet doen.

Felicia belt daarna met haar moeder en om niet terug te hoeven, verzint ze dat ze haar arm gebroken heeft en in de gipskamer zit. Samen met Adam en Primula glipt ze een gipskamer in en gipst haar eigen arm. De trouwringen van haar ouders begraaft ze in het gips. Daarna gaan ze naar Bentes kamer, waar de artsen op het punt staan haar vingertopje weer aan te naaien. Maar nog voor ze kunnen beginnen, zakt Felicia's vader in elkaar en blijkt dat hij bij het ongeluk toch gewond is geraakt. Hun moeder gaat met hem mee en Felicia, Adam en Primula blijven bij Bente.

Als er een pauze in Bentes ingreep is, rent Felicia het ziekenhuis uit omdat ze van streek is over haar vader. Adam komt achter haar aan en verwijt haar dat ze zich egoïstisch heeft gedragen door steeds bij haar ouders uit de buurt te blijven. Felicia begint zich schuldig te voelen, maar ze verwijt Adam ook dat hij zijn broertje haat. Hij gaat weg en Felicia krijgt spijt.

Bentes vingertopje is weer aangenaaid en Felicia brengt Primula terug naar haar afdeling. Daarna moet ze samen met Bente en haar moeder wachten terwijl haar vader wordt geopereerd. Haar moeder biedt haar excuses aan voor wat ze zei over zichzelf zijn en bekent dat ze Bente en Felicia juist heel erg mist en helemaal geen andere dingen wil doen.

Een arts komt vertellen dat de operatie van Felicia's vader geslaagd is en daardoor weet ze wat ze moet doen. Ze gaat naar buiten en schrijft een tekst in de sneeuw: daarna gaat ze Adam zoeken. Ze vindt hem op de baby-IC waar hij zijn broertje aan het buidelen is. Als hij klaar is, maken ze he goed en besluit Felicia - die aan zichzelf toegeeft dat ze verliefd op Adam is - dat ze toch nog wil zorgen dat Yasmine en dokter De Groeijer verliefd op elkaar worden.

Samen met Primula en Bente krijgt Felicia Yasmine zover dat ze gaat zingen en Adam brengt dokter De Grooijer naar hen toe, waarna de vonk overslaat. Felicia haalt het gips van haar arm en besluit de trouwringen aan Yasmine en de dokter te geven. Adam komt naar haar toe en dan ziet hij door het raam de tekst die ze in de sneeuw heeft geschreven: VANDAAG BEN IK OP ADAM. Hij zegt dat hij ook op haar is.

Personages

Felicia 'Fitz'

Fitz is twaalf jaar en heeft het erg moeilijk met de scheiding van haar ouders. Ze is in de war, is bang dat haar ouders – vooral haar moeder – niet meer genoeg van haar houden. Tegelijkertijd is Fitz een meisje dat zich beslist niet op haar kop laat zitten en dat goed weet wat ze wil: ze is niet verlegen en ook niet bang om nieuwe avonturen te ondernemen. Haar emoties zijn vaak heel heftig en ze kan dus heel boos of heel verdrietig worden en ze begrijpt ook lang niet alles wat er in haar leen en om haar heen gebeurt. Ze wil graag dokter worden, maar vindt het allemaal stiekem nog best wel eng en vindt het moeilijk wat er allemaal gebeurt met Bente en haar vader.

Bente

Bente is het negenjarige zusje van Fitz. Aan het begin van het boek is zij degene die gewond raakt en in het ziekenhuis terecht komt, en Fitz vindt dat helemaal niet leuk. Ze houdt heel veel van haar zusje en wil dan ook altijd graag voor haar zorgen, maar ze vindt het ook heel belangrijk om er voor Bente te zijn. Bente is een beetje verlegen en net als Fitz snel emotioneel, maar ze is tegelijkertijd heel verstandig en kan de dingen soms wat beter aan dan Fitz.

Adam

Adam is vijftien en vaak in het ziekenhuis omdat zijn premature broertje Benjamin daar ligt. Hij vindt het heel moeilijk om daarmee om te gaan en durft ook niet zo goed in de buurt van Benjamin te komen omdat hij vooral bang is dat Benjamin het niet zal halen. Adam is vooral heel serieus en kan niet altijd de leuke kant van dingen inzien: dat komt vooral doordat hij eigenlijk behoorlijk onzeker is over wat hij belangrijk vindt en wat hij graag wil. Hij heeft van zijn ouders altijd minder aandacht gehad omdat ze heel erg bezig waren met het volgende kind.

Primula

Primula heeft het grootste gedeelte van haar leven in het ziekenhuis doorgebracht omdat ze een hartafwijking heeft. Ze is een spontaan, vrolijk meisje met een rijke fantasie. Ze wil het graag heel goed doen en veel plezier hebben, maar is soms een beetje onzeker over hoe ze de dingen moet aanpakken en durft ook niet altijd iets te doen. Ze is heel romantisch en komt daarom ook met het idee om zuster Yasmine en dokter De Gooijer aan elkaar te koppelen, maar ze wil vooral graag alle avonturen inhalen die ze heeft gemist door haar ziekte.

Quotes

"We raken gewond zonder elkaar. Op zondag, maandag en dinsdag brengt mama ons naar het ziekenhuis. Op donderdag, vrijdag en zaterdag gaan we met papa naar het ziekenhuis. En op woensdagmiddag kunnen we maar beter niet gewond raken, want daar moeten ze nog even iets voor verzinnen. Het zal je maar gebeuren. Dat je kinderen hebt, en dat er dan IEDERE DAG iemand voor ze moet zorgen." Bladzijde 14

"Ik bal mijn vuisten. ‘Mama zei dat ze superveel zin had in een weekend zonder kinderen. Want dan kon ze eindelijk weer zichzelf zijn. Ze had al een heel programma gemaakt! Vandaag ging ze hardlopen, vanavond cocktails drinken met vriendinnen. Morgenochtend uitslapen en daarna een heel seizoen van Mad Men kijken. En tussendoor ging ze de hele tijd dingen eten waar Bente en ik niet van houden.’ Het maakt dat ik niet meer wil bestaan. " Bladzijde 34

"Hij veegt het haar uit zijn gezicht. ‘In de afgelopen twaalf jaar kreeg ik bergen strafwerk en speelde ik in een toneelstuk en leerde ik op mijn vingers fluiten en had ik een hersenschudding en was ik twaalf keer jarig. En al die tijd…’ Hij schraapt zijn keel. ‘Al die tijd waren mijn ouders bezig met de volgende. Met het kind dat er nog niet was.’ " Bladzijde 79

"Terwijl ik over Bentes krullen strijk, doe ik alsof ik kalm ben. ik ben de grote zus die alles onder controle heeft en die van wonden houdt. Maar eigenlijk is er nog maar een heel dun laagje kalmte over in mijn buik. Het is zo’n vliesje dat na één nacht vorst op het water ligt. Eén foute beweging en het breekt. " Bladzijde 97

Thematiek

Liefdesrelatie: problemen/ echtscheiding

De scheiding van Fitz’ ouders leidt direct en indirect tot alle andere gebeurtenissen in het verhaal en het heeft een behoorlijke impact op Fitz en haar zusje Bente. Vooral Fitz weet niet goed hoe ze ermee om moet gaan: voor Bente is het wel iets makkelijker, maar ook zij is erdoor in de war. Door die echtscheiding is Fitz boos op haar moeder, heeft ze MAMA MOET DOOD op haar gezicht geschreven en weet ze niet goed meer hoe het verder moet met hun gezinsleven.

Motieven

Ontluikende liefde

Terwijl het huwelijk van Fitz’ ouders kapot is en niet meer gemaakt kan worden, is er in het ziekenhuis ook ontluikende liefde. Fitz zelf wordt verliefd op Adam, hoewel ze dat een beetje eng en moeilijk vindt, maar daardoor wordt ze wel weer wat meer zichzelf. En dan is er nog het koppelavontuur van zuster Yasmine en dokter De Groeijer: samen met Adam en Fitz zorgt Primula ervoor dat die twee verliefd op elkaar worden omdat ze zo goed bij elkaar passen. Dat maakt hen allemaal weer wat ontspannener, vrolijker en ook hoopvoller voor de toekomst.

Ziekenhuisleven

Het ziekenhuis en alles wat daar gebeurt is het belangrijkste in dit boek, omdat door dat ziekenhuisleven alle andere dingen gebeuren. Je krijgt een heel goed beeld van hoe het er precies aan toe gaat in zo’n ziekenhuis, op de verschillende afdelingen en met de verschillende personeelsleden. Het heeft ook heel veel te maken met het feit dat in het ziekenhuis ziek en gezond bij elkaar komen, maar dat ziek niet altijd gezond kan worden en dat gezond niet altijd betekent dat er geen ziek bij komt kijken.

Opdracht

Voor mijn zusje, dokter Sarah.

Trivia

Om dit boek goed en waarheidsgetrouw te kunnen schrijven, heeft schrijfster Anna Woltz een dag bij haar zus (dokter Sarah, uit de opdracht) in het ziekenhuis doorgebracht.

Titelverklaring

De titel van dit boek heeft een beetje een dubbele betekenis. Enerzijds gaat Gips natuurlijk over het echte gips in het verhaal, het gips dat Fitz steelt om te kunnen doen alsof ze haar arm gebroken heeft en waarin ze de trouwringen van haar ouders begraaft om zo te kunnen doen alsof ze nog een beetje bij elkaar zijn. Dat heeft ook meteen te maken met de diepere betekenis van de titel: Fitz zegt op een gegeven moment dat haar hele familie eigenlijk in het gips moet omdat ze allemaal kapot zijn door de scheiding van haar ouders. Gips gaat in die zin over hoe je gebroken dingen moe repareren en dat sommige dingen niet gegipst kunnen worden.

Structuur & perspectief

De verhaallijn in Gips begint op het moment dat Bente gewond raakt en ze naar het ziekenhuis moet en eindigt met het moment waarop Fitz beseft dat het allemaal misschien wel weer goed komt, al is het maar omdat ze zelf verliefd is. Daartussenin gebeurt van alles: het duurt heel lang voordat Bentes topje weer wordt aangenaaid, Fitz ontmoet Adam en Primula, koppelt een zuster en een dokter en haar vader moet geopereerd worden. Eigenlijk is het hele verhaal een soort ketting van gebeurtenissen, die allemaal leiden tot nieuwe gebeurtenissen en op elkaar aansluiten. In het begin gaat het vooral over het stukje magie van het ziekenhuiswereldje, verderop in het verhaal draait het verhaal om wat er met Primula en Adam aan de hand is, er is een moment waarop het vooral gaat over Fitz en wat zij vindt van de scheiding van haar ouders en aan het einde is alles eigenlijk heel anders dan toen het begon. Alles wordt helemaal verteld vanuit het perspectief van Fitz: haar gedachten en gevoelens zijn heel erg aanwezig in het verhaal.

Decor

Gips is een verhaal dat een beetje doet denken aan een sprookje. Het speelt zich bijna helemaal af in een ziekenhuis, vanaf een moment kort na het begin tot het einde, wanneer Fitz en haar moeder en zusje het ziekenhuis verlaten. Ze zijn er bovendien een hele nacht, waardoor het lijkt alsof ze helemaal zijn afgesloten van de buitenwereld: ze zitten eigenlijk in een soort sneeuwbol, zo beschrijft Fitz het zelf ook. ze komen op vrijwel alle afdelingen van het ziekenhuis, van de Eerste Hulp tot het stiltecentrum, en alles speelt zich af vanaf het einde van de middag tot de vroege ochtend.

Stijl

Anna Woltz heeft een best wel karakteristieke stijl, een stijl die ook terug te vinden is in het boek Honderd uur nacht. Met haar personages is meestal iets bijzonders aan de hand, iets dat een beetje psychisch is, en de verhalen zijn een beetje absurd maar wel heel interessant en leuk. Ze schrijft korte hoofdstukjes, met veel dialogen, een beetje een sprookjesachtige sfeer en veel ruimte voor vriendschap en een vleugje romantiek. Ook is er veel plaats voor de gedachten en gevoelens van de hoofdpersonen.

Slotzin

Van mij mogen die letters blijven staan.

Beoordeling

Het ziekenhuissfeertje is sterk aanwezig, maar op een positieve manier: het is een soort Grey’s Anatomy vanuit kinderperspectief. Het hele verhaal is aandoenlijk en grappig en de ontwikkelingen die gaan over langzaam volwassen worden en verwarring over je leven na een grote gebeurtenis komen mooi uit de verf. Het gaat over de eenvoud van in het ziekenhuis liggen, het blind vertrouwen dat je stelt in de dokter die voor je zusje of je vader zorgt en de heerlijkheid van verliefd zijn op de dokter die je hart heeft aangeraakt. Door dit alles is Gips een tijdloos sprookje: geen enkele keer wordt er een tijdstip genoemd en in het ziekenhuis draait alles door, tijd bestaat niet en is niet belangrijk en dat geldt ook voor de buitenwereld. Het is, zoals Fitz treffend uitdrukt, alsof ze in een levensgrote snowglobe zitten.

Uiteindelijk is het allemaal wel een beetje voorspelbaar en soms net iets té toevallig wat er allemaal gebeurt. Daar komt nog bij dat sommige vragen onbeantwoord blijven, met als hoofdzaak: waarom in vredesnaam noemt Felicia zichzelf ineens Fitz? Ik vermoedde dat het hier ging om een gevalletje meisje-voelt-zich-jongen, maar daar vond ik geen verder bewijs voor. Misschien was het simpelweg een manier om ergens controle over te krijgen na de aankondiging van de scheiding, misschien heb ik ergens een cruciale aanwijzing gemist, maar ik kwam er niet uit. En ik vind het een zeer kwalijke zaak, zeker bij een jeugdboek, wanneer zo’n grote vraag onbeantwoord blijft zonder aanwijsbare reden voor de kracht van het verhaal.

Recensies

"Een mooi boek, goed geschreven, vlot, met vele inzichten over hoe mensen omgaan met verschillende emoties, hoe dat er voor anderen uitziet en hoe snel je verkeerde conclusies kunt trekken." https://trotsemoeders.nl/...-recensie/

"De schrijfstijl is vlot en past goed bij de doelgroep van tien plus. Geen moeilijke woorden op de paar medische termen na maar dat is nog geen handvol." https://christinabrouwers...nna-woltz/