Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2024
- 172 pagina's
- Uitgeverij: CPNB - in de serie Holland Leest Junior
Flaptekst
Wat als je broer plotseling verdwijnt? Joeri overkomt het. Hij verhuist met zijn ouders en in het nieuwe huis is zelfs geen kamer voor Stefan. Joeri mist zijn broer verschrikkelijk. Hij weet niet eens waar zijn broer is en niemand wil het zeggen. Daarom schrijft hij brieven. Als Joeri een schokkende ontdekking doet, wil hij stoppen met broerzijn. Maar kan dat?
Eerste zin
Hoi Stefan, Het is raar om je te schrijven. Wie schrijft zijn eigen broer nou een brief? Ik zie je elke dag. Ik ken je mijn hele leven. Al elf jaar! Pap en mam ken ik natuurlijk ook sinds altijd, maar dat is anders. Ik ben hun broer niet. En hun naam heb ik niet als eerste gezegd.Samenvatting
Een (juli augustus)
Joeri Sterk (11 jaar) heeft een oudere broer, Stefan. Aan het begin van de zomervakantie moet Joeri opeens vertrekken uit zijn eigen huis en hij moet bij zijn oma Bos gaan logeren. Elke keer dat hij naar zijn broer vraagt, wordt zijn vraag ontweken.
Twee (half augustus- half september)
Als hij terug naar huis gaat, wonen ze opeen in een nieuw huis. Zijn ouders zeggen niks en ze praten niet meer over zijn broer die opeens verdwenen lijkt. Joeri snapt er niks van en schrijft brieven naar zijn broer, hij verstuurt ze alleen niet, want hij weet niet waar hij woont.
Na een tijdje moet hij weer gewoon naar school. Bij de kennismaking vraagt een leuk meisje uit zijn klas of hij ook een broer of een broer of zus heeft. Hij antwoordt dat hij die niet heeft. Lonneke antwoordt dat ze ook geen broer of zus heeft.
Op de tweede dag krijgt Joeri ruzie met zijn moeder. Ze slaat hem en hij loopt weg. Hij gaat met de trein naar zijn oude huis, breekt er in (goot met een steen de ramen stuk). Hij ziet dat het huis te koop staat. De politie is echter gewaarschuwd; hij moet terug en zijn ouders zijn boos.
De volgende dag zegt zijn vader dat Stefan iets ergs heeft gedaan. Hij wil er verder niet over praten. Dat is beter voor Joeri. Zijn moeder zegt dat ze maar één zoon heeft. Hij merkt op dat zijn ouders steeds meer ruzie hebben. Joeri koopt een cadeautje voor Stefans verjaardag, maar hij geeft het niet.
Lonneke wordt zijn grote vriendin. Ze speelt soms bij hem. Een paar dagen voor zijn 12e verjaardag wil Lonneke in de woning zoeken voor een cadeautje. Ze vindt iets raars, nl. oude foto's s van Joeri, zijn ouders en Stefan. Ze snapt het echt niet, want Joeri heeft tegen haar gezegd zei dat hij geen broer heeft. Ze is erg boos, omdat hij tegen haar gelogen heeft. Ze schrijft hem een briefje met de boodschap:¨Je bent een dief. Net als die broer van je." Ze legt het briefje bij de gevonden foto 's. Ze snapt dat Joeri's broer op de foto staat. Wanneer hij dat toegeeft, vraagt hij haar om dat geheim niet door te vertellen. Hij denkt later dat ze het geheim heeft doorverteld aan een meisje in zijn klas en hij doet vanaf dat moment lelijk tegen haar. Lonneke komt toch op zijn verjaardag. Maar zij vertelt hem dan een verhaal over haar dode broertje. Die was drie jaar, toen hij overleed. Lonneke heeft dus ook gelogen.
Na een tijdje gaat Joeri's moeder ergens anders wonen. Ze kan niet meer tegen de situatie in huis. Ze schrijft hem een brief waarin ze vertelt over het ongeluk met de steen en het viaduct. Een jongetje dat in de auto zat, is op slag dood geweest.
Drie (september een jaar later)
Joeri kent nu eindelijk het geheim van zijn broer. Hij is erg boos op hem. Daarna vertelt zijn vader het hem nog eens. Hij heeft de brieven aan Stefan die Joeri uit boosheid in de vuilnisbak heeft gekieperd er weer uitgehaald. Hij zegt dat hij al een paar keer op bezoek is geweest, wat Joeri nog bozer maakt. Maar hij krijgt antwoord van Stefan op een wel gezonden brief met een steentje erin dat ze ooit samen hadden gevonden.
Vier (eind september)
Stefan vertelt in een brief aan Joeri wat er is gebeurd.
Stefan was met een paar vrienden buiten geweest en zij daagden hem uit om een steen vanaf een viaduct op de snelweg te laten vallen. Hij doet dat liever niet, maar hij voelt de druk van de groep en besluit toch de steen te laten vallen. Die komt precies terecht op een auto met een kind erin. Het wordt een rampzalig ongeluk: het jongetje sterft. In die brief laat hij ook zien dat hij heel veel spijt heeft. Hij wil graag contact.
Vijf (begin oktober)
Joeri heeft de brief van Stefan ontvangen. Hij wil hem wel met zijn vader bezoeken.
Personages
Joeri Sterk
Joeri Sterk is elf jaar oud. Hij wordt twaalf in het verhaal. Hij heeft een goede band met zijn broer, maar dan gebeurt er iets geks,. Hij moet bij zijn oma logeren en als hij naar huis gaat, zijn z'n ouders verhuisd naar een andere stad. Verder zwijgen ze Stefan dood. Joeri mist zijn broer en begint brieven te schrijven die hij echter niet verstuurt. Op school heeft hij een vriendinnetje gekregen, Lonneke. Hij vertelt haar dat hij geen broer heeft. Later vindt ze bewijzen van wel en wordt dan boos op hem. Maar ook zij liegt over een gestorven broertje. Later komt het weer goed. Het komt ook goed tussen Joeri en Stefan, als zijn vader vertelt wat er gebeurd is.
Stefan Sterk
Stefan is een personage op de achtergrond. Er wordt eigenlijk alleen over hem geschreven door Joeri. In één hoofdstuk antwoordt hij . Hij zegt dat hij spijt heeft van het werpen van de tegel op een auto. Hij deed het onder de druk van de vriendengroep. Hij hoopt dat Joeri hem wil bezoeken.
Lonneke
Lonneke wordt beschreven als een heel sympathiek schoolmeisje dat graag de aanwezigheid van Joeri zoekt. Ze wordt wel een tijdje boos op hem, omdat hij verzwijgt dat hij een broer heeft. Maar dat heeft ze zelf trouwens ook gedaan: liegen over een dood broertje.
De ouders van Joeri
De ouders schamen zich voor wat hun zoon Stefan heeft gedaan. Daarom verzwijgen ze waar hij zit, nl. in de jeugdgevangenis. Ze vonden het ook beter om naar een andere stad te verhuizen. Vader en moeder krijgen onderling steeds meer ruzie. Moeder houdt het niet langer vol en verdwijnt uit het gezin. Zij licht de tip van de duistere sluier op en vader doet dat later nog een keer. HIJ is al eens op bezoek geweest en hij wil de volgende keer Joeri meenemen.
Quotes
"Maar waarom schrijf ik je een brief? Het zit zo: van mam mag je niet aan de telefoon komen. Ze heeft al vaak gebeld en elke keer heb ik gevraagd of ik met jou mocht praten. Dan werd het eventjes stil aan de andere kant van de lijn en daarna zei ze dat je niet thuis was. Ik was dit snel zat. Ik vroeg aan oma of ik jou even mocht bellen. Maar nee, dat mocht niet. Dus ben ik naar buiten gegaan om je te bellen met mijn mobiel." Bladzijde 11
"Wat moet ik met de brieven, Stefan? Ze zijn voor jou, maar jij leest ze niet. Ik kan ze net zo goed weggooien . Kan mezelf net zo goed weggooien. Aan mij heb je ook niks. Blijven we broers als we elkaar nooit zien? Of worden we dan iets anders. Vreemden, of zoiets?" Bladzijde 43
""De woorden bonken in mijn hoofd: "Je bent een dief. Nets die broer van je." Is dat waarom je weg bent. Heb je weer iets gestolen? Je weet wat de politie de vorige keer heeft gezegd: nu kom je er goed van af. een volgende keer niet." Bladzijde 120
"Ze zeiden: mietje. En mietje, jij durft niet. Maar ik wachtte tot er geen auto meer kwam. Pim keek over de andere kant van de brug. Er komt geen auto, zei Pim, gooi hem maar. En toen liet ik de tegel los. De tegel viel. De auto was er opeens. Hij ging zo snel. Zo snel. De klap was hard en ik hoorde glas. De auto knalde tegen de reling en toen stond hij overdwars." Bladzijde 163
Thematiek
Een familiegeheimJoeri weet op een dag niet wat er met zijn broer is gebeurd. Hij moet in de vakantie naar zijn oma zonder zijn broer. Als hij wordt opgehaald door zijn ouders, blijken ze verhuisd te zijn. Er is geen kamer ingericht voor zijn oudere broer. Zijn ouders willen hem niets vertellen en hij krijgt voortdurend ruzie met zijn ouders, die ook met elkaar overhoop liggen. Uiteindelijk hoort hij wat er is gebeurd. Hij heeft op school verteld dat hij geen broertjes of zusjes heeft. Dat is een leugen, maar zijn schoolvriendinnetje Lonneke heeft foto's van zijn broer gezien . Ze heeft trouwens zelf ook een geheim, een jonger broertje van haar is overleden en ook dat verzwijgt ze.
Relatie tussen broersJoeri en Stefan konden heel goed met elkaar overweg. Op een bepaald moment moet hij logeren bij zijn oma.. Wanneer hij weer wordt opgehaald, zijn ze verhuisd en zijn broer is spoorloos verdwenen. Zijn ouders vertellen hem niets. Hij mist zijn broer erg, en hij begint fictieve brieven te schrijven. Dat wil zeggen, hij schrijft wel brieven, maar hij verstuurt ze niet. Daarin vertelt hij wat hij allemaal beleeft. Uiteindelijk hoort hij wat er is gebeurd. Stefan heeft een dodelijk ongeluk veroorzaakt. Eerst is Joeri heel boos op zijn broer, maar later besluit hij toch op bezoek te gaan bij zijn broer.
Motieven
Schoolleven
Joeri gaat natuurlijk naar school. Op een nieuwe wel te verstaan. Hij ontmoet er een leuk meisje, Lonneke, dat hem vraagt of hij een broertje of zusje heeft. Hij ontkent. Hij geeft ook een feestje voor zijn verjaardag waarop hij schoolvriendjes uitnodigt. Daarop wordt ook duidelijk dat Lonneke toch haar mond voorbijgepraat heeft.
Echtscheiding
De moeder van Joeri kan de situatie thuis niet meer verwerken. Ze besluit na een tijdje het huis te verlaten. De situatie over het ongeluk en het verbergen van het grote geheim brengen een scheur in het huwelijk van Joeri's ouders.
Dood (gezwegen)
Het ongeluk waarbij een steen door een autoruit van een viaduct wordt gegooid, betekent de dood van een klein jongetje in een auto. Lonneke heeft daarnaast een broertje Daniël gehad, dat op driejarige leeftijd overleden was. Die dood werd ook doodgezwegen.
Spijt
In hoofdstuk vier staat een brief afgedrukt van Stefan. Daarin verklaart hij dat hij dom heeft gedaan, door onder de groepsdruk een steen van een viaduct te gooien. Hij betuigt zijn spijt in die brief aan zijn broertje.
Liegen
Op school liegt Joeri tegen Lonneke als ze hem vraagt of hij een broertje heeft. Later blijkt dat ook Lonneke gelogen heeft over de dood van een broertje.
Relatie ouders-kind
De ouders van Joeri hebben het ongeluk dat hun zoon heeft veroorzaakt verzwegen voor hun jongste zoon. Joeri wordt boos op zijn ouders, vooral op zijn moeder, die hem zelfs een dreun verkoopt. Zijn moeder gaat zelfs weg uit hun gezin, omdat zij de tragedie niet kan verwerken. Joeri lijkt een betere band te hebben met zijn vader. Die komt ook wat rustiger over dan zijn moeder. Hij zal met zijn vader Stefan een keer in de gevangenis bezoeken.
Titelverklaring
Broergeheim heeft een niet zo lastig te verklaren titel Joeri heeft een broer Stefan en opeens is die verdwenen. Zijn ouders zwijgen hem dood en dat betekent dat er vanaf dat moment een familiegeheim is. Joeri weet helemaal niet wat er in het verleden gebeurd is. Hij schrijft brieven aan Stefan die niet beantwoord worden. Dat kan ook niet, want hij heeft de brieven nooit daadwerkelijk verstuurd.
Op blz. 11 staat een verwijzing naar de titel:"We zijn broers. Dat is geen geheim. We zouden het niet geheim kunnen houden, al zouden we het willen. Maar dat willen we niet, toch?
Structuur & perspectief
Er zijn vijf delen in het boekje. Er wordt steeds vermeld in welke maanden die delen spelen. Er wordt alleen geen jaartal genoemd. De brieven die Joeri aan zijn broer Stefan 'schrijft' worden door hem nooit verstuurd. Dit jeugdboek heeft de vorm van een briefroman. Alle informatie staat in 'geschreven brieven.' In vier delen schrijft Joeri. Alleen in deel IV schrijft Stefan hem een brief terug. Hij verklaart dan aan zijn broertje wat er is gebeurd en dat hij spijt heeft van wat hij gedaan heeft.
Brieven schrijven doe je natuurlijk in de ik-vorm. Meestal gebruik je dan de tegenwoordige tijd. Dat doet Joeri over wat hij meemaakt thuis en op school.
Decor
De tijd van de hoofdstukken staat vermeld. Eris sprake van een periode van ruim een jaar en een paar maanden.. Hoofdstuk Een begint half juli en het verhaal eindigt met deel Vijf, dat half oktober een jaar later speelt.
Er wordt niet verteld in welke streek of in welke plaats het verhaal van Joeri zich afspeelt. Het kan overal in Nederland of België spelen.
Stijl
De taal van Emiel de Wild is heel duidelijk. Hij gebruikt geen moeilijke woorden en ook geen ingewikkelde zinnen. Hij schrijft alleen maar in de aanspreekvorm 'jij' tegen zijn broer Stefan. Het zijn namelijk brieven aan Stefan gericht. Af en toe laat hij in zijn woordkeus zien dat hij boos wordt, want dan gebruikt hij wel een paar scheldwoorden, vooral tegen zijn moeder.
Het is geschreven in een stijl die past bij de leeftijd van Joeri (12 jaar)
Slotzin
We zullen straks met zijn drieën aan een tafel zitten. Pap, jij en ik. Dan zal ik je deze brief geven. Mijn laatste, Want vanaf nu kom ik op bezoek. Ik was je kwijt Stefan. Maar ik heb je gevonden. Jou helemaal.Bijzonderheden
Deze jeugdroman werd in november 2024 gratis uitgedeeld aan de leerlingen van de twee hoogste klassen van de basisschool en de twee laagste klassen van het voortgezet ondrwijs. Dat gebeurde in het kader van de leesactie Heel Holland Leest Junior. Het was de bedoeling dat het boek klassikaal gelezen werd. Er is ook een lesbrief bij verschenen.
In de gegevens hierboven kan niet vermeld worden welke druk het is. Het is de bijzondere uitgave van de jeugsboekenweek van het CPNB. Bij de citaten wordt dan vrwezen naar het bijzondere exemplaar. Het boekje kon ook gratis bij de bibliotheken worden afgehaald.
Beoordeling
Broergeheim is een mooi geschreven 'boekenweekgeschenk' in 2024 voor jongere lezers vanaf ongeveer twaalf jaar.
De liefde van de twee broers, het geheim dat zijn ouders voor hem weghouden en de gevolgen van een dom ongeluk vormen een spannend verhaal. Het verhaal heeft een mooie opzet, door de vele brieven die Joeri aan zijn broer schrijft, maar die brieven niet verstuurt. Het is de bedoeling van CPNB dat het boek klassikaal gelezen wordt en dat over het onderwerp van dit jeugdboek met elkaar gesproken wordt.
De thema's van het gesprek liggen duidelijk voor het oprapen: foute dingen doen onder groepsdruk, de relatie tussen broers en het verzwijgen van geheimen in een gezin
Een erg goede keus van CPNB.
Recensies
"Stefan heeft iets zo gruwelijks gedaan, dat het niet te bevatten is. Dat het gezin er aan kapot gaat, is begrijpelijk en daar heeft De Wild de lange aanloop en deze vorm voor nodig. Het is al met al een knap debuut waarin een paar wezenlijke vragen aan de orde komen. Kun je nog van iemand houden, die zoiets gruwelijks heeft gedaan? Hoe ga je met zo’n persoon verder, maar ook met elkaar. Het is zo’n klein krantenberichtje, waarvan de impact op de betrokkenen enorm is. De Wild heeft daar, ondanks een paar kinderziektes, een geloofwaardig boek over geschreven." https://www.jaapleest.nl/...verandert/
"Broergeheim is een makkelijk, aantrekkelijk en mooi verhaal over twee broers die niet meer samen kunnen leven. De Wild heeft de realiteit goed verwerkt in zijn verhaal, waardoor Broergeheim herkenbaar is geworden. Door het verhaal in briefvorm te schrijven, weet hij de lezer lotgenoot te maken van de situatie waar Joeri in leeft. Op die manier gaat het verhaal leven. “En als je mijn vorige drie brieven niet hebt gekregen, is de kans één op honderd miljoen dat je deze wel krijgt. Dus: eikel, eikel, eikel. Dat lucht op (maar niet heus). Eikel.”" https://www.hebban.nl/rec...roergeheim
"Emiel de Wild houdt de spanning er goed in. Wel is het gedrag van Joeri’s ouders nogal eigenaardig. Wat is er met Stefan gebeurd dat zelfs zijn eigen moeder ontkent dat hij haar zoon is? Het moet wel iets heel vreselijks zijn. Pap en mam zeggen dat hun zwijgen voor Joeri’s eigen bestwil is, maar ze moeten toch ook begrijpen dat hun jongste zoon zijn broer zo verschrikkelijk mist? Dit broeierige debuut van Emiel de Wild is daarom soms wat moeilijk te geloven. Wel is ‘Broergeheim’ een knap geschreven boek over vriendschap en trouw tussen twee broers. Je kunt het bijna niet wegleggen, zo graag wil je weten wat er met Stefan aan de hand is. Stefan boft met een broer als Joeri, dat staat vast. Maar boft Joeri ook met een broer als Stefan?" https://leesfeest.nl/boek...oergeheim/
"Voordat ik begon met lezen had ik vrij hoge verwachtingen van dit boek. Ik las van Emiel de wild eerder al Mijn broer is een robot en was behoorlijk onder de indruk van hoe dat verhaal in elkaar zit. Ik hoopte op opnieuw zo’n goed boek en werd niet teleurgesteld. Het verhaal leest heel prettig en vlot weg en is tegelijkertijd gelaagd en best intens. De brieven die Joeri schrijft maken mooi inzichtelijk hoe hij de hele situatie ziet en wat hij voelt en denkt. Ze geven een mooie aanleiding om met de klas in gesprek te gaan en het verhaal vanuit verschillende perspectieven te bekijken." https://www.kinderboekenj...st-junior/
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden