Zolang er leven is door Renate Dorrestein

A. Gegevens van het boek
Auteur: Jan Siebelink
Titel: Het lichaam van Clara
Plaats van uitgave: Amsterdam
Jaar van uitgave (1e druk): 2010

B Samenvatting
Clara wordt dood aangetroffen in haar huis, waarschijnlijk ter gevolgen van alles wat ze heeft meegemaakt in haar leven.

Vroeger had Clara niet veel aan haar ouders, ze werd genegeerd en moest eigenlijk de moeder van haar moeder spelen. Hierdoor heeft ze nooit echte liefde gekend.

Clara heeft veel rituelen ontwikkeld: tellen, tikken en zuiver bidden. Ook beschadigd zij zichzelf, op een gegeven moment zo erg dat ze wordt opgenomen. Ze is genezen verklaard en het gaat ook beter met haar. Ze ontmoet een man, trouwt, verhuisd naar Venezuela en krijgt een kind. Maar toch komen de handelingen weer terug, en toch bleek dit niet ‘de man’ te zijn.

Op een gegeven ogenblik ontmoet ze Oscar, een schrijver. In het boek dat hij schreef, herkende zij zichzelf. Ze heeft hem ontmoet toen ze haar hondje liet inslapen.

Ze hadden een afspraak gemaakt, alleen kwam Oscar daar niet opdagen. Hoe gunstig alle voortekenen ook waren, toch liep ook deze liefde niet uit op succes.

Clara wordt erg ongelukkig, omdat ze heel erg naar Oscar verlangde. Uiteindelijk pleegt ze zelfmoord, omdat ze te ongelukkig is. Ze had helemaal niemand meer, geen Oscar, geen hond, en geen dochter.

(195 woorden)

C. Vorm

1 verhaallijn(en)

Er is een verhaallijn in het boek, namelijk het leven van Clara. Al van kleins af aan heeft zij niet een goed leven gehad, waarin zij liefde heeft gekend. Dit is haar hele leven gebleven. Ze kende alleen liefde voor haar dochter, die was verdwenen, en voor haar hondje, die ingeslapen moest worden. Ze ontmoet Oscar, ze verlangt naar hem, maar hij niet naar haar. Dit leidt tot eenzaamheid, en uiteindelijk tot haar dood.

2 gebruik van tijdsvolgorde
Het verhaal speelt zich af in het heden, ergens in de 21e eeuw. Aangezien Clara een mobiel heeft. Alleen haalt Clara allemaal herinneringen op van vroeger. Dus er komen veel flashbacks in voor.

3 vertelperspectief
In het begin van het boek is een stuk schuin gedrukt. Dit deel wordt verteld in de ik-vorm. Waarschijnlijk is de ik-persoon Jan Siebelink zelf, die Clara dan gekend heeft.

Het tweede deel van het verhaal begint met een stukje in de ik-vorm. Je ziet het door de ogen van Clara.

Het derde deel begint met een stuk in de ik-vorm. Het wordt geschreven door Jan Siebelink, alleen hij zegt ‘ik ben Clara’, het lijkt in dit stuk net alsof, Clara een deel van hem is.

Er zijn ook stukken die worden verteld in de personale vertelwijze , Clara verteld dan in de hij/zij- stijl. Weer andere delen zijn geschreven in de alwetende vertelwijze, die je als het ware enkele hints geeft.

4 titelverklaring
De titel van het boek is ‘Het lichaam van Clara’. Clara is de hoofdpersoon in het boek. Het lichaam verwijst naar de lichamelijk lijden als boetedoening. Ook denk ik dat het verwijst naar het feit dat Clara een mooie vrouw was, en alle mannen die daar voor vielen.

5 verteltijd en vertelde tijd
Er worden eigenlijk maar een paar weken, ongeveer 3 weken, van het leven van Clara verteld. Wel worden er allemaal dingen over vroeger verteld, maar dat komt doordat Clara daar over nadenkt.

Die paar weken worden verteld over 334 bladzijden. Dus per bladzijde wordt ongeveer 1/15 deel van een dag verteld.

6 taalgebruik
Jan Siebelink heeft in algemeen Nederlands geschreven, ABN. Geen gebruik van barbarisme of van jongerentaal, maar toch is het erg goed te lezen, omdat er niet heel veel moeilijk woorden achtereenvolgens worden gebruikt

7 hoofdstukindeling
De hoofdstukken zijn ingedeeld in nummers, wat mij wel opvalt is dat de hoofdstukken erg klein zijn. Meestal ongeveer drie bladzijden, ook lopen de hoofdstukken vaak in elkaar over.

D Inhoud

1 belangrijkste personages

- Clara, zij is de hoofdpersoon in het boek. Het is een rond karakter, omdat je in de loop van haar leven ziet hoe ze veranderd. Steeds weer dwangmatig wordt, liefde kent en toch weer verliest en wat dat met haar doet. Clara is een sterke vrouw voor de buitenwereld. Toch is ze niet zoals anderen denken dat ze is, ze is eigenlijk erg ongelukkig en eenzaam.

- Clara’s vader, je leert hem kennen als een vent die alleen in zijn eigen wereldje leeft. Geen aandacht besteed aan zijn kind of aan zijn vrouw. Na de dood van de moeder van Clara, leer je hem van een andere kant kennen. Een meer menselijke kant, hij toont liefde voor een vrouw. Alleen daarin vergeet hij zij dochter, wanneer zijn liefde een ander heeft pleegt hij zelfmoord. Waardoor Clara alleen achter blijft.

- De moeder van Clara, ook zij is niet een goede moeder voor Clara. Haar moeder is ook veel met zichzelf bezig, en reageert vaak overdreven. Ze probeert het soms goed te doen, maar dat lukt haar bijna niet

2 belangrijkste gebeurtenissen
(minimaal 2) - Ze wordt verklaard als gezond, een hele tijd is ze gelukkig en voelt ze zich ook echt beter. Al haar rituelen zijn minder geworden en ze snijdt zichzelf ook niet meer. Het is net alsof er een nieuwe Clara is geboren.

- Het verdwijnen van haar kind. Toen haar kind was verdwenen, werd ze weer erg ongelukkig, ze was alweer alleen en had niemand meer om lief te hebben.

- Het overlijden van haar hondje, Jip. Na haar dochter is Jip de enige van wie ze hield. Toen die eenmaal werd ingeslapen was ze ook weer alleen.

- Afspraak met Oscar. Ze had met Oscar, de schrijver, afgesproken, naar wie ze verlangt. Alleen hij komt niet opdagen, wat leidt tot de eenzame dood van Clara.

3 tijd en ruimte

(waar en wanneer speelt het verhaal?) Het is moeilijk om te zeggen wanneer het verhaal zich afspeelt, omdat er niet veel kenmerken of jaartallen worden genoemd. Maar het heden in het boek zou wel in de 21e eeuw zijn, aangezien Clara een mobieltje bij zich heeft. Toen was ze 62 jaar, dus zou ze vlak na de 2e wereldoorlog zijn geboren. Waarschijnlijk niet erin, omdat er geen verhalen uit haar jeugd over de oorlog gaan.

Het verhaal speelt zich voornamelijk af in Den Haag, zo komen de straatnamen Edison, Fahrenheit, Laan van Meerdervoort, Het Spinozalyceum de Poeldijksekade, meerdere keren voor. Ook speelt een deel van het verhaal zich af in Venezuela.

4 Motieven
- Eenzaamheid. Clara is eigenlijk haar hele leven lang alleen geweest, of in elk geval zo voelde zij zich. Geen ouders die voor haar zorgde en iedereen van wie ze hield die ging dood, of liet haar staan.

- Dwanghandelingen. Clara heeft in een vroeg stadia van haar leven allemaal rituelen ontwikkeld. Het zuiver denken is voor haar heel belangrijk en als een ritueel haar niet lukt zonder zuiver te denken, moet ze het blijven proberen.

- Zelfbeschadiging. Clara snijd zichzelf als ze het moeilijk heeft. Ze wordt rustig van het snijden en ze ziet het als genot.

- Boetedoening. Ze laat haar lichaam lijden, als zij denkt dat ze iets fout heeft gedaan. Bijvoorbeeld als haar ouders ruzie krijgen, of haar vriendje is overleden.

- Godsdienst. Clara heeft een dwanghandeling, zuiver bidden, terwijl ze niet gelovig is opgevoed. Deze handeling komt meerdere malen in haar leven terug: als klein kind, maar ook als volwassen vrouw in de Hollandse Club, in Venezuela.

5 symboliek :
- De achternaam van Clara, Hofstede, verwijst naar de hoofdstad Den Haag, waar zij woont.

- De hevige regen waar ze in verloren in staat of tijdens het schoonmaken van de stoep. Staat voor haar trietste/ sombere bestaan.

6 motto
Er staan twee motto’s in het boek, namelijk één aan het begin en één aan het eind.

Het beginmotto: ‘Qui parlent de bonheur ontsouvent les yeux tristes’. Wat betekent : Zij die praten over het geluk, hebben vaak verdrietige ogen’.

Het slotmotto: ‘ L’absence est le plus grand de tout les maux.’ Wat betekent ‘De leegte is de ergste van alle kwaad’.

7 eind
Het is een gesloten einde, omdat eigenlijk alle vragen worden beantwoord. De liefde tussen Oscar en Clara loopt op niks uit. Clara wordt steeds ongelukkiger en pleegt dan ook zelfmoord.

E Vragen en antwoorden

1 Waarom hebben de ouders van Clara altijd ruzie? De ouders zijn niet gelukkig samen. Later in het boek krijg je te horen dat de vader van Clara altijd al verliefd is geweest op een andere vrouw. Waarom hij zijn vrouw zo veel mogelijk wil irriteren is mij niet duidelijk geworden.

2 Waarom is het zuiver denken voor Clara zo belangrijk? Als klein kind begon ze met zuiver bidden. Zij vond dat je tegenover God niet aan iets anders mocht denken. Dus moest haar gebed zuiver zijn. Hier is ze alleen in doorgeslagen, en moet ze opeens al haar rituelen zuiver voltooien.

3 Hoe kan het dat Clara het niet bij een man kan houden? Ze heeft van haar ouders nooit liefde meegekregen, waardoor ze zelf ook bijna geen liefde kent. Niet voor haar vriendjes op school, maar ook niet voor haar man.

4 Waarom is het verlangen naar Oscar Sprengler zo groot? Doordat hij een boek heeft geschreven, waarin hij het leven van Clara uitgebreid verteld. Ten minste dat denkt Clara. Hierdoor wordt ze nieuwsgierig naar Oscar en gaat ze steeds meer naar hem verlangen.

5 Waarom pleegt ze uiteindelijk zelfmoord? Waarom niet eerder? Ze pleegt zelfmoord, omdat het haar allemaal teveel wordt. Vroeger was het nog te verdragen, maar nu ze oud is worden al die handelingen haar teveel. Maar ook het overlijden van haar hondje en de mislukte liefde tussen Oscar en haar hebben met Clara’s dood te maken.

F Beoordeling
Geef je persoonlijke beoordeling in 140 tot 160 woorden. Gebruik minimaal vier verschillende beoordelingswoorden en werk deze voldoende uit. (aantal woorden vermelden)

De beoordelingswoorden vind je ook in het document ‘Boekverslag - extra informatie en literaire begrippen’

Ik vond het boek mooi geschreven, doordat hij veel kleine details verteld, krijg je een goed beeld van het verhaal. Ook beschreef hij de manier waarop Clara denkt goed.

Het was een heel indrukwekkend boek, doordat er zoveel gebeurd. Zoveel vreselijke dingen die Clara heeft moeten doorstaan, die zo precies worden beschreven. Waardoor je helemaal meeleeft met Clara, dat je medelijden krijgt met Clara. Sommige stukken in het boek hebben me ook echt aan het denken gezet. Vooral over hoe ik zou zijn als ik Clara was. Zou ik mezelf dan ook beschadigen, mezelf mijn hele leven laten lijden? Doordat het me zo aan het denken zet tijdens het lezen, is het ook een ontroerend boek. Je gunt Clara zoveel meer dan dat ze heeft gekregen. Je gunt haar dat ze een keer echte liefde kent en eindelijk gelukkig wordt.

(140 woorden)

G Thema en uitleg
Omschrijf, los van het verhaal, het thema. Leg vervolgens uit waarom jij denkt. Bij die uitleg mag je wel gebruik maken van de inhoud. Gebruik 80 tot 120 woorden. (aantal woorden vermelden)

Het onderwerp is de eenzame vrouw. Al van jongs af aan staat Clara er al alleen voor. Zij was eigenlijk de moeder van haar moeder. Daardoor is ze nooit echt van iemand gaan houden, behalve dan haar dochter en haar hond. Maar die is ze allebei kwijt geraakt, waardoor ze er toch elke keer weer alleen voor stond. Ook dacht ze dat ze eindelijk echte liefde kende, voor de man met wie ze ging trouwen. Eenmaal in Venezuela nam deze liefde snel af.

(83 woorden)