Pieter Langendijk (2001/1714). Het wederzijds huwelijksbedrog. Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij BV (168 blz.)

Genre
Het genre van het boek is een blijspel.

Onderwerp
Het onderwerp is het bedriegen van elkaar en elkaar daarmee te overtuigen om te trouwen.

Thematiek
De thematiek is bedrog. Elke persoon in het boek bedriegt wel iemand of word zelf bedrogen.

Perspectief
Omdat het verhaal een toneelstuk is, word er in een wisselend perspectief geschreven. De personen zelf praten natuurlijk in een ik-perspectief.

Tijd en structuur
Het boek verloopt in de chronologische volgorde.

Beoordeling
Ik vind het een super origineel onderwerp, iedereen doet zich beter voor dan hij/zij is. Daardoor krijg je hele grappige situaties. Het verhaal draait eigenlijk om Lodewijk en Charlotte. Het is niet helemaal duidelijk waar Lodewijk vandaan komt maar hij zoekt in Utrecht zijn familie. Een tijdje daarvoor had hij een juffrouw gezien en die zoekt hij ook. Als hij haar eindelijk heeft gevonden dan probeert hij haar te overtuigen van zijn rijkdom en noemt zichzelf een graaf. Dit is de eerste leugen, hij is geen graaf en hij is ook niet rijk. Zijn vriend Jan, die met een paard is weggelopen uit het leger, valt op het dienstmeisje van Charlotte, klaar. Ook hij doet zich beter voor dan hij in werkelijkheid is want hij zegt dat hij een baron is. Ik vind sommige gebeurtenissen niet helder, dat komt omdat je ook niet echt een idee heb waar ze zich afspelen. Het afloop van het boek is een ware ontrafeling. Karel (de broer van Charlotte) komt thuis. Ondertussen is Jan daar ook i.v.m. Klaar. Jan die ziet Karel en Jan krijgt de schrik van zijn leven want Karel was de kapitein van zijn leger waar hij is weggelopen. Jan heeft een baronnenpak aan en hoopt dat Karel hem niet herkent, maar helaas Karel herkent hem wel en meteen snapt Klaar dat hij helemaal geen baron is, maar een weggelopen soldaat. Jan moet alles opbiechten en ook verteld hij wie Lodewijk zijn vriend is. Dan komt Charlotte erachter dat ook zij is bedrogen. In het zevende toneel spelen Lodewijk, Karel en Klaar. Lodewijk komt binnen en Karel valt meteen tegen hem uit dat hij niet wenst zo behandeld te worden. Dan krijgen ze ruzie en ze trekken de degens. Daarna vertelt Lodewijk dat hij nog wel van adel is maar bijna geen geld meer heeft. Hij verteld ook dat zijn naam Lodewijk van Kaalenhuizen is. Karel schrikt dan en zegt dat hij het na kan trekken of hij de waarheid spreekt. (Hij kent immers al de vrienden van Sofie, de zus van Lodewijk) Lodewijk vertel dan dat hij toen hij vertrok zijn moeder en zus achterliet. Dan is Karel overtuigt en Lodewijk vraagt of ze nog in leven zijn, daarop roept Karel zijn lief en Sofie is blij verrast dat ze haar broer weer terugziet.
Het taalgebruik is geen probleem. Het toneelstuk is op rijm gezet en dat geeft grappige momenten. Bijvoorbeeld als twee mensen zitten te kibbelen. Er zijn ook woorden in het oud nederlands die wij nu nog hebben, zoals: Klaar, zit toch niet gek te scheren. Daar hebben wij nu nog het woord gekscherend van. Het verhaal bestaat uit veel korte scènes, deze worden ook wel tonelen genoemd. Er boven staat dan welke mensen er aan het toneel mee doen. Op zich is dat wel handig want zo zie je meteen wie bij welk bedrog betrokken is of niet. Soms staat er ook:
Jan (terzijde) Och! Ik begin te vrezen!
Als er terzijde staat dan is het meestal dat hij het denkt.

Citaten
1. “Charlotte: Dan zult gij hans, waar ge aan verloofd zijt, dus verlaten?
Klaar: Die koop ik af, indien ik rijk word, met wat geld.”
Charlotte en Klaar zijn eigenlijk meer vriendinnen dan dat Klaar haar bediende is. Jan heeft het hoofd van Klaar op hol gebracht en gezegd dat ze een barones zal worden. Vervolgens breekt Klaar haar verloving met Hans. Uiteindelijk blijkt Jan helemaal geen baron te zijn en wil ze haar Hans weer terug.

2. “Karel: Wat zegt Charlotte nu?
Charlotte: Helaas! Ik ben misleid! Hoe heeft hij mij bekoort door zijne listigheid.”
Karel heeft zojuist ontdekt dat die zogenaamde baron Jan heet. Jan word gedwongen alles te vertellen over zijn neef Lodewijk. Jan biecht op dat Lodewijk van adel is geboren maar verder geen geld meer heeft.