Auteur: Vincent Bijlo
Titel: Het instituut
Uitgever: Wolters-Noordhoff, Groningen
Jaar van uitgave: 2005
Eerste druk: januari 1998
Aantal blz.: 112
Genre: roman
Bijzonderheden: het is geschreven voor zijn vrouw Mariska. 1) Bespreek de personages en hun onderlinge relaties. Ga daarbij minstens in op de volgende aandachtspunten: Welke innerlijke eigenschappen hebben twee personages uit het boek? Een innerlijke eigenschap is van Otto dat hij veel humor heeft en Otto heeft ook veel fantasie. Een innerlijke eigenschap van Sonja is dat ze over van alles en nog wat praat. Wat willen de hoofdpersonen bereiken? Sonja en Otto willen allebei naar een ziendenschool, om zo weg te komen het instituut. De moeder van Otto wil van haar drankverslaving afkomen. Eigenlijk iedereen wil wat in het boek bereiken.
Noem voorbeelden van een round en een flat character en leg dat uit. De hoofdpersoon Otto is een voorbeeld van een round character. Dat komt omdat hij heel precies wordt beschreven want er wordt beschreven wat hij doet, hoe hij er uit ziet en wat hij denkt. Een voorbeeld van een flat character is zijn de buurjongens van Otto. Het zijn alleen zijn buurjongens als hij thuis is bij zijn ouders. De buurjongens zijn een voorbeeld van een flat caracter, omdat ze wel een paar keer voorkomen in het boek maar niet helemaal beschreven worden. Komen er types voor in het boek? Er komen in dit boek geen types voor. Welke invloed hebben de karakters van de personages op wat zij doen? De invloed van de karakters zijn erg belangrijk. Otto heeft namelijk nogal wat humor en dat merk je vaak ook met wat hij doet. Één keer steelt hij een kar (waarmee het eten rondgebracht wordt) en gaat van een heuveltje afrijden. Wat zijn de belangrijkste beslissingen van de personages? De belangrijkste beslissing van Otto is dat hij besluit om naar een ziendenschool te gaan. Een andere belangrijke beslissing van hem was dat hij in het laatste hoofdstuk het instituut in brand steekt. Wat zijn de gevolgen van de beslissingen? De gevolgen van de beslissing dat Otto naar een ziendenschool zou gaan dat zijn vader vertrekt naar Amerika. Het gevolg is daarvan dat Otto op het instituut moet blijven, want zijn moeder was niet instaat om voor hem te zorgen. Een gevolg van het in brand steken van het instituut weet ik niet, omdat het niet werd beschreven in het boek. Zou jij die beslissing ook zo genomen hebben, waarom wel/ waarom niet? Ik zou de beslissing om naar een ziendenschool te gaan wel nemen, omdat je dan in het echte leven te recht komt en niet alleen maar bij de slechtzienden en blinden te zijn. Ik zou alleen niet de beslissing nemen om het instituut in brand te steken, omdat ik het niet nodig vind om de andere mensen die nog binnen waren om die de dood in te jagen.
2) Behandel volledig het begrip ‘tijd’ in het boek. Je moet iets vertellen over: de verteltijd, vertelde tijd, chronologie, flashback, continuïteit en versnelling/vertraging. Citeer een fragment uit het verhaal waar een tijdssprong in voorkomt. Zet het nummer van de bladzijde erbij. Het boek speelt in deze tijd af, in ieder geval in de 20e eeuw omdat er auto’s waren en vliegtuigen. De verteltijd in het boek is ongeveer een halfjaar, omdat het boek begon in de winter en het eindigde twee weken voor de zomervakantie. De vertelde tijd was ongeveer vier uur. Het is een boek waar je heel gemakkelijk door heen leest. Het boek is erg chronologisch opgebouwd. Er zijn geen terugblikken of vooruitzichten in het hele boek. Er zijn wel stukjes versnelling, namelijk dan ben je opeens een week verder dat kan heel verwarrend zijn, omdat de dag er dan niet bijstaat. Ik heb er een voorbeeld van. […] de volgende dag kwam er een brief van het hoofd van de afdeling waar ze werd behandeld, dat dat niet zo was. Alle uitgaande post van de patiënten werd gelezen, schreef hij. Haar toestand was vrij ernstig. Ze vormden een gevaar voor haar omgeving en voor zichzelf en had een poging tot zelfmoord gedaan. Ik vroeg me af hoe. Met een das? Het stond er niet bij. Ik kon het haar vragen, want ik ging haar op haar uitdrukkelijk verzoek op zoeken. Ze heette mevrouw Iking en woonde op kamer 712 in paviljoen de roodborst. Ze drukt me bijna fijn tussen haar armen toen ik binnenkwam met Juffrouw Letty […] (bladzijde 108) 3) Geef aan wat het effect is van de verschillende perspectieven waar een schrijver gebruik van kan maken. Hoe zit dat bij dit boek? Geef een citaat en licht je antwoordt toe. Als een schrijver verschillende vertelspectieven gebruikt heeft dat als effect dat je als lezer veel meer moet opletten wat er gebeurt in het verhaal en door welke ogen je het verhaal leest. Een ander effect is je kan het boek er mee spannender maken als je steeds van perspectief verandert. In dit boek wordt het verhaal verteld door “de ogen” van Otto. Je kan dat goedmerken door je steeds leest het woordje ‘ik’. […] Alles ging live de lucht in en ik moest naturel praten zeiden ze. Ik had kort tevoren ergens een pannenkoek naturel gegeten, die smaakte heel gewoon, dus naturel praten betekende heel gewoon praten. […] Ik heb voor dit stukje gekozen, omdat hier staat wat Otto precies denkt en het wordt geschreven met wat hij denkt als ‘ik’ 4) Op welke manier wordt de ruimte behandeld in het boek? Is de beschrijving van die ruimte functioneel? Motiveer je antwoord met voorbeelden uit het boek. Maak duidelijk wat de gevolgen voor dit verhaal zouden zijn als het zich in een andere plaats zou afspelen (bijv. in een stad in plaats van op het platteland of in Nederland in plaats van Frankrijk) . Het verhaal speelt zich af op het instituut en dan vooral de afdeling de vink, daar zit Otto ook op. Je weet dat het daar veel afspeelden door bijvoorbeeld; "Otto ging even naar de Vink om iets te vragen". Verder speelt het verhaal zich af in dwingeloo en bij hem thuis. Het maakt voor dit verhaal niet uit waar het afspeelt. Het speelt nu in Haarlem af, maar het zou net zo goed kunnen dat het af zou spelen op de veluwe. 5) In een boek zitten trucs van de auteur die je door doen lezen, nieuwsgierig maken of zelfs spanning opwekken. Noem 5 van de spanningsopwekkende technieken en vermeld welke de auteur gebruikt. Licht je antwoord toe met voorbeelden uit het verhaal. De auteur kan gebruik maken van de volgende technieken. - Hij kan bijvoorbeeld veel gebruik maken van flashbacks en flash frowards - De auteur kan ook informatie achterhouden en dat pas aan het eind vertellen bijvoorbeeld in ‘Een hart van steen van Renate Dorresteijn’ dan wordt pas op het laatst verteld wat er in het huis heeft afgespeeld. - Een auteur kan ook gebruik maken van steeds een ander vertel perspectieven. - Juist alleen schrijven in het ik-perspectief zo kom je goed te weten wat het hoofdpersoon denkt. - Een auteur kan ook veel meer vertellen wat er gebeurt of wat er gaat gebeuren of de gevolgen van iets is dan wat de hoofdpersonen het weet. In dit boek wordt er gebruik gemaakt van de volgende punten: - de auteur vertelt alleen in het ik-perspectief. Bijvoorbeeld […]Ik vertelde mijn ouders maar overmorgen[…] bladzijde30 6) Wat is het centrale thema in het boek? Welke motieven herken je? Verklaar de titel uitvoerig in relatie tot het thema. Zeg ook iets over het motto als het boek er een heeft. Bedenk drie andere titels voor het boek en motiveer ze. Het is moeilijk aan te geven wat precies het thema van het verhaal is. Als je naar de rode draad zou kijken dan zou ik zeggen dat het thema een ‘gebroken gezin is’ of blindheid. Maar als je naar het gehele verhaal kijkt zou je dat ook weer niet kunnen zeggen. Ik denk dat je beter kunt zeggen dat het thema ‘aan je lot overgelaten’ is. Otto heeft namelijk weinig aan zijn ouders en weinig aan zijn medebewoners op de vink, hij moet zelf alles uitvinden. Het verband tussen het thema en de titel van het boek zou je kunnen verklaren door te zeggen dat het dankzij het feit dat hij alleen gelaten is door zijn ouders, omdat die niet zoor hem konden zorgen op een instituut woont. Het wordt versterkt door het feit dat Otto zelf niet goed begrijpt waarom zijn ouders niet voor hem kunnen zorgen. Drie andere titels voor het boek zouden kunnen zijn: - Radio Puntsik, omdat zo de verboden radio zender van Otto heet. - Otto&Co, omdat zonder zijn vrienden is er geen verhaal. - Hoezo Blind, omdat Otto zich niet veel anders voelt dan iemand die wel kan zien en ergert zich dan aan de vooroordelen.
7) Schrijf een ander slot aan het verhaal: een open einde bij een boek met een gesloten einde en een gesloten einde bij een boek met een open einde. Ik heb een vervolg geschreven op het laatste hoofdstuk. Bij hun thuis aan gekomen vertelt Otto uitbundig hoe goed het ging en dat iedereen op het instituut was. Alleen jammer dat meneer Elmer is ontkomen aan de vlammen maar de rest hebben mij niet overleefd. De blijdschap was maar voor korte duur. Na een week tijd was de politie Otto al op het spoor maar hadden nog niet genoeg bewijs op hem aan te houden. Ik had het toch gezegd dat ze me niet kunnen pakken. Hij had het nog niet gezegd toen de politie voor de deur stond met een arrestatie bevel om Otto aan te houden voor brandstichting en moord met voorbedachten raden. Ook Sonja en haar ouders worden opgepakt wegens medeplichtigheid. Drie weken later in de rechtzaal hoort Otto, Sonja en hun ouders dat ze schuldig zijn aan brandstichting en aan moord. Otto krijgt 20 jaar gevangenis straf, Sonja en haar ouders krijgen alle drie 10 jaar cel opgelegd. 8) Geef van de gevonden recensie (vermeld de bron) aan wat de recensent vindt van het boek. Is de beoordeling positief of negatief? Haal ook uit de recensie de argumenten die de recensent geeft voor zijn/haar mening. Vertel vervolgens of je het wel of niet eens bent met de recensent en waarom. Ik heb alleen deze recensies kunnen vinden * [...] de humor en de taalbeheersing van de schrijver tillen het boek ver boven een particuliere wraakoefening uit. NRC Handelsblad * Een staaltje van durf en moed waar ik mijn petje voor afneem. De Telegraaf. * [...] vanwege het onderwerp en de onverwachte harde humor een bijzondere roman. Leeuwarder Courant. * [...] een overtuigende en soms zelfs ontroerende kleine roman. Utrechts Nieuwsblad. Het zijn alle vier recensie die positief en daar ben ik het helemaal mee eens ik vond het ook een goed boek die ik snel nog een zal lezen. Ik vind alleen dat hier in geen echte argumenten staan. 9)Zoek een gedicht bij het gekozen thema en maak een leesverlsag voor een gedicht. Analyseren. eenzaamheid
Eenzaam voel ik mij nooit alleen
het overvalt mij wanneer ik aangesproken wordt
wanneer ik tussen mensen sta
Dan is het als een bron die plots begint te borrelen
onstuitbaar zich opdringt
tot krachtis stromend water
Geen zakdoek die het drogen kan
Geen woord dat het stuiten kan "ik heb hier niets verloren" En stilstaan dempt ze dan
in eenzaamheid geboren. Analyse
Titel: eenzaamheid
Strofes: het bestaat uit 1 strofe. Het is geen sonnet
1e gedeelte geen rijmschema 2e gedeelte wel. Sommige zinnen beginnen met een hoofdletter terwijl de vorige niet is geëindigd met een punt. Ze voelt zich nooit eenzaam als ze alleen is. Ze voelt zich alleen eenzaam als met veel mensen is dan merkt ze dat ze niemand kent. Als ze dan met veel mensen is dan wordt het eenzaamheidsgevoel zo krachtig dat ze moet huilen en haar dan niks kan stoppen met huilen. Als ze dan even aan niks denkt dan wordt het gevoel minder. Ze zegt dat mensen in eenzaamheid geboren is.