De langverwachte door Abdelkader Benali

Samenvatting

Al gelijk op de eerste bladzijde van het boek is duidelijk dat het boek een bijzonder vertelperspectief heeft, want de verteller stelt zich voor als een nog ongeboren kind, dat een gave beschikt om in het verleden te kijken, die ze heeft ontvangen vn haar Marokkaanse grootmoeder. De hoofdpersoon van het boek is Mehdi, een zeventienjarige Marokkaanse jongen uit Rotterdam. Hij zit op de HAVO en werkt een deel van zijn vrije tijd in de slagerij van zijn vader. Hij is verliefd op Diana, een meisje uit zijn klas. De hoofdlijn van het boek is simpel: Diana wordt zwanger van Mehdi en op deze manier worden de twee families (en dus ook de twee culturen) bij elkaar gebracht. Maar deze verhaallijn beslaat maar een klein deel van het boek: de vertelster verhaalt over de geschiedenis van haar familie, vooral de Marokkaanse tak. Deze geschiedenis bestaat uit talrijke losse verhalen, sprookjes en brieven, die allemaal dwars door elkaar lopen. Terwijl het ontstaan van de relatie tussen Mehdi en Diana wordt verteld, wordt de lezer van alles uitgelegd over Mehdi's familie.
De belangrijkste verhalen zijn die van zijn vader, Driss Ajoeb,die twee koeien steelt van zijn moeder en na een lange trektocht terechtkomt bij de afgesloten Omar Omar en zijn twee knechten Ahmed en Ahmed. Tegelijkertijd met dit vrehaaal loopt het vrehaal van Malika, dat deels een sprookje beslaat over de gekte en dood van haar pleegvader (hij wordt gek van een jurk die hij in een koffer vond en die tegen hem praat) en deels gaat over het verleden van Malika (het overlijden van haar pleegmoeder). Malika maakt een bruidsjurk, hoewel niemand verwacht dat ze zal trouwen. Als ze de bruidsjurk af heeft vlucht ze weg uit haar dorp en komt ze ook terecht bij het huis van Omar Omar. Deze oude man sterft niet veel later met zijn oude liefde in zijn armen, Malika en Driss trouwen (Malika chanteert Driss) en trekken naar Nederland. De enige tastbare herinnering aan Marrokko (de landstreek Iwojen) zijn haar theeglaasjes die ze met veel moeite de grens over brengt en in Nederland elke maand grondig schoonpoetst. Met deze verhalen worden de twee Marokkaanse grootouders geïntroduceerd. De geschiedenis van de andere twee grootouders wordt en stuk minder grondig verteld; de moeder, Elizabeth, wordt het meeste over verteld: op jonge leeftijd ging ze op vakantie naar Arizona, waar ze zwanger werd van een Indiaanse man. Deze man wordt omschreven als iemand die niet gebonden kan leven ern daarom vertrekt hij weer en laat Elizabeth achter, za trouwt met een Nederlander, Rob, en bevalt van Diana. Deze verhalen zijn verspreid over het hele boek en er wordt herhaaldlijk naar verwezen, maar ik heb ze zo samengevat om het wat duidelijker te maken.
De vriend vcan Mehdi, Boedoeft speelt een belangrijke rol in diens leven. Boedoeft is ook Marokkaans, woont tegenover Mehdi (in Rotterdam) en is van plan later rapper te worden. Hij geeft Mehdi raad over diens liefdesleven en over allerlei andere zaken. Maar al in het begin van het boek wordt duidelijk dat hij ten tijde van d geboorte van de vertelster al overleen zal zijn (hij wordt geplet onder een koelkast). Een ander personage, dat nauwelijks wordt uitgewerkt is Jasmina, d zus van Mehdi, die van huis wegloopt, om niet uitgehuwelijkt te worden.
Een andere belangrijke verhaallijn is die van Mehdi's ouders: Malika trekt zich steeds verder terug in zichzelf en een groot deel van het boek weigert ze zelfs tegen Driss te spreken, totdat hij zijn rijbewijs heeft gehaald (iets wat hij tot 34 keer toe heeft geprobeerd). Driss wordt hier zo wanhopig van dat hij zijn imam om raad vraagt en nog één maal probeert om zijn rijbewijs te halen. Maar deze verhaallijn splitst zich in tweeen, omdat Malika te raad gaat bij de moeder van Boedoeft (die dit eigenlijk niet wil) en Driss herhaaldelijk peinst over het vervullen van zijn grootste wens: een hadj maken (om zo vooral de schuld van zich af te wassen vanhet stelen van de koeien van zijn moeder).
Door de verhalen over de grootouders en het verhaal van Mehdi en Diana (en de introductie van Mehdi aan Diana's ouders) lopen nog vele kleine vertellingen en zijn er nog veel meer figuren. Zo zijn er in het eerste deel van het boek meerdere hoofdstukken over het onderwijs dat Mehdi geniet op de Koran school van imam Sidi Mansoer, wordt in meerdere hoofdstukken verhaalt over de perikelen van Mehdi's vader om zijn rijbewijs te halen en wordt er verteld over de Kaap een Kaapverdische jongen, die na de dood van Boedoeft, die hij nooit gesproken heeft in diens naam (meent hij zelf) allerlei 'grote' daden te verrichten, zo wil hij optreden tegen de zogenaamde wonderdokters. Ook zijn er een hoofdstukken over een Hindoestaanse rij-instructeur die zijn laatste klant, Driss Ajoeb, per sé wil laten slagen en over een belwinkeleigenaar die heimelijk verliefd is op zijn employeé.
De hoofdlijn, over de relatie tussen mehdi en Diana wordt ingewilkelder, naarmate het boek vordert. Mehdi krijgt psychologische problemen en hij zoekt raad zowel bij het RIAGG als bij een Marokkaanse wonderdokter. Op dit punt komen tweeverhaallijnen samen, namelijk die van de Kaap en de hoofdlijn, doordat de wonderdokter die Mehdi bezoekt precies de persoon is die de Kaap de les wil leren. Naast deze verhaallijnen komen nog twee verhalen bij elkaar, want terwijl Mehdi bij de wonderdokter zit gaat Diana naar zijn moeder toe, die oip dat moment bij mevrouw Boedoeft verblijft.
Het boek begint en eindigt met het uur van de geboorte, rond middernacht in de nieuwjaarsnacht van 1999 op 2000. Het boek eindigt met een brief van Mehdi aan Jasmina, waarin hij verteld dat hij met Diana en de baby verblijft in Arizona, bij de natuurlijke vader van Diana. In deze brief vertelt hij ook dat hij Diana ten huwelijk heeft gevraagd, maar vergeet hij te melden dat ze hierop met ja heeft geantwoord.
Alle verhaalijnen samen geven een mooie weergaven van de nagenoeg verdwenen plattelandscultuur in Marrokko en de multiculturele samenleving in Rotterdam. Hoewel lang niet alle verhaallijnen direct relevant zijn voor de hoofdlijn, hebben ze het belangrijke doel de sfeer te scheppen in het boek.