1. Zakelijke gegevens.
a. Harry Mulisch
b. De Elementen, Wolters-Noordhoff, Amsterdam, 2003, druk onbekend, 96 blz. c. Experimentele avonturenroman. 2. Eerste reactie a. Toen ik de opdracht te horen kreeg om dit verslag in te leveren, had ik mijn “Lijsters” net binnen, en was ik van plan een boek te behandelen dat uit die serie kwam. Ik had op dat moment behoefte aan een licht boek, dat ook niet te dik is. Met zijn 96 pagina’s is dit een dun boekje (het dunste uit de serie), en heb ik daarom besloten om dit boek te lezen. Ook had ik natuurlijk al veel van de schrijver gehoord. b. Ik heb er gemengde gevoelens over. Het begin was leuk, liep lekker, redelijk makkelijk te lezen, en het had een duidelijk verhaal. Ook vond ik het erg leuk om nu eens een boek te lezen dat vanuit een ander perspectief geschreven is. Hiervan weet ik niet hoe het officieel heet, maar het komt neer op het volgende; het is helemaal geschreven in het kader van “je deed”, en “je zag”. Het begint namelijk met: Neem het volgende. Stel, je hebt het hele jaar hard gewerkt en nu ben je met vakantie op Kreta. Dit vond ik erg leuk, want het geeft je een hele andere kijk op het boek. Je leeft je veel beter in in het personage. Maar later, namelijk de delen “Vuur”, “Lucht” en “Quintessens”, daar snapte ik helemaal niks meer van. Ik wist niet meer of het nou werkelijk was, of iets was dat bedacht was door de schrijver (het hele boek is natuurlijk bedacht door de schrijver, maar dit leek wel erg onwaar). Het was namelijk zó onwaarschijnlijk, dat ik niet het gevoel had dat de schrijver het serieus meende. 3. Verdieping a. Wie er aan het woord is, is de schrijver. Hij vertelt je als het ware over je leven en de situatie, alsof je zelf aan geheugenverlies lijdt. Wat wel lastig is, is dat je “jij” in het boek, een man is. Deze man heet Dick. Het is voor mij heel lastig om me in te leven in een man die getrouwd is met een vrouw. Simpelweg omdat ik een meisje ben, dan gaat het toch wat lastig om je jezelf als een man voor te stellen, als de schrijver dat doet. AARDE Neem het volgende. Stel, je hebt het hele jaar hard gewerkt en nu ben je met vakantie op het archaïsche eiland Kreta. De schrijver doet alsof hij wikt en weegt en dan pas beschikt. Uiteindelijk bepaalt hij dat Dick directeur van een nieuw goedlopend reclamebureau bent. Dick is een man van veertig die getrouwd is met een jongere vrouw, Regina. Dick heeft een dochter, Ida (11), en een zoon, Dick jr. (9). Het gezin brengt de vakantie door op Kreta. Regina is er vooral om bruin te worden terwijl Dick jr. vooral opgravingen interessant vindt. Een schitterend motorjacht vaar de (toeristische) haven binnen; de Anything Goes. Dick en zijn gezin brengen er een bezoek aan. Er zijn veel beroemdheden aan boord: Kissinger, Jacqueline Onassis, Herbert von Karajan, Frank Sinatra en vorst Mendelejev, die je vraagt: "Waarom leven wij, Dick?". "Om te sterven", antwoordt je. Het schip blijkt van een rijke klant te zijn voor wie Dick reclameteksten schrijft. WATER Dick houdt van diepzeeduiken. Op de laatste dag van de vakantie gaat hij in duikerspak de zee in, als vrouw en kinderen in de bergen picknicken. Dick vindt op de bodem een oud beeld van marmer. Het is een hermafrodiet; half man, half vrouw. Dick twijfelt wat hij met het beeld moet doen, maar vervolgens verdrinkt hij bijna. LUCHT Gelukkig wordt Dick door een Blusvliegtuig uit het water geschept. Dan valt hij. VUUR 'Mama!' Het rotsharde voorhoofd van een verzengde, stervende bok drukt zich tegen je aan. Dan wordt Dick omarmd door een vlammenzee. QUINTESSENS Dit is een soort epiloog. Aangenomen nu, dat dit allemaal zo is. Sla dan dit kleine boek dicht, Phoenix: verrijs uit je as! b. Soms is het boek lastig leesbaar, omdat de tijd moeilijk te volgens is. Vaak staat er gewoon iets van de schrijver tussendoor, en dan ben je even helemaal weg van bijvoorbeeld het dialoog. Het verhaal begint ab ovo, met een uitleg “wie je bent” en “wat je doet”. Het verháál heeft een open einde, maar omdat er nog “even iets achteraankomt” van de schrijver, speciaal aan “jou” gericht, is het ook wel een beetje gesloten. Er komen een aantal keren vertragingen en versnellingen voor. c. Het thema vond ik moeilijk te vinden. Maar ik denk dat het over geluk in het leven en eeuwigheid ging. Wat heel sterk aanwezig is, is de constante spanning tussen Regina en Dick. De titel slaat op de elementen (aarde, water, lucht en vuur), die aan het einde samenkomen en voor eeuwig verenigd zijn. d. Dit boek is voor het eerst gepubliceerd in 1988. Harry Mulisch werd in 1927 geboren als zoon van een Oostenrijks-Hongaarse vader en een uit Antwerpen afkomstige joodse moeder. Hij heeft een indrukwekkend oeuvre op zijn naam staan, die bestaat ui romans, korte verhalen, essays en toneelstukken. In 1977 won hij de P.C.Hooftprijs voor zijn hele werk. Zijn roman De Aanslag werd een van de allerhoogste bestsellers ooit in Nederland, en had ook in het buitenland veel succes. Zijn dikste boek is De ontdekking van de hemel, dat ook verfilmd is. Ik kan dit boek net vergelijken met andere werken van Mulisch, simpelweg omdat dit het eerste is dat ik van hem lees.
4. Beoordeling
Soms vond ik het wel ontroerend tussen Regina en Dick. Hierdoor werd ik wel gestimuleerd om door te lezen. Ik vond het stukje geweldig waarin een mogelijke ruzie tussen Regina en Dick beschreven wordt. Dat gaat namelijk zo: Vroeger, zelfs vorig jaar nog, zou het nu tot een hatelijke scène zijn gekomen tussen jullie. Bijvoorbeeld zo: (ruzie van 3 pagina’s). Het is niet zeker, dat het allemaal zo gezegd had kunnen zijn, want jullie hebben geen woord gesproken. Dit vond ik echt heel mooi, want je leeft je helemaal in in zo’n ruzie, gaat er helemaal in op, en dan opeens is het voorbij, want het was niet waar, de ruzie heeft nooit plaatsgevonden.
Wat ik heel vervelend vond, was dat ik het vaak zo sáái vond, dat het langdradig was of moeilijk te volgen. Vooral het stuk op het schip met allemaal verschillende mensen was vaag. Het taalgebruik vind ik redelijk. Het is af en toe wat saai, maar in principe wel makkelijk te volgen. Uiteindelijk vind ik het boek eigenlijk niet de moeite waard. Ik vond het er te saai en te onduidelijk voor. Het heeft me ook absoluut niet aan het denken gezet, dat vind ik jammer. Ik zou een ander niet aanraden het boek te lezen, omdat ik het te saai vond.
b. De Elementen, Wolters-Noordhoff, Amsterdam, 2003, druk onbekend, 96 blz. c. Experimentele avonturenroman. 2. Eerste reactie a. Toen ik de opdracht te horen kreeg om dit verslag in te leveren, had ik mijn “Lijsters” net binnen, en was ik van plan een boek te behandelen dat uit die serie kwam. Ik had op dat moment behoefte aan een licht boek, dat ook niet te dik is. Met zijn 96 pagina’s is dit een dun boekje (het dunste uit de serie), en heb ik daarom besloten om dit boek te lezen. Ook had ik natuurlijk al veel van de schrijver gehoord. b. Ik heb er gemengde gevoelens over. Het begin was leuk, liep lekker, redelijk makkelijk te lezen, en het had een duidelijk verhaal. Ook vond ik het erg leuk om nu eens een boek te lezen dat vanuit een ander perspectief geschreven is. Hiervan weet ik niet hoe het officieel heet, maar het komt neer op het volgende; het is helemaal geschreven in het kader van “je deed”, en “je zag”. Het begint namelijk met: Neem het volgende. Stel, je hebt het hele jaar hard gewerkt en nu ben je met vakantie op Kreta. Dit vond ik erg leuk, want het geeft je een hele andere kijk op het boek. Je leeft je veel beter in in het personage. Maar later, namelijk de delen “Vuur”, “Lucht” en “Quintessens”, daar snapte ik helemaal niks meer van. Ik wist niet meer of het nou werkelijk was, of iets was dat bedacht was door de schrijver (het hele boek is natuurlijk bedacht door de schrijver, maar dit leek wel erg onwaar). Het was namelijk zó onwaarschijnlijk, dat ik niet het gevoel had dat de schrijver het serieus meende. 3. Verdieping a. Wie er aan het woord is, is de schrijver. Hij vertelt je als het ware over je leven en de situatie, alsof je zelf aan geheugenverlies lijdt. Wat wel lastig is, is dat je “jij” in het boek, een man is. Deze man heet Dick. Het is voor mij heel lastig om me in te leven in een man die getrouwd is met een vrouw. Simpelweg omdat ik een meisje ben, dan gaat het toch wat lastig om je jezelf als een man voor te stellen, als de schrijver dat doet. AARDE Neem het volgende. Stel, je hebt het hele jaar hard gewerkt en nu ben je met vakantie op het archaïsche eiland Kreta. De schrijver doet alsof hij wikt en weegt en dan pas beschikt. Uiteindelijk bepaalt hij dat Dick directeur van een nieuw goedlopend reclamebureau bent. Dick is een man van veertig die getrouwd is met een jongere vrouw, Regina. Dick heeft een dochter, Ida (11), en een zoon, Dick jr. (9). Het gezin brengt de vakantie door op Kreta. Regina is er vooral om bruin te worden terwijl Dick jr. vooral opgravingen interessant vindt. Een schitterend motorjacht vaar de (toeristische) haven binnen; de Anything Goes. Dick en zijn gezin brengen er een bezoek aan. Er zijn veel beroemdheden aan boord: Kissinger, Jacqueline Onassis, Herbert von Karajan, Frank Sinatra en vorst Mendelejev, die je vraagt: "Waarom leven wij, Dick?". "Om te sterven", antwoordt je. Het schip blijkt van een rijke klant te zijn voor wie Dick reclameteksten schrijft. WATER Dick houdt van diepzeeduiken. Op de laatste dag van de vakantie gaat hij in duikerspak de zee in, als vrouw en kinderen in de bergen picknicken. Dick vindt op de bodem een oud beeld van marmer. Het is een hermafrodiet; half man, half vrouw. Dick twijfelt wat hij met het beeld moet doen, maar vervolgens verdrinkt hij bijna. LUCHT Gelukkig wordt Dick door een Blusvliegtuig uit het water geschept. Dan valt hij. VUUR 'Mama!' Het rotsharde voorhoofd van een verzengde, stervende bok drukt zich tegen je aan. Dan wordt Dick omarmd door een vlammenzee. QUINTESSENS Dit is een soort epiloog. Aangenomen nu, dat dit allemaal zo is. Sla dan dit kleine boek dicht, Phoenix: verrijs uit je as! b. Soms is het boek lastig leesbaar, omdat de tijd moeilijk te volgens is. Vaak staat er gewoon iets van de schrijver tussendoor, en dan ben je even helemaal weg van bijvoorbeeld het dialoog. Het verhaal begint ab ovo, met een uitleg “wie je bent” en “wat je doet”. Het verháál heeft een open einde, maar omdat er nog “even iets achteraankomt” van de schrijver, speciaal aan “jou” gericht, is het ook wel een beetje gesloten. Er komen een aantal keren vertragingen en versnellingen voor. c. Het thema vond ik moeilijk te vinden. Maar ik denk dat het over geluk in het leven en eeuwigheid ging. Wat heel sterk aanwezig is, is de constante spanning tussen Regina en Dick. De titel slaat op de elementen (aarde, water, lucht en vuur), die aan het einde samenkomen en voor eeuwig verenigd zijn. d. Dit boek is voor het eerst gepubliceerd in 1988. Harry Mulisch werd in 1927 geboren als zoon van een Oostenrijks-Hongaarse vader en een uit Antwerpen afkomstige joodse moeder. Hij heeft een indrukwekkend oeuvre op zijn naam staan, die bestaat ui romans, korte verhalen, essays en toneelstukken. In 1977 won hij de P.C.Hooftprijs voor zijn hele werk. Zijn roman De Aanslag werd een van de allerhoogste bestsellers ooit in Nederland, en had ook in het buitenland veel succes. Zijn dikste boek is De ontdekking van de hemel, dat ook verfilmd is. Ik kan dit boek net vergelijken met andere werken van Mulisch, simpelweg omdat dit het eerste is dat ik van hem lees.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden