Titel: Das Versprechen Auteur: Friedrich Dürrenmatt Uitgeverij: Deutscher Taschenbuch Verlag GmbH & Co Plaats van uitgave: Zürich Druk: Achttiende druk Jaar van gelezen druk: 1994 Jaar van eerste druk: 1958 Genre: Politieroman Samenvatting: Het boek begint met de schrijver die een voordracht houdt in Chur over de kunst van het schrijven van een misdaadroman. Na de voordracht gaat hij naar een bar waar hij een van de vroegere politiecommandanten treft. Zij rijden met elkaar richting Zurich. Onderweg tanken zij bij een tankstation dat er behoorlijk vervallen uitziet. In de cafetaria die bij het tankstation hoort drinken ze iets, waarbij een discussie ontstaat over het fenomeen ‘ de misdaadroman’ De agent zegt dat in een misdaadroman de wereld niet goed weergegeven wordt, alleen maar een kunstige onechte, gemanipuleerde wereld. Hieruit ontvouwt zich de geschiedenis van de bezitter van het tankstation, de voormalige politiecommissaris Matthai. Op het hoogtepunt van een glanzende carriere, gaat de commissaris de moord op een meisje onderzoeken. Haar naam is Gritli Moser. Ze is vermoord met een scheermesje. Het was het derde seksuele misdaad die in vijf jaar plaats gevonden heeft in Kreiz. Een marskramer genaamd von Gunten die het meisje gevonden heeft is een verdachte. Deze slaat door na een twintig uur durend verhoor en bekent dat hij de dader is, omdat dit naar zijn eigen mening de enige manier is waarop het verhoor kan stoppen. Later hangt hij zich op in zijn cel. Iedereen behalve Matthai gelooft dat von Gunten werkelijk de dader is en het meisje Moser vermoordt heeft. Wanneer Matthai naar Jordanie vliegen wil om een eervolle ambt over te nemen, verteert twijfel hem zozeer dat hij niet op het vliegtuig naar Jordanie stapt. Bij de school van het meisje vindt hij een tekening die zij gemaakt heeft. Hij leidt hieruit af dat de moordenaar de kinderen met chocoladetruffels het bos in lokt en een auto rijdt. Wanneer Matthai geen sporen meer kan vinden, koopt hij een tankstation en neemt voor het restaurant een voormalige prostituee en haar dochtertje aan. Hij gebruikt het meisje als lokaas. De dader benadert het meisje en onder dwang van Matthai zet de politie een valstrik op in het bos. Wanneer duidelijk wordt dat er niets gaat gebeuren breekt er iets in Matthai. Vele jaren later bekent een vrouw op haar sterfbed dat haar pleegzoon Albertchen Gritli Moser en twee andere meisjes met een scheermesje vermoordt heeft en onderweg naar zijn vierde moord verongelukt was. De hoofdpersonen: De auteur: In het begin is hij de hoofdpersoon. Hij luistert als dr. H. (de ex-commandant) het verhaal vertelt.
Dr. H (de ex-commandant): Hij vertelt het verhaal over commissaris Matthai. Matthai: Het verhaal draait om hem. Hij is commissaris bij de politie. Hij is de enige die in de onschuld van Von Gunten gelooft en hij offert zijn carrière voor deze zaak op. Gritli Moser: Het vermoorde meisje. Het was een meisje met veel fantasie. Von Gunten: Hij wordt verdacht van de moord op Gritli omdat hij als eerste haar lijk heeft gevonden en al eerder met een zedendelict te maken heeft gehad. Hij pleegt zelfmoord in zijn cel nadat hij verhoord is. Later blijkt dat hij met deze moord niets te maken had. Frau Shrott: Ze vertelt op haar sterfbed dat haar pleegzoon Albertchen Gritli vermoord heeft en dat hij onderweg naar zijn vierde moord verongelukt is. Annemarie: Het meisje dat door Matthai als lokaas voor de moordenaar gebruikt wordt. Sonja en Eveli zijn de andere twee meisjes die door Albertchen vermoord zijn voordat hij Gritli Moser vermoordde.
Tijd: Wanneer het verhaal zich afspeelt is niet duidelijk; het staat niet vermeld in het boek. Het is in ieder geval voor 1958, want toen heeft Durrenmatt het boek geschreven. In het verhaal verlopen een aantal jaren, hoeveel is niet duidelijk. Ruimte: Het verhaal speelt zich af in het kleine dorpje Magendorf in Duitsland. Perspectief: Er is een ik-verteller in dit boek en ook een hij verteller omdat dit boek door twee verschillende personen ‘aan elkaar verteld wordt’. Titelverklaring: De titel van het boek is Das Versprechen (letterlijk: de belofte), omdat Matthai de ouders van het vermoorde meisje belooft dat hij de dader van de moord op zal sporen. Hij denkt na de arrestatie van Gunten dat hij de dader van de moord heeft gevonden, maar later twijfelt hij toch weer en hij is vastbesloten om zijn beloften aan de ouders van het vermoorde meisje te houden, dus hij blijft verder zoeken tot hij de echte dader gevonden heeft. Thema en motieven: De zoektocht naar een moordenaar zonder succes.
Informatie over de auteur Friedrich Dürrenmatt: Friedrich Dürrenmatt werd op 5 januari 1921 in Konolfingen bij Bern geboren. Hij was de zoon van een protestantse dominee. Zijn grootvader, Ulrich Durrenmatt was een bekende politicus en een bekende komediant. Hij heeft de Berner Vokszeitung opgericht. Na zijn schoottijd in Bern studeerde Dürrenmatt in Zurich en Bern Literatuur, filosofie en natuurwetenschappen. Hij was evenals zijn grootvader actief in het kabinet. Hij twijfelde tussen de loopbaan van een schilder en tussen de loopbaan van een schrijver. Zijn talent als schrijver was veel groter. Hij hield van zijn werk als theaterauteur en leider. Voor Dürrenmatt was het theater een verbinding tussen kunst en schrijven. In 1947 trouwde hij en in 1952 trok hij met zijn familie naar Neuchatel. Dürrenmatt was een satirische schrijver. Voor zijn werk heeft hij talrijke prijzen, eredoctoraten en literatuurprijzen ontvangen. Eigen mening: Ik vond het boek niet onaardig. Het was best spannend om te lezen hoe Matthai op zoek ging naar de dader, en uiteindelijk helemaal bezeten was door de zaak. Het gaat in een zekere zin over moraal. Matthai maakt een belofte aan de ouders van het vermoordde meisje en besluit er zich aan te houden tot hij denkt dat hij de belofte goed heeft ingelost. De afloop vond ik bijzonder. Matthai, die er uiteindelijk zelf niet achter komt wie nu de dader is. Het boek was niet zo moeilijk te begrijpen, omdat het taalgebruik best leesbaar was. Het verhaal was niet moeilijk opgebouwd: er werd geen gebruik gemaakt van flashbacks of flashforwards. Het verhaal was op sommige momenten wel een beetje langdradig. Dit komt mede doordat het boek geen hoofdstukken heeft. Het is een lang verhaal.