Vinexvrouwen door Naima El Bezaz

Zeker Weten Goed
Foto van Cees
Boekcover Vinexvrouwen
Shadow
  • Boekverslag door Cees
  • Zeker Weten Goed
  • 1 december 2010
Zeker Weten Goed

Boekcover Vinexvrouwen
Shadow
Vinexvrouwen door Naima El Bezaz
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

Feitelijke gegevens

  • 1e druk, 2010
  • 190 pagina's
  • Uitgeverij: Querido

Flaptekst

Het leven in een Vinexwijk verloopt niet altijd soepel. Daar weet Naima El Bezaz, die zelf al bijna tien jaar in zo’n buurt woont, alles van. In haar autobiografische roman Vinexvrouwen beschrijft zij het wel en wee van haar gezin in deze typisch Nederlandse nieuwbouwwijk. Als Marokkaanse kijkt zij met een fris oog naar de Hollandse gewoontes, al speelt er nog iets anders mee: de Vinexwijk wordt bevolkt door heel wat meer nationaliteiten. Terwijl haar dochter op school christelijke liedjes leert, verbaast El Bezaz zich over de Nederlanders. Ze snapt eigenlijk niets van hen. Hoog tijd dat zíj eens een inburgeringscursus volgen!

Eerste zin

Samenvatting

In deze roman beschrijft de vertelster, de 36-jarig Naima el Bezaz wat ze in de vinexwoonwijk waar ze al tien jaar een huis heeft, beleeft. Ze heeft last van depressies en is na haar romans over de Marokkaanse zeden en gewoonten bedreigd. Ze slikt Prozac. Haar familie komt regelmatig op bezoek. Ze heeft haar bruiloft in Marokko gevierd. Ze komt uit de plaats Meknes. Het leven gaat zijn gang in de Vinexwijk. Ze zijn als buurtbewoner geaccepteerd, omdat Naima een schrijfster is, maar er moeten natuurlijk niet te veel allochtonen komen, is de reactie van de meeste buurtbewoners.

Ze heeft ’s morgens elke keer weer een drama te verwerken, want de wilde krullen haren van haar Marokkaanse kinderen (in het boek steeds aangeduid met de oudste en de jongste) moeten in model gekamd worden. Dat doet pijn en veroorzaakt stress. Dat Naima in de week niet de enige is die pillen slikt, is duidelijk. Er is een duidelijke ruilhandel tussen de vrouwen onderling en er is als het ware een wijkdealer die ervoor zorgt dat iedereen aan zijn trekken komt. Die vrouw komt later nog nadrukkelijk in een hoofdstuk voor. Naima neemt aan het begin een soort energiepillen af, want ze is steeds ontzettend moe.

Wanneer ze naar het consultatiebureau met haar jongste kind moet, ontstaat er ook al een hilarische situatie. De verpleegkundige vertelt haar dat het niet goed is dat het kind al zo goed Nederlands spreekt. Ze moeten haar als ouders ook Arabisch leren. Over inburgeren gesproken. 

Oma komt een keer uit Meknes op bezoek. Dat gebeurde toen Naima nog thuis woonde bij haar ouders in Alphen aan de Rijn. Ze zijn verbaasd over alles en nog wat in Nederland. Eerst leiden ze hun tante in Amsterdam een seksmuseum binnen: die schrikt van de enorme dildo’s die ze daar ziet. En op een andere dag wordt oma over de Wallen geleid, war haar ook een schok bezorgd. Ze is ook bang van een politieagent, maar de Nederlandse variant is erg aardig en ze mag met hem op de foto. In het heden moet Naima daar nog wel eens aan terug denken en in een droom vertelt haar oma dat ze eigenlijk zo snel mogelijk uit die week moet vertrekken.

In een flashback vertelt Naima over de keer dat ze ingeroepen werd als hulp bij een inburgeringscursus voor allochtonen. Ze moest in de bus naar Marken haar verhaal voorlezen. In Marken keken de allochtonen hun ogen uit toen ze de klederdracht van de bewoners zagen. Een man uit Somalië had vragen gesteld over het wasgoed (grote onderpeuren) dat aan de waslijn hing.

Ze heeft in haar woonwijk een hekel aan bepaalde buren. Naast haar woont een vrouw die in haar blote “niksie" aan het zonnen is en dat ziet er eigenlijk niet uit (hangtieten en een ongeschoren bikinilijn) Later krijgt ze ook herrie met buren die de hele dag overlast veroorzaken, omdat ze maar blijven verbouwen. Ze houden met niemand rekening.

In een andere flashback vertelt Naima over haar reis naar Egypte. Ze moet op de Nederlandse ambassade een lezing geven, maar bij de douane ervaart ze heel veel hilariteit wanneer ze haar paspoort bekijken. Uiteindelijk blijkt haar achternaam in het Egyptische dialect “De Tiet” te betekenen.

Omdat ze schrijfster is, krijgt Naima wel vaak een uitnodiging voor feestjes. Ze spreken dan met de vrouwen onderling over integreren. Naima ontmoet op een bepaalde dag een zwerver. De overige vrouwen spreken er schande van (een zwerver in hun wijk) maar Naima vindt het heerlijk, omdat de man haar terug doet denken aan Amsterdam, waar ze een tijdje heeft gewoond. Ze geeft hem eten, maar hij wordt boos. Hij is juist uit Amsterdam weggegaan, omdat hij met rust gelaten wil worden. Hij haalt er zelfs de politie bij. 

De ellende in de Vinexwijk is groot: er zijn al diverse wijkbewoners die zelfmoord hebben gepleegd. Een zoon van een vriendin kondigt die ook aan, maar ze zijn net op tijd om hem los te snijden van het touw. Het was alleen maar een schreeuw om aandacht, want vlak voordat ze binnenkwamen had hij de stoel onder zijn voeten weggetrapt.

Mensen die van haar weten dat ze schrijfster is, benaderen haar. Zo wil een bejaarde man dat ze een verhaal schrijft over penisleed: hij heeft altijd pijn van de spiraaltjes die vrouwen in hun baarmoeder hebben geplaatst. Een andere kennis komt bij haar overnachten. Ze was op bezoek bij Nederlandse kennissen, maar toen bleek dat ze niet meer naar huis kon, mocht ze niet overnachten. Dat doet Naima ook denken aan de keer dat ze bij een meisje mocht spelen na schooltijd. Tegen etenstijd wilde ze aan tafel aanschuiven, want dat gebeurt in Marokko altijd, maar de moeder van het meisje had haar weggestuurd. Ze mocht niet blijven mee-eten en later ook nooit meer spelen met die Carola. Naima vindt dat Marokkanen heus niet alle gewoonten van Nederlanders moeten overnemen.

Er komt een Vinexbioscoop in de wijk. Naima gaat er met veel zin heen, maar de herrie in de bioscoop is gewoon te erg: popcorn eten, cola drinken, schreeuwen en praten. Ze is het op een bepaald moment zat en gaat tijdens de film staan. Ze zegt dat ze een stel Marokkaanse neefjes heeft die wel even verhaal zullen komen halen, wanneer niet iedereen stil is. Dat helpt. Wat niemand weet, is dat de neefjes in Marokko wonen.

Wanneer ze met een aantal vrouwen op een zonnige middag wat gaat drinken, krijgen ze het over seks. Bijna niemand van de vrouwen heeft zin om het met de eigen man te doen. Het is na zoveel jaren wel over wat de geilheid betreft. Met andere mannen ligt het wat anders (er wordt veel vreemd gegaan in een Vinexwijk en er zijn veel echtscheidingen, allemaal door de verveling). Ook Naima zegt dat ze weinig zin in seks heeft, maar bij haar komt het door de Prozac-pillen. In het verlengde daarvan ligt een verhaal dat ze oppakt van twee vrouwen die in een supermarkt hard en duidelijk over een stiekeme zaaddonatie spraken. Het zaad is uit een condoom gevist en bij een andere vrouw naar binnen gebracht.

In de wijk is ook een kapster die aan huis zwart de haartjes van de vrouwen knipt. Omdat de krultang van Naima op een zondag het begeeft, moet ze de hulp inroepen van de wijkkapster. Die knipt meteen haar krullen weg, want ja, op zondag is de wil van de kapster wet. 

De dealervouw komt voor de collecte van het Reumafonds aan de deur. Maar ze verkoopt eigenlijk drugs, want in de wijk voorziet ze iedereen met wat die wil hebben (wiet, coke, XTC). Ze heeft een flink bestaan eraan. Tien huizenbewoners in de buurt telen wiet. Buurvrouw Natasja vertelt waarom: je kunt er wel 100.000 euro per jaar mee verdienen. Naima weigert mee te doen aan die hype. Het is ook prima, vindt Natasja dat een Turk in de wijk die ook teelde, is opgepakt. Het ligt voor de hand dat de politie getipt is. Het druggebruik heeft ook nare gevolgen. Bij een feestje in de buurt heeft een Indo drank en XTC gecombineerd en daarna was hij zijn jas vergeten. Daarna staat hij scheldend en dreigend voor de deur. De politie moet er bij komen om ervoor te zorgen dat hij vertrekt.

Het einde van het verhaal is dat de bewoners in de Vinexwijk zich door middel van bezwaarschriften fel verzetten tegen de bouw van een nieuwe Vinexwijk tegenover hen. Hun huis zal dan zeker in waarde dalen. 
Naima belt daarover met haar redactrice van Querido. Die zegt dat ze heel snel verder moet met het schrijven aan haar nieuwe boek over de vrouwen in die wijk. Er is geen tijd te verliezen.

Dit verslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden

Thematiek

Sociale problemen

Eigenlijk is er maar een onderwerp waarover deze roman gaat: het leven in een Vinexwijk, dat als een \"hel\" wordt afgeschilderd (zie het motto van Sartre). De belangrijkste oorzaak van de ellende is de saaiheid van de wijk en de verveling die er het gevolg van is.

Motieven

Drugs

Het ellendige en saaie leven in de vinexwijk uit zich in drugsgebruik.

Seksualiteit

Het ellendige en saaie leven in de vinexwijk uit zich in saaie huwelijken zonder seks.

Roddelen

Het ellendige en saaie leven in de vinexwijk uit zich in geroddel.

Overspel

Het ellendige en saaie leven in de vinexwijk uit zich in vreemdgaan.

Alcohol

Het ellendige en saaie leven in de vinexwijk uit zich in alcoholgebruik.

Motto

Naima el Bezaz geeft de roman een motto van Jean Paul Sartre mee: 
“L’Enfer, c’ est les autres. (Letterlijk: “De hel, dat zijn de anderen").  In de omgeving waarin ze woont, zorgen de andere (vrouwen) dat het leven er niet aangenamer op wordt. De hel wordt gevormd door de andere mensen in de buurt. Dat is precies de opvatting die bij de vinex-vrouwen leeft.

Titelverklaring

“Vinexvrouwen” wonen in een Vinexwijk. Volgens de schrijfster zijn "Vinexwijken woonplekken met fantasieloze, razendsnel gebouwde huizen, die gemaakt lijken van karton. Als een buurman tien deuren verderop boort, is het net alsof de tandarts met mijn verstandskies bezig is.“ (blz. 7).
In dit soort massawijken , altijd volgens een bepaald patroon gebouwd, voltrekt het leven van de huisvrouwen zich volgens Naima ook steeds op dezelfde manier. De vrouwen vervelen zich, gaan vreemd, raken depressief en zijn aan de drank of verdovende middelen. Dat beschrijft ze in deze roman (eigenlijk een verhalenbundel). Daardoor ontstaat een soort parodie en houdt ze de Nederlandse vrouwen die in zo’n wijk wonen een spiegel voor.

Structuur & perspectief

Eigenlijk is deze roman min of meer een verhalenbundel. Het zijn namelijk vrijwel allemaal losse hoofdstukjes waarin steeds een element van de Vinexwijk aan de orde komt. Vooral de verveling die de vrouwen parten speelt, wordt herhaaldelijk besproken. In 38 hoofdstukken worden deze verhalen verteld. 

In enkele hoofdstukken gaat de schrijfster terug naar het verleden (bijvoorbeeld naar de tijd dat ze nog thuis woonde in Alphen aan de Rijn). Dat gebeurt o.a. wanneer haar oma op bezoek komt of wanneer ze terugdenkt aan de keer dat ze bij een Nederlands meisje mocht spelen na schooltijd.
Er is eigenlijk geen romanstructuur, d.w.z. dat enkele personages een belangrijke rol spelen en op elkaar reageren. Er is ook eigenlijk geen plot. 

Naima el Bezaz is zelf de verteller van deze roman. Ze doet dat in de ik-vorm: de stukjes uit het heden zijn in de o.t.t. geschreven; de flashbacks uit het verleden van haar jeugd zijn in de o.v.t. geschreven.

Naima is geboren in 1974 in Meknes (Marokko) en is dus in het heden 36 jaar. Ze heeft een depressie gehad, waarvoor ze de pillen (Prozac) slikt. Ze heeft eerder ook het probleem van de seksuele vrijheid in het Marokkaanse milieu al eerder aan de orde gesteld, waardoor ze als “een soort verstotene” wordt beschouwd in de Marokkaanse gemeenschap. Na haar jeugd in Alphen aan de Rijn te hebben gewoond, is Naima vanuit Amsterdam verhuisd naar een stadje met een Vinexwijk, waar ze al tien jaar woont.

Decor

Het verhaal dat ze wil vertellen speelt in een hedendaagse Vinexwijk. Het heden is dus eigenlijk 2010. Maar ze woont al tien jaar in een Vinexwijk. De tijd die ze beschrijft is dan ook de periode van 2000-2010.

Zoals hierboven vermeld, grijpen enkele flashbacks terug naar haar jeugd in Alphen aan de Rijn.

De wijk wordt niet met name genoemd, maar waarschijnlijk is het een doorsnee Vinexwijk. Naima vertelt niet waar die is, maar het meest waarschijnlijk is dat die in de Zaanstreek gelegen is.

Beoordeling

“Vinexvrouwen” is een humoristische roman die door Naima el Nezaz vakkundig is geschreven. De hoofdstukken hebben vaak iets weg van columns waarbij de schrijfster zich als een observator in de wijk opstelt en sommige gewoonten van de Nederlandse vrouwen aan de kaak stelt op een ironische wijze. 

Dat maakt het verhaal wel leuk, maar aan de andere kant maakt het in zijn geheel niet zo veel indruk op me. Dat komt waarschijnlijk doordat het allemaal te vrijblijvend is, waardoor er een karikatuur van een Vinexwijk ontstaat.

Maar het is voor scholieren wel een leuk boek om te lezen. Dat komt o.a door de afstandelijke humor waarmee Naima el Bezaz Nederlanders beschrijft.
Ik denk niet dat ze veel vrienden in de buurt heeft overgehouden, want het lijkt er niet op dat vinex-vrouwen over een groot gevoel voor humor beschikken. Naima el Bezaz heeft dat echter wel en daardoor is het boek alleszins de moeite waard. 
Maar op de lijst voor de grotere literatuur is het m.i. zeker niet meer dan 2 punten waard.

Recensies

"Naima El Bezaz had zich voorgenomen om blanke Nederlanders uit Vinex-wijken eens een beetje te discrimineren. En ik moet zeggen dat deze vileine gedachte hilarische taferelen heeft opgeleverd." http://www.trouw.nl/tr/nl...uwen.dhtml
"En humor, komische passages en geslaagde grappen zijn ruimschoots aanwezig in dit boek, waarin veel Nederlandse schijn wordt doorgeprikt. " http://www.parool.nl/paro...uwen.dhtml

Bronnen

Website van de schrijfster
http://www.naimaelbezaz.nl/
Je hebt nog 2 Zeker weten goed verslagen over.

Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.

35.915 scholieren gingen je al voor!

Geschreven door Cees

Foto van Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Ik vond het destijds  mijn taak om de verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met nieuwe en/of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk ook gewoon leuk zijn. Docenten kunnen je met het aanprijzen van leuke en/of spannende boeken enthousiast maken. Stukken die interessant zijn, voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat.  Ik heb nu ruim 1460 verslagen gemaakt, waarvan een heleboel Zeker-Weten-Goed-verslagen. Er staan vragen over de inhoud aan het eind om je te laten zien of je het boek begrepen hebt.

Bij Scholieren.com probeer ik daarom zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Ik hoop altijd dat de 'moderne leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende schrijvers ook op de leeslijst te zetten. Uittreksels maken vond ikzelf vroeger helemaal niet leuk. Ik kocht daarom ook uittrekselboeken. (Bijvoorbeeld Literama, Apercu, Der Rote Faden) Nu maak ik zelf boekverslagen voor  scholieren.com. Nog een gemeend advies: wees verstandig en lees altijd wel het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek ook niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com levert.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Vinexvrouwen door Naima El Bezaz"

Ook geschreven door Cees