Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2022
• 287 pagina's
• Uitgeverij: De Kring

Flaptekst

Eerste zin

De KL 1603 taxiede zonder vertraging om 14.25 uur naar de startbaan. Het was een bewolkte dag. Het toestel maakte vaart en steeg op. Niet veel later vlogen we boven een grijs wolkendek, zonder zicht op de wereld onder ons. Ik schoof het luikje voor het raam naar beneden en sloot mijn ogen.

Samenvatting

Personages

Marieke = Janis

De biologische moeder van Raven en Ula heeft twintig jaar geleden een plan opgevat om haar Roma-man te laten verdwijnen. Ze had hem ten huwelijk gevraagd, maar hij zag daar het nut niet van in. Volgens de Roma-wetten gold hun relatie als een huwelijk. Met haar overspelige vriend, de dikke pad Alfredo ,heeft ze een ongeluk geënsceneerd door hem in de Ierse zee te laten verdrinken. Dat gebeurde niet: ze lieten zijn bedrijf failliet gaan en gaven hem een escapemogelijkheid naar Spanje te vluchten. Zelf werd ze knettergek: ze ging in een yurt in de tuin wonen, liet haar puberkinderen aan hun lot over, werd veganistisch en aanhanger van een No Waste-beleid. Ze ontvlamt wanneer Raven haar benadert met de opmerking dat Kolja nog leeft. Ze laat niet eens de achternaam van haar man uitlekken. Ula komt door een inbraak in bezit van haar dagboeken, waarin ze de daad uit de doeken doet. Als ze in het laatste hoofdstuk nog een keer verhaal komen halen, wenst ze hen dood.

Raven Vaehle

Raven is 33 jaar en vertaalster van Spaanse romans. In Rome stuit ze op een foto van haar vader (die al 20 jaar dood is). Raven heeft net een zeer traumatische verkrachting ondergaan en gelooft niet meer in de liefde. Ze wil absolute vrijheid of misschien nog wel een hondje als 'soulmate'. Door de behandeling van ene mijnheer C. (de verkrachter) heeft ze bindingsangst. Maar al snel ontmoet ze in Rome een Griekse gitarist die d'r haar blust als het vlam heeft gevat in een café. Die ontmoet ze later ook weer in Amsterdam en de start van een nieuwe relatie is geboren. Raven heeft ook een veel oudere homovriend, Fredo (56). Die belt haar steeds op uit Parijs en schrijft haar mails. Hij vertelt over zijn seksuele relaties en over personen die in zijn vriendenkring plotseling overleden zijn. Raven zegt dat het de enige man is die ze voor 100 % kan vertrouwen, maar later als hij ziek blijkt te zijn, denkt ze er toch iets anders over (haar gevoel is in een jaar tijd weggeëbd) Het is een raadsel waarom ze zo op hem gesteld is, vindt ook haar zus Ula die Fredo maar een 'nagemaakte vindt." Raven blijft volharden in haar queeste naar haar vader, valt pardoes voor een getraumatiseerd hondje, durft het aan om een man met slechte reputatie op straat te beletten zijn hond te straffen en komt min het ziekenhuis. Ze bezoekt het gezin van de tweede vrouw van haar vader, die dus niet verdronken is en hoort dat haar vader een maand ervoor gestorven is. Gelukkig hebben 'we het graf nog.' Dat bezoekt ze met Ula. Terug in Amsterdam met haar nieuwe geliefde Nikos en hondje Morgana komt er ook nog een oplossing voor de verkrachting. De verdachte wordt door de Amsterdamse politie razendsnel vastgezet. Nikos gaat een woonbootje in de Amstel kopen en met zijn drieën gaan ze een gelukkige toekomst tegemoet.

Nikos

Nikos is een rustige man. Hij heeft veel geduld met het starten van een relatie met Raven. Hij heeft een relatie van tien jaar achter de rug, waarin hij en zijn vriendin als broer en zus samen leefden. Raven vertelt aan hem wat haar overkomen is met C. en hij geduld om haar langzaam verliefd te laten worden op hem. Er komt inderdaad een moment dat ze seks hebben. Hij kent de vader van Raven van vroeger. Hij is dus de schakel tussen Raven en haar vader. Als ze het ziekenhuis in wordt geslagen, komt Niko met Ula ineens naar Andalusië. Als alles achter de rug is, vertelt hij aan Raven dat hij een woonbootje in de Amstel wil kopen. Hij zorgt dus ook voor een feel good-einde.

Ula Vaehle

Ula is de één jaar oudere zus van Raven. Ze is kunstenares die haar verleden heeft verwerkt in haar werken. Ze heeft een rustige man Jim. Wanneer Raven het spoor van hun verdronken vader wil nagaan, wil ze dat liever niet. Ze wil het verleden laten rusten. Toch grijpt ze ook in door naar het huis van hun moeder te laten gaan. Ze speurt in fotoalbums en dagboeken en ontrafelt het verleden van hun vader. Ze reist ook naar Andalusië en ontmoet de stieffamilie. Terug in Amsterdam is zij degenen die Cristopher ziet lopen. Ze gaat ook mee naar de aangifte te doen van de verkrachting van Raven door C. Ze is het meest kordate zusje van de twee. Waarschijnlijk heeft ze ook een beter zicht op mensen, want waar Raven dol is op de excentrieke homo Fredo, vindt zij hem een nepacteur.

Quotes

"Ik liep van de ene naar de andere foto met een gevoel van ontroering dat ik niet kon thuisbrengen. Bij de laatste schrok ik. Herkende ik een van de mannen op die foto? Maar dat was onmogelijk! Hij was overleden, verdronken in zee. Zijn lichaam was nooit gevonden. Zijn doorweekte colbert met in de binnenzak zijn rijbewijs en paspoort, aangespoeld of achtergelaten op het strand, waren volgens de autoriteiten het bewijs van zijn dood." Bladzijde 9

"Ik zou nooit anders over hem denken. Maar hoe close we ook zijn, ik had nog altijd geen woorden weten te geven aan wat me overkomen was. Ik had me veilig gevoeld bij C., maar hij had mijn vertrouwen geschonden. Het ondenkbare was gebeurd. Ik deed mijn best om hem te vergeten, maar hij was er nog altijd; ik zag, ik hoorde en ik rook hem, vooral als ik het niet verwachtte. Ula had een vloek over hem uitgesproken, dus ook C. zal hopelijk nooit meer rust in zijn leven kennen" Bladzijde 13

"Hier lag hij. Kolja, onze vader die voor ons in onze puberjaren was gestorven. Eindelijk stonden Ula en ik oog in oog met het bewijs van zijn dood. Zijn naam was met gouden letters in de steen aangebracht. Ik legde mijn hand op de lapida, de grafsteen, in een poging contact met hem te maken. Maar ik voelde niets." Bladzijde 246

"Terwijl Fredo naar het toilet was, pakte ik zijn tas om de fles Je Reviens die ik voor hem in Rome gekocht had erin te verstoppen. Ik glimlachte bij de gedachte aan zijn gezicht als hij de parfum zou ontdekken. Terwijl ik bezig was, vielen er pillen uit zijn tas. Het was beslist geen paracetamol. Ik stopte ze gehaast terug." Bladzijde 131

""Eruit! Jullie zijn dood, morsdood voor me, net als die verdoemde vader van jullie. Moge zijn ziel branden in de hel.!" Janis begon keihard om hulp te gillen." Bladzijde 284

Thematiek

Het zoeken naar je afkomst

Raven komt er bij toeval achter dat haar verdronken vader Kolja mogelijk nog leeft. Ze gaat naar hem op zoek: via Rome, Amsterdam en Andalusië komt ze bij de familie waar haar vader mee in de laatste jaren van zijn leven verbonden is geweest. Hij is helaas kort ervoor gestorven. Ze kan nog wel naar zijn graf en ze bezoekt het met haar zus Ula. Raven is op het spoor gezet door een toevallige foto in een galerie. Ook haar nieuwe vriend Nikos is een pion in het verhaal, want hij heeft de flamencogitarist Manuel in Spanje ontmoet. Hij kent ook de familie van Manuel. Het Vatersuchmotief is een klassiek literair motief. Het komt al voor in de Middeleeuwse literatuur (Esmoreit)

Motieven

Kinderen tussen twee culturen

In har jeugd voelt Raven, hoe ze zich heen en weer geslingerd voelde tussen twee culturen. Ze weet niet goed bij welke cultuur ze hoort Vader Kolja heeft haar en haar zus Ula opgevoed met de regels en tradities van zijn Roma-cultuur, hij laat hen Spanje zien en flamencolessen nemen, maar na zijn overlijden wil Janis, haar moeder, daar helemaal niets meer mee te maken hebben. De relatie tussen haar ouders leed onder verschillende inzichten, die uiteindelijk leidden toe een wederzijds wantrouwen. Een afwijzing van Kolja als Janis hem een huwelijksaanzoek doet, maakt de wraaklust in haar wakker. Ze is de oorzaak van zijn verdwijning uit het leven van de kinderen. Raven is een kind van twee culturen.

Verkrachting

Raven heeft het in het verhaal steeds over wat haar overkomen is in de relatie met ene C. Ze licht wel steeds een tipje van de sluier op, maar wat er precies is gebeurd, komt pas aan het einde van de roman. naar boven C. heeft haar gewelddadig verkracht en zij doet aangifte tegen hem, wanneer hij in Amsterdam loopt, nadat hij eerst naar Frankrijk gevlucht was.

Wraak

Als Janis wordt afgewezen door Kolja, als ze hem ten huwelijk vraagt, zint ze op wraak., Met een vriend van hem Alfredo heeft ze een seksuele relatie. Ze besluiten zijn bedrijf bankroet te laten gaan en Kolja te laten verdwijnen. Voor de buitenwereld is hij verdronken. Hij krijgt de kans om een nieuw leven in Spanje te beginnen, maar contact met zijn kinderen houdt ze af: o.a. door de door hem verstuurde brieven niet aan zijn dochters te laten lezen.

Leugens en verraad

De wraak leidt ook tot het vertellen van leugens en het plegen van verraad. Janis moet natuurlijk van alles verzinnen wat er met hun vader is gebeurd.

Vriendschap

Raven heeft een sterke vriendschappelijke band met een vriend Fredo. Hij is homoseksueel en excentriek en belt haar steeds op om absurde verhalen te vertellen. Hij noemt het TD's (tussendoortjes) Later worden dat verhalen over zijn ziekte en zijn dood. Hij is vrij egocentrisch, terwijl Raven vindt dat het de enige man is die ze voor 100 % kan vertrouwen.

Relatie tussen zussen

Raven is een jaar jonger dan haar zus Ula. Ze kunnen wel goed met elkaar overweg, maar wanneer Raven op zoek gaat naar haar vader, wil Ula dat liever niet doen. Ze wil niet dat er mogelijke nieuwe rouwverwerkingsperiode ontstaat. Zij wil het verleden laten rusten. Later trekt ze bij en samen bezoeken ze het huis van hun moeder en halen er fotoalbums en dagboeken weg. Dan komt de waarheid boven water. Ula en Raven ontmoeten in Spanje ook de tweede vrouw van Manuel en zijn kinderen, hun stiefzussen en stiefbroer.

Dierenleed en dierenliefde

En bijkomstig motief is het verhaal van zwager Jim. In Spanje is de toestand van jachthonden (galgos) erg slecht. Ze worden mishandeld, misbruikt en vaak afgemaakt door de jagers die de honden eerst nodig hebben en daarna doodschieten. Jim wil met zijn vrienden die zich het lot van de honden aantrekken, deze dieren redden. Hij vertrekt daarom naar Andalusië. Raven neemt een hond (Morgana) mee. Ook Jim neemt een hond mee.

De dood

De vader van Raven zou twintig jaar geleden zijn verdronken. Dat feit berust op een leugen van haar moeder. Maar als ze op zoek gaat naar haar vader, hoort ze dat hij drie maanden ervoor aan een hartstilstand is overleden. Haar vriend Fredo, geeft in de loop van het verhaal aan dat hij ernstig ziek is: hij vertelt over kanker, maar waarschijnlijk sterft hij aan een opgelopen besmetting met Aids. In zijn telefoongesprekken maakt hij ook melding van het overlijden van personen uit zijn kennissenkring (Puck, Giorgios)

Homoseksualiteit

Vriend Fredo doet weinig moeite te verhullen dat hij homoseksueel is. Hij gaat prat op bizarre seksuele verhalen die hij aan Raven vertelt. Hij is de beste vriend van Raven, maar haar zus Ula moiet niet zoveel van hem hebben. Ze vindt het een acteur.

Moeder-dochterverhouding

Janis hield na de verdwijning van Kolja op met de opvoeding van haar dochters. Ze vertrekt naar de yurt achter het huis en laat de kinderen aan hun lot over. Ze wil ook niet meewerken aan de zoektocht van Raven naar haar vader. Later blijkt de reden daarvoor. Ze is woedend als Raven het toch doet. Nog bozer wordt ze als de kinderen tijdens hun afwezigheid dagboeken en fotoalbums uit haar huis stelen. Die komen er achter dat ze hun vader heeft verraden., overspel heeft gepleegd met Alfredo en de aak van hun vader failliet heeft laten gaan. Als ze aan het einde van de roman opnieuw verhaal komen halen bij de inmiddels hysterische Janis, verklaar die hen voor dood. Zij wil de kinderen nooit meer zien.

Liefdesrelatie

In Rome en later in Amsterdam ontmoet Raven Nikos. Die wordt eigenlijk op het eerste gezicht verliefd op haar, maar Raven is terughoudend. De slechte relatie met Christopher die haar ooit gewelddadig heeft verkracht, is daarvan de oorzaak. Maar Nikos is een andere man en ze gaat hem steeds meer vertrouwen. Het ziet er naar uit dat ze met hem en de gekochte jachthond Morgana in een woonboot gaan wonen.

Het (familie)geheim

Janis heeft de verdrinking van Kolja altijd verzonnen en de waarheid geheim gehouden voor de kinderen. In een dagboek heeft ze de waarheid echter opgeschreven. Ula en Raven komen erachter. als ze de dagboeken uit het verblijf van Janis stelen. Manuel/Kolja heeft zijn kinderen steeds brieven geschreven, maar Janis heeft die onderschept en voor hen verborgen gehouden. Voor de lezer is het lang een geheim wat er tussen C. en Raven is gebeurd. Het blijft lang geheim tot aan het einde van de roman, wanneer Ula Christopher in Amsterdam ziet lopen. Fredo houdt voor Raven steeds geheim wat hij daadwerkelijk mankeert.

Motto

Onder het water
gaan de woorden door
Op de krullen van het water
een cirkel van vogels en vlammen.
En lange suikerrietvelden
getuigen die weten wat ontbreekt.
Concrete en stroomloze droom
van gitaarhout

Uit: Romancero gitane
Frederico Garcia Lorca

Titelverklaring

De titel Tussen zwarte vlinders komt enkele keren in de roman voor:
- blz. 21 : ( "Die nacht droomde ik dat ik tussen zwarte vlinders liep.")
- blz. 51: ( "Wel droomde ik sinds Kolja's verdwijning regelmatig dat ik tussen zwarte vlinders liep Misschien waren de zwarte vlinders mijn tekenen om naar mijn hart te luisteren en was mijn zoektocht net als die van Santago, een lotsbestemming.")
- blz. 102:  ( Ik viel in slaap en droomde weer dat ik tussen zwarte vlinders liep.")
- blz. 240: ( Je vader zou willen dat we er een feest van maken. Dat we zijn licht laten schijnen tussen een wolk van zwarte vlinders")

En een variant op de zwarte vlinders, zegt de zieke vriend Fredo tegen Raven: 
- blz. 163: ( In al deze ellende zweeft nog steeds een lichtpuntje, een heel klein vlindertje, en daar concentreer ik me op.")

De symbolische betekenis van de zwarte vlinder in de wereld van de spiritualiteit is mogelijk:
zwart staat voor een moeilijke periode of donkere kant van jezelf, om vervolgens een nieuwe start te kunnen maken. Zie jij een zwarte vlinder, dan kruip je misschien wel net uit een diep dal waar je doorheen moest om te kunnen groeien. Er komt licht aan het einde van de tunnel. Er komt ruimte voor groei.

Die spirituele betekenis is wel van toepassing op het leven van Raven: de dood van haar vader die niet dood blijkt te zijn, de verwijdering tussen moeder en dochters, de traumatische verkrachting, de schok dat haar vader mogelijkerwijs toch nog leeft.

Structuur & perspectief

De roman is onderverdeeld in 42 hoofdstukken zonder titel. In die hoofdstukken maken we kennis met Raven, een 33-jarige ik-vertelster. Zij vertelt haar verhaal in de o.v.t.

De schrijfster weeft een aantal verhaaldraden door elkaar heen:
- de 'dood' van Ravens vader, die later niet blijkt dood te zijn en weer later toch wel
- de zoektocht naar haar vader
- de verraderlijke houding van haar moeder
- de vriendschap met de homoseksueel Fredo, zijn bizarre relatie met een IJslandse vrouw, zijn ziekte en dood
- de gewelddadige verkrachting van Raven door een vorige relatie C.
- de ontwikkeling van een nieuwe liefdesrelatie tussen Raven en Nikos
- de mishandeling van (galgo's) jachthonden in Spanje
- een meisje tussen twee culturen Nederland en de Roma-cultuur
Dat zijn veel verhaaldraden, m.i.eigenlijk te veel. 

Decor

Er spelen diverse decors in het verhaal:
- Ravens zoektocht begint in Rome
- Raven woont in Amsterdam
- Homovriend Fredo verblijft in Parijs
- Ze gaat met haar zwager Jim naar Andalusië (Granada) : zij op zoek naar haar vader en hij als beschermer van misbruikte honden
  Ze worden daar ontvangen door Alvara, de weduwe van haar vader.
-  Homovriend Fredo komt naar Nederland en sterft in Rotterdam.

Raven is 33 jaar. Ze was dertien jaar toen haar vader 'verdronk.' Dat was twintig jaar geleden.
Dat  voorval gebeurde in 1999. (vgl. de tekst op blz. 105: "September 1998. Dat is dus een jaar voor Kolja's dood.") 
Dan speelt het verhaalheden zich twintig jaar later af en dat is dus in de zomer van 2019.
Op  blz. 23 staat nog een ander tijdgegeven als bewijs:  "De mannen op de foto die je hebt gekocht, komen uit Granada. De foto maakte ik in Valesquar, in 2016, een jaar voor het dorp deelds onder een stroom van modder bedolven raakte." Op blz. 9 heeft de galeriehoudster verteld  dat de foto drie jaar geleden is genomen.
Het verhaal speelt zich derhalve binnen enkele zomermaanden in het jaar 2019 af. 

Stijl

De stijl van Felicita Vos is snel. Er zit een enorme vaart in de lotgevallen van deze jonge vrouw op zoek naar haar vader. Ze gebruikt niet veel moeilijke woorden, complexe zinnen en schrijft vlotte dialogen. Spaanse zinsneden worden gewoon in het Nederlands duidelijk gemaakt. Ook door de opbouw in korte hoofdstukken, cliffhangers en een ruime bladspiegel kun je spreken van een pageturner.

In haar gesprekken met haar homovriend Fredo koketteert hij met zijn openheid over seksuele escapades :
vgl. blz. 15:  Maar nu we het toch over de dood hebben: érgens vind ik de dood wel spannend. Of liever gezegd: doodgravers. Ze dragen de geur van de lijken die ze verzorgen als een wolk van exquise parfum om zich heen en dat vind ik enorm opwindend. Tijdens de begrafenis van tante Mathilde heb ik, achter de struiken,
van de doodgraver z’n piemel gesnoept. Ik zat op een bankje en hij stond voor me met zijn opgerichte geslacht, o, als ik eraan terugdenk… Hij is getrouwd en heeft drie kinderen, maar is homo hoor, als zovelen. Ik zal je verder niet over mijn erotische escapades vertellen. Ik weet dat je er niet van houdt, maar bij een volgende gelegenheid lok ik die lul van hem weer mee in het donker." 

Maar er zijn toch ook wel metaforen die er m.i. 'een beetje met de haren bijgesleept zijn"..
- (blz. 11) :"Ik zweeg en probeerde grip op mijn emoties te krijgen. Was het een fata morgana? 
- (blz. 77: "Haat en liefde maken een schurende pendelbeweging die uiteindelijk wel in balans is gekomen.")
- (blz. 83:  "C. vloog als een boemerang mijn bewustzijn binnen.")
- (blz. 206:"Ula stond op, liep naar de keuken en liet mij in tweestrijd achter. Het dagboek schreeuwde erom gelezen te worden. Het voelde als een strijd tussen Kaïn en Abel."
(De logica ontbreekt bij deze metafoor, als iemand moet kiezen tussen een dagboek te gaan lezen of om iemand te bellen. Volgens mij ging de vete tussen de beide Bijbelse broers om jaloezie)
- (blz. 208: "Er was een tijd geweest waarin we elkaars gelijken waren. Het laatste jaar was het gaandeweg uit ons leven weggeëbd. Het was als het spel van eb en vloed, van water dat altijd in beweging is, dat komt en gaat." (wegebben, wordt nu drie keer achter elkaar uitgelegd)
- (blz. 255: "Nikos zou dit weekend bij mij intrekken. Hij was bezig het van mijn angsten te winnen. Instinctief wist ik dat hij me zou bevrijden uit het labyrinth waarin ik sinds C. ronddoolde.")

Slotzin

"Kijk, er staat een woonboot te koop. Wat zou je ervan vinden om daar samen met Morgana en mij te gaan wonen.?" Ik voelde hoe Morgana haar snuit tegen mijn blote been duwde. Dit moment, slechts luttele seconden in de eeuwigheid, was er een van volmaakt geluk.

Bijzonderheden

Het toeval speelt een erg grote rol in het verhaal, waardoor de lezer aan de geloofwaardigheid ervan kan twijfelen:
-  op blz.9 : de foto die Raven in een piepklein straatje na aankomst in Rome ziet hangen en waarop ze direct  haar dode vader herkent. (De foto is drie jaar geleden genomen en haar vader is twintig jaar geleden gestorven 
- het is te toevallig dat een Griekse gitarist die in een klein Romeins keldercafé optreedt, de in vlam gevatte haren van een willekeurige vrouw dooft, waarna hij ook nog toevallig de gitarist blijkt te zijn die met haar vader opgetreden heeft in Andalusië. Nog meer toeval als hij ineens in op een Amsterdams terras de vrouw uit Rome ontmoet.( red. Ik heb nog nooit vlammen in de haardos van een vrouw gezien bij een optreden in een café)
- toevallig dat haar zwager Jim net in de week in juli dat Raven naar Andalusië wil, ook naar die streek in Zuid-Spanje moet vliegen.
-  het is te toevallig dat moeder Janis haar hele misdaad in een dagboeken opschrijft, waarom zou ze dat doen. Om haar dochters de kans te geven dat ze het verleden kunnen ontrafelen.
- blz. 160( een kleinigheid) De klok sloeg drie uur. Precies op  dat moment viel pal voor onze ogen een kraai uit de lucht."  (Zomaar??)
- blz. 192 : Net nadat Raven een galgo heeft geadopteerd, ziet ze een jager op straat een hond aftuigen. Ze wil het beletten en belandt in het ziekenhuis.
- blz. 233: Jammer en toevallig dat de vader van Raven net een maand geleden overleden is aan een hartstilstand
- blz.  252 : Wanneer Raven en Ula weer terug zijn in Amsterdam, ziet Ula bij het boodschappen doen bij AH toevallig de Kwaaie Pier C. Raven kan meteen aangifte gaan doen. En de Amsterdamse politie is ook nog eens een keer supersnel, want kort erop (Binnen een week) krijgt Raven al een brief waarin staat dat hij is opgepakt.

Ee ander opvallend kenmerk is dat Raven bij het ervaren van een bepaald gebeurtenis in haar gedachten een titel van een boek paraat heeft. Dat kan natuurlijk wel eens een keer het geval zijn, maar niet zo vaak als Raven het in dit verhaal meemaakt. Een meisje dat het sinds haar dertiende jaar zonder vader (immers 'verdronken') en moeder (die hen laat barsten) zich maar moet zien te redden. Niet erg geloofwaardig derhalve.

Achtereenvolgens kun je in de roman verwijzingen  aantreffen naar:
- Paul Cuello - De alchemist
- René Margritte- De mysteries van de horizon
- Carlos Ruiz Zafon- Het kerkhof der vergeten boeken ( er staat een boek : maar het Kerkhof is  een vierluik van vier dikke pillen)
- Alfred .Birney - Vogels rond een vrouw  (Birney staat 'toevallig'op de achtercover met een aanbeveling voor Felicita Vos- een wederzijds vriendendienstje?)
- Mario Praz - The Romantic Angony
- Thomas Mann - De toverberg
- Mario Vargas LLosa - Bittere tijden
- Günther Grass - Die Blechtrommel 
- Ze citeert uit de Griekse mythologie: In de nachtelijke stilte sloop ook Kairos mijn overpeinzingen binnen. In de Griekse mythologie is hij de persnonificatie van de gelegenheid. (blz. 144)
- Op blz. 284 een vergelijkbare situatie: Janis pakt een stenen Quan Yinbeeld en smijt het naar Ula. Raven weet meteen dat het beeld de godin van de barmhartigheid vertegenwoordigt. Natuurlijk valt het daarna in 'talloze stukken' 

Verder nog uitstapjes naar twee verfilmde boeken als The death in Venice (jawel naar het boek van Thomas Mann) en naar The Shining (naar het boek van Stephen King)
Deze opsomming geeft een beeld van de gekunsteldheid van dit kenmerk.

Beoordeling

Laat ik beginnen met een positief punt in dit boekverslag. Ontegenzeggelijk is het waar dat je met "Tussen de vlinders' een boek in handen krijgt waarin ontzettend veel gebeurt. In 42 relatief korte hoofdstukken jaagt de schrijfster je een verhaal door met veel spannende elementen, en daar past het op de cover al vermelde 'pageturner' bij. Maar de stortvloed aan elementen en motieven heeft ook een keerzijde. Er zijn teveel verhaaldraden die allemaal aan elkaar moeten worden gelinkt. Eigenlijk is het gewoon een roman met een klassiek Vatersuchmotief. De queeste naar de vader die niet dood, maar levend en dan toch weer dood blijkt te zijn, is op zichzelf een verhaal op zich.
Om alle verhaaldraden tot zijn recht te laten komen is de roman te vol gepropt. Hoewel interessant had het hondenverhaal van de Spaanse galgo's stof kunnen zijn voor een andere roman. Ook moet op deze manier het toeval een te grote (en te onwaarschijnlijke) rol krijgen.  De gewelddadige verkrachting van Raven door een vorige vriend C. had een plaats kunnen krijgen in een apart hoofdstuk waarin ze het hele verhaal van die relatie en het geweld daarin uit de doeken had gedaan. Nu zijn het steeds korte verwijzingen naar verleden en toekomst, die eerst een gevoel van spanning maar later een gevoel van irritatie bij de lezer kunnen oproepen. Om ook deze verhaaldraad voor het einde af te hechten, moet Christopher direct na de thuiskomst uit Andalusië bij Ah boodschappen gaan doen. Ook daarin speelt het toeval weer een rol. Daarbij komt dat Felicta Vos veel te veel uitlegt, wat voor de lezer al lang duidelijk is. Een modernere rol voor de lezer in te ruimen had de roman m.i. waardevoller gemaakt. Een ander advies zou kunnen zijn dat er wat meer aandacht besteed had mogen worden aan een aantal mislukte metaforen. (Zie onder Bijzonderheden)
Het klinkt mischien gek na de bovengenoemde kritische noten dat ik toch kan zeggen dat Tussen zwarte vlinders een spannend verhaal is, waaraan ook scholieren van examenklassen havo en vwo plezier  kunnen beleven.

Tips,
er zijn nogal wat boeken geschreven over het Vatersuchmotief. Voor het opstellen van je literatuurlijst zou je daar een thema van kunnen maken.
Je kunt het daarnaast combineren met boeken over vader en zoon.
- Middeleeuwse literatuur : Esmoreit
- Roel Smits-  De tovenaar van St. Petersburg (2010)
- Peter Drehmans - Soms sloot ik mijn ogen (2008)
-Tessa de Loo - Harlekino (2008)
- Geert  van der Kolk- De waterverkoper (2012)
- Marcel Möring - Louteringsberg (2011)
- Gerbrand Bakker- De kapperszoon (2021)

Recensies

"Met Tussen zwarte vlinders heeft Vos een verhaal geschreven met diverse lagen. [...] Tussen zwarte vlinders is een universeel verhaal over diverse thema's, zoals onrecht, gemis, een verstoorde moeder-dochterrelatie, diversiteit en een uitstervende cultuur. De verschillende verhaallijnen vullen elkaar aan en maken het een volle roman. De auteur neemt je mee in haar labyrintische, mysterieuze odyssee op zoek naar de wortels van de Romacultuur." https://www.hebban.nl/rec...e-vlinders

Bronnen

Een website over de tragische verhalen rondom de Spaanse galgos. (honden)

https://www.animalstoday....nse-galgo/