Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2011
- 334 pagina's
- Uitgeverij: Prometheus
Flaptekst
De verteller van “Meer dan mannelijk”, de nieuwe, grote roman van Marion Bloem, raakt op jonge leeftijd gebiologeerd door de acht jaar oudere Etna. Zij is een Amsterdamse met Italiaanse ouders en de vriendin van zijn neef. Etna doet de seksualiteit in hem ontwaken en ontpopt zich al direct als de liefde van zijn leven. Hij is totaal door haar geobsedeerd en geen van de vrouwen met wie hij in de loop van zijn leven de meest gepassioneerde affaires beleeft, kan zich met haar meten. Van Etna heeft hij het belang van erotiek geleerd. Ook in zijn carrière als acteur is hij de belichaming van seksualiteit.
Maar het noodlot slaat toe en zijn mannelijkheid komt onder druk te staan. De verteller wordt geconfronteerd met pijnlijke vragen: wat is de betekenis van een seksueel leven als het niet meer mogelijk is om van seks te genieten?
In Meer dan mannelijk schrijft Marion Bloem op een wervelende manier over een man die ten onder dreigt te gaan aan zijn eigen begeerte. Het is Bloems krachtigste en tegelijk intiemste roman tot nu toe: een overdonderend verhaal over lust, het grote verlangen, oneindige liefde en de vernietigende kracht daarvan.
Samenvatting
(de volgorde van de gebeurtenissen wordt in dit boekverslag zoveel mogelijk chronologisch verteld)
Etna is de vriendin van de achterneef van de verteller. Ze heeft Italiaanse voorouders, maar is in Amsterdam geboren en de achterneef woont in bij de ouders van de verteller (die geen naam heeft). Hij vertelt al in het eerste hoofdstuk aan het kind van Etna hoezeer de moeder invloed heeft uitgeoefend op zijn leven. Ze heeft een toepasselijke naam, want ze leeft als een vulkaan.
Hij is dertien jaar en hij valt meteen voor haar. Via de wanden van zijn kamer hoort hij hoe Etna en zijn achterneef seks hebben, wat hem aanzet tot veelvuldige momenten van masturbatie. Hij krijgt kort daarna zijn eerste seksuele ervaring, wanneer de acht jaar oudere Etna hem van het voetbalveld plukt en hem in een weiland tijdens een picknick inwijdt in de regels van de seksualiteit (pijpen en daarna neuken). Later beseft ze dat hij eigenlijk te jong voor seks is en dat ze strafbaar kan worden gesteld. Maar ook is meteen duidelijk dat de twee wat de lichamelijke liefde aangaat, heel goed bij elkaar passen en ze zoeken ook in de komende maanden toch elkaars nabijheid en daarbij kunnen ze niet van elkaar afblijven. En ze lusten er allebei wel pap van. De verteller beschrijft vrij genotzuchtig wat ze allemaal met elkaar uithalen. De pagina’s zitten vol met orgasmen van Etna en spermalozingen van de verteller. Toch zijn de expliciete seksscènes niet echt vulgair. Wel zinnelijk. Intussen heeft Etna nog steeds een verhouding met de achterneef van de verteller.
De verteller mag op aanraden van Etna zijn lichaam tonen als model op de kunstacademie. Hij is dan nog maar 16 jaar. De eerste jaren moet hij zijn onderbroek aanhouden, maar later mag hij ook naakt poseren. De achterneef en Etna willen gaan trouwen of samenwonen en verlaten het huis van de moeder. Dan heeft de verteller er ook genoeg van en hij gaat ook uit huis. Hij komt terecht in een kraakpand van een meisje van zijn school. Wat later heeft hij ook seks met het meisje Luna. Maar hij blijft Etna stiekem ontmoeten en seks met haar hebben. Zijn ouders ziet hij een tijd niet en hij gaat ook drugs gebruiken.
Het bezorgt hem wel een beetje een schuldgevoel, want de achterneef is altijd heel vriendelijk voor hem geweest en eigenlijk bedriegt hij hem dus.
In de tweede periode van de kunstacademie mag de verteller wel zijn onderbroek uittrekken en kunnen de studenten genieten van zijn veelvuldig opspelende erectie. Dat brengt de veel oudere docente op de kunstacademie ertoe de verteller te verleiden tot een daad van menslievendheid. Ze vrijen op een spetterende manier met elkaar (letterlijk ook: want ze heeft een erotische fantasie voor plasseks).
In Londen is Etna lekker bezig (ze wil cameravrouw worden) en ze vraagt aan de dan 18-jarige verteller of hij niet naar Londen kan komen. Hij mag bij haar inwonen. Op een dag moet hij echter op staande voet het appartement uit, omdat de achterneef op het vliegveld staat. Op zijn zwerftocht door Londen ziet hij een meisje dat hem in contact brengt met een beroemde regisseur Bumblebee, die hij Wesp noemt. Van hem krijgt hij zijn eerste grote filmrol aangeboden die hem later best beroemd zou maken. Etna wil dat hij met andere vrouwen seksfantasieën uitprobeert en zelfs dat hij ze op de film vastlegt. Dan vertelt ze hem dat ze toch met de achterneef gaat trouwen. Ze vrijen echter opnieuw. Is het voor de laatste keer?
De verteller wordt beroemd vanwege zijn filmrollen. In Nederland wordt hij ook vaak gecast voor toneelrollen en filmrollen. Hij speelt ook enkele homorollen en vanaf dat moment twijfelen ze in de roddelbladen aan zijn heteroseksualiteit.
Hij krijgt een verhouding met Belle, een leuke vrouw die hem accepteert. Maar hij heeft de contacten met Etna. Belle is eerst een frigide vrouw. Maar dat kan de verteller natuurlijk niet hebben en dankzij zijn seksuele capaciteiten wordt Bella ook een seksueel vulkaantje. Maar zijn echte vulkaan kan hij maar niet vergeten. Komisch is de situatie waarin ze hem vraagt naar Staatsburg te komen, maar dat blijkt Salzburg te zijn en ze rijden dan in de nacht allebei naar de andere plaats waardoor ze elkaar weer mislopen. Tenslotte vrijen ze nog even kort in Straatsburg. Bella weet van die escapades niet af: ze denkt dat hij een filmrol probeert te krijgen. Maar drie maanden later ( het is augustus 1990 want Irak valt Koeweit binnen op die dag) wordt hij gebeld door Etna: ze heeft slecht nieuws: haar man heeft jarenlang een verhouding gehad (so what denk je meteen als lezen, want Etna heeft het altijd achter zijn rug gedaan met de verteller) nu is hij met zijn minnares tijdens het zweefvliegen verongelukt. Maar dan het goede nieuws: Etna is drie maanden zwanger en ze vertelt dat het van de verteller is. Hij maakt het dan uit met Bella en gaat op zoek naar Etna , maar hij vindt haar niet. De verteller moet ongeveer 30 jaar zijn en dan is Etna 38 (net jong genoeg nog om moeder te kunnen worden) Er gaan jaren voorbij.
Zijn ouders zijn gescheiden: zijn moeder is erg dik en zijn vader zuipt. Ze heeft hem op een bepaald moment uit huis gezet. Maar wanneer de verteller beroemd wordt, nodigt hij haar vaak uit voor een voorstelling met haar vriendinnen. Zo krijgt ze de innerlijke drang om af te vallen en ze gaat er steeds beter uitzien. Maar als zijn vader ernstig ziek wordt, neemt zijn moeder hem terug in huis en ze gedragen zich als tortelduifjes, zeer tot ergernis van de zoon.
Hij is dan veertig jaar (we zitten omstreeks 2001). In die periode ervoor heeft hij nauwelijks contact met Etna. Zijn vader is opgegeven. Hij mijdt weer een tijdje het contact, maar wanneer hij met een prachtig fotomodel ligt te vrijen wordt hij gebeld door zijn moeder die zijn hulp inroept. Zijn vader heeft een dwarslaesie. Hij helpt nog een keer financieel, maar dan ziet hij zijn vader niet meer tot bij de begrafenis. Tot zijn grote verwondering is Etna ook aanwezig.
Natuurlijk neuken ze met elkaar (op het toilet, zo geil zijn ze op elkaar). Daarna hebben ze contact met elkaar. Etna woont in Boedapest. Ze vrijen af en toe op afroep, terwijl hij een relatie heeft met het fotomodel die hij later Skinny zal noemen. Etna belt hem op met de
mededeling dat zijn moeder gestorven is. In New York vliegen twee vliegtuigen de Twin Towers binnen. Hij belooft Skinny trouw. Ze is zijn steun bij de begrafenis van zijn moeder, ongeveer 6 maanden na de dood van zijn vader. Maar ondanks zijn goede relatie met de mooie Skinny blijft hij omgaan met Etna. Hun kind moet nu ongeveer 12 jaar oud zijn.
Later wordt hij naar Londen geroepen om bij de zieke Bumblebee te komen. Hij hoopt dat Etna ook komt maar hij ziet haar niet, waardoor hij teleurgesteld is. Hij weet het dan wel zeker: hij wil bij Skinny blijven en zelfs een kind met haar maken. Skinny weet niet wat ze hoort en vooralsnog geeft ze geen sjoege. Later, bij een kunstveiling voor een caritatief doel waaraan Skinny ook meewerkt, krijgt hij problemen met pissen. Hij moet zo nodig maar hij kan het niet. Hij raakt zelfs buiten westen op het toilet en wordt door een stel mensen naar het ziekenhuis gebracht. Hij krijgt een katheter in om zijn urine kwijt te raken en wanneer hij onderzocht wordt, vertelt men hem dat hij een sterk vergrote prostaat heeft. Dat moet worden bekeken. Hij wacht echter de situatie in het ziekenhuis niet af, knipt met een schaar de slang van zijn katheter door en keert terug naar huis. Maar het is het begin van het einde. Hij kan niet meer seksen en wanneer dan blijkt dat hij een kwaadaardige tumor heef die al uitzaaiingen heeft waardoor hij niet meer geopereerd kan worden, is het over met zijn plezier. Hij moet een chemische castratie ondergaan (met pillen) waardoor men hoopt dat de uitzaaiingen beperkt zullen zijn, maar het nadeel is dat hij geen erectie meer kan krijgen. Dat is natuurlijk een heel groot probleem voor ons ras(neuk)paardje. Bovendien vertelt hij het aan niemand in zijn omgeving. Wanneer hij bestraald moet worden aan zijn tumor, doet hij net of hij gaat joggen. Hij laat zich behandelen door een oud-klasgenoot, die het jammer vindt dat hij zo lang met zijn klachten heeft doorgelopen, want er is nu niets meer aan te doen.
Skinny vindt het vreemd dat hij haar niet meer aanraakt, daar waar ze vroeger nauwelijks veilig voor zijn erecties was. Het moet ongeveer 2011 zelf, want de verteller is de vijftig gepasseerd. Hij heeft intussen wel een belangrijke rol gekregen waarmee hij een jaar lang door Nederland moet toeren.
De verteller wordt nog een keer naar de stervende Bumblebee geroepen. Die wil van zijn vrienden afscheid nemen. Hij is nog steeds erg eigenwijs en wil in zijn eigen huis doodgaan. Het kan niet uitblijven, maar het is natuurlijk logisch dat Etna ook weer in beeld komt. Ze is ouder en rijper geworden, maar nog steeds mooi. Ze denkt dat het wel weer op neuken zal aankomen. Wanneer ze eerst samen gaan eten, vraagt de verteller voor het eerst na al die jaren naar zijn kind: hij weet niet een sof het een jongen of een meisje is. Etna begint hem keihard uit te lachen: wat ben jij naïef, zegt ze. Ze heeft het kind al na zeventien weken laten weghalen. Hij heeft dus nooit een kind gehad. Later die avond vrijen ze nog een keer. Hij heeft eindelijk weer een korte en kleine erectie. Daarna begint hij op zij iPad te schrijven aan een lange brief aan “zijn kind”. Hij is er al 20 jaar aan bezig en nu met het moderne hulpmiddel maakt hij zijn verhaal af.
Terug in Nederland krijgt hij ruzie met Skinny die van niets weet. Het is binnenkort de première van zijn stuk en ze dreigt die te boycotten. Maar ze gaat toch en ziet een fantastisch optredende acteur die echter naarmate de voorstelling vordert veel pijnkrampen in zijn darmen krijgt vanwege de behandelingen die hij moet ondergaan. Hij vergaat van de pijn als het doek valt. Skinny weet nog steeds niet en als ze dronken in de taxi terug naar huis rijdt met hem , zegt ze dat ze hem zal verlaten. Hij raakt haar immers niet aan: is hij soms toch een homo? Hoewel hij wel om haar geeft, vindt de verteller het goed dat ze vertrekt. Eigenlijk heeft hij toch altijd maar van één vrouw echt gehouden. Hij verwaarloost zichzelf als Skinny inderdaad bij hem vertrekt. Maar hij blijft zijn voorstelling zo goed als zo kwaad het kan spelen. Zijn laatste voorstelling in de reeks komt eraan.
Etna zoekt nog steeds contact met hem. Ze biedt hem plaatsen aan om met hem te vrijen, maar ook zij weet van niets en ze weet ook niet dat hij geen relatie meer met Skinny heeft. In een sms-bericht zegt ze dat ze de laatste voorstelling komt bijwonen en dat hij de nacht voor haar moet reserveren.
Daarna gaat de ik-figuur al zijn aantekeningen aan zijn kind doorlezen (boekjes, computer, laptop en tenslotte de Ipad) Wanneer hij het laatste deel van zijn “brief’ heeft gelezen, beseft hij dat op dat moment zijn voorstelling in het theater is afgelopen. Hij is gewoon niet gegaan en hij heeft niet gereageerd op al de verzonden sms’jes waar hij bleef. Hij schrijft een laatste bericht aan Etna, waarin hij haar over zijn ziekte vertelt. Maar hij wil niet het verval van zijn lichaam met haar delen. Hij vraagt haar om zijn laatste dagen met hem door te brengen als ware hij nog gezond.
In het theater zit ook Helder, zijn jeugdvriend die hem als arts behandelt. Die zal als enige weten waarom hij zijn laatste voorstelling niet heeft afgemaakt.
Thematiek
SeksualiteitSeks, seks en nog eens seks. Daar lijkt het in deze \"intiemste roman\" van Marion Bloem om te draaien. Vanaf de eerste bladzijde wordt de seksuele afhankelijk van de verteller aan zijn grote liefde Etna getoond. Hij wil dat gaan vertellen aan het kind van Etna (dat eigenlijk ook zijn kind is). Via een in het begin wat lastige structuur omdat er diverse tijdlagen door elkaar lopen, gaat hij de lezer verder leiden op weg door Seksland tussen de verteller en Etna, de vulkaan in bed. Ze ontmaagdt hem en lijkt hem daardoor voorgoed in haar macht te hebben. Immers na zijn inwijding in de wereld van de seks (hij wordt nota bene weggehaald van het voetbalveld, zo’n ander mannelijk symbool) staat de zin: \"Ze wenkte, ik kwam. Zo is het eigenlijk altijd gebleven\" (blz. 28). Het is een bekend natuurgegeven dat je macht over iemand krijgt wanneer je seks met hem hebt gehad. Dat lijkt het geval te zijn met Etna en de hoofdfiguur. Wanneer zij het wil, komt hij opdraven (de kunstacademie als model, op afroep naar Londen, op afroep naar Straatsburg dan wel Salzburg, etc.) Hij is volkomen afhankelijk van haar seksuele capaciteiten geworden. Ook de verteller kan er wat van. Hij heeft veel seksuele ervaringen, kan zelfs in het openbaar in een postkantoor een vrouw bevredigen, en oudere vrouwen met plasseks tot een hoogtepunt brengen. Hij heeft mooie vrouwen aan zijn stijve speer gebonden (o.a. Bella, Skinny) maar altijd is er weer dat onlosmakelijke verlangen naar Etna, een smeulende vulkaan die steeds weer tot leven wordt geroepen. Van zijn twaalfde tot aan zijn vijftigste blijft ze hem boeien. Etna is zijn grote liefde, maar de relatie is toch vooral ook op lust en seks gebaseerd. Waarom is de verteller niet blij wanneer de vrouw van zijn dromen op haar 38e zwanger van hem is geraakt. Als je naar Straatsburg kunt rijden in de nacht omdat je naar haar verlangt, kun je ook met haar een kind opvoeden. Vreemd is dan ook het feit dat hij maar liefst 20 jaar wacht om te vragen wat zijn kind eigenlijk is: jongen of meisje. Dan blijkt dat hij helemaal geen kind heeft. Ook voor Etna is blijkbaar de liefde niet meer dan lust. Wanneer de verteller op zijn 50e jaar geplaagd wordt door eerst plasproblemen (toch een straf voor de plasseks?) en later een grote ongeneeslijke tumor blijkt te hebben, is het uit met de gevoelens. Eerst wilde hij nog een kind van Skinny, maar als hij haar niet meer kan aanraken en zijn ziekte blijkbaar ook niet aan haar kan vertellen, is het met de liefdespret gedaan. Ze vertrekt uit zijn huis en hij verwaarloost zichzelf. Ook wil hij zich niet meer aan Etna vertonen en de afspraakjes die ze met hem wil maken in de hoop op nog een nachtje, zij het wat bejaardenachtige seks, zijn hem nu een gruwel. Hij gaat niet meer op haar uitnodigingen in en mijdt zelfs de laatste voorstelling. Het doek is voor hem gevallen. In een eerder publicatie heeft Marion Bloem geschreven over de problemen die er ontstaan wanneer een man erectiestoornissen heeft omdat hij prostaatkanker heeft gekregen. In dit boek maakt ze dus gebruik van de kennis die ze bij het schrijven van dat non-fictieboek heeft opgedaan. Wanneer je verder zoekt, wordt duidelijk dat de belangstelling van Marion Bloem voor dit onderwerp gewekt zal zijn door het feit dat haar man, de arts Ivan Wolffers, zelf werd getroffen door prostaatkanker. Wolffers wilde in eerste instantie niet aan zijn vrouw vertellen dat hij kanker had, en dat is ook terug te vinden in de roman “Meer dan mannelijk”. Bloem beschrijft voor een groot deel wat de verteller in de roman meemaakt. Het hele proces van behandelingen (bestralingen, chemische castratie, het geen lust meer voelen en het zich als het ware ontrouw tegenover je partner voelen) wordt daar haar in het laatste deel van de roman beschreven. Wat de boodschap van Bloem met deze roman wil aangeven, is misschien wel duidelijk maar toch op zijn minst raadselachtig voor wie haar werk kent. Is er niets anders dan seks in het leven en berust een liefdesrelatie alleen maar op seksualiteit? Ik kan me nauwelijks voorstellen dat dit de boodschap is die ze aan de lezer wil meegeven. Maar misschien heeft de autobiografische ervaring met de ziekte van haar man haar op het idee van de roman gebracht en is het verhaal niets ander dan een ode aan de liefde voor haar partner, zij het dan op een heel bijzondere wijze.
Motieven
Drugs
De verteller gebruikt soms drugs (al dan niet in combinatie met seks).
Ziekte
De verteller krijgt uiteindelijk prostaatkanker, waardoor zijn leven drastisch verandert.
Coming of age
De verteller wordt volwassen in het boek.
Overspel
De verteller heeft seks met verschillende vrouwen, ongeacht het feit of hij een relatie heeft of niet. Overspel is dus een duidelijk motief in het boek.
Liefdesrelatie: jeugdliefde
De verteller is vanaf zijn 12e in de ban van Etna: ze is dus een eeuwige jeugdliefde.
Kunstwereld
De verteller wordt een vrij succesvol acteur en wordt vaak gecast voor film- en toneelrollen.
Titelverklaring
“Meer dan mannelijk” moet in mijn ogen verwijzen naar de enorme seksuele drang die de hoofdfiguur heeft. Reeds op zijn twaalfde jaar is hij een driftige zelfbevrediger als hij opgewonden wordt door de geluiden van zijn achterneef en Etna uit de andere kamer. Hij wordt op 13-jarige leeftijd al ontmaagd door Etna en heeft (terwijl het wettelijk nog niet mag) diverse keren seks met haar. Vervolgens wordt hij model in de kunstacademie, krijgt hij een relatie met Luna die hem de combinatie van seks en drugs leert. Daarna gaat hij als 18-jarige knul naar Londen om zijn lusten met Etna te botvieren en vanaf daar begint een eindeloze reeks van vrijpartijen en seksuele experimenten (van anaal tot plasseks, triootjes en dergelijke). Door enkele van zijn filmrollen vermoedt men in de roddelpers dat hij homo is, maar dat kan hem niet deuren. Dat imago komt hem ook wel uit, maar hij leeft zich intussen uit op vrouwen als belle (eerst frigide later zo geil als boter, en Miss Goddes (Skinny) Maar al die tijd blijft Etna een rol spelen in zijn leven. Een verpletterende rol, want tijdens hoogte- en dieptepunten in zijn leven speelt er op de achtergrond iets van een wereldgebeurtenis (de inval in Irak en de Twin Towers) Ergens in de roman (blz. 214) zegt Etna tegen de hoofdfiguur, dat hij altijd maar meer en meer en meer wilt. “Je hebt teveel testosteron”, beweert ze als ze in het huis van zijn moeder op de dag dat ze gestorven is aan het neuken zijn geweest. Is de hoofdfiguur “meer dan mannelijk” want testosteron is toch het hormoon bij uitstek dat aan mannelijke aantrekkingskracht doet denken.
Structuur & perspectief
Structuur
Er zijn 69 korte hoofdstukken. Het verhaal wordt niet- chronologisch verteld. In het begin zijn er hoofdstukken waarin de ik-figuur al op latere leeftijd is. Hij vertelt dan in een hoofdstuk erna hoe hij zijn grote liefde Etna voorde eerste keer ontmoette en voor de eerste keer seks met haar had. Maar die hoofdstukken worden dan weer afgewisseld met hoofdstukken waarin de dood van zijn vader respectievelijk moeder wordt beschreven (1990). In het begin is het even lastig voor de lezer om de diverse tijdlagen te ontdekken, maar het wordt met het vorderen van de roman eenvoudiger, temeer omdat de verteller steeds meer een chronologische volgorde gaat aanhouden.
Het aantal van 69 hoofdstukken zal in dit op seksualiteit gebaseerde verhaal zeker een symbolische waarde hebben. herhaaldelijk wordt in deze roman namelijk over orale seks gesproken en in de seksliteratuur is standje 69 het symbool voor orale seks.
Gezien het feit dat de verteller steeds het kind van Etna aanspreekt en het duidelijk wil maken wat zijn/haar moeder voor hem heeft betekent, gekoppeld aan het feit dat hij aan het einde van het verhaal vertelt dat hij zijn iPad nodig heeft om het ultieme verhaal te vertellen aan het kind in de vorm van een lange brief, zou je de gehele roman ook de structuur van een lange brief kunnen toebedelen.
Perspectief
Er is sprake van een mannelijke ik-verteller die het verhaal op latere leeftijd (in ieder geval meer dan 50 jaar) vertelt. Hij doet dat in de vorm van een soort brief aan het kind van Etna.
Hij beschrijft hoe hij in zijn puberteit kennis maakt met de 6 jaar oudere Etna die hem inwijdt in de wereld van de seksualiteit. Zij blijft altijd in zijn gedachten en zijn hele leven door duikt ze op. Meestal hebben ze dan weer seks met elkaar, hoewel ze vaak beiden een andere relatie hebben.
Van de ik-verteller die natuurlijk in de o.v.t. vertelt, krijgen we geen naam te weten.
Het aardige van de vertelsituatie is dat de ik-verteller het verhaal vertelt tegen zijn kind, want hij spreekt steeds over Etna als je moeder. Maar noch hij noch de lezer weet of het kind een jongen of een meisje is. Nog grappiger is dat hij na twintig jaar hoort dat het kind tegenover wie hij spreekt nooit bestaan heeft. Het is immers na 17 weken door Etna geaborteerd.
Decor
De tijdlagen van het verhaal
De verteller spreekt niet over data en jaartallen. Maar hij noemt een aantal markante episodes uit de wereldgeschiedenis, waardoor je toch min of meer kunt achterhalen wanneer een episode van het verhaal speelt.
Wanneer de ik-figuur zijn eerste contacten heeft met Etna zingt hij vaak het liedje van Carly Simon “You are so vain” Dat was een hit in 1972/1973. De ik-figuur is dan 13 jaar.
Zo is er op een bepaald moment sprake van de inval van Irak in Koeweit. Dat is het moment waarop Etna hem belt om hem te vertellen dat ze al drie maanden zwanger is van de ik-verteller. De inval in Koeweit vindt plaats op 2 augustus 1990. Dat betekent dat het kind geboren zou zijn in februari 1991.
De dag waarop de moeder van de ik-verteller sterft, is nauw verbonden met de 11e september 2001 en de val van de Twin Towers. De verteller is dan veertig jaar en Etna is 8 jaar ouder dan hij. Dat zou betekenen dat de verteller in 1961 is geboren en in 1974 zijn eerste seksuele contact met Etna heeft. Op dat moment begint het eigenlijk verhaal en dat zou weer betekenen dat het gehele tijdsverloop van de roman van 1961 tot 2011 is.
Het decor van de handeling
Evenmin als de data en de jaartallen noemt de verteller plaatsen en gegevens over plaatsen.
Het is echter wel aan te nemen dat de verteller in Amsterdam woont, wanneer hij Etna ontmoet. Er zijn aanwijzingen als “grachtenpand” en “kunstacademie”.
Hij gaat nog een korte periode naar Londen waarheen Etna vertrokken is. Daar woont hij een tijdje bij haar in een appartement. Vervolgens keert hij weer terug naar (waarschijnlijk) Amsterdam. Daar heeft hij diverse verhoudingen, onder andere met Bella en later met een fotomodel dat hij Skinny noemt. Al die tijd heeft hij incidenteel contact met Etna. Tijdens de verhouding met Bella rijdt hij in 1990 in een dag en een nacht op en neer naar Straatsburg en Salzburg.
Beoordeling
Hoewel het thema dus eigenlijk alleen maar de lust en de seksuele aantrekkingskracht tussen twee geliefden is, moet ik wel bekennen dat het geen vervelend boek om te lezen is. Marion Bloem is vrij expliciet in de beschrijving van haar seksscènes, maar ik heb niet de indruk gekregen dat het vulgair is. De manier waarom de jonge verteller zijn inwijding ondergaat is wel grappig beschreven. Ook wordt duidelijk waarom hij zo aan de seksbeleving met Etna hangt.
In het begin lopen wat tijdlagen door elkaar en moet je goed beseffen in welke periodes van de vertellers leven je verkeert. Bloem gebruikt immers nauwelijks data en jaartallen en door middel van gebeurtenissen aan het wereldfront (Irak , Twin Towers) kun je afleiden welke episode van het leven voor een andere komt. Maar het boek leest toch wel als een trein.
De amusementswaarde voor scholieren van havo -en vwo is ruim voldoende, al moet je wel beseffen dat er vrij expliciete beschrijvingen van seks in het boek staan. Voor al “jeugdige lezertjes …..
De literaire waarde voor de lijst acht ik in op twee punten, maar ook al vanwege het aantal bladzijden mag je het wat mij betreft afronden naar boven.
Recensies
"Het boek heeft een mooi thema en bevat een – in potentie – mooi verhaal, maar is tegelijk heftig in onbalans." http://recensieweb.nl/rec...ende-seks/
"Wat bijzonder is aan deze roman, is dat Bloem de relaties tussen de verschillende personages knap heeft weten te vatten met namen. " http://www.cultuurbewust....te-likken/
"In Meer dan mannelijk schrijft Marion Bloem op een wervelende manier over een man die ten onder dreigt te gaan aan zijn eigen begeerte. Het is Bloems krachtigste en tegelijk intiemste roman tot nu toe: een overdonderend verhaal over lust, het grote verlangen, oneindige liefde en de vernietigende kracht daarvan." http://www.volkskrant.nl/...elijk.html
Bronnen
website van de schrijfster
http://www.marionbloem.nl/Geschreven door Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 juli 2025) 1530 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
Waarschuwing van mijn kant : Pas op met het opvragen van verslagen via Chatgpt. Ik heb verslagen gelezen waarin pertinente onjuistheden staan.
REACTIES
1 seconde geleden