Arend door Stefan Brijs

“‘Fogel flieg.’”

De roman ‘Arend’ van Stefan Brijs gaat over de jongen Arend. Arends moeder Anna is op jonge leeftijd verkracht door haar vader. Hierdoor heeft zij geen vertrouwen in mannen. Als volwassen vrouw besluit ze dat ze zwanger wil worden van een meisje, maar tot haar grote teleurstelling krijgt ze een jongen. Haar zoon Arend beschouwt ze als de grootste fout die er is.
Arend besloot in de buik dat hij nooit geboren zou moeten worden. Hij begint absurd hard te groeien, zodat hij nooit op aarde zou kunnen komen. Zijn moeder laat duidelijk aan hem merken dat zijn leven één grote fout is. Hij vindt zelf ook dat zijn leven één grote fout is.

Stefan Brijs is geboren op 29 december 1969. Hij begon zijn carrière als docent op een middelbare school in Genk. In 1997 debuteerde hij met zijn roman de Verwoording. Sinds 1999 schrijft Brijs fulltime, waarna hij zijn tweede roman ‘Arend’ heeft geschreven. Nu heeft hij al meerdere romans en essays uitgebracht, voor al zijn werken doet hij veel onderzoek.

Als klein kind huilt Arend aan een stuk door, waardoor je echt een hekel aan hem krijgt. Aan het begin van het boek heb je vooral medelijden met Anna. Later in het boek keert dat medelijden naar Arend door Anna’s haat. Je gaat je afvragen of het niet de fout van Anna is, dat Arend zich zo gedraagt. Arend blijft groeien met abnormale snelheid. Een keer in het boek probeert hij uit zijn box te vliegen, waarbij hij een stok in zijn been krijgt. Arend had zo’n grote hekel aan zijn moeder, dat hij blij was toen hij in het ziekenhuis lag, daar kreeg hij tenminste wel aandacht.

Op een dag gaan Anna en Arend op bezoek bij Anna’s vader die op zijn sterfbed lag. Arend gaat kijken bij zijn opa's vogels. Hij pakte een vogel iets te hard vast, Arend had door dat het vogeltje niet meer bewoog. "'Flieg,’ zei hij zachtjes smekend. ‘Fogel flieg.’’’ Arend voelt hier, wat voor monster hij is, volgens zijn moeder.

Arend heeft een enorme vliegwens. Deze wens had die al sinds dat hij een baby was. Om deze wens waar te maken doodt hij insecten en amputeert hij de vleugels. Al deze vleugels verzamelt hij, zodat hij later vleugels voor zichzelf kan maken. Na de amputatie begraaft hij deze insecten, zodat ze naar de hemel kunnen gaan. Anna vindt deze vleugels; “’Weg met die smeerlapperij! Wat denk jij wel? Mijn huis is geen vuilnisbelt!’”

Buurman Hans speelt een grote rol in Arends vliegdroom. Hij verzamelt veren en insectenvleugels voor Arend, zodat Arend zijn vliegdroom waar kan maken. Arend ziet zijn buurman echt als zijn vader, Hans heeft best wel veel medelijden met Arend. Hij is de enige die door heeft dat Arend het zwaar heeft en dat hij een heel lief kind is.

Brijs heeft zijn roman ingedeeld in 3 delen; uitkomen, uitgroeien en uitvliegen. Deze titels beschrijven de delen van het boek goed. Bij het eerste deel ‘Uitkomen’ wordt er vooral geschreven over de geboorte van Arend en zijn tijd als baby. ‘Uitgroeien’ is het gedeelte waar Arend opgroeit en de impact meekrijgt van zijn moeder die hem zo slecht behandelt. Het laatste gedeelte van het boek gaat over de enorme vliegwens van Arend. De vliegwens van Arend wordt ook al in andere hoofdstukken genoemd, maar in het laatste deel zie je echt hoe groot zijn vliegwens is. Door deze indeling is Arend erg overzichtelijk en fijn om te lezen.

Dit boek is geschreven in een vertellend perspectief, alles wat in het boek staat is geschreven door de ogen van een kind, namelijk Arend. Alles in het verhaal is opgeschreven in eenvoudige taal, waardoor ‘Arend’ makkelijk te lezen is. Eerst heb je niet door dat wat er gebeurt absurd is, omdat Brijs het zo opschrijft alsof het normaal is. In het 2e deel ‘Uitgroeien’ krijg je door dat de gebeurtenissen erg ongebruikelijk zijn. De gedachtes van de belangrijkste personages; Arend, Anna en Hans worden beschreven. Daardoor kom je erg diep in het boek, waardoor je niet stopt met lezen, het is een pakkend boek.

De thematiek in het boek ‘Arend' is lastig vast te stellen. Het boek heeft verschillende thema's, de aspecten die er in voorkomen zijn de invloed van ouders op hun kind, mishandeling, dood en de manier waarmee Arend op de wereld kijkt. De manier waarop hij naar de wereld kijkt is bijzonder voor een kind van zijn leeftijd. Dat kan komen doordat hij wordt mishandeld en verwaarloosd. Dit boek verbaast je met wat Anna allemaal met haar kind doet. Anna behandelt haar kind Arend niet zoals andere ouders dat doen. Het boek zet je aan het denken: Wat zou ik in de situatie doen?
De zware thematiek en het eenvoudige taalgebruik vormen een tegenstelling, door het taalgebruik zijn de heftige onderwerpen wel goed te begrijpen.

‘Arend’ is een heel meeslepend boek, met een zware schitterende thematiek en het leest makkelijk weg, door het eenvoudige taalgebruik. Het boek zet je ook aan het denken, wat erg mooi en bijzonder is. Met zo'n mooi tweede roman als ‘Arend’ van Stefan Brijs verwacht je nog wel meer spectaculaire romans.

Stefan Brijs: Arend, uitgeverij Eldorado, 270 blz. €12,50