Meander – Tessa de Loo
Ruimte: Het verhaal speelt zich af in een klein dorpje in Zeeuws Vlaanderen. Daar is een commune opgericht. Centraal staat toch wel in het verhaal het huis van de leider, Jesse Deodaat. Het verhaal speelt ook in de huizen en arbeidsplaatsen van de andere communeleden.
Functie van de ruimte: De functie van de ruimte is vooral concretisering. De ruimte wordt gedetailleerd beschreven zodat je als lezer een duidelijk beeld krijgt hoe het eruit ziet. Het landschap van Zeeuws-Vlaanderen wordt bijvoorbeeld duidelijk beschreven en ook de ruimtes waarin het verhaal zich afspeelt zoals de huizen.
Er is echter ook sprake van een symbolische betekenis. Op een gegeven moment sneeuwt het. Jesse, de leider van Meander, ziet dat het landschap orde en duidelijkheid krijgt. In Meander wordt op dat moment ook orde en duidelijkheid doorgevoerd. De sneeuw staat hier symbool voor.
Ook komt er sfeer oproepen voor. Het regent namelijk op het moment dat Meander in verval raakt. Het gaat steeds slechter en de regen versterkt de stemming van Jesse.
Motieven: Enkele motieven in het verhaal zijn:
mediteren
angst
geloof
water – meanderen van rivier
eerbied
verafgoding
commune
het leven in Meander
Thematiek:
Geloof in het kunnen opzetten van een commune die de wereld kan verenigen.
Jesse voelt zich verlicht. Hij brengt zijn ideeën over en moedigt mensen aan om bij hem te komen wonen in een commune.
Fasen van betekenistoekenning: De twee fasen van betekenistoekenning zijn:
1. Verhaallaag
2. Thematische laag
1.
Jesse Deodaat voelt zich verlicht. Hij denkt te weten wat de mensen drijft. Hij verkondigt zijn ideeën en roept mensen op om een gemeenschap te komen vormen. Deze gemeenschap in Zeeuws-Vlaanderen richt eigen kleine bedrijfjes op die milieuvriendelijk werken.
Na een tijdperk van geluk breekt een nieuwe periode aan. Sommige leden van de commune pikken het gepreek van Jesse niet meer. Ze zien in dat hij hen eigenlijk onderdrukt met zijn ideeën en dat ze weinig eigen vrijheid hebben.
Jesses huwelijk loopt niet meer. Zijn vrouw stookt andere leden tegen hem op en zo begint langzaamaan de ondergang van de commune Meander.
Dan verlaat Jesse Meander om weer te bezinnen. Als hij terugkomt is er bijna niets meer over van de commune. Naar Jesse wordt niet meer geluisterd, ze laten hem vallen. Dus stapt hij op met zijn zoontje. Een nieuw leven tegemoet.
2.
Jesse denkt dat de mens wordt gedreven door begeerte, ijdelheid, haat, maar vooral angst. Door de angst raken we verkrampt en doen we dingen die we eigenlijk niet willen zoals oorlog voeren. Wanneer we onszelf begrijpen komt er een einde aan onze innerlijke oorlog en zal de liefde heersen. Hier en over de hele wereld. Nadat Jesse zichzelf van de kwade krachten had bevrijd richtte hij een leefgemeenschap op van mensen die zichzelf ook van deze kwade krachten hadden bevrijd, of wilden bevrijden.
In het leven is leed echter naast vreugde onlosmakelijk verbonden met het leven, zoals pijn met genot en donker met licht. De gemeenschap Meander bereikte het doel dan ook niet, omdat steeds meer mensen steeds minder in Jesse geloofden.
Ze waren te afhankelijk van hem en hun eigen ideeën werden niet gerespecteerd. Jesse onderdrukte hen eigenlijk heel subtiel.
Spanningsvragen: Het begin van het boek is een open begin. Er is geen inleiding. Je valt binnen in een gesprek tussen Jesse en Sebastiaan, een volgeling. Je weet niet wie ze zijn en waar ze het over hebben. Dat riep dus wel vragen bij mij op.
Wie waren Jesse en Sebastiaan? Wat deden zij samen?
Het boek heeft ook een beetje een open einde. Jesse verlaat namelijk de commune en gaat zijn eigen weg samen met zijn zoontje. Hierbij vroeg ik me dus wel af waar hij heen ging en wat hij wilde. Op deze vraag zal ik waarschijnlijk nooit een antwoord krijgen.
Vertelsituatie: Het boek is geschreven in personaal vertelperspectief. Dit is nodig omdat er in het boek meerdere standpunten belicht worden. Iedereen moet in dit boek zijn mening kunnen geven. Als je dan voor de ik-vorm kiest komt dit niet goed tot zijn recht.
Tijd: De verteltijd is 340 pagina’s.
De vertelde tijd is ongeveer bijna 4 jaar. Dit is af te leiden uit het boek. De jaargetijden worden namelijk telkens aangegeven en zo kun je de jaren tellen.
De gebeurtenissen verlopen over het algemeen chronologisch. Aan het begin is sprake van een duidelijke flashback. Hierbij denkt Hester aan hoe zij en haar man met de commune in aanraking zijn gekomen. Zo krijgen wij dus ook meer informatie hierover.
Enkele momenten worden wel minder uitvoerig besproken dan andere en dan is er dus sprake van tijdverdichting.
Personages: De belangrijkste personages in het boek zijn karakters. Hun gevoelens worden bijvoorbeeld uitvoerig beschreven. Er komen echter ook andere personages voor. Ze hebben allemaal zo hun eigen ideeën en karakters. Dit wordt echter niet zo uitgebreid uitgewerkt als de personages van Jesse en Maja. Ik beschouw ze meer als types.
1. Jesse: Jesse is de hoofdpersoon. Hij ziet zichzelf ook zo. Hij is iemand die denkt de hele wereld te kunnen verbeteren als iedereen maar naar hem luistert en hem volgt. Zijn theorie is best goed, alleen in de praktijk gaat het na verloop van tijd toch anders. Hij is een goed redenaar. In de periode dat “de vrouwen” aan zijn ideeën begonnen te twijfelen, kon hij daar goed over heen praten. Jesse zelf is geen kwaad persoon. Hij deed alles met goede bedoelingen
2. Maja: Zij is de vrouw van Jesse en aan het eind van het boek zijn ex-vrouw. Maja is eigenlijk een beetje tegenstander van Jesses ideeën. Ze sluit zich niet aan bij de volgelingen en gaat haar eigen weg. Ze is lui en laat de anderen het werk doen. Ze richt zelfs een soort tegenbeweging op. Jesse dacht dat een geestelijke relatie genoeg voor hen was. Maja was het hier waarschijnlijk niet mee eens, want zij had verscheidene minnaars. De andere personages: 1. Sebastiaan: Hij is de trouwste volgeling van Jesse. Hij steunt Jesse door en door. Hij aanbidt hem eigenlijk dus een hele gezonde relatie hebben ze niet. 2. Otto: Hij had het idee dat zijn leven niet liep zoals hij het wilde en besloot Jesse te volgen. Hij ontwikkelde zich tot een echt manusje-van-alles terwijl hij eerst leraar was. 3. Hester: Zij is de vrouw van Otto. Noodgedwongen is zij hem gevolgd naar de commune. Zij zette zich nogal af tegen de ideeën van Jesse. Ze vervreemdde van haar man en ging dan ook vreemd. Uiteindelijk is zij ook met die andere man, Max, weggegaan. 4. Max: Hij was eerst de minnaar van Maja. Toen vertrok hij uit de commune. Bij zijn terugkomst werd hij verliefd op Hester en Hester op hem. Ik heb nu enkele volgelingen besproken van Jesse. Er zijn er echter nog meer, maar het is geen doen om ze allemaal te bespreken. Fabel: Jesse Deodaat voelt zich verlicht en besluit een commune op te richten van mensen die dit ook willen bereiken. Samen met deze mensen wil hij proberen een begin te maken met de wereld verbeteren. Na een periode van bloei en voorspoed breekt er echter een periode van verval aan in de commune. De volgelingen zien in dat ze heel weinig vrijheid hebben en gaat hun eigen gang. Jesse heeft geen volgelingen meer en er zit niets anders op dan de commune te verlaten en zijn eigen weg te gaan. Sujet: Het sujet is zo goed als gelijk aan de fabel. Titelverklaring: Ten eerste wat betekent meanderen? Meanderen is het kronkelen van een rivier, die daardoor steeds meer kracht krijgt. Dit gaat zo ver door dat de rivier uiteindelijk zijn zelf gemaakte bocht links laat liggen. Dit komt heel duidelijk terug in het verhaal. Het beginnen van het kronkelen is in het boek het begin van de commune. Het steeds meer kronkelen en het opklimmen van de kracht is de vordering van de commune. De bocht uiteindelijk links laten liggen is in het boek het in de steek laten van Jesse en de ondergang van de commune. Identificatie: Ik identificeerde me met meerdere personen in het boek. Ik identificeerde me met Jesse. Hij had namelijk veel idealen en hoopte die te bereiken. Ik heb dat zelf ook heel erg. Als ik iets doe dan moet dat lukken. Jesse had dit ook en daardoor ging ik met hem leven. Ik identificeerde me ook met Hester. Zij ging met haar man mee in de commune en cijferde zichzelf daardoor weg. Zij was het namelijk niet eens met de ideeën die binnen de commune heersten. Ze werd ongelukkig en kende haar man niet meer terug. Daardoor ging ik met haar meeleven. Ik vond het dan ook helemaal niet erg toen ze vreemdging terwijl ik daar heel erg op tegen ben. Ik vond dat zij ook recht had op geluk.
2. Thematische laag
2. Maja: Zij is de vrouw van Jesse en aan het eind van het boek zijn ex-vrouw. Maja is eigenlijk een beetje tegenstander van Jesses ideeën. Ze sluit zich niet aan bij de volgelingen en gaat haar eigen weg. Ze is lui en laat de anderen het werk doen. Ze richt zelfs een soort tegenbeweging op. Jesse dacht dat een geestelijke relatie genoeg voor hen was. Maja was het hier waarschijnlijk niet mee eens, want zij had verscheidene minnaars. De andere personages: 1. Sebastiaan: Hij is de trouwste volgeling van Jesse. Hij steunt Jesse door en door. Hij aanbidt hem eigenlijk dus een hele gezonde relatie hebben ze niet. 2. Otto: Hij had het idee dat zijn leven niet liep zoals hij het wilde en besloot Jesse te volgen. Hij ontwikkelde zich tot een echt manusje-van-alles terwijl hij eerst leraar was. 3. Hester: Zij is de vrouw van Otto. Noodgedwongen is zij hem gevolgd naar de commune. Zij zette zich nogal af tegen de ideeën van Jesse. Ze vervreemdde van haar man en ging dan ook vreemd. Uiteindelijk is zij ook met die andere man, Max, weggegaan. 4. Max: Hij was eerst de minnaar van Maja. Toen vertrok hij uit de commune. Bij zijn terugkomst werd hij verliefd op Hester en Hester op hem. Ik heb nu enkele volgelingen besproken van Jesse. Er zijn er echter nog meer, maar het is geen doen om ze allemaal te bespreken. Fabel: Jesse Deodaat voelt zich verlicht en besluit een commune op te richten van mensen die dit ook willen bereiken. Samen met deze mensen wil hij proberen een begin te maken met de wereld verbeteren. Na een periode van bloei en voorspoed breekt er echter een periode van verval aan in de commune. De volgelingen zien in dat ze heel weinig vrijheid hebben en gaat hun eigen gang. Jesse heeft geen volgelingen meer en er zit niets anders op dan de commune te verlaten en zijn eigen weg te gaan. Sujet: Het sujet is zo goed als gelijk aan de fabel. Titelverklaring: Ten eerste wat betekent meanderen? Meanderen is het kronkelen van een rivier, die daardoor steeds meer kracht krijgt. Dit gaat zo ver door dat de rivier uiteindelijk zijn zelf gemaakte bocht links laat liggen. Dit komt heel duidelijk terug in het verhaal. Het beginnen van het kronkelen is in het boek het begin van de commune. Het steeds meer kronkelen en het opklimmen van de kracht is de vordering van de commune. De bocht uiteindelijk links laten liggen is in het boek het in de steek laten van Jesse en de ondergang van de commune. Identificatie: Ik identificeerde me met meerdere personen in het boek. Ik identificeerde me met Jesse. Hij had namelijk veel idealen en hoopte die te bereiken. Ik heb dat zelf ook heel erg. Als ik iets doe dan moet dat lukken. Jesse had dit ook en daardoor ging ik met hem leven. Ik identificeerde me ook met Hester. Zij ging met haar man mee in de commune en cijferde zichzelf daardoor weg. Zij was het namelijk niet eens met de ideeën die binnen de commune heersten. Ze werd ongelukkig en kende haar man niet meer terug. Daardoor ging ik met haar meeleven. Ik vond het dan ook helemaal niet erg toen ze vreemdging terwijl ik daar heel erg op tegen ben. Ik vond dat zij ook recht had op geluk.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden