1. Externe gegevens

1a. Biografische gegevens
Tim Krabbé (Hans Maarten Timotheus Krabbé) is op 13 april 1943 in Amsterdam geboren. Hij groeide op in een bekende en creatieve familie: zijn broer Jeroen Krabbé is acteur, schilder en presentator, zijn vader is tekenleraar en zijn moeder is schrijfster. Ook nu woont hij nog in Amsterdam.

Het was niet Krabbé’s droom om schrijver te worden, schaken vond hij namelijk veel interessanter. Vanwege zijn liefde voor schaken ging Krabbé psychologie studeren. Dat was niet omdat hij zo graag psycholoog wilde worden, maar omdat hij zich zo intensief bezig kon houden met schaken.
Hij stopte echter na enkele jaren met deze opleiding en begon te schrijven.

“Het gouden ei” (1984) was zijn grote doorbraak; het is veel verkocht en later ook verfilmd.
In zijn werk kun je zien dat de psychologie van de mens hem nog altijd bezig houdt. Ook het schaken komt op een of andere manier terug in zijn werk, bijvoorbeeld: “Wat is zwart en wat is wit?” of met andere woorden : “Wat is goed en wat is slecht?”

1b. Andere belangrijke werken
Het debuut van Tim Krabbé is “De werkelijke moord op Kitty Duisenberg”, een roman uit 1967. In dit eerste werk zijn drie broers verliefd op ene Kitty Duisenberg. Anton vermoordt Kitty’s vader, nadat hij haarzelf ontmaagd heeft; Paul heeft tijdens de vier jaar dat hij gevangen zit een verhouding met haar; Wilbert is constant verliefd, maar durft dit niet hardop te zeggen.

Één van zijn belangrijkste werken, “De grot”, (1977), is verfilmd. Met die verfilming werd een Gouden Kalf, een belangrijke filmprijs, gewonnen. In “De Grot”’wordt, met behulp van flashbacks, duidelijk waarom geoloog Egon Wagter als drugskoerier in Cambodja is, een land waar het houden van drugs zwaar bestraft wordt.

Ook “De Renner” (1974) is een belangrijk boek. Het boek is namelijk een autobiografie waarin Tim Krabbé zelf meespeelt. Het gaat over de tijd dat Krabbé wielrenner was en de Ronde van Mont Aigoual rijdt. Hij vertelt over die Ronde, over de Wielersport in het algemeen en over nog een aantal zaken die met de wielersport te maken hebben.

Het meest recente werk dat Krabbé geschreven heeft, is “Een tafel vol vlinders” (2009). Dit boek was het Boekenweekgeschenk in dat jaar. In dit boek wordt Fred op zijn negentiende vader. Zijn zoon Bram treedt al snel in zijn voetsporen als reisjournalist. Maar dan, eindelijk thuis, ontmoet hij de enige echte ware liefde en weet hij niet meer wat hij moet doen.

1c. Algemene thematiek/ontwikkeling werk
De meeste boeken van Tim Krabbé gaan over de onmogelijkheid van liefde. In het begin zijn de twee geliefden bij elkaar, maar dan scheiden hun wegen zich. Uiteindelijk is er vaak weer hereniging, maar dit betekent dan tegelijk hun noodlot. Dit is onder andere zo bij zijn boek “Vertraging”: Jacques en Moniek zijn verliefd op elkaar, maar hun wegen scheiden zich. Per toeval komen ze elkaar weer tegen, waarna ze op de vlucht moeten, omdat Moniek gezocht wordt vanwege belastingfraude. Uiteindelijk pleegt Moniek zelfmoord en wordt Jacques beschuldigd van die moord.

Onder andere hieruit blijkt dat moord en criminaliteit een grote rol spelen in zijn boeken. Zo gaat “Een Goede Dag voor een Ezel” bijvoorbeeld over man, die zij ex-vriendin wil vermoorden. Dit doet hij uiteindelijk toch niet, maar in de bus naar huis is hij getuige van een incident tussen een jongen en een meisje. Hij doet op het moment dat het voorval plaatsvindt niets, maar hij achtervolgt de jongen, om hem uiteindelijk neer te schieten.

“Vertraging” gaat dus ook over criminaliteit: Moniek heeft belastingsfraude gepleegd. In “Het Gouden Ei” lees je over een man wil uitproberen of hij een keer iemand zou kunnen vermoorden, omdat hij die gedachte kreeg nadat hij iemand gered had.

Toeval speelt een grote rol in de boeken van Krabbé. Zo was het toeval dat Jacques en Moniek in “Vertraging” elkaar weer tegenkwamen en was Saskia in “Het Gouden Ei” toevallig het slachtoffer van de moord. Het had ook gewoon iemand anders kunnen zijn. Het gaat erom dat door één kleine beslissing of gebeurtenis, het leven van een persoon een compleet andere wending kan krijgen.

1d. Algemeen oordeel/ kritiek
Hoewel er al vijf boeken van Tim Krabbé zijn verfilmd en één zelfs al twee keer, wordt de schrijver van “Het Gouden Ei” niet geprezen door literair Nederland. Een goed voorbeeld hiervan is, dat, nadat “Het Gouden Ei” geschreven was, Krabbé geen tegemoetkoming kreeg voor zijn werk van “Het fonds der letteren”. De reden hiervoor: het boek had te geringe literaire waarde, het behoorde tot de “spannende amusementslectuur”. Ook worden zijn boeken beschouwd als te oppervlakkig en zijn plot wordt meestal gezien als “te slap”.
Wel is het zo dat “Het Gouden Ei” al jarenlang in de top-10 van “meest gelezen boeken voor de boekenlijst” staat. De reden voor dit succes bij de lezer is volgens velen niet de literaire waarde, maar de dunheid van het boekje, 97 pagina’s.
Zoals reeds eerder gezegd zijn meerdere boeken al verfilmd. Dit komt waarschijnlijk door de combinatie van actie, spanning en avontuur en de weinige diepgang die zijn boeken tonen.

Krabbé mocht het Boekenweekgeschenk van 2009 schrijven: “Een Tafel vol Vlinders”. Dit is erg bijzonder, zoals hij zelf al zegt: “Ik schep er behagen in dat ik veruit de minst bekroonde Boekenweekschrijver ben. ”

Zijn boeken zijn dus, ondanks de populariteit, niet veel in de prijzen gevallen. In 1993 werd “Het Gouden Ei” bekroond met de Diepzeeprijs (wegens zijn populariteit bij havo- en vwo-scholieren), vervolgens werd in 1995 de roman “Vertraging” bekroond met De Gouden Strop. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan het beste Nederlandstalige spannend boek, dit is

meestal een thriller. Daarom wilde hij deze prijs eerst niet in ontvangst nemen. Hij schrijft immers geen thrillers maar romans, aldus Krabbé tijdens zijn toespraak.

Literair Nederland weet dus, naar eigen zeggen, niet goed wat ze met hem aanmoeten: of ze hem nou als een thrillerschrijver, een sportschrijver, of gewoon een schrijver moeten zien. Zijn boeken worden vaak omschreven als spannend en bijzonder. Ook word het ontbreken van het klassieke happy end in de meeste van zijn boeken zeer op prijs gesteld.

2. Interne gegevens

2a. inhoudsweergave
Rex Hofman en Saskia Ehlvest gaan in de zomer van 1975 op vakantie in Zuid-Frankrijk. Wanneer hun eindbestemming op nog een uur rijden is, gaan ze even tanken. Ze rusten ook wat uit. Ze begraven twee muntjes in een spleet, als teken van liefde. Saskia biedt dan aan om te rijden, maar eerst wil ze wat te drinken. Ze blijft wel erg lang weg, zodat Rex wordt erg ongerust. Hij maakt een foto van het tankstation en belt de politie. Hij denkt aan een droom die Saskia eens had, over een gouden ei. Ze zat erin opgesloten en kon niets, behalve doodgaan door tegen een ander ei op te vliegen. Hij voelt zich heel eenzaam en tot overmaat van ramp wil de politie niet komen.

Acht jaar later viert Rex vakantie in Marina di Camarota. Hij heeft een nieuwe vriendin, Lieneke. Ze liggen samen op het strand. Er zijn een paar Fransen aan het badmintonnen. Rex en Lieneke vragen of ze mee mogen doen en spelen dan een wedstrijdje tegen de Fransen. Rex speelt met de gedachte dat hij Lieneke ten huwelijk zal vragen als zij winnen. Als ze inderdaad winnen, blijkt dat Lieneke hetzelfde idee had. Hij kan echter niet verkroppen dat hij niet weet wat er met Saskia is gebeurd, dus loopt zijn idee op niets uit.

Er komt een sprong terug in de tijd; het is weer 1975. Raymond Lemorne, een Fransman, heeft twee kinderen en is echtgenoot en scheikundige . Hij redde ooit een meisje en kreeg de gedachte dat het gemakkelijk is een misdaad te plegen. Hij kocht daarom een pistool en chloroform.

Hij doet op een gegeven moment net alsof hij zijn afgelegen vakantiehuisje gaat opknappen. Hij wil daar echter een slachtoffer “ontvangen”. Hij besluit op tankstations te doen alsof hij, met een mitella, zijn aanhangwagen niet aan zijn auto kon koppelen. Hij zal dan aan vrouwen gaan vragen daarbij te helpen. Als dat gelukt zou zijn, zou hij vragen of ze bij hem in de auto wilde komen zitten, en dan… Het lukt eerst niet om vrouwen in de auto te krijgen , maar dan komt, zoals later zal blijken, Saskia. Zij komt wel in de auto zitten, geïntrigeerd door een sleutelhanger met een grote R. Hij neemt haar mee.

Rex gaat na zijn vakantie in Marina di Camarota advertenties plaatsen. Hij zoekt naar mensen, die Saskia op het bewuste tankstation gezien hebben. De reacties op deze advertenties zijn echter teleurstellend; geen enkele is bruikbaar. Hij post ondertussen een brief aan Lieneke, omdat hun relatie niet meer zo goed is . Als die brief is gepost, stapt Lemorne op hem af. Hij weet wat er met Saskia gebeurd is en wil dit ook aan Rex vertellen. Rex moet echter kiezen: óf hij komt te weten wat er met Saskia gebeurd is en ondergaat hetzelfde lot (sterven), óf hij komt het niet te weten en blijft in leven. Door de drang om het lot van Saskia te weten, het bestrijden van de onwetendheid, kiest hij voor het eerste. Voordat Lemorne Rex vertelt wat er met Saskia is gebeurd, krijgt hij een slaapmiddel. Hij hoort alles en valt in slaap. Eenmaal wakker geworden, ligt hij in een kist op een matras, onder de grond.

Lieneke zoekt lang en tevergeefs naar Rex, maar van Rex en Saskia wordt nooit meer iets vernomen.

2.B algemene thematiek
Het hoofdthema van dit boek, de dood, is verbonden met het gouden ei. Het gouden ei kan worden gezien als de dood met een leegte, de eenzaamheid, eromheen. Ook kan het gezien worden als twee eieren die door de leegte zweven en, zodra de tijd rijp is, ze tegen elkaar botsen. Dit zou dan betekenen dat ze de bekende wereld verlaten door te sterven. Toeval, of beter gezegd: pech dus (vergelijkbaar met de moord op Saskia, zij was uit velen gekozen en was machteloos) . De dood van Saskia achtervolgt de personages Lemorne en Rex gedurende het hele boek. Rex leeft naar het moment waarop hij zal weten wat haar is overkomen, toe. Hij is bereid alles te doen om hierachter te komen, koste wat kost. Lemorne echter leeft naar het moment waarop hij Saskia zal vermoorden, toe. Daarna beslist hij zelfs dat hij Rex ook wil vermoorden. Met deze twee moorden heeft hij in totaal vier moorden gepleegd in het hele boek.

De belangrijkste subthema's zijn liefde en claustrofobie. Liefde en claustrofobie zijn ook verbonden met het gouden ei; liefde (relatie) kan gezien worden als het gouden ei en zodra er een botsing komt tussen twee kunnen ze allebei letterlijk en figuurlijk breken (relatie breken). Liefde is de drijfveer voor Rex om door te blijven gaan. Hij kan het hoofdstuk over Saskia pas sluiten, als hij weet hoe zij is gestorven. Ook is hij bereid ervoor dood te gaan. Het ultieme teken van liefde, namelijk de eeuwige liefde. Claustrofobie kan gezien worden, als het voor altijd opgesloten zitten in een ei, zwevend door de ruimte. Claustrofobie is de angst van zowel Saskia, ze wordt levend begraven, Lemorne , hij is bang buitengesloten te worden door de wereld, en Rex , hij werd opgesloten in de auto en ook hij werd levend begraven.
Op pagina 94 staat het volgende daarover: " Hij lag in een kist, levend begraven. Dat dit Saskia was aangedaan! Dat zij hier zo had gelegen, smekend dat hij haar zou komen redden, tegelijk zeker wetend dat hij niet kòn komen... De eenzaamheid hiervan! Kalm blijven, dacht hij, en een tomeloze paniek plantte zich voort in zijn bloedvaten, sneller dan zijn bloed. Kalm blijven, iets doen om te bedaren. Maar de gedachte dat wat kalm zou zijn hier jammerlijk opgesloten zou zitten maakte hem gek van angst. De wanden klemde hem vast, zonder hoop."

Ook zijn er ook nog andere subthema’s die uit dit boek gehaald kunnen worden:
- goed/slecht, de goede daad van Lemorne om het meisje te redden en de slechte daad om 4 mensen te vermoorden;
- verdwijning, de verdwijning van Saskia, haar moordenaar en later ook Rex;
- hoop, de hoop die Rex heeft om de waarheid te achterhalen over de verdwijning van Saskia, - toeval, dat juist zij werd gekozen was gewoon toeval, Lemorne had namelijk al vaker geprobeerd een vrouw te ontvoeren, maar er ging altijd wel iets mis, behalve bij Saskia;
- geluk, het geluk dat Lemorne heeft gehad bij Saskia, ook dat niemand hem ontdekt heeft;
- het geweten, Lemornes geweten dwingt hem aan Rex te vertellen wat er met Saskia is gebeurd. Ook krijgt Rex Saskia’s verdwijning op zijn geweten, want hij had haar gewoon kunnen helpen of net even iets eerder of later een foto maken met het polaroidtoestel; - obsessie, de obsessie van Lemorne om ook een slechte daad te doen, iemand vermoorden, nadat hij een goede daad heeft verricht, iemands leven redden. Ook heeft Rex een obsessie om erachter te komen wat er met Saskia is gebeurd.

Deze punten hebben allen een kleine bijdrage in het boek. Dit komt, doordat Tim Krabbé, voordat hij dit boek ging schrijven, alleen had bedacht dat het een spannende roman moest worden, geen speciale thema’s en dergelijke. Hier kwam hij pas later achter.

2c. titelverklaring
De titel van Het Gouden Ei is te verklaren uit de nachtmerrie die Saskia, toen ze klein was, wel eens had gehad. Ze droomde toen dat ze opgesloten was in een gouden ei. Dit ei vloog door het heelal. Alles om haar heen was zwart, er waren zelfs geen sterren. Ze droomde dat ze altijd in dat ei zou moeten blijven zitten, ze kon niet sterven. De enige hoop die ze had, was dat er nog zo’n gouden ei door de ruimte vloog. Als de twee eieren tegen elkaar zouden botsen, zouden ze weliswaar beiden vernietigd zijn, maar dan was het wel afgelopen. Het was alleen haast onmogelijk het andere ei te vinden, het heelal was ontzettend groot. Dit verhaal komt telkens terug in het boek, vandaar dus de titel.
Rex wens was om één te worden met Saskia en toen zij nog maar net verdwenen was, wist hij dat haar iets gruwelijks overkomen was. Hij had toen het gevoel dat zijn wens eindelijk vervuld was. Hij voelde nu namelijk wat zij voelde, hij voelde de angst en eenzaamheid van het Gouden Ei.
Rex neemt later ook Saskia’s nachtmerries over het Gouden Ei over. Hij droomt er telkens weer over, iets wat Lieneke, zijn latere vriendin, doodsbang maakt.
Ook op het laatst, wanneer Lemorne naar Rex komt om hem te vertellen wat er met Saskia gebeurd is, is Rex niet in staat het verhaal van het Gouden Ei los te laten. Hij móét weten wat er met haar gebeurd is, zelfs als dat zijn dood betekent. Iets wat het dan ook betekent. De Gouden Eieren zijn tegen elkaar gebotst en vernietigd.
Op de voorkant van het boek staan twee gouden eieren tegen elkaar. Dit is het symbool van de bevrijding. Tegen elkaar vormen de eieren een acht, het geluksgetal van Saskia, iets wat telkens in het boek terugkomt.
Het Gouden Ei heeft geen ondertitel.

2d. Motieven
Het gouden ei heeft verschillende motieven. De belangrijkste zijn:
- Het getal acht. Dit is het geluksgetal van Saskia; Twee gouden eieren samen vormen een acht. Saskia wordt om acht uur ontvoerd in de achtste maand . Rex en Saskia hebben onder de achtste paal twee muntjes, die samen een acht vormen, gestopt. Na acht jaar vervolgt Rex zijn zoektocht naar Saskia. De advertentie naar Saskia heeft Rex 8000 gulden gekost. Rex’ nieuwe vriendin Sandra heeft buiten de initialen de 2e en 6e letter gemeen met Saskia. Samen is dit acht. Lemornes verhaal begint wanneer hij 8*2=16 jaar is. De voorbereidingen kosten hem 8/2=4 jaar. Hij heeft 8/2=4 mensen vermoord. Ten slotte betekent het getal acht op zijn kant “oneindigheid”, de tijdshoeveelheid die de eieren in de ruimte zouden zweven totdat ze elkaar raken en je een acht krijgt.
- Claustrofobie. Wanneer Saskia verdwenen is, krijgt Rex ook last van claustrofobie; toen hij bijvoorbeeld in Lemornes auto zat of toen hij levend werd begraven
- Het gouden ei; de droom. Het gouden ei wordt de hele tijd naar boven gehaald door Rex, ook neemt Rex de droom over nadat Saskia dood is.
- De dood. Eerst sterft Saskia door toedoen van Lemorne, die al twee mensen had vermoord. De dood van Saskia achtervolgt Rex. Dan sterft Rex.
- De liefde. Rex’ liefde is de drijfveer van het hele boek; dit drijft hem om Saskia te vinden

2e. Karakterbeschrijving
In “Het Gouden Ei” is de hoofdpersoon Rex Hofman.
Hij is een persoon die waarde hecht aan symboliek. Bij het tankstation legt hij samen met Saskia twee muntjes in een spleet tussen stenen, als teken van hun eeuwige liefde.
Hij is iemand die zijn gevoelens meer voor zich houdt. Dat blijkt als hij met Lieneke op vakantie is. Er wordt verteld dat hij het gemis van Saskia niet kon verwerken, hijzelf spreekt daar echter met niemand over.
Hij is ook iemand die gebeurtenissen probeert te vergeten door iets leuks te gaan doen, zoals vakantie vieren. Hij gaat immers op vakantie met Lieneke, hoewel hij gedachten aan Saskia niet kan verdringen.
Hij is ook iemand die bepaalde eisen stelt aan zichzelf. Als hij en Lieneke gaan badmintonnen tegen de Fransen, zegt hij tegen zichzelf dat hij eerst het badmintonwedstrijdje moet winnen, vóór hij Lieneke ten huwelijk gaat vragen.
Rex is, als hij Saskia nog heeft, iemand die graag redetwist zonder er iemand mee te willen kwetsen en voor eeuwig verliefd is op Saskia. Hij is heel openhartig, tijdens het redetwisten zegt hij gewoon wat hij denkt. Wanneer Saskia verdwenen is, verandert Rex in een in zichzelf teruggetrokken persoon, die niet meer laat merken wat hij denkt.

Saskia, Lieneke en Raymond Lemorne zijn de bijpersonen.
Saskia vindt het leuk om met mensen te redetwisten. Zo ook bijvoorbeeld in de auto, vlakbij Dijon. Ze is aan het redetwisten met Rex, zonder het slecht te bedoelen.
Verder is ze iemand die niet bang uitgevallen is. Dit komt deels door haar liefde voor Rex. Ze stapt bijna meteen bij Raymond in de auto, als hij zegt dat hij allemaal sleutelhangers met de letter R heeft. Zij wilde die namelijk wel kopen.

Lieneke is een zorgzame vrouw. Ze weet wat Rex mee heeft gemaakt maar wil toch met hem op vakantie. Ze wil hem helpen “het gebeurde” te verwerken.
Ze voelt wel iets voor Rex, maar ze merkt dat Saskia altijd tussen hen in zal staan.

Raymond Lemorne is iemand met een zieke geest. Toen hij een kind, dat bijna verdronk, redde, vroeg hij zich af hoe het zou zijn als hij een moord pleegde.
Verder heeft hij geen greintje schuldgevoel, integendeel: hij was op een keer onderweg met de auto, toen hij twee kampeerders doodschoot. Zonder ook maar één keer iets van zijn geweten te voelen. Ook schoot hij één van de jongens nèt wat later dan de ander dood, zodat die jongen zou kunnen voelen dat hij zou sterven.

2f. Opbouw
1. Vertelvorm en functie
“Het Gouden Ei” is geschreven in het personale perspectief. Dit lijkt erg veel op een ik-perspectief. Bij een personale verteller wordt de hij-vorm gebruikt. Er wordt één persoon gevolgd, je weet van deze de gedachtes en gevoelens. In “Het Gouden Ei” verandert de persoon die gevolgd wordt telkens. In hoofdstuk één, twee en vier wordt Rex Hofman gevolgd, in hoofdstuk drie Raymond Lemorne en in hoofdstuk vijf Lieneke.

2. Tijdsverloop
“Het Gouden Ei” is niet-chronologisch (a-chronologisch) geschreven. Hoofdstuk 1 speelt zich af op 28 juli 1975, hoofdstuk 2 acht jaar later. Hoofdstuk 3 bestaat uit drie periodes in het leven van Raymond Lemorne. Die periodes zijn 1950, 1971 en 1975. Hoofdstuk 4 is weer acht jaar later en hoofdstuk 5 komt hier chronologisch achteraan. De totale vertelde tijd is 33 jaar.

3. Open plekken/spanning
Krabbé maakt gebruik van flashbacks, tijdsversnelling en tijdsvertraging. Er zit bijvoorbeeld in hoofdstuk 1 een flashback, namelijk daar waar Rex Saskia eens alleen achtergelaten had op een landweg in Italië. Hierdoor werd zij overstuur waardoor zij weer terug dacht aan haar nachtmerrie over “Het Gouden Ei”. Tussen hoofdstuk 1 en 2 en hoofdstuk 3 en 4 wordt telkens 8 jaar tussengelaten en in hoofdstuk 3 lees je drie periodes uit het leven van Raymond Lemorne. De laatste periode speelt zich in dezelfde tijd af als hoofdstuk 1. Deze wordt veel uitvoeriger beschreven dan de eerste twee periodes. Tussen hoofdstuk 4 en 5 wordt haast geen tijd overgeslagen.

4. Delen/hoofdstukken/hoe/functie?
Het Gouden Ei is verdeeld in vijf stukken. Het eerste hoofdstuk gaat over de verdwijning van Saskia. Tussen dit deel en het volgende zit acht jaar. Hoofdstuk 2 gaat over het leven van Rex na de verdwijning. Je komt erachter dat hij zijn leven weer opgepakt heeft, maar nog steeds vast zit in de verdwijning van Saskia. Hoofdstuk 3 is opgedeeld in delen, dit zijn er drie. Op deze manier snap je waarom Raymond Lemorne later deze dingen doet. In het eerste deel springt hij bijvoorbeeld van de tweede verdieping van een flatgebouw. Dit doet hij, omdat hij het idee had, dat zodra het idee van het springen in hem opgekomen was, hij het eigenlijk ook moest doen. Anders was het niet in hem opgekomen. Om dezelfde reden vermoordt hij later Saskia; toen hij een meisje redde, vroeg hij zich af of hij ook iemand kon vermoorden. Aangezien dit idee in hem opgekomen was, redeneerde hij dat hij dus iemand moest vermoorden. In het tweede deel van hoofdstuk 3 werkt hij zijn plan uit en in het derde vermoordt hij Saskia. In hoofdstuk 4 is wederom acht jaar verstreken. Rex komt Lemorne tegen en gaat met hem mee. In hoofdstuk 5 overkomt Lieneke hetzelfde als Rex toen die Saskia kwijt was: Rex is spoorloos verdwenen.

2g. stijl
“Het Gouden Ei” is in een simpele stijl geschreven, er staan weinig tot geen moeilijke woorden in. Dit is ook de reden waarom veel mensen vinden dat dit boek niet tot de Nederlandse Literatuur behoort.

Hier is een voorbeeld van een simpele zin:
“Ze slenterden verder over het jaagpad, in de lekkere zon.” (blz. 50)

Krabbé schrijft soms juist met veel details:
“Het huisje, afkomstig uit een tegenvallende erfenis van zijn vrouw, lag zesentwintig kilometer van Autun aan de rand van een gehucht dat Effors heette en direct aan de departementale weg, maar toch verscholen en alleen.” (blz. 51)

2h. Einde
Het gouden ei heeft een open en gesloten einde. Dit komt, doordat Tim Krabbé opzettelijk is begonnen te schrijven, terwijl hij nog geen thema in gedachten had. Hierdoor is er geen duidelijk thema aanwezig. Er kan in het algemeen niet gezegd worden of er een open of gesloten einde aanwezig is.

Wel kan er gezegd worden dat het thema “liefde” in dit verhaal een einde krijgt, dus dat er geconcludeerd kan worden dat er een gesloten einde is. Ook kan er gezegd worden dat het thema “claustrofobie” een einde krijgt, omdat de twee personen met claustrofobie allebei dood gaan. Uit dit alles blijkt dat de twee belangrijkste subthema’s erop wijzen dat dit verhaal een gesloten einde heeft.

Verder heeft het thema “obsessie” een einde in dit verhaal; dit komt, doordat de drang van Rex, om achter de verdwijning van Saskia te komen, voorbij is, omdat hij weet wat er met haar gebeurd is. Rex’ obsessie kan echter ook gezien worden als die van Lemorne om telkens één persoon te redden en daarna één persoon te vermoorden. Lemorne moet nog drie mensen redden, want hij heeft 4 personen vermoord en er maar 1 gered. Hierdoor kan dit thema ook gezien worden als nog niet afgelopen. Dat zou betekenen dat het verhaal een open einde kent.

Goed/slecht, toeval, geluk en geweten zijn ook nog niet afgesloten. Het thema goed/slecht is nog niet afgesloten, omdat Lemorne eerst gepland had slechts één persoon te vermoorden, maar er uiteindelijk vier vermoordt. Hij heeft immers maar één iemand gered. Waarschijnlijk beseft Lemorne dat hij nog drie mensenlevens moet redden, hierover is echter geen woord vermeld in “Het Gouden Ei”.

Het thema toeval is ook nog niet afgesloten, omdat het verhaal van Lemorne, die Saskia toevallig tegen het lijf liep, nog niet afgelopen is. We weten vrijwel niks van hem af. Het laatste waar we achterkomen, is dat hij Rex levend begraven heeft. Daar houdt zijn verhaal mee op , terwijl volgens "De officiële kritiek" Lemorne de eigenlijke hoofdpersoon is in dit verhaal. Dit wijst dus ook op een open einde.

Zoals hierboven al vermeld, is volgens "De officiële kritiek" Lemorne de werkelijke hoofdpersoon van dit boek. Dit zou betekenen dat dit boek sowieso een open einde zou hebben. Er is namelijk niets in het verhaal dat het verdere leven van Lemorne beschrijft.

Het hoofdthema van dit boek, de dood, kan zowel als een open en als een gesloten einde beschouwd worden. Hoewel beiden, Rex en Saskia, dood zijn , zijn de enigen die hier nog last van hebben, Rex' vriendin en Lemorne: voor hen is de dood dus nog open, terwijl het voor Rex en Saskia gesloten is.

Zoals nu wel duidelijk is kan dit einde op verschillende manieren bekeken worden, maar alles bij elkaar genomen is het meest logische een open einde.

3. Kritiek

Artikel 1
Recensietitel: Het gouden ei
Recensent: Max Temmerman
Bron: Leesideeën Off Line 2000-2003
Publicatiedatum: 31 – 12 – 2002

Hoofdgedachte
“Het boek is kort, maar dat doet niet onder aan de kwaliteit: het is een zeer intensief boek en elke keer als je het leest komen de gebeurtenissen even zwaar aan.”

Eens/oneens?
Wij zijn het hier gedeeltelijk mee eens: het boek is, wanneer je het leest, voor je gevoel een beetje langdradig. Rex blijft maar zoeken naar Saskia, waardoor het geheel een beetje langdradig wordt. Wel zijn alle gebeurtenissen zwaar, ongeacht hoe vaak je het boek leest.

Artikel 2
Recensietitel: Gruwelverhaal van Tim Krabbé
Recensent: Hans Warren
Bron: PZC; provinciale Zeeuwse courant
Publicatiedatum: 09 – 06 – 1984

Hoofdgedachte
“Het eerste thema is het meest verrassend door de onverklaarbaarheid van het verdwijnen. Het tweede thema, met de vakantie, is zwakjes. Er is namelijk een anticlimax door teveel overbodig werk. Het derde thema is dan wel weer zeer beklemmend doordat er wordt gesproken over Raymond Lemorne. Het vierde thema, wanneer Rex na acht jaar weer een zoektocht op touw zet, is weer zo onheilspellend als het eerste thema.”

Eens/oneens?
We zijn het hier opnieuw gedeeltelijk mee eens: het eerste deel is eigenlijk helemaal niet zo verrassend, omdat je toch al weet dat Saskia is verdwenen doordat ze is ontvoerd. Er zijn op een tankstation immers niet zoveel mogelijkheden om weg te gaan.
De vakantie is inderdaad zwakjes. Er wordt niets besproken over hoe Saskia verdwenen is. Dit houdt echter wel de spanning vast.
In het derde deel snap je wel dat Saskia is meegenomen door Lemorne. Dat raadsel is dan dus opgelost. Het enige wat dan nog de spanning vasthoudt, is dat je wilt weten wat er dan precies gebeurd is; dit wordt pas in het laatste thema duidelijk.

Artikel 3
Recensietitel: Kort verhaal van Tim Krabbé : het geweten uitgeschakeld
Recensent: Hans Vervoort
Bron: NRC Handelsblad
Publicatiedatum: 06 – 07 – 1984

Hoofdgedachte
“Dit boek is een juweel, dat aan een kleine lijst van korte verhaaltjes wordt toegevoegd. Het is een fascinerend verhaal van gemaakt, uitstekend geschreven, met goed getimede informatie en virtuoze tempowisselingen.

Eens/oneens?
Wij zijn het hiermee oneens: het boek is geen juweel. Het is tamelijk slecht geschreven. De woordkeuze en de stijl zijn niet goed, bijvoorbeeld: Saskia zegt iets, Rex wil iets terugzeggen maar doet dit toch niet, dan zwijgen ze allebei. Daar zijn een aantal situaties van in dit boek.
De tempowisselingen zijn ook niet al te best. Er wordt lang doorgezaagd over de vakantie, waarin niet heel veel, voor de lezer, interessants gebeurt. Dan wordt er een tijdsprong gemaakt van acht jaar, terwijl deze jaren juist interessant zijn. Hoe gaat hij om met de verdwijning van Saskia en hoe pakt hij zijn leven weer op na dit grote verlies?

5. Bijlagen

5.1 Artikel 1; “Het gouden ei”
Schrijver Krabbé, Tim
Titel Gouden ei, Het
Jaar van uitgave 1984
Bron Leesideeën Off Line 2000-2003
Publicatiedatum 31-12-2002
Recensent Max Temmerman
Recensietitel
Het gouden ei

"Het gouden ei" is een bestseller om u tegen te zeggen. Er zijn in de jaren '80 en '90 van de voorbije eeuw weinig Nederlandstalige romans verschenen die het collectieve geheugen van ons taalgebied op een dusdanige manier hebben doordrongen. Het feit dat de roman sinds zijn verschijnen in 1983 op zowat elke verplichte literatuurlijst van elke middelbare school tussen Groningen en Oostende heeft gestaan, is daar natuurlijk niet vreemd aan. (Het feit dat hij ondertussen twee keer is verfilmd, één maal erg indrukwekkend in Nederland onder de titel 'Spoorloos', en één keer in de Verenigde Staten minder overtuigend als 'The vanishing', natuurlijk evenmin). Het heeft nog niets van zijn spankracht verloren en de roman blijft aankomen als een vuistslag (in een lege maag).Het is het begin van de zomervakantie, valavond, ergens op de Route du Soleil. Rex' vriendin Saskia blijft wel erg lang in het benzinestation. Rex zelf blijft bij de auto wachten, en neemt een polaroid van dat station, bij wijze van grap. Maar dan blijkt, we zitten dan op pagina 15 van de 98, dat ze niet terugkomt. Ze is verdwenen. Tijdens de rest van het verhaal schetst Krabbé de gevolgen van deze verdwijning voor Rex, geeft hij een psychologisch dader-profiel, en verhaalt hij de afschuwelijke ontknoping als die twee elkaar ontmoeten. "Het gouden ei" blijft na al die jaren een zeer intense, hoewel korte leeservaring.

5.2 Artikel 2; “Gruwelverhaal van Tim Krabbé”
Schrijver Krabbé, Tim
Titel Gouden ei, Het
Jaar van uitgave 1984
Bron PZC : provinciale Zeeuwse courant
Publicatiedatum 09-06-1984
Recensent Hans Warren
Recensietitel Gruwelverhaal van Tim Krabbé
Tim Krabbé, thans 41 jaar, bracht het als schaker tamelijk ver (over schaken publiceerde hij 'Nieuwe Schaakcuriosa'), hij bracht het als wielrenner tamelijk ver (over wielrennen publiceerde hij de roman 'De Renner') en hij schrijft al sedert 1967 romans en verhalen die soms sterk opvallen. Na een drietal niet zo belangrijke romans kwam hij bijvoorbeeld in 1978 met de verhalenbundel 'De stad in het midden' die terecht de aandacht trok. In datzelfde jaar volgde nog 'De Renner' dat de weerslag is van een in juni 1977 gereden klimkoers in Zuid-Frankrijk waarbij Krabbé als tweede eindigde. Het leek er op of Krabbé als schrijver toen door zou breken, maar het werd weer betrekkelijk stil om hem heen.
Voor dit voorjaar was een bundel met wielerverhalen aangekondigd, een bundeling van een aantal van Krabbé's wielercolumns uit NRC/Handelsblad, aangevuld met een paar verhalen. Voorts verscheen al 'Het gouden ei', een novelle over een misdaad, een gruwelijke moord, gepleegd op een jonge vrouw, waarmee Krabbé teruggrijpt qua thema op zijn eerste roman uit 1967: 'De werkelijke moord op Kitty Duisenberg'. Met 'Het gouden ei' heeft Krabbé nogal hoog gegrepen. De opzet, de 'vondst', is zeer boeiend, maar de uitwerking bevat onhandigheden en weinig terzake doende uitweidingen die maken dat men het boekje, hoe beklemmend en luguber het hier en daar ook is, toch ietwat teleurgesteld uit handen legt.
Het eerste thema: het verdwijnen van Saskia, zoals dat in het eerste hoofdstuk verteld wordt, is het meest verrassende, juist door de onverklaarbaarheid van het gebeuren. Twee mensen, Saskia, half de twintig, en haar acht jaar oudere vriend Rex zijn per auto op weg naar hun vakantiebestemming in Zuid-Frankrijk. Ze kennen elkaar al lang, zijn nu moe, hebben ook een beetje gekibbeld, maar het weer goed gemaakt. Het loopt tegen de avond en bij een benzinestation ontspannen ze even. Saskia, die niet graag chauffeert, heeft beloofd dat ze van dit ogenblik af rijden zal. Ze heeft de autosleuteltjes al gepakt. Terwijl ze naar het toilet is maakt Rex voor de grap een foto van het tankstation, met de bedoeling daar later in hun album bij te schrijven: 'Total-tankstation met daarin Saskia, enkele minuten voordat zij voor het eerst op de Autoroute zal chaufferen'. Saskia zou ook nog een paar blikjes drinken meebrengen. Rex denkt nu vertederd aan haar. Aan gemene streken die hij met haar heeft uitgehaald, aan plagerijen waarbij hij haar een beetje beloog of bedroog. En aan Saskia's nachtmerrie als kind, die ze hem verteld had: 'dat ze opgesloten zat in een gouden ei dat door het heelal vloog. Alles was zwart, er waren niet eens sterren, ze zou er altijd in moeten zitten, en ze kon niet doodgaan. Er was maar één hoop. Er vloog nog zo'n gouden ei door de ruimte, als ze tegen elkaar botsten zouden ze allebei vernietigd zijn, dan was het afgelopen. Maar het heelal was zo groot!' (14)
Hij besloot haar niet meer zo te plagen. Saskia blijft wonderlijk lang weg. Met precisie tekent Krabbé de reacties van Rex. Eerst denkt hij: Ze zal zich wat staan op te tutten om mooi te zijn als ze chauffeert en ze rekt het omdat ze er tegenop ziet. Maar na een kwartiertje raakt hij wat gealarmeerd. Hij gaat eens poolshoogte nemen in het servicegebouw, de winkel daar, kijkt zelfs vluchtig in het damestoilet: geen Saskia voor de spiegel. Terug naar de auto. Na een half uur is Rex' paniek compleet.
"Een prins in een witte Rolls Royce? Een krankzinnige impuls, en zoeff, weg, hem voorbij, een totaal nieuw leven tegemoet? 'Ik ben een beetje wispel', ze had het vaak genoeg gezegd -- ze kòn in een flits beseft hebben dat het met hem niet volmaakt was en nooit zou worden. Maar hem zó achterlaten? Ondenkbaar" (18/19).
Rex doet alles wat je in zo'n geval doet. Hij klampt mensen aan, sommigen hebben haar gezien, dingen kloppen, andere niet. De politie wil er pas werk van maken als ze de volgende morgen nog niet terecht is. De avond valt, en Rex overweegt nuchter: "Ze was in een auto gesleurd of gelokt en ontvoerd. Ze zag er sexy uit, maar niet rijk. Misschien had de dader zelfs gezien dat ze bij Rex' oude auto hoorde, het moest dus om verkrachting begonnen zijn. Dan werd ze nu verkracht. En daarna? Ze kon vermoord worden. Dan werd haar lijk vroeger of later gevonden. Maar ze zou niet zo stom zijn zich te verzetten. De kans was groot dat ze ergens op een afgelegen plek werd achtergelaten, dan zou ze na verloop van tijd het hotel weten te bereiken. Al met al was dat het meest waarschijnlijk. Het was niet eens gezegd dat de vakantie reddeloos was" (23/24).
Hij denkt toch ook aan haar nachtmerrie over het Gouden Ei, wil haar lot delen, haar redden.
Saskia blijft spoorloos, de jaren verstrijken. Zoals gezegd: deze opzet van het verhaal boeit door de simpele, realistische verteltrant. De ontreddering van Rex die op onverklaarbare wijze zijn vriendin verliest grijpt ook de lezer.
Het tweede hoofdstuk zorgt dan voor een anticlimax door te veel overbodig bijwerk. We zijn acht jaar verder en in een vakantieoord in Italië. Rex heeft een nieuwe vriendin, Lieneke, met wie hij besluit te trouwen. Saskia's schim staat echter tussen hen in, haar nachtmerries zijn op hem overgeslagen.
Het derde hoofdstuk is weer zeer beklemmend. We maken kennis met Raymond Lemorne, een leraar scheikunde en een gevaarlijke gek. Met groot inlevingsvermogen tekent Krabbé de aanvallen van gekte van deze man. Hij bezit een vervallen buitenhuisje niet ver van het bewuste tankstation en hij is het geweest die na lang oefenen en veel mislukkingen erin geslaagd is Saskia te overmeesteren en te doen verdwijnen. Ik verklap het geheim niet: zijn handelswijze is primitief-geraffineerd en leidt tot een perfecte misdaad. Hij heeft er al meer op zijn geweten.
In het laatste hoofdstuk blijkt Rex nogmaals, na acht jaar, een grote advertentiecampagne op touw te hebben gezet om Saskia op te sporen. Ook dit hoofdstuk bevat te veel bijzaken, maar de gruwelijk-onheilspellende lijn wordt weer opgevat wanneer (op nogal onwaarschijnlijke manier overigens) de moordenaar van Saskia in Amsterdam verschijnt en hem aanspreekt. Raymond Lemorne wil het raadsel van haar verdwijnen alleen ontsluieren als Rex er in toestemt hetzelfde lot te ondergaan als Saskia -- hij weet dat ze dood is en dat het dus ook zijn dood betekenen zal. Hij denkt aan het Gouden Ei en stemt toe. Ze rijden in Lemornes auto naar het benzinestation van weleer.
Dat Rex' dood zó gruwelijk zal blijken is wel voor iedere lezer een schok. 'Het Gouden Ei' zit echter te onbeholpen in elkaar om echt geslaagd te heten. Lezenswaard is het zeker.

5.3 Artikel 3; “ Kort verhaal van Tim Krabbé: het geweten uitgeschakeld”
Schrijver Krabbé, Tim
Titel Gouden ei, Het
Jaar van uitgave 1984
Bron NRC Handelsblad
Publicatiedatum 06-07-1984
Recensent Hans Vervoort
Recensietitel
Kort verhaal van Tim Krabbé: het geweten uitgeschakeld

Het genre van de 'fantastische vertelling' wordt in Nederland niet veel beoefend. Ik heb het dan over verhalen waarin Esscher-achtige constructies voorkomen, gespeeld wordt met het gebrekkige waarnemingsvermogen van mensen, ik en hij-figuren in elkaar overgaan, de tijd achteruit loopt, en zo meer.
Bordewijks debuut, W. F. Hermans soms, Mulisch's Sergeant Belcampo, Johan Daisne, verder kom ik niet. En Rico Bulthuis natuurlijk, van wie ik ooit een fascinerend verhaal las waarbij de ik-figuur aan het slot zichzelf tegenkomt, op weg om het inmiddels vertelde verhaal te ondergaan, een tot in de eeuwigheid gesloten cirkel van herhaling van gebeurtenis- sen.
Tim Krabbé heeft met Het Gouden Ei een juweeltje aan dit korte lijstje toegevoegd. De hoofdpersoon is Rex Hofman, die met zijn vriendin Saskia op weg is naar een vakantiehuisje in Frankrijk. Als ze bij een pompstation pauzeren gaat Saskia naar het toilet, om niet meer terug te keren. Ze is in het niets verdwenen. Wat is er gebeurd? Zal ze ooit terugkeren? Rex' leven wordt daarna beheerst door dit raadsel. Het obsedeert hem zo dat hij, gesteld voor de keus tussen haar leven en een verklaring van haar verdwijning, voor het laatste zou kiezen. En uiteindelijk stelt hij dan ook zijn eigen leven in de waagschaal om achter de waarheid te komen. Verder kan ik niet gaan met het navertellen van de inhoud van Het Gouden Ei, want het weggeven van de clou zou veel teniet doen van de spanning die Krabbé in het verhaal opbouwt. Gelukkig is er méér over het boek te vertellen, zonder verraad van het verhaal. In veel van Krabbé's werk staat observeren en manipuleren centraal, de glorie van het gepland bereiken van een beoogd doel, hoe zinloos dat op zich zelf ook is. Ook in De Renner (gebaseerd op zijn ervaringen als amateur-wielrenner) gaat het er vooral om hoe de geest het lichaam regeert, wat dat lichaam terugdoet, hoe de concurrenten in elkaar zitten.
Claustrofobie In Het gouden ei wordt vooral gespeeld met het uitschakelen van het geweten, Rex Hofman houdt veel van zijn vriendin, maar gunt zich gedachten die daarmee in strijd zijn. Hij observeert haar koel, gebruikt haar voor kleine plagerijen, constateert bij zichzelf dat het hem zeer opwindt om slecht te zijn. De titel van het boek refereert aan een droom van Saskia waarin zij zich opgesloten weet in een gouden ei dat door de ruimte zweeft en waarin zij eeuwig zal moeten blijven zonder ooit te sterven. De bevrijding door de dood zal alleen komen als zij ooit opbotst tegen een ander gouden ei, maar die kans is klein.

Deze claustrofobie-droom kennend brengt Rex zijn vriendin toch in de situatie waarin die paniek moet optreden, hij geneert zich ervoor maar kan het niet laten. De uiteindelijke hoofdpersoon van het verhaal is degene die Saskia liet verdwijnen. Hij is het verlengstuk van Rex, een man bij wie het geweten uiteindelijk geen functie blijkt te hebben.
Stel, je bent een goed aangepast lid van de maatschappij en tijdens het jaarlijkse bedrijfsuitje sta je met een collega aan de rand van een diep ravijn. Het uitzicht is fraai, hij geniet ervan, maar intussen bekruipt je de gedachte: één duwtje en hij verdwijnt gillend in de afgrond. Gegarandeerd dood, geen getuigen in de buurt, risicovrije overtreding. Hoe zou je je voelen als je dat duwtje gaf? Schuldig of juist heel prettig opgewonden? Je weet het pas als je het doet.
Het Gouden Ei gaat in essentie over het testen van het Superego, het uitproberen van het Kwade. Iedereen heeft een geweten dat hem vertelt wat hij wel of niet mag doen, op straffe van uitstoting uit de groep en op straffe van schuldgevoel. De meeste mensen komen er niet toe om uit te testen of die sanctie inderdaad volgt, of dat het een ingehamerde mythe is.
Krabbé's uiteindelijke hoofdpersoon doet het wel, hij volgt de impuls van zijn gedachten, en als hij zijn misdaad stap voor stap voorbereidt en ten slotte uitvoert, blijft het halt-bevel van zijn geweten uit en ook de wroeging.
Tim Krabbé heeft er een fascinerend verhaal van gemaakt, uitstekend geschreven, met goed getimede informatie en virtuoze tempowisselingen. Het risico dat het een te onwerkelijk verhaal zou worden heeft hij instinctief vermeden door het invlechten van alledaagse taferelen die de vertellingen steeds ferm in de werkelijkheid terugzetten.
Als pompstationhouders in Frankrijk dit jaar klagen over teruglopende omzet, ligt de verklaring voor de hand.

Bronvermelding:
1a:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Tim_Krabbe

1b:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• http://timkr.home.xs4all.nl/text/biblnl.html
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Tim_Krabb%C3%A9
• http://www.timkrabbe.minkman.org/kitty%20duisenberg.htm
• http://studenten.samenvattingen.com/documenten/show/8460712/
• http://www.studentsonly.nl/uittreksels/bv.asp?BvID=269

1c:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• http://webserv.nhl.nl/~huizing/tim/krabbe.htm
• http://www.scholieren.com/boekverslagen/20839
• http://www.scholieren.com/werkstukken/17952
• http://www.studentsonly.nl/uittreksels/bv.asp?BvID=455
• http://timkr.home.xs4all.nl/text/v&a.html

1d:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• Lexicon van literaire werken;”het gouden ei Tim krabbé”
• http://www.vn.nl/Artikel-Literatuur/Dompteur-Tim-Krabbe-krijgt-de-zinnen-op-hun-tonnetjes.htm
• http://www.nrcboeken.nl/interview/%E2%80%98wie-zijn-thema%E2%80%99s-begrijpt-gaat-slecht-schrijven%E2%80%99
• http://www.recensieweb.nl/recensie/1743/Kwaad+met+kwaad+vergolden.html
• http://www.examen.nl/index.html?url=http%3A%2F/www.collegenet.nl/studiemateriaal/verslagen.php%3Fverslag_id%3D8216%26site%3Dexamen&h=7000&mw=0

2a:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• http://www.scholieren.com/boekverslagen/18876

2b:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• Lexicon van literaire werken;”het gouden ei Tim krabbé”
• http://www.studentsonly.nl/uittreksels/bv.asp?BvID=158
• http://www.hansvervoort.nl/index.php?page=3&articleId=30
• http://search.freefind.com/find.html?id=48366606&pageid=r&mode=ALL&n=0&query=thema+gouden+ei
• http://www.havovwo.nl/vwo/vne/bove/het%20gouden%20ei.pdf

2c:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• http://webserv.nhl.nl/~huizing/tim/krabbe.htm

2d:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• Lexicon van literaire werken;”het gouden ei Tim krabbé”
• http://scholieren.samenvattingen.com/documenten/show/9445606/
• http://educatie-en-school.infonu.nl/samenvattingen/11235-boekverslag-het-gouden-ei.html
• http://www.studentsonly.nl/uittreksels/bv.asp?BvID=1732
• http://www.zoekboekverslag.nl/boekverslag-13220.html

2e:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• http://www.scholieren.com/boekverslagen/6644

2f:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• http://webserv.nhl.nl/~huizing/tim/krabbe.htm
• http://www.scholieren.com/boekverslagen/1635

2g:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Tim_Krabbe

2h:
• Het boek;” Het Gouden Ei” van Tim krabbé
• Lexicon van literaire werken;”het gouden ei Tim krabbé”
• http://www.cyberschool.nu/school/boekverslagen/nederlands/krabbe_hetgoudenei5.html
• http://www.derecensent.nl/2000-2004/goudenei.htm
• http://studenten.samenvattingen.com/documenten/show/1464614/
• http://www.scholieren.com/boekverslagen/18876