God’s Gym
Praktische gegevens
Auteur: Leon de Winter
Jaar van uitgave: 2002
Uitgever: De Bezige Bij, Amsterdam
Aantal bladzijden: 371 Inhoud en opbouw Typering Dit boek kan je een thriller noemen doordat het erg spannend geschreven is en er spectaculaire dingen in gebeuren. Aan de andere kant is het ook een psychologische roman omdat het gaat over een man die de dood van zijn dochter probeert te verwerken. Samenvatting Het boek begint met een brief van God geschreven aan Joop Koopman over de samenloop der omstandigheden waardoor Mirjam Koopman overleden is. Het verhaal zelf gaat over Joop Koopman, een schrijver die met zijn dochter Mirjam in Amerika woont. Op 22 december 2002, de zeventiende verjaardag van Mirjam, wordt Joop bezocht door zijn oude vriend Philip. Philip is net als hij Joods, waardoor zij vrienden zijn geworden. Philip werkt nu bij de Israëlische regering en vraagt Joop om mee te werken aan een project. Plotseling wordt Joop opgebeld door het ziekenhuis met de mededeling dat Mirjam een ongeluk heeft gehad en dat hij snel naar het ziekenhuis moet komen. Mirjam overlijdt die nacht nog en in alle drukte stemt Joop toe om haar hart te doneren. Na haar dood komt Joop in contact met God. Hij is de eigenaar van God’s Gym en de man waar Mirjam bij op de motor zat toen ze verongelukte. God vertelt Joop dat hij heel graag iets terug wil doen, en zijn leven aan Joop wil geven. Joop vindt dit niet zo’n goed idee maar stemt wel toe dat God bij hem intrekt. God helpt hem bij van alles en samen strooien ze Mirjams as uit. Na een tijdje gaat God weer weg. Ondertussen gaat Joop toch akkoord met het project van Philip. Hij krijgt de opdracht om zoveel mogelijk te weten te komen over de Nederlandse Marokkaan Omar, want Philip verdenkt hem ervan een terrorist te zijn. Hij krijgt al snel contact met Omar en de twee mannen worden bevriend. Daarna verschijnt plotseling zijn vroegere vriendinnetje Linda met een boeddhistische monnik. Ze krijgen opnieuw een relatie. Linda is ook boeddhistisch geworden en beweert dat haar vriend Usso Apury de gereïncarneerde versie van Joops opa is. Als Linda hem uitnodigt om een weekend naar San Fransisco te komen, rijdt hij met Omar mee. Zo ontdekt hij dat Omar hackers kent en hij vraagt hem erachter te komen wie het hart van Mirjam heeft gekregen want dat wil hij heel graag weten. Als hij bij Linda aankomt wordt hem verteld dat zijn opa nog een bankrekening met veel geld erop bij de Zwitserse Bank had, waarvan Joop de erfgenaam is. Aangezien Usso Apury de gereïncarneerde versie van de opa is, weet hij de code. Hij moet op een aantal formulieren zijn handtekening zetten zodat hij al het geld kan krijgen. Maar dan blijkt dat hij is opgelicht en dat al het geld is overgedragen aan Linda. Het verdere verhaal hoort Joop niets meer van Linda. Ondertussen krijgt hij dankzij Omar te weten wie Mirjams hart heeft, namelijk Alia Abassi. Joop wil haar gaan opzoeken maar wordt tegengehouden door Philip die hem en Omar is gevolgd. Hij beweert dat het meisje niet Alia Abassi, maar Alia Nuri is en dat hij de transplantatie voor vrienden heeft geregeld. Volgens Philip is Omar nu een gevaar geworden voor de Mossad, dus wordt hij vermoord. Philip helpt Joop om het meisje op te zoeken en hoewel Joop niet zeker weet of zij het is die Mirjams hart heeft ontvangen, heeft hij er eindelijk vrede mee. Het verhaal wordt afgesloten door een epiloog waarin God het vervolg van de samenloop der omstandigheden schrijft.
Tijd
- Dit verhaal speelt zich in de tijd van nu af, in het heden. Dat merk je duidelijk doordat er meerder malen wordt verteld dat Mirjam op 22 december 2002 overleed. Ook hebben de hoofdpersonen mobiele telefoons en komt er modern taalgebruik in het boek voor.
- De verhaaltijd is ongeveer een jaar. De leestijd weet ik niet precies, maar ik denk iets van 10 uur.
- Een belangrijke vertraging in het boek is wanneer Joop stiekem naar zijn dochter kijkt wanneer ze aan het douchen is. Hij bestudeert haar van top tot teen en dit alles duurt maar een halve seconde. Toch wordt het redelijk uitgebreid besproken. Dit stuk is belangrijk doordat het onthult dat hij haar niet alleen ziet als een dochter, maar dat hij ook naar haar verlangt als vrouw. Na haar dood gaat hij ook steeds meer van haar houden en dat maakt het moeilijker om te verwerken.
Dit gedeelte staat op de bladzijden 60 en 61.
“De badkamerdeur had opengestaan en zonder dat hij daartoe ooit eerder enige opwelling had gevoeld had hij haar lichaam bekeken. Hij was niet schuldig aan het uitoefenen van een verboden handeling, maar bij het opmerken van de open badkamerdeur had hij ogenblikkelijk met neergeslagen blik rechtsomkeert moeten maken. Toch had hij zijn hoofd gedraaid en een kwart of een derde seconde zijn ogen over har lichaam laten glijden. Zijn vrouwgeworden zaad. Zijn dochter die aan de schoonheidsmaatstaven van deze tijd voldeed: ze was slank, had grote borsten, een smalle taille, lange benen.”
- Er is een opvallende versnelling in het begin van het tweede deel van het boek. “Januari ging voorbij. Op elf februari 2001 begon het te regenen.”
- Flashbacks komen veel voor in dit verhaal. Bijvoorbeeld wanneer Joop terugkijkt naar de tijd dat Linda zijn vriendinnetje was.
“Joop had boter in zijn hoofd. Hij was zestien toen hij Linda, een ver nichtje mocht vingeren. In ruil daarvan trok zij hem af. Een jaar lang ahd Linda bij hen ingewoond en elke dag had hij zich na afloop van school met haar naar huis gehaast, waar zijn werkende ouders zich pas na vijf uur ’s middags zouden vertonen.” (blz. 61)
De functie van deze flashback is om de lezer te informeren hoe de verhouding tussen Linda en Joop vroeger was. Hierdoor kom je sowieso te weten dat er een nichtje bestaat waarmee Joop vroeger omging. Ook blijkt er uit dit stukje dat Linda Joop vroeger ook al gebruikte. Verder in het verhaal wordt duidelijk dat ze niet veranderd is aangezien ze hem weer gebruikt voor het innen van het geld dat van de opa van Joop was.
Ruimte
Het verhaal speelt zich voornamelijk in Los Angeles waar het huis van Joop en Mirjam staat. Ook San Fransisco, waar Joop met Omar heen gaat om Linda te bezoeken, is een plek waar een groot deel van het verhaal zich afspeelt.
Een belangenruimte in dit verhaal is een hele specifieke plaats, namelijk de weg waarop Mirjam verongelukte. In de proloog lees je dat op die weg olie lag. Zonder die weg met olie erop was Mirjam nooit verongelukt en was het hele verhaal er niet geweest.
Personages
Joop Koopman is de zoon van een Joodse moeder en een Nederlandse vader. Lang geleden is hij met zijn vrouw Ellen naar Amerika verhuisd. Ze kregen daar een dochter: Mirjam. Omdat Ellen vreemdging zijn ze uit elkaar gegaan. Daarna heeft hij nooit meer echt een vrouw gehad waardoor hij nu alleen met Mirjam woont. Hierdoor hebben deze twee een hele hechte band. In het verhaal is Joop 47 jaar en probeert hij rond te komen van het geld dat hij verdient als scriptschrijver. Hij is een hele nuchtere man en leeft heel gewoon. Joop houdt heel veel van zijn dochter, hij raakt dan ook in een depressie als ze overlijdt. Mede dankzij God komt hij er weer bovenop.
God(zilla), zijn echte naam is Errol Washington, is de eigenaar van sportschool God’s Gym. Het is een hele grote en brede man en hij woont alleen. God was degene waarbij Mirjam achterop zat toen ze verongelukte. Hij heeft daarbij geen schrammetje opgelopen en voelt zich dan ook erg schuldig dat Mirjam wel overleden is. Hij verkoopt zelfs zijn sportschool om een tempel bij Mirjams graf te bouwen. Joop wil hier echter niets van weten. Later trekt God toch bij Joop in en blijkt een hele behulpzame en lieve man te zijn. Hij vindt het belangrijk om precies te weten door welke omstandigheden het ongeluk plaatsvond.
Philip is een oude schoolvriend van Joop. Hij is net als Joop Joods en was vroeger strenggelovig. Philip werkt bij de Palestijnse overheid, de Mossad. Hij is best een fanatiek baasje en werkt dan ook vaak aan illegale acties mee om zijn doel te bereiken. Erg goed is hij in mensen manipuleren, waarvan dus ook Joop, om ze dingen te laten doen waar hij zelf weinig zin in heeft. Toch is hij ook best aardig, zo helpt hij Joop om Alia Nuri te vinden.
Omar van Lieshout heeft een Marokkaanse vader en een Nederlandse moeder. Vroeger was hij een crimineel, maar toen ging hij naar Marokko en bekeerde zich tot de Islam. Philip verdenkt hem ervan een terrorist te zijn. Hij is drieëndertig en heeft kinderen. Omar kan heel goed met Joop opschieten en vertelt hem dan ook veel over zijn verleden. Hij heeft vrienden die hacken en zo helpt hij Joop om Alia te vinden.
Linda de Vries is een ver nichtje van Joop. Haar ouders hadden allebei zelfmoord gepleegd en hierdoor woonde ze vroeger een tijdje bij Joop in huis. Op zeventienjarige leeftijd hadden Joop en zij een seksuele relatie totdat de vader van Joop daarachter kwam en haar naar een school in Dover stuurde. Wanneer ze Joop weer ontmoet is ze boeddhist geworden en erg veranderd. Haar haren zijn gemillimeterd, ze heeft geen make-up op en draagt wijde kleren. Ondanks al die veranderingen wordt Joop weer verliefd op haar. Maar net als vroeger gebruikt Linda Joop weer en belazert hem. Ze laat Joop namelijk handtekeningen zetten onder papieren waarop staat dat al het geld van Joops opa naar haar gaat.
Vertelwijze
Dit verhaal is geschreven in het hij-perspectief. De schrijver, de verteller dus, weet van alle verhaalpersonen de gedachtes en vertelt die ook. Van Joop krijg je in dit verhaal veel van zijn gedachtes te lezen. Zoals ‘hij doet dit’ en ‘hij denkt dat’.
Bij het stukje hieronder lees je dat heel duidelijk:
“De eerste minuut bleef hij liggen en vroeg zich af waarom hij rond deze tijd op de bank in de woonkamer lag. Een moment heerste er vrede, want hij nam aan dat Mirjam in bed lag. Tot zich opeens, in felle flarden die vanaf de verste uithoeken van zijn geheugen naar zijn hart schoten (vreemd genoeg was het een fysieke gewaarwording die in het binnenste van zijn borstkas speelde), de gebeurtenissen van de afgelopen dagen tot een coherent geheel verenigden en de onacceptabele notie zich opdrong dat Mirjams bed onbeslapen was en dat zij nooit meer naar beneden zou komen. Hij sprong op, ziek van de beelden in zijn kop, vloog naar boven en wierp de deur van haar kamer open.” (blz. 96)
De proloog en epiloog zijn met de alwetende verteller geschreven. De schrijver
vertelt over alle personen alleen wat ze doen, maar niet wat ze denken. Het is allemaal wat oppervlakkiger. Een voorbeeld staat hieronder. “In de herfst van 1945 bouwde Leonard S. Shoen in Ridgefield, Washington, in de stal van de familieboerderij van zijn vrouw Anna Mary Carthy eigenhandig zijn eerste aanhangwagen. Hij beschikte over vijfduizend dollar spaargeld.” (blz. 11)
Structuur
- Het boek begint met een proloog waarin de samenloop der omstandigheden waardoor Mirjam is verongelukt, door God worden verteld. Vervolgens begint het echte verhaal wat bestaat uit drie delen. Elk deel is weer onderverdeeld in hoofdstukken. Het boek eindigt met een epiloog waarin God het vervolg van de samenloop der omstandigheden schrijft.
- Het verhaal is chronologisch verteld. Het begint met het overlijden van Mirjam en eindigt ongeveer een jaar later met dat Joop de dood heeft verwerkt. De proloog en epiloog zijn niet echt chronologisch te noemen doordat het gewoon allemaal opgesomde feiten zijn. Ook zitten er, zoals hierboven al verteld, veel flashbacks in het verhaal.
- Het boek heeft een informatieve opening omdat er eerst uitgelegd wordt wat er allemaal precies is gebeurd. Je valt niet meteen midden in de gebeurtenissen, maar er worden eerst belangrijke feiten verteld.
- Het einde van dit verhaal is gesloten omdat Joop de ontvanger van Mirjams hart, Alia Nuri, heeft gevonden en de dood van Mirjam heeft verwerkt. Het onderwerp waar het verhaal om draaide is dus afgesloten.
Motieven en thema
- Het eerste motief van dit verhaal is ‘verdriet’. Joop heeft namelijk veel verdriet om het verliezen van zijn dochter. Hij probeert dit verdriet te verwerken, maar dat gaat in het begin maar moeilijk. Hij gaat heel veel roken en drinken, scheert zich niet meer en verwaarloost zichzelf dus.
“Drie dagen geleden had Joop een slof laten bezorgen en hem resteerde nog één pakje. Hij zat in de keuken en rookte. Het zou mooi weer worden vandaag, meldde Channel Five. Joop keek, geluids- en beeldbehang voor zijn dolende gedachte. Hij had de kranten binnengehaald die in hun transparante zakjes in de voortuin hadden gelegen, oud nieuws voor ogen die niet konden lezen.” (blz. 116)
Het volgende motief is ‘vriendschap’. Er ontstaan en vergaan in dit boek een aantal vriendschappen. Joop raakt bevriend met Omar, de relatie tussen Linda en Joop loopt stuk en God komt in Joops leven. Ook de vriendschap tussen Philip en Joop speelt een grote rol. Een ander motief is ‘het geloof’. Heel vaak in het boek komen verschillende geloven voor. Linda doet net alsof ze boeddhistisch is, Joop en Philip zijn Joods en Omar is moslim. Al deze verschillende mensen met verschillende geloven, gedragen zich anders en hebben andere belangen. Het laatste motief, maar zeker niet het onbelangrijkste, is ‘liefde’. Joop houdt heel veel van zijn dochter Mirjam. Hij komt er zelfs achter dat hij haar niet alleen ziet als dochter, maar dat hij ook naar haar verlangt als vrouw. Dat maakt het verwerken van haar dood zeker niet makkelijker. En dan heb je nog de liefde tussen Linda en Joop die eigenlijk niets voorstelt. Joop wordt wel weer verliefd op haar, maar dan blijkt dat ze hem al die tijd heeft opgelicht.
- Het thema: Het verliezen van een dierbare is moeilijk om te verwerken en brengt veel veranderingen met zich mee.
- De titel van dit boek, God’s Gym, is gebaseerd op de naam van de sportschool van God. Leon de Winter heeft denk ik voor deze titel gekozen omdat het God was waarbij Mirjam bij op de motor zat. Als God niet had bestaan, was Mirjam ook niet verongelukt.
Persoonlijke mening
Toen ik begon met lezen in dit boek raakte ik wel een beetje in de war. Ik begreep eerst niet wat al die omstandigheden met het verhaal te maken hadden. Toen ik daarachter kwam vond ik het heel leuk om te lezen. Wel was het taalgebruik in de proloog, en ook in de epiloog, wat saai en langdradig. Er wordt niet vanuit één bepaald persoon gekeken, maar eigenlijk worden er gewoon allemaal feiten opgesomd. Dat vond ik niet zo fijn lezen. In de rest van het boek was het taalgebruik juist heel leuk. Het waren vaak korte zinnen, met veel gesprekken erin en dat leest wel zo afwisselend en makkelijk.
Ook vond ik het leuk dat de gesprekken echt geschreven waren zoals je ze in het echt ook zou zeggen. Bijvoorbeeld met veel ‘uhm’ en ‘eh’ en ook ‘ie’ in plaats van ‘hij’. Hierdoor wordt het veel geloofwaardiger.
Het verhaal zelf vind ik heel mooi. Het was interessant om te lezen hoe Joop omging met het verwerken van de dood van zijn dochter. De extra verhaallijnen in het boek vond ik ook leuk om te lezen. Het voegt niet zo veel toe aan het echte verhaal, het heeft er weinig mee te maken, maar toch is het goed voor de afwisseling. Ik vind het knap van De Winter dat het boek te begrijpen blijft, ondanks de vele verhaallijnen en gebeurtenissen die er in voor komen.
Het treffendste gedeelte vind ik wanneer Joop opgebeld wordt door het ziekenhuis met de mededeling dat Mirjam daar op sterven ligt. Joop is er dan zo van overtuigd dat het niet waar kan zijn, Mirjam was immers jarig en ging lunchen met vriendinnen. Als het dan eindelijk tot hem doordringt, is het extra pijnlijk.
“’Dit kan niet waar zijn, dokter Hemm… Hemm…’
‘Hemmings.’
‘Dokter Hemmings, luister, mijn dochter, dat kan niet, ze is naar Malibu, u kunt dit niet zeggen, mijn dochter is vandaag jarig! Ik heb haar vanochtend nog gezien! Ze heeft een eh… paardenstaart en ze is vandaag zeventien geworden! Trouwens, hoe weet ik dat u de waarheid spreekt? Elke waanzinnige kan mijn nummer draaien! Hoe kunt u bewijzen dat u echt een dokter bent? Van welk ziekenhuis bent u? Waarom vertelt u dit allemaal?’
Maar toen hij Philips armen voelde en zijn stem hoorde, die hem wilde kalmeren, kon hij niet verder praten, want panische angst blokkeerde zijn stem.
Smekend keek hij Philip aan en stotterde: ‘Philip, hier, kun jij… kun jij even met hem praten, die man is… hij zegt dat ie dokter is, misschien luistert ie naar jou…’” (blz. 56)
Ik kon me goed inleven in Joop doordat zijn gedachtes heel nauwkeurig beschreven waren. Wat hij doormaakte heb ik nog nooit beleefd, maar ik leefde wel heel erg met hem mee. Hierdoor wordt het boek heel aangrijpend want het is natuurlijk verschrikkelijk als je je dochter verliest. Een beetje raar vind ik wel dat in het verhaal niets meer over Ellen wordt verteld. Je weet helemaal niet hoe zij met de dood van haar dochter omgaat en hoe het met haar afloopt.
Een ander boek met ditzelfde thema is Een Spaans Hondje van Rascha Peper. Dat gaat weliswaar over de dood van een moeder, maar in beide boeken speelt het verwerken van het overlijden van een dierbare een belangrijke rol.
Jaar van uitgave: 2002
Uitgever: De Bezige Bij, Amsterdam
Aantal bladzijden: 371 Inhoud en opbouw Typering Dit boek kan je een thriller noemen doordat het erg spannend geschreven is en er spectaculaire dingen in gebeuren. Aan de andere kant is het ook een psychologische roman omdat het gaat over een man die de dood van zijn dochter probeert te verwerken. Samenvatting Het boek begint met een brief van God geschreven aan Joop Koopman over de samenloop der omstandigheden waardoor Mirjam Koopman overleden is. Het verhaal zelf gaat over Joop Koopman, een schrijver die met zijn dochter Mirjam in Amerika woont. Op 22 december 2002, de zeventiende verjaardag van Mirjam, wordt Joop bezocht door zijn oude vriend Philip. Philip is net als hij Joods, waardoor zij vrienden zijn geworden. Philip werkt nu bij de Israëlische regering en vraagt Joop om mee te werken aan een project. Plotseling wordt Joop opgebeld door het ziekenhuis met de mededeling dat Mirjam een ongeluk heeft gehad en dat hij snel naar het ziekenhuis moet komen. Mirjam overlijdt die nacht nog en in alle drukte stemt Joop toe om haar hart te doneren. Na haar dood komt Joop in contact met God. Hij is de eigenaar van God’s Gym en de man waar Mirjam bij op de motor zat toen ze verongelukte. God vertelt Joop dat hij heel graag iets terug wil doen, en zijn leven aan Joop wil geven. Joop vindt dit niet zo’n goed idee maar stemt wel toe dat God bij hem intrekt. God helpt hem bij van alles en samen strooien ze Mirjams as uit. Na een tijdje gaat God weer weg. Ondertussen gaat Joop toch akkoord met het project van Philip. Hij krijgt de opdracht om zoveel mogelijk te weten te komen over de Nederlandse Marokkaan Omar, want Philip verdenkt hem ervan een terrorist te zijn. Hij krijgt al snel contact met Omar en de twee mannen worden bevriend. Daarna verschijnt plotseling zijn vroegere vriendinnetje Linda met een boeddhistische monnik. Ze krijgen opnieuw een relatie. Linda is ook boeddhistisch geworden en beweert dat haar vriend Usso Apury de gereïncarneerde versie van Joops opa is. Als Linda hem uitnodigt om een weekend naar San Fransisco te komen, rijdt hij met Omar mee. Zo ontdekt hij dat Omar hackers kent en hij vraagt hem erachter te komen wie het hart van Mirjam heeft gekregen want dat wil hij heel graag weten. Als hij bij Linda aankomt wordt hem verteld dat zijn opa nog een bankrekening met veel geld erop bij de Zwitserse Bank had, waarvan Joop de erfgenaam is. Aangezien Usso Apury de gereïncarneerde versie van de opa is, weet hij de code. Hij moet op een aantal formulieren zijn handtekening zetten zodat hij al het geld kan krijgen. Maar dan blijkt dat hij is opgelicht en dat al het geld is overgedragen aan Linda. Het verdere verhaal hoort Joop niets meer van Linda. Ondertussen krijgt hij dankzij Omar te weten wie Mirjams hart heeft, namelijk Alia Abassi. Joop wil haar gaan opzoeken maar wordt tegengehouden door Philip die hem en Omar is gevolgd. Hij beweert dat het meisje niet Alia Abassi, maar Alia Nuri is en dat hij de transplantatie voor vrienden heeft geregeld. Volgens Philip is Omar nu een gevaar geworden voor de Mossad, dus wordt hij vermoord. Philip helpt Joop om het meisje op te zoeken en hoewel Joop niet zeker weet of zij het is die Mirjams hart heeft ontvangen, heeft hij er eindelijk vrede mee. Het verhaal wordt afgesloten door een epiloog waarin God het vervolg van de samenloop der omstandigheden schrijft.
vertelt over alle personen alleen wat ze doen, maar niet wat ze denken. Het is allemaal wat oppervlakkiger. Een voorbeeld staat hieronder. “In de herfst van 1945 bouwde Leonard S. Shoen in Ridgefield, Washington, in de stal van de familieboerderij van zijn vrouw Anna Mary Carthy eigenhandig zijn eerste aanhangwagen. Hij beschikte over vijfduizend dollar spaargeld.” (blz. 11)
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden