Figuranten door Arnon Grunberg

Titel Figuranten Auteur Arnon Grunberg Uitgever Nijgh & Van Ditmar, derde druk, mei 1997. Samenvatting Ewald Stanislas Krieg, is 'makelaar in krotten', zoals hij zichzelf typeert en hij woont in New York. Geld is het enige dat hem nog interesseert, nadat alle andere ambities die hij had, op niets zijn uitgelopen. Hij denkt terug aan de tijd in Amsterdam, toen hij Broccoli ontmoette, die eigenlijk Michaël Eckstein heette. Die had geld in overvloed en een ruim huis, omdat zijn ouders permanent in het buitenland vertoefden. Ewald werd een vriend van hem, of beter gezegd een volgeling. Broccoli was ervan overtuigd dat ze het zouden maken in de film wereld, maar Ewald is daar niet zo zeker van. Het tweetal wordt een drietal, toen Elvira Lopez zich bij hen aansloot. Ze komt uit Argentinië en heeft daar in een film gespeeld die nooit is afgemaakt. Hun eerste rol is in een FNV voorlichtingsfilm en daarna heeft Ewald nog in een film gekregen waarin hij van de trap af werd gegooid. Daar bleef het bij, maar hun plannen werden steeds groter. Elvira ging zich voorbereiden op een rol in Macbeth. Meneer Bercowicz, die zich later Berk gaat noemen is een vriend van de ouders van Broccoli en hij vertegenwoordigde de belangen van zijn vader in Nederland en hij zorgt ervoor dat Broccoli aan zijn geld komt. Ewald wordt verliefd op Elvira maar Broccoli is hem voor een keer vrijen ze met elkaar. Broccoli verzon ten slotte de Operatie-Brando, een geheim plan dat hun uiteindelijk aan de top zou brengen, alleen door zo veel mogelijk op Marlon Brando te gaan lijken. Meneer en mevrouw Eckstein komen naar Nederland om hun huis te verkopen. Mevrouw is bang dat iets aan het licht komt en meneer blijkt een dronkelap te zijn. Uiteindelijk vertrekken ze weer naar Zwitserland. Meneer Berk stort in en overlijdt na een tijdje. Omdat Broccoli zijn ouders in het buitenland zitten en meneer Berk er niet meer was het geld snel minder werd. Ewald krijgt in rol in een toneelstuk en ontmoet daar Frederika Steinman, een echte actrice. Hij moest een monoloog voor haar gaan schrijven, maar die komt nooit af. Broccoli en Elvira vertrekken naar Amerika om daar aan hun carrière te werken. Ewald blijft dan in Nederland. Voor het eerst kiest hij voor zichzelf Na zes jaar gaat hij ook naar Amerika, maar hij vindt Broccoli en Elvira niet meer terug. Thema Het verlangen naar succes, naar iemand worden die je niet bent en waarschijnlijk ook nooit zal worden. Verklaring: Broccoli is er heilig van overtuigd dat ze de top gaan behalen. Ewald doet hier maar aan mee, maar hij heeft wel zo zijn bedenkingen erover. Ze doen er alles aan om maar goed voor de dag te komen. Ze laten foto's van zichzelf maken en ze gaan naar een soort uitzendbureau, maar het heeft allemaal geen succes. Ze krijgen een rolletje in een FNV voorlichtingsfilm, maar het stelt helemaal niets voor. Toch zegt Broccoli elke keer maar weer dat dit hun grote doorbraak is. Ewald ziet inmiddels zelf ook wel in dat het allemaal geen zin heeft en hij probeert te gaan schrijven. Dit is echter ook niet zo'n succes. Hij moet een monoloog schrijven voor Frederika Steinman, maar die komt nooit af. Als Broccoli en Elvira naar Amerika gaan om daar voor een grote doorbraak te zorgen, blijft Ewald in Nederland, hij heeft het inmiddels allang opgegeven. Als hij zes jaar later ook naar Amerika gaat zijn Broccoli en Elvira onvindbaar.
Motieven · Dood: De dood staat niet echt centraal in het boek. De enige die door gaat is Berk. Nadat hij dood is gegaan is de geldstroom van Broccoli dichtgedraaid. Dit heeft natuurlijk wel gevolgen voor hun verdere leven want Broccoli betaalde alles en dat kan nu niet meer. · Vriendschap: De vriendschap van Broccoli, Ewald en Elvira staat centraal in dit boek. Het is niet echt een vriendschap. Ewald loopt maar een beetje achter Broccoli aan, totdat hij er achter komt dat het toch niet goed is en dan kiest hij zijn eigenweg. Broccoli en Elvira gaan samen naar Amerika. · Liefde: Ewald is verliefd op Elvira, maar Broccoli is hem voor. Hij gaat wel een keer met Elvira naar bed maar daar houd het dan ook echt mee op. · Succes: Het enige waar ze voor streven is voor succes. Broccoli is er heilig van overtuigd dat ze het helemaal gaan maken in de filmwereld. Hij wil succes hebben en daar heeft hij dan ook alles voor over. Hij laat foto's maken enz. Op het eind van het verhaal weet Ewald inmiddels wel dat het succes altijd uit zal blijven en hij kiest dan ook voor zichzelf. · Naïviteit: Vooral Broccoli en Elvira zijn heel naïef. Als Elvira een keer optreedt zitten er maar twee mensen in de zaal en nog denkt vooral Broccoli dat ze naar Amerika moeten, omdat Nederland te klein is voor het succes van Elvira. In Amerika kan ze groeien en volgens hem hier niet meer. · Carrière: Ze willen een carrière als filmacteur. Dit lukt echter nooit. · Joods zijn: Ze zijn van Joodse afkomt en vooral hun ouders kunnen zich maar niet los maken van de oorlog met alles wat er toen is gebeurd. · Wanhoop: Omdat hun droombeeld maar geen werkelijkheid wordt drijft dat vooral Ewald tot wanhoop. Enkele gedachten: "Ik dacht toen dat wanhoop iets ernstigs was, als in boeken en films. Wanhoop is uitermate draag en komisch." · Geld: Broccoli heeft veel geld, nou ja zijn ouders en hij koopt alles voor Ewald en Elvira. Met geld kun je veel krijgen volgens Broccoli. · Niks doen: Ze doen eigenlijk het hele boek door weinig. Ze slenteren door de stad, eten wat in een cafeetje of ze zitten in een bar. Ze werken niet ofzo. Ze zitten ook vaak bij Elvira thuis, maar ze doen dan ook niets. · Sokophaler: Elvira heeft sokken die afzakken. Ewald moet ze elke keer ophalen. Dan benoemd Elvira hem tot sokophaler. · Salami: Meneer Berk is gek op salami. Hij heeft een stukje salami in zijn kast liggen en als hij in het ziekenhuis ligt beschuldigt hij iedereen ervan dat ze zijn salami hebben gejat. · Schrijven: Als het tot Ewald doordringt dat hij nooit een echte acteur zal worden begint hij met schrijven. Hij moet een monoloog schrijven, maar die komt nooit af. Uiteindelijk wordt hij dus makelaar. · Opschrijfboekje: Elvira houdt een opschrijfboekje bij waar ze belangrijke dingen in opschrijft of woorden die ze niet kent. Motto's Jammer dat je met een lijkwagen naar het paradijs moet. Stanislaw Jerzy Lec
Verklaring: Het paradijs in het boek is Hollywood. Ze willen daar een ster worden. Als je ergens heen gaat met een lijkwagen dan betekent het dat je dood bent. Ze zullen dus nooit in het paradijs aankomen. Het is dus jammer dat je een droom hebt die nooit verwezenlijkt zal worden. Het is voor hen gewoon niet haalbaar om een ster in Hollywood te worden. Titel Figuranten. Verklaring: De titel verwijst natuurlijk rechtstreeks naar de figurantenrol van Ewald in een film. Hij wordt dan van de trap gegooid, maar het verwijst ook naar de rol die de personen in elkaars leven spelen. Ewald, Broccoli en Elvira weten eigenlijk helemaal niets van elkaar. Zelfs Ewald kent niet de gevoelens en beweegredenen van Elvira op wie hij verliefd is. Ook ontmoet hij Frederika Steinman voor wie hij een monoloog moet schrijven, maar het lukt hem maar niet, omdat hij gewoon helemaal niets van hem weet. Ze zijn eigenlijk figuranten in elkaars leven, dit geld vooral voor Ewald. Hij ontmoet Broccoli en Elvira, maar op een dag gaan ze naar Amerika en hij ziet ze nooit meer terug. Hij ontmoet ook zomaar Frederika en opeens is ze weer uit zijn leven verdwenen. Door de ogen van Ewald zie je ook wel wat de andere personages doen, maar wat ze beweegt blijft een raadsel. Waar is mevrouw Eckstein nou precies bang voor? Wanneer hebben meneer Eckstein en Elvira elkaar eerder ontmoet? Waarom wil meneer Bercowicz zijn naam veranderen in Berk? Op al deze vragen krijg je geen antwoord. Omslag verklaring: Het bestek op de voorkant van het boek slaat terug op de scène in het boek waarin mevrouw Eckstein al haar bestek mee wil nemen naar Zwitserland. Gebeurtenissen en Bouw Het boek bestaat uit een proloog, vijfgenummerde delen en een epiloog. Elk deel omvat een groot aantal hoofdstukken van soms maar enkele pagina's met beschrijvende titels. Het hele verhaal is een terugblik van Ewald op een periode die zes jaar geleden heeft plaatsgevonden. De proloog en de epiloog zijn in de tegenwoordige tijd vertelt, de rest in de verleden tijd. Ik vond het boek heel makkelijk te lezen vooral door al die kleine hoofdstukjes met de titels die gelijk vertelde waar het hoofdstuk over ging. Verder vond ik het boek niet leuk. Het ging gewoon helemaal nergens over. Af en toe zat er wel een leuk stukje tussen, maar ik vond het boek echt tegenvallen. Heel vaak heb ik erover gedacht om te stoppen, maar dan kwam er net weer een stukje wat dan wel weer leuk was en dan had ik zoiets van nou ja, lees maar verder. Ik kon het boek ook helemaal niet goed voor me zien, alleen sommige stukjes, zoals meneer Eckstein die met dat dikke wijf gaat dansen, maar omdat ik haast niets voor me zag vond ik het gewoon een slecht boek. Ik kon me er gewoon niets bij voorstellen. Ik zal dan ook iedereen afraden om het boek te lezen, want het is echt niet de moeite waard. Het enige wat ik wel vond is dat het niet saai is en dat het op een hele vreemde mannier van schrijven is. In het begin de eerste 50 bladzijde vond ik het boek nog wel leuk, het was best leuk om te lezen, maar ik vind dat die manier van schrijven heel erg gaat vervelen. Hij had het boek beter zo'n 200 blz. kunnen inkorten, misschien dat het dan wel leuk was geweest. Ik vond de opbouw trouwens wel heel goed. Personages Ewald Stanislas Krieg: Hij ontmoet Broccoli en hij gaat met hem mee. Hij is een meeloper. Broccoli denkt dat ze zijn geroepen voor een carrière in de film en Ewald gelooft hem. Alles wat Broccoli doet en zegt vindt hij ook. Hij komt verder niet echt in beeld. Hij vertelt alles wat hij ziet. Hij wordt verliefd op Elvira en hij gaat ook een keer met haar naar bed, maar Broccoli is hem voor. Zij ouders verwijten hem ook dat hij alleen maar achter Broccoli aanloopt en niet meer denkt aan zijn eigen toekomst. Hij is afgewezen op de toneelschool. Zijn ouders zeggen dat hij geboren is voor het ongeluk. Hij heeft nog nooit iemand gelukkig gemaakt ook zichzelf niet. Als hij een rol krijgt in een soort toneelstuk voor kinderen ontmoet hij Frederika Steinman een echte actrice, zij vraagt hem om een monoloog voor hem te schrijven. Hij huurt dan een ruimte om zich goed te kunnen concentreren, maar de monoloog komt nooit af. Ook Frederika verdwijnt zomaar uit zijn leven. Als Broccoli en Elvira besluiten om naar Amerika te gaan voor het grote succes gaat Ewald niet mee. Hij heeft inmiddels wel ingezien dat er voor hem geen carrière in de film is weggelegd. Als hij zes jaar later naar Amerika gaat zijn Broccoli en Elvira nergens meer te vinden. Hij is makelaar geworden. Hij heeft geen gevoelens meer hij is een geldwolf geworden. Michaël Eckstein (Broccoli): Hij is een 'vriend' van Ewald en hij denkt dat hij een wonderkind is, ook denkt hij dat hij een soort roeping uit Hollywood heeft gehad. Hij is er heilig van overtuigd dat ze het helemaal gaan maken. Zij ouders zitten in het buitenland en met sigaren en visitekaartjes krijgt hij veel voor elkaar. Hij heeft veel geld en daarom betaalt hij alles. Als meneer Berk doodgaat is er geen geldkraan meer. Broccoli heeft wat met Elvira en hij is er heilig van dat ze het helemaal gaat maken. Hij doet er dan ook alles aan maar het lukt niet. Elvira Lopez: Ze komt uit Argentinië en ze heeft daar in een film gespeeld. Die film is nooit afgekomen, want halverwege was het geld op. Ze houdt een rood opschrijfboekje bij.