De Reis van Sint Brandaan door Onbekend

De reis van Sente Brandane
Titelbeschrijving De reis van Sente Brandane, samengesteld en vertaald door Willem Wilmink, Amsterdam, 1994, tweede druk, 154 blz. (eerste druk februari 1994) Genre Het is een middeleeuws reisverhaal. Onderwerp Sint Brandaan verbrand de Bijbel, en moet van de engel des HEEREN negen jaar varen, hij zal onderweg te weten komen dat de Bijbel waar is. Thematiek In dit boek komt het vertrouwen op God, en de genade van God duidelijk openbaar. Het lezerspubliek wordt er steeds weer op gewezen dat als je op God vertrouwt, het weer goed komt. Perspectief Het boek is geschreven vanuit het perspectief van de alwetende verteller. De hoofdpersoon wordt ‘Sint Brandaan’ of ‘hij’ genoemd. Dit kom je te weten als het over Sint Brandaan gaat, of iets van hem geschreven wordt. Wel zijn er passages waarin Sint Brandaan zelf aan het woord is, deze passages zijn vanuit het ik-perspectief geschreven.
Tijd Het verhaal speelt zich in de twaalfde eeuw af. Dit kun je zien aan het taalgebruik en het gebruik van een dichtverhaal. Dit is heel typerend voor deze tijd. Het gebruik van een dichtverhaal was er zodat de mensen het verhaal makkelijker konden onthouden en dus ook konden doorvertellen. Het boek bestaat uit 2284 versregels. De vertelde tijd in het boek is 9 jaar. Beoordeling Het onderwerp van het boek past zeker bij de tijd waarin het verhaal verteld werd. Zulke verhalen waren toen veel in omloop, het vertrouwen op God en Gods genade speelden heel sterk in die tijd. Ik vind het onderwerp ook duidelijk. Interessant vind ik het niet echt, het verhaal is heel sterk fictief. Hierdoor sta je nogal ver van het verhaal af, in mijn beleving. Het thema is heel duidelijk. Telkens weer komt Sint Brandaan een ongelukkig persoon tegen, en telkens weer smeekt Sint Brandaan om genade bij God voor de ellendeling. Dit gebeurt zelfs zo vaak in het verhaal, dat het wel een klein beetje gaat storen. De verhaallijn vind ik heel strak. Het gaat om de reis die Sint Brandaan maakt, en wat hij dan allemaal tegenkomt op die reis. Van deze lijn wordt niet vanaf geweken. Telkens komt het schip en de reis verder weer terug in het verhaal. De gebeurtenissen zijn niet aan elkaar te koppelen. Al moet ik er wel bij opmerken dat Sint Brandaan heel vaak iets of iemand tegen komt door een grote storm of zelfs een orkaan. De gebeurtenissen zijn erg dramatisch, en daardoor niet geloofwaardig. Zo iets als in dit boek beschreven zal je niet tegenkomen in dit leven. En hoe het in het leven hierna is, dat is alleen maar raden. Desondanks hebben de gebeurtenissen me wel aan het denken gezet. Moeten wij ook niet meer op God vertrouwen? Moeten wij ook niet meer van God afhankelijk zijn? Ik vind dat het boek niet van het begin tot het eind blijft boeien. Telkens weer komt het op hetzelfde neer. Sint Brandaan ziet een ellendeling, smeekt God om genade, en diegene wordt geholpen. Het verhaal komt langzaam op gang. Het begint met een korte intro, vervolgt door het verbranden van het boek en de opdracht van de engel. Heel het verhaal hangt met elkaar samen, er zijn geen losstaande stukken die niet met de hoofdlijn en het thema te maken hebben. Het verhaal is een samenhang van veel korte scènes. Dit geeft een beetje een versnipperd verhaal. Het is wel heel duidelijk één verhaallijn. Er zijn niet echt terugblikken, wel vooruitblikken. Kort iets over de personages. Het was best moeilijk om de personage Sint Brandaan uit het verhaal te lichten. Het was soms moeilijk helder te krijgen of Sint Brandaan wat zei, of dat het beschreven werd door de schrijver. Ook ging Sint Brandaan niet echt voor me leven, vrij logisch als je bedenkt dat het verhaal helemaal onrealistisch is. Wie zal er nou iemand uit de hel tegenkomen op aarde? Niemand toch? Welk schip zal door een vis naar de diepte getrokken worden. Geen één toch? De andere personages zijn alleen kort in beeld. Bij de vele korte gebeurtenissen die plaatsvinden, komen steeds én Sint Brandaan, én een ander personage in beeld. Alleen duivels spelen in heel het verhaal een rol. Maar dat zijn geen personages, maar een typering van een groep onheilspersonages. Je komt dus ook van Sint Brandaan het meeste te weten. Ik het verhaal voor delen in het Oudnederlands gelezen, en helemaal in de vertaling. In het Nederlands las het op zich niet moeilijk, het rijmt goed. Je ‘glijdt’ als het ware door het verhaal. Dit is niet zo met de vertaling, die is soms moeilijk te begrijpen. Dan moet je even naar de oorspronkelijke tekst kijken om het te snappen. De levensbeschouwing is christelijk. Vroeger dacht men over veel dingen veel anders dan nu. In de Middeleeuwen was men veel afhankelijker, en voelde men zich ook afhankelijker van God.