1 Bekijk de voorkant van De hemel van Heivisj.

a. Geef een korte beschrijving.

b. Op welke manier komt het paard in het verhaal voor?

c. Spreekt deze voorkant jou aan? Waarom wel/waarom niet.

2 Onderstaande tekst is de achterflaptekst van de oorspronkelijke uitgave. Deze tekst geeft veel informatie over de inhoud van het boek.

a. Wie is de ik-persoon?

b. Welke periode beslaat het verhaal.

c. Wat is er met Liesl aan de hand?

3. Lijkt dit boek je een interessant boek? Waarom wel/waarom niet?                                                                   

1.Dehemel van Heivisj beslaat de tijdspanne russen 1938 tot 1943 en is opgedeeld in vijf chronologische delen  die weer zijn onderverdeeld in korte hoofdstukken

Noem elk deel en geef  aan wat volgens jou het belangrijkste is uit dat deel.

 (Je maakt dus géén samenvatting!)

Doe het zo:

1 Fing is een van de hoofdpersonen uit het boek

Bekijk onderstaande uitspraken en geef aan of ze waar dan wel onwaar zijn en geef aan waarom.

2 Fing komt in de loop van het boek behoorlijk met zichzelf in conflict. Geef een paar voorbeelden die dat heel duidelijk laten zien.

3 Wie van de drie zussen zou jij het liefst als zus willen hebben, als je moest kiezen? Leg je antwoord uit

4 De vier broers zou je wel als een ‘broersmachine’ kunnen zien.

1. Leg bovenstaande uitspraak uit.
2. Zijn de jongens op het eind nog steeds een ‘broersmachine’ of is er iets veranderd? Licht je antwoord toe

5 a Liesl is ook een hoofdpersoon. Bekijk onderstaande uitspraken en geef aan of ze waar dan wel onwaar zijn en geef aan waarom.

5b Ik  tuurde naar het bed van Liesl. Ze lag als een eilandje in het veel te grote ledikant. Naast haar lag de grijze flodderjurk.

Pas in het laatste deel snap je waarom die jurk zo ontzettend belangrijk voor haar is. Waarom is die jurk zo belangrijk voor Liesl?

6. Wat heeft onderstaande foto met Liesl te maken?

1.Vaakverandert een relatie in de loop van een verhaal. Dat wil zeggen dat ze aan het eind van het boek anders is dan aan het begin.

Dat is met de relatie tussen de drie zussen ook zo. In het begin van het boek zijn ze een zogenaamde zussenmachine.

1. Wat wordt er met zussenmachine bedoeld?
2. Op wat voor manier verandert die zussenmachine?

2. Opvoeding

Zijn de Pap en oma Mei goede opvoeders? Waarom wel/waarom niet?

3. De relatie tussen Fing en Liesl is bijzonder te noemen.

a. In welk opzicht?

b. Deze relatie verandert in de loop van het verhaal. Licht die verandering toe.

Een verhaal beleef je meestal door de ogen van de hoofdpersoon. In De hemel van Heivisj  beleef je het verhaal door de ogen van Fing, de ik-persoon. Toch kom je ook dingen te weten over andere personages.

1.Een bijzonder personage is Liesl. Zij maakt in Duitsland iets heel verschrikkelijks mee en schrijft daarover in haar dagboek.

Schrijf een fragment uit Liesls dagboek.

1.

a. NSB  

b. Jeugdstorm

c. Kristallnacht

d. Jodenvervolging

2. Om dit boek goed te kunnen begrijpen, is het belangrijk om een en ander te weten over de tweede wereldoorlog. Zoek op internet naar uitleg over onderstaande begrippen:

a. NSB  

b. Jeugdstorm

c. Kristallnacht

d. Jodenvervolging

3.  Noteer voor de vier begrippen hierboven een voorbeeld uit het verhaal.

ebruiker

bericht

Het einde (slot) van een verhaal kan open of gesloten zijn. Bij een gesloten einde krijg je een duidelijk antwoord op de vraag of vragen die een verhaal oproept. In een liefdesverhaal is de klassieke vraag altijd: krijgen ze elkaar. In een detective is die vraag vaak: wie heeft het gedaan óf wordt de dader gepakt?

Bij een gesloten einde weet je dus precies hoe het afloopt. Bij een open einde wordt het antwoord minder duidelijk of helemaal niet gegeven en moet je er maar naar raden. Bij boeken met een open einde zou je eigenlijk willen dat er nog een vervolg kwam.

1 De hemel van Heivisj is een duidelijk voorbeeld van een verhaal met een open einde.

Op welke vragen krijg je namelijk geen antwoord?

2 ‘Een boek zingt langer na als niet alle lijntjes afgehecht worden,’zegt Benny Lindelauf.

a. Wat bedoelt de auteur hiermee?

b. Ben je het met deze uitspraak eens? Waarom wel/waarom niet?

3. Verzin zelf de inhoud voor een zesde deel getiteld: 1945, De bevrijding.

1.Negen open armen is het eerste deel  over de drie zusjes. Zou je dat na lezing van De hemel van Heivisj willen lezen? Waarom wel, waarom niet?       

‘Karakterontwikkeling, subtiele emotie, spanning, humor, vaart, een vleugje poëzie: het zit allemaal in De hemel van Heivisj. En allemaal goed. Het levert een onvergetelijk boek op.’ (Sevendays)

2b.Vind jij dit boek een aanrader dan wel een afrader? Motiveer je antwoord.

 De hemel van Heivisj

Benny Lindelauf

Vewekingsopdrachten

Antwoordenblad

1a. Zie afbeelding

1b Het mijnwerkerspaard Heivisj werkte jarenlang in de steenkoolmijn en vervoerde daar karren vol steenkool. Op een dag wilde hij niet meer en liep in paniek zijn verzorger onder de voet. Deze overleed aan zijn verwondingen. De smid nam het paard onder zijn hoede en redde het van de slacht. Het paard wordt onrustig van de duisternis en daarom zorgt de smid altijd voor licht.

Later redt het paard Fing uit een hachelijke situatie. ( blz 320-322)

1c. Eigen antwoord

2a. De ik-persoon is Fing. Zij is de hoofdpersoon uit deze jeugdroman.

2b. 1938-1943

2c. Liesl is een joods meisje, dat in Duitsland tijdens de Kristallnacht iets vreselijks heeft meegemaakt.

3. Eigen antwoord

1.

2.Waarom valt ze op een NSB’er, terwijl haar vader en broers gevangen zijn genomen? Ze is tegen de oorlog, maar raakt wel verliefd op Filip een jongen die bij de NSB zit. Daarnaast maakt ze schoon in het huis van mevrouw Vroon, die een foto van Hitler op het dressoir heeft staan. Ook kijkt ze op tegen meester Govaerts, het hoofd van de NSB. De strijd die Fing met zichzelf voert wordt verergerd door Muulke, het ondernemende zusje van Fing dat krantjes loopt voor het verzet.

3. Eigen antwoord

4a en b  Ook de vier jongens vormen binnen het gezin een eenheid. Natuurlijk zullen ze verschillend zijn en ook hun eigen ontwikkeling doormaken, maar die komt in het boek niet uit de verf.

5a.

5b Die jurk is de jurk van haar drie jaar oudere zus Reiba. De zus die ze is kwijtgeraakt omdat zij tegenstribbelde zodat haar zus geen tijd meer had om zichzelf ook als pop te verkleden.

6. Liesl (Leeba) en haar drie jaar oudere zusje Reiba worden opgevoed door hun grootouders. Hun moeder verdrinkt als de meisjes nog maar klein zijn en hun vader gaat naar Amerika om geld te verdienen. Opa heeft een poppenwinkeltje. De poppen die hij maakt zijn geen speelpoppen, maar poppen zo groot als kinderen,  bedoeld voor grote mensen. Als de Kristallnacht komt, zijn beide meisjes alleen thuis. Reiba verkleedt Liesl in een poppenjurk en sommeert haar zich niet te bewegen. Zelf lukt het haar niet om zich nog snel te verkleden en zij wordt meegenomen. Later voelt Liesl zich schuldig omdat ze had tegengestribbeld waardoor haar zus niet meer de gelegenheid had om zich te verkleden

1a. Ze worden als zussenmachine gezien omdat ze een drie-eenheid vormen aan het begin van het verhaal.

1b. In de loop van het verhaal zijn ze veel minder een zussenmachine en aan het eind hebben ze alle drie een eigen gezicht.  Fing, de oudste en de slimste, voelt zich verantwoordelijk voor  haar zusjes, overwint haar angsten en twijfels en wordt volwassen. Wildebras Muulke is van de horrorverhalen en tragische tragedies. Zij neemt heel duidelijk stelling tegen de Duitsers en probeert met grote doortastendheid een en ander in goede banen te leiden. Jes is het kleine, zwakke, met haar gezondheid tobbende,  kwetsbare  zusje dat onverwacht ijzersterk blijkt.

2. Ze hebben het beste met de kinderen voor en zijn liefdevol, alhoewel oma wel het type is van ‘geen f;auwekul’en ook ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.’ De Pap is een rasoptimist en oma Mei houdt de touwtjes stevig in handen. Minder positief is dat oma Mei weigert om Fing door te laten leren en de Pap doet daar niks aan.

3a De relatie is in die zin bijzonder dat Fing ervoor betaald wordt om Liesl vriendin te worden.

3b. Fing is bepaald niet dol op Liesl en vindt haar eigenlijk maar een irritant, aanstellerig en verwend kind. Ze verdraagt het nauwelijks dat Liesl bij hen thuis welkom is en veel speelt met Jes.

De relatie verandert als beide meisjes verscholen onder de grond zitten. Op dat moment komen ze nader tot elkaar en vertelt Liesl Fing over haar verschrikkelijk treurige verleden. Pas dan krijgt Fing begrip voor haar.

1. Eigen antwoord

1.  1B, 2C, 3 D, 4A

2.Zie Wikipedia

3.-Meester Gaavaerts is een belangrijke man binnen de NSB en de Zwartjassen spelen een (belangrijke) rol in het verhaal, bijvoorbeeld op het moment dat Fing Liesl wil wegbrengen. 

-Jeugdstorm; Filip gaat bij de Jeugdstorm tot verontwaardiging van Muulke

-Liesl maakt de Kristallnacht mee

-Jes wordt voor een joodse aangezien en bijna op transport gezet (Jodenvervolging)

1. Het boek heeft een open eind. Fing, haar twee zussen en oma zijn in veiligheid, maar hun huis is door een bom onbewoonbaar geworden. Liesl zou veilig zijn, maar  het lot van de Pap en de vier broers is onzeker en de oorlog is nog lang niet afgelopen.

-Keren de Pap en de broers terug?

- Hoe gaat het verder met oma Mei en de drie zussen?

-Is Liesl daadwerkelijk veilig en waar is ze dan?

2a. Daar bedoelt de schrijver mee dat je langer over het boek blijft nadenken.

2b. Eigen antwoord

3. Eigen antwoord

1.Eigen antwoord

2.Eigen antwoord