De adelaars door Kader Abdolah

Het boek Mijn boekverslag gaat over het boek ‘De adelaars’. Het boek is geschreven door Kader Abdolah. Ik heb het gelezen in de tweede druk. De eerste uitgave van het boek was in 1992 door de Uitgeverij De Geus. Ik heb het boek, dat 110 bladzijden telt in drie avonden uitgelezen. De hoofdpersoon brengt veel herinneringen met zich mee naar Nederland, maar de meest ingrijpende herinneringen gaan over adelaars uit zijn geboorteland Iran, daarom heeft het boek als titel ‘De adelaars’. Het thema van het boek gaat over de ervaringen die de hoofdpersoon heeft in korte ontmoetingen met allerlei mensen in Nederland. Het feit dat een vluchteling gedwongen is om zijn land, familie en vrienden te verlaten betekent dat het genre ‘dramatisch’ is. Het boek bestaat uit 9 verschillende belevenissen met 5 verschillende omgevingen. Het begint in een natuurmuseum waar hij werkt; daarna speelt het zich af in een Amerikaans bedrijf dat in Nederland staat. Dan ziet hij het leven niet meer zitten en vertrekt naar een opvang centrum, vandaar uit gaat hij naar een café en het einde speelt zich af in Iran. De negen verhalen spelen zich af in verschillende omgevingen, maar het wordt wel beleefd door één persoon. Het is geschreven vanuit het ik-perspectief. In Iran leidden de politiek en de terreur van de sjah in 1979 tot een revolutie. Enkele jaren later is de hoofdpersoon naar Nederland gevlucht. Het boek begint in 1981 en eindigt in 1984. Er zijn wel enkele flashbacks die zich afspelen vóór 1979. Er is maar één hoofdpersoon in het boek, zijn naam wordt niet genoemd. Zoals ik verteld heb is de man een politieke vluchteling uit Iran. Zijn karkater kun je omschrijven als serieus; hij heeft een groot verantwoordelijkheidsgevoel en is zeer ambitieus. De ene regel die op de achterkant van het boek staat, maakte me zo nieuwsgierig dat ik moest weten hoe dit verhaal zou gaan aflopen. Die ene zin was: “De verhalen in ‘De adelaars’ geven een indringend beeld van wat het betekent politiek vluchteling te zijn in een ander land met een andere cultuur.” De schrijver schrijft zo dat je wil weten wat er in de volgende ontmoetingen gaat gebeuren, omdat de belevenissen allemaal even indrukwekkend zijn. Het verhaal. Je kunt het boek niet echt samenvatten tot één verhaal, omdat het boek bestaat uit 9 korte gebeurtenissen: 1. De hoofdpersoon heeft een ontmoeting met Gerrit waar hij samen mee in het Natuurmuseum werkt. De hoofdpersoon is reuze blij met dit baantje, omdat het bijna niet mogelijk is werk te krijgen als een vluchteling. Gerrit zet dode vogels op en de hoofdpersoon helpt hem daarmee. Op een dag vindt de hoofdpersoon langs het strand een onbekende vogel; Gerrit weet niet wat voor een soort vogel dit is. 2. De hoofdpersoon krijgt een andere baan, in een Amerikaans bedrijf. De chef van de afdeling discrimineert de hoofdpersoon discrimineert op een vreselijke wijze. De hoofdpersoon doet er alles aan om in een goed daglicht te staan, maar hij heeft hier geen succes mee. 3. Dit hoofdstuk gaat over een nacht in het opvangcentrum, waar hij Bert en Willemien ontmoet. Deze zijn verliefd op elkaar en de hoofdpersoon staat zijn slaapkamertje aan hem af. 4. In het Natuurmuseum werkt ook een collega Pieter, die op zijn verjaardag de hoofdpersoon uitnodigt in zijn appartement. Het krioelde van de reptielen en het was er heel erg vies. Dit hoofdstuk heette ‘de nachtmerrie.’ 5. Een ontmoeting met Maria, zij is ook een vluchteling uit Iran. Maria wordt zo depressief dat ze voor de ogen van de hoofdpersoon zelfmoord pleegt. 6. In het opvangcentrum observeert de hoofdpersoon mensen met verschillende nationaliteiten. Zijn conclusie uit dit hoofdstuk is hoe verschillend mensen kunnen zijn. 7. De hoofdpersoon gaat voor het eerst sinds hij in Nederland is naar een café, hij ontmoet daar Thomas. Thomas krijgt een glaasje wijn aangereikt, maar loopt van schrik weg uit het café. Door deze gebeurtenis raakt de hoofdpersoon ook in de war en vlucht het café uit. Enkele weken later ontmoeten de twee mannen elkaar weer bij Thomas thuis. De laatste twee hoofdstukken (8 en 9) gaan over de verschrikkelijke ervaringen van de hoofdpersoon in Iran. Zoals het bergraven van zijn geëxecuteerde broer en het gedwongen afscheid van zijn vader en moeder.
De auteur. De schrijver heet in het echt Hossein Sadjadi Ghaemmaghami Farahani. Kader Abdolah is zijn pseudoniem. Hij heeft deze naam gekozen omdat de naam is van een gesneuvelde vriend. Kader Abdolah is de achterkleinzoon van A. Ghaemmaghami. (A. Gheammaghami was minister, schrijver en dichter!) Kader Abdolah werd in 1954 geboren. Hij groeide op in Arak (dat ligt in het noorden van Iran). Hij werd door zijn vader heel streng opgevoed. Hij ging is 1971 natuurkunde studeren aan de Universiteit van Teheran. Na zijn studie (1977) werd hij leraar natuurkunde in Genave. Vóór hij ‘De adelaars’ schreef in Nederland, heeft hij nog twee illegale verhalenbundels geschreven in Iran. Hij was gedwongen zijn land te verlaten toen de Iraanse overheid ontdekte dat hij betrokken was bij de oppositie tegen het dictatoriale bewind. Hij is in 1988 naar Nederland gevlucht. Kader Abdolah kwam toen in een Nederlands asielzoekerscentrum in Apeldoorn. Hij leerde Nederlands door onder andere het lezen van ‘Jip en Janneke’, geschreven door Annie M.G Schmidt. Hierdoor leerde hij ook beter de Nederlandse volksaard kennen. Toen hij pas net naar Nederland was gevlucht, was hij al bij Annie M.G. Schmidt op theevisite geweest. Vluchtelingen leren nu Nederlands via zijn verhalen. Kader Abdolah woont nu in Zwolle. Hij heeft in totaal vier boeken geschreven: De adelaars, De meisjes en de partizanen, De reis van de lege flessen enz. De waardering. Als jurylied zou ik het als volgt beoordelen. Het boek ‘de adelaars’ heeft een open einde. Ik vind dit een goede keuze van Kader Abdolah, omdat hij je hierdoor laat fantaseren over andere ontmoetingen die de hoofdpersoon zou hebben kunnen gehad. Het past dus bij het slot van het verhaal. Het is een tragisch onderwerp, want elk hoofdstuk heeft een trieste beleving, waardoor de lezer geboeid blijft. Het is een makkelijk en duidelijk geschreven boek, maar een nadeel van de schrijfwijze van Kader Abdolah, vind ik dat je er al lezend achter komt waar en met wie het zich afspeelt; dit kan soms nog wat verwarring opleveren. Het boek is waar gebeurd en het verhaal is over het leven van de schrijver zelf, wat de echtheid en de geloofwaardigheid vergroot. In de Nederlandse literatuur kun je dit een literatuur boek noemen, omdat het boek van de hoge kwaliteit is qua taalgebruik, schrijfstijl en dat het boek voldoet aan de eisen die vanuit de literatuur gesteld worden. Het feit dat de bundel bekroond is met het Gouden Ezelsoor in 1993 en de positieve reacties vanuit de vakpers geven aan dat het hier gaat om een literatuur boek. Kortom, ik zal als jurylid een hoge score geven! Uitspraken van de critici. De critici waren onder de indruk van ‘De adelaars’. ‘Een kleine revolutie in de Nederlandse letteren’ schreef Vrij Nederland. ‘Hij pakt je bij je kraag en laat je met zijn verhalen niet meer los’, volgens Het parool, en De stem schreef: ‘Iraniër tovert in het Nederlands.’ Dat ook de belangstelling onder het publiek erg groot is, blijkt uit het feit dat de bundel bekroond werd met het Gouden Ezelsoor 1993, een aanmoedigingspijs voor auteurs van een commercieel succesvol debuut. Het boek beleefde inmiddels een tweede druk.