Rotterdamse kost door Jules Deelder

Zeker Weten Goed
Foto van Cees
Boekcover Rotterdamse kost
Shadow
Zeker Weten Goed

Boek
Auteur
Jules Deelder
Genre
Poëzie
Eerste uitgave
januari 2017
Pagina's
14
Niveaus
havo,
vwo
Geschikt voor
bovenbouw havo/vwo
Punten
1 uit 5
Oorspronkelijke taal
Nederlands

Boekcover Rotterdamse kost
Shadow
Rotterdamse kost door Jules Deelder
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

Feitelijke gegevens

  • 1e druk, 2017
  • 14 pagina's
  • Uitgeverij: Stichting Collectieve Propaganda Nederlandse Boek

Flaptekst

"Lang leve de dichter!"
"Waarvan?"

Deelder noemde deze  tekst zelf ook nog een gedicht.

 

 

Eerste zin

Waar de natie// bietjes eet // bikt Rotterdam// zijn kroten// Vandaar dat hier// de krotenkoker// heerst waar elders// in den lande// de zakkenwasser// prevaleert//

Samenvatting

Alle tien gedichten gaan over de eetgewoonten van Rotterdammers. Eigenlijk wil Deelder over brengen dat Rotterdammers heel gewone hard werkende mensen zijn, arbeiders vaak, die het niet te hoog in hun hoofd hebben zoals (vooral) Amsterdammers.

Hij gebruikt daarbij Rotterdamse woorden en uitdrukkingen:
uierboord = koeientiet
kroten = bietjes
krotenkoker = vreemde figuur
sterf-op-straat-wors = cervelaatworst
neukpatronen= eieren
Je kunt alle tien gedichten lezen in de quotes en de titelverklaring.
 

 

 

Quotes

"De fricandel is al sinds jaar en dag de favoriete doodsoorzaak in Rotterdam en dat wouwe we graag zo houe omdat het anders kankeren wordt" Bladzijde 6
"in proletarisch Rotterdam gold uierboord als godenspijs waarvoor men met een pannetje bij de slager in de rij stond maar als slacht- afval in feite voor de varkens was bestemd" Bladzijde 7
"Azzie niet vreet ga je dood, wist O- poe Herfst (106) al vóór ze geboren werd Azzie 't wel doet ook, dient daar voor de goede orde nog aan toegevoegd" Bladzijde 8
"De kapsalon -zowel de grote als de kleine- komt oorspronkelijk uit Rotterdam Het is een ultra- vette hap waar een hond geen brood van lust maar een Turk wel pap" Bladzijde 9
"Snert met drijfijs Sterf op straat worst Steek-de-moord en kapsalon Nazi Goering Neukpatronen Kroten kaantjes Uierboord-ziedaar de Rotetrdamse keuken met de complimenten van de kok Da's die Bolle met die badmuts en dat maffe schortje voor " Bladzijde 11
"Krijgie dáár de schijterij van- al dat gekook voor die tv! Straks is ieder- een hier chef waar niemand van de honger nog ontlasting heeft" Bladzijde 12
"Kanen knagen hooien grazen schaften makken pruimen prakken bunkeren bikken happen slikken haggelen snaaien lossen en laaien Rotterdammers doen het gaarne zolang het maar géén tafelen wordt" Bladzijde 13

Thematiek

Zin van het bestaan / zin van het leven

Er is eigenlijk geen thema voor deze 10 gedichten te benoemen, behalve dan dat ze allemaal over Rotterdam gaan. Over de bevolking van die stad die volgens Deelder "gewoon", "eenvoudig." "hardwerkend"en "zonder kapsones" is. De manier van Leven van inwoners van die stad dus. Hij doet dat aan de hand van de eenvoudige Rotterdamse kost: de frikandel, de kapsalon, het uierboord. Deelder is natuurlijk zelf een Rotterdam en fervent aanvanger van de Rotterdamse voetbalclub Sparta, waar hij vaak te vinden en meestal ook te horen is.

Trivia

De bundel "Rotterdamse kost" werd cadeau gegeven door de boekhandel als iemand voor minstens 12,50 € aan poëzie kocht tijdens de Poëzieweek.

Wie alle 7 quotes open klikt, de eerste en de laatste zin goed leest en het gedicht onder "titelverklaring" bekijkt, heeft alle gedichten in de bundel meteen in zijn bezit. Dat zijn namelijk alle tien Rotterdamse gedichten die in de bundel staan.

Titelverklaring

Het titelgedicht (op blz. 10) luidt als volgt:

Rotterdamse kost
is voor een buiten-

staander niet te
knagen en alleen

de sterkste magen
kunnen hem of haar

zonder gevaar voor 
brandend zuur of

darmkatarrh ver-
dragen - de Rotter-

dammer is erop ge-
maakt en zal hóóg-

uit om de tomaten-
ketchup vragen

De titel dekt de lading van het geschenk helemaal, want in de kleine bundel staan allemaal Rotterdamse gerechten (uierboord, fricandel, kapsalon, kroten, sterf op straat worst)

Structuur & perspectief

Structuur  van de bundel en van de gedichten:

Alle 10 gedichten worden gevormd met tweeregelige strofen: die noem je in de versleer: distichon meervoud disticha.
De versregels rijmen geen van allen. De dichter werkt in zijn opzet naar een climax toe die meestal in de laatste twee regels wordt uitgelegd.

Decor

Dit element is op een dichtbundel niet van toepassing.

Stijl

Deelder gebruikt dus veel Rotterdamse woorden en uitdrukkingen   als uierboord, krotenkoker, neukpatronen, sterf-p[straat-wors.
Die garneert hij met zijn eigen bekende vorm van droge humor. (een woordspeling etc.)
 

Slotzin

Rotterdam// is een stad// waar gewerkt moet worden// en van vreem- // de practijken// zijn we hier // niet gediend// merkte de // kanenbraaier op

Beoordeling

Het is eigenlijk wel een heel  goedkoop geschenkje.
Er zitten maar 10 gedichten in het bundeltje. Je kunt ze alle tien in deze samenvatting lezen.
Alle gedichten bestaan uit tweeregelige coupletten: disticha
Ze zijn heel gemakkelijk te begrijpen. Het gaat de dichter er eigenlijk om over te brengen dat Rotterdammers gewone, hardwerkende mensen zijn zonder kapsones.
De gedichtjes brengen de poëzie misschien wel wat dichter bij scholieren, omdat die vaak denken dat poëzie iets heel moeilijk is. Maar de echte poëzieliefhebber zal niet warm lopen voor dit cadeau. Daarvoor is de bundel te klein en toch eigenlijk te simpel.

In de week van de poëzie veroorzaakte Deelder veel ophef in het programma van Jinek toen hij de gasten van de talkshow nauwelijks liet uitpraten en door Jinek de mond gesnoerd moest worden. Sommigen kijkers vonden dat wel leuk, anderen spraken er schande  over.
 

 

Recensies

"Een vernietigende kritiek van Coen Peppelenbos in de vorm van tweeregelige coupletten over de marketing van Deelder: "en wat we hoorden// dichtregels waren// die de avond ervoor nog// dichters Volapük leken// In één minuut dus// een hele bundel// het leek wel een record// Hij ontving geen lauwerkrans// maar wel een applaus// en zevenhonderdvijftig euro// een bedrag waarvoor mijn vader// zich weken in het zweet// werkte hoezo cleine bate// pleurt toch op man// met je niksige bundeltje// distichons// Opgeknipte zinnen// met rare enjambe- // menten die verraden// dat Deelder een kunstje doet//" http://www.tzum.info/2017...amse-kost/
"Deelder schittert in culinaire metaforen en woordspelingen, neergezet in staccato-ritme. Pas met het etymologiewoordenboek erbij geven de gedichten hun inhoud prijs. ‘Neukpatronen’ voor eieren is algemeen beschaafde schutting- of soldatentaal, maar dat achter ‘sterf-op-straat-wors’ cervelaatworst schuilgaat, is onbekender." https://www.nrc.nl/nieuws...0-a1542766
"promofilmpje van Deelder" https://www.youtube.com/w...Esne-J1uvA
Je hebt nog 2 Zeker weten goed verslagen over.

Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.

25.042 scholieren gingen je al voor!

Geschreven door Cees

Foto van Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.

Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..

Ik heb tot nu ( 1 juli 2025) 1530 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.

Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen. 
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.  

Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle  uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com. 

Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn. 
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.  

Waarschuwing van mijn kant : Pas op met het opvragen van verslagen via Chatgpt. Ik heb verslagen gelezen waarin pertinente onjuistheden staan.

Boekenquiz 9 vragen

Nieuw! Open vragen worden nagekeken door AI
Wat wil Deelder overbrengen met zijn gedichten?
Wat betekent het Rotterdamse woord 'kroten'?
Wat betekent 'krotenkoker' volgens de tekst?
Wat is de vertaling van 'sterf-op-straat-wors'?
Wat zijn 'neukpatronen' volgens deze tekst?
Over wat gaan alle tien gedichten van Deelder?
Hoe worden de Rotterdammers beschreven in de gedichten van Deelder?
Wie worden volgens Deelder soms hoog in hun bol beschreven?
Wat betekent 'uierboord' volgens het Rotterdamse woordenboek?

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.