Onderstroom door Goedele Ghijsen

Zeker Weten Goed
Foto van Cees
Boekcover Onderstroom
Shadow
Zeker Weten Goed

Boek
Auteur
Goedele Ghijsen
Genre
Psychologische roman
Young Adult
Eerste uitgave
april 2023
Pagina's
135
Niveaus
havo/vwo
Oorspronkelijke taal
Nederlands
Literaire thema's
Dood,
Coming of age,
Vriendschap,
Schuld (gevoel),
Verliefdheid

Boekcover Onderstroom
Shadow
Onderstroom door Goedele Ghijsen
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

Feitelijke gegevens

  • 1e druk, 2023
  • 135 pagina's
  • Uitgeverij: Infodok/Standaard

Flaptekst

Drie zomers geleden haalde de komst van Kyra het leven van Aylins groep vrienden overhoop. Na haar laatste angstaanval beseft Aylin dat de nachtmerrie verdringen helemaal niet lukt. Ze moet terug naar haar oude dorp om in het reine te komen met wat er gebeurde. Lukt het haar om weer een balans te vinden in een wereld die op zijn kop staat?   Onderstroom is een coming-of-ageverhaal over erbij willen horen en over anders zijn, over grenzen aftasten en overschrijden, over vergelding en vergeving.

Eerste zin

Ik moet gek zijn. De nacht was weer aardedonker. Opnieuw verdronk ik in de nachtmerrie, ging ik kopje onder in de ijskoude rivier, zoog de oerkracht van de onderstroom me naar de bodem.

Samenvatting

Heden
Aylin (18) wordt zwetend wakker als ze weer een nachtmerrie heeft gehad. Het is midwinter. Het beeld van (ene) Kyra achtervolgt haar. Haar moeder vangt haar op. Aylin beseft dat ze niet langer kan vluchten: ze moet iets gaan doen aan datgene wat drie jaar ervoor gebeurd is.

Verleden ( drie jaar ervoor)
Het is zomervakantie in een saai dorp vlak bij de grens. Vijf pubers van vijftien jaar proberen zich te vermaken: Lucas, Elide, Finn, Sören en Aylin. Ze hangen vaak rond bij de kapel langs de rivier. Eerst tekenen ze uit protest tegen hun ouders een tattoo op hun pols, een echte tattoo mag namelijk niet.  Maar die ouders willen ze wel even provoceren, want die zeuren altijd zo.  Aylin kiest voor een afbeelding van een Slang, anderen voor een Engel, Zwaard, Doodskop, Water. Met die namen worden ze later steeds aangesproken. Daarna proberen ze de kapeldeur open te maken, dat lukt tenslotte met een verbogen paperclip.
De volgende actie is dat ze elkaar opdrachten mogen/moeten geven. Die moeten echt worden uitgevoerd. De vijf leveren bovendien hun telefoon in. Die worden opgeborgen  in een kastje, waar ze niet bij kunnen.

Lucas krijgt de eerste opdracht: hij moet een paar uur solo in de kapel doorbrengen, wat hij helemaal niet leuk vindt. Dan komt er plotseling een buitenstaander bij de kapel: het meisje Kyra. Niemand weet wie ze is, waar ze vandaan komt en wat ze komt doen. Ze slaapt buiten in een meegenomen tentje.
Later blijkt dat Kyra een wegloopster is van over de grens. Dat bericht hoort Aylin van haar moeder. Ze zoekt daarom Kyra op en ook Lucas doet dat. De tieners proberen het meisje wel te helpen met het geven van eten en water. Ze beloven elke avond daar bij de kapel met haar te gaan eten. 

De pubers gaan zelf verder met het opdrachtenspel. Zwaard (Finn) moet zijn hoofd laten kaalscheren. Hij wordt zo het lachertje van de groep. 's Nachts vindt Aylin het naar dat Kyra alleen slaapt. Ze gaat naar Kyra toe en ze slapen samen. De volgende dag zwemmen ze naakt de rivier. Kyra praat met Aylin over de onderstroom van de rivier die gevaarlijk kan zijn. Aylin begint iets meer voor Kyra te voelen. Sören komt naar de kapel en neemt Aylin weer mee terug naar de groep. Voor Aylin voelt het aan dat ze Kyra in de steek laat. 

De vrienden bij elkaar geven nu de volgende opdracht aan Sören om zijn adem in te houden. Dat gaat bijna fout. Slang krijgt min of meer de schuld van de groep, omdat zij met de opdrachten begonnen is. Ze vlucht daarom weer naar Kyra. Die ontvangt haar met een kus. Aylin is daardoor flink van slag. Ze herhalen het zoenen en Aylin begint het daarna prettig te vinden. Lucas komt Aylin halen en ze gaat weer met hem mee. Ze kiest dus weer voor de groep: het wij-gevoel is toch sterker.

De groep bepaalt de volgende opdracht: bloedbroederschap. Ieder krijgt een snee in de hand waaruit bloed moet komen. De  groep krijgt daardoor het wij-gevoel terug.  Nu gaat Aylin weer terug naar Kyra: ze zoenen en ze vrijen. Zo gaat het dagen door: overdag is Aylin bij de groep en 's nachts gaat ze naar Kyra. Maar het gaat in hun onderlinge gesprekken steeds fout als ze praten over wie bij wie hoort. Vaak kiest Aylin voor het wij-gevoel  van de groep. Ze vertelt tegen Kyra dat ze een bloedbroederschap hebben en dan voelt Kyra zich weer buitengesloten.

Aylin vraagt wat de getatoeëerde spreuk op het sleutelbeen van Kyra betekent. Amor vincit omnia. (Liefde overwint alles) Kyra vertelt dat ze thuis niet gemist wordt, er is daar altijd ruzie. Aylin (Slang) krijgt bij de volgende opdracht een echte tattoo. Lucas prikt hem op haar schouderblad, op dezelfde plek als Kyra haar tattoo heeft. 

De groep vindt dat Kyra ook best   één opdracht mag doen.  Maar Kyra wil juist alle opdrachten doen om er helemaal bij te horen: een tattoo heeft ze namelijk al, haar blonde vlecht wordt van haar hoofd geknipt, ze moet ook flauw vallen net als Sören.
Dan komt de laatste opdracht. Ze moet naar de overkant van de rivier gebracht worden en dan terug zwemmen. Mar als er auto aankomt, roept Aylin dat Kyra in het water moet springen. Dat doet ze, maar helaas gaat ze kopje onder door de onderstroom.  Aylin springt in het water en probeert haar te redden. Ze voelt onder water wel het lichaam van Kyra. Maar de onderstroom brengt haar naar een andere kant, verder weg van Kyra. De ouderen in het dorp komen naar de rivier, maar Kyra is niet meer te helpen. Aylin vlucht weg van de plek waar Kyra ten onder gaat. 

Heden (deze stukjes tekst worden tussen in het verleden geplaatst)
Aylin gaat drie jaar later terug naar de kapel. Het is winter. Ze heeft de andere vier 'vrienden' bijeen geroepen. Ze wil dat ze  een soort herdenking voor Kyra houden. Ze komen 's avonds om elf uur bijeen in de kapel, vlak bij de plek waar Kyra verdronken is.

De vijf voelen zich allemaal min of meer schuldig. Ze gaan takken verzamelen om een vuur te stoken. Maar het hout is te nat om te branden. Dan halen ze het kruis van de kapel naar beneden. "Een kruis verbranden, brengt ongeluk", zegt Elide. Aylin antwoordt dat ze dat toch al hebben. Ze vertellen elkaar eerst griezelverhalen en ze drinken sterke alcohol. Aylin ziet kans aan de binnendeur van de kapel op slot te krijgen met een hangslot met een code van zes cijfers. Niemand kent de code, dus niemand kan  daardoor uit de kapel ontsnappen. 
Dan neemt ze  het woord. Ze wil dat ze op deze avond uitspreken wie schuldig is aan de dood van Kyra. Wie moet daarom op haar lege stoel zitten? Aylin zet hem in het vuur.
Ze blijven elkaar de schuld geven. Maar Aylin voelt zichzelf het meest schuldig. Ze fluistert dat zij Kyra de dood heeft ingestuurd. Ze wil daarom zelf in het vuur stappen. Ze geeft de anderen de code van het cijferslot: dat is de sterfdatum van Kyra. 
De andere laten echter niet toe dat Aylin in het vuur stapt. Allemaal zijn ze min of meer schuldig. De stoel van Kyra is intussen verbrand: haar lege plek is nu weg. De anderen trekken Aylin weg uit de kapel. Ze gaan naar de oever van de rivier en lopen de koude stroom in. Niet te ver, want dat is te gevaarlijk.  Aylin beseft dat h
et groepsgevoel weer terug is. Ze zijn weer samen.

Personages

Kyra

Kyra is de buitenstaander. Ze is zestien jaar, een wegloopster van over de grens. Ze vertelt eigenlijk weinig over de reden dat ze weggelopen is. Ja, er was veel ruzie thuis. Ze provoceert de andere pubers met een grote mond, ze heeft een echte tattoo (de dorpspubers gewoon tekeningen op hun pols). Kyra provoceert ook door naakt te gaan zwemmen, terwijl ze weet dat anderen kijken. Ze kan zichzelf bedruipen, maar vindt het toch vervelend dat ze buiten de groep wordt gesloten. Die leemte wil ze inlossen door alle opdrachten die de anderen hebben gedaan ook af te leggen. Eén daarvan wordt er haar fataal. Kyra verleidt de nog jonge en onschuldige Aylin tot de liefde.

Aylin

Aylin is vijftien jaar als het verhaal begint. Ze is misschien wel de creatiefste van de vijf schoolvrienden die de zomer moeten doorkomen. Aylin is degene die het spel met de opdrachten verzint. Die worden steeds lastiger. Aylin wordt door het eigenzinnige meisje Kyra aangetrokken, In een later stadium ook nog op een fysieke manier. De eerste zoen van Kyra wijdt haar in de liefde in. Maar Aylin wordt een speelbal van twee gevoelens. De groep trekt aan haar, maar ze voelt zich ook aangetrokken tot Kyra. Ook fysiek beleeft ze een nieuwe ("paradijselijke") ervaring. Toch laat ze Kyra enkele keren in de steek en dat bezorgt haar een schuldgevoel. Hoort ze bij de 'wij' of kiest ze voor Kyra? Bij een van de opdrachten van Kyra speelt Aylin een mogelijk fatale rol. Dat brengt veel meer schuldgevoelens bij haar. Ze wordt drie jaar lang achtervolgd door het ongeluk die ze voor zich ziet in nachtmerries. Dan besluit ze dat het tijd wordt voor actie. Ze confronteert de groep hard met het verleden en stelt de ex-klasgenoten vraag wie er het meest schuldig is aan de dood van Kyra. Als ze zelf de consequenties wil trekken, grijpt de groep in. Het wij-gevoel is terug.

De andere vier pubers

S:oren, Finn, Lucas en Elide komen veel minder uit de verf als personage. Ze behoren tot de groep, verkeren niet in dezelfde twijfel als Aylin. De ene vertoont wat meer durf dan de andere, maar eigenlijk zijn ze min of meer inwisselbaar.

Quotes

"Wij waren Doodshoofd Engel Slang Water en Zwaard We hingen rond de rivier kropen samen in de schaduw van de kapel. Jezus neemt het kruis op zijn schouder was onze favoriete plek want daar zagen ze ons niet. Daar zaagden ze niet" Bladzijde 12
"Ze hadden ons altijd gewaarschuwd voor mensen van buitenaf. Die grenspaal stond er niets voor niets, verdorie. Ze konden de pot op. Allemaal. Kyra voorop. met haar wolvenogen en haar tattoo, het kon me allemaal niet meer schelen." Bladzijde 48
"Toen zakte hij door zijn benen. Lucas deed zijn armen open om hem op te vangen, gleed naar Sören toe en ondersteunde hem met zijn schouder, maar hij was te zwaar voor hem. Met beide voeten schoof Lucas onder Sören om zijn val te breken. Toen bleef Sören levenloos in zijn armen liggen." Bladzijde 88
"Die nacht verstrengelden we. We streelden. We kusten. We vrijden. Ik wist niet dat het paradijs zo heerlijk was." Bladzijde 108
""Kom Aylin, het is tijd om hier weg te gaan." Ik neem zijn uitgestoken hand als een reddingboei aan. Mijn hoofd duizelt weer en even wankel ik op mijn benen. Nog één tel staar ik naar de vlammen. Kyra's stoel is opgebrand, haar lege plek is weg." Bladzijde 134

Thematiek

De nasleep van een noodlottig ongeval

Drie jaar geleden is Kyra (een van huis weggelopen Nederlands meisje) verdronken bij het uitvoeren van een opdracht van vijf pubers. Die verveelden zich in de zomervakantie van school en verzonnen opdrachten die het allemaal wat spannender moesten maken. Ineens maken ze kennis met een weggelopen meisje, wat ze erg interessant vonden. Kyra is apart, ze slaapt in een tent, zwemt naakt, heeft een tattoo op haar schouderblad en is van huis weg. Maar ze is ook een buitenstaander (een zij) . Bij de vijf overheerst een wij-gevoel van de groep. pubers Vooral Aylin zit tussen twee vuren: ze is verliefd op Kyra, maar kiest ook vaak voor het terugkeren in de groep, om het wij-gevoel te krijgen. Dat voelt ze als een soort verraad naar Kyra. Die wil ook bij de groep horen en wil ook de opdrachten die de vijf aan elkaar hebben gegeven, doen. Maar dat wordt Kyra fataal. Ze verdrinkt bij de zwemopdracht door de koude onderstroom die haar wegvoert. De dood bezorgt de leden van de groep een schuldgevoel, voor Aylin lijdt eronder. Drie jaar na dato heeft ze nog nachtmerries. Ze besluit er iets aan te doen.

Motieven

Wraak

Aylin wordt drie jaar na de dood van Kyra nog steeds met nachtmerries geplaagd. Daar moet een einde aan komen. Ze roept haar schoolvrienden van drie jaar ervoor bij elkaar in de kapel. Ze vertelt dat ze wraak wil nemen.

Inwijding

Bij een groep worden soms inwijdingsrituelen gehanteerd. Je moet die afleggen voordat je lid kan worden van de groep. Dat gebeurt in veel culturen. Om het groepsgevoel van de vijf te versterken, lanceert Aylin het idee van de opdrachten. De ene opdracht is weer gevaarlijker dan de andere. Als Kyra ook bij de groep wil horen, moet ze de inwijdingsrituelen ook uitvoeren. Er is nog een ander voorbeeld van inwijding. Aylin en Kyra worden verliefd op elkaar en Kyra wijdt Aylin in in de liefde. Dat voelt voor Aylin als een verblijf in een paradijs.

De dood

Kyra gaat dood door verdrinking. Als ze één van de opdrachten moet uitvoeren, gaat er iets mis. Omdat ze weggelopen is, houdt ze zich verborgen. Als Aylin een auto hoort aankomen, roept ze dat Kyra in het water moet springen. Door de sterke onderstroom die er staat, is Kyra niet meer te redden. Ze verdrinkt.

Verliefdheid

Aylin wordt verliefd op het meisje Kyra. Ze gaat soms 's nachts naar haar toe. Als ze dat op een keer doet, wordt ze gezoend. Dat overrompelt haar, maar ze vindt het ook erg opwindend. Ze gaat Kyra steeds vaker 's nachts bezoeken. Dan zoenen en vrijen ze weer. Aylin vindt het alsof ze in het paradijs leeft.

Schuld(gevoel)

De vijf pubers zijn allen betrokken bij de dood van Kyra, die in de rivier door de onderstroom verdrinkt. Wie is er het meest schuldig.? Aylin krijgt drie jaar na de dood van Kyra nog steeds nachtmerries. Ze vindt dat het afgelopen moet zijn en roept de andere vier vrienden bij elkaar. Ze zitten opgesloten in de kapel en dan wordt eindelijk over de schuldvraag gesproken. Iedereen is wel een beetje schuldig, maar Aylin vindt dat zij de meeste schuld draagt. Ze wil op de plaats van Kyra (de lege stoel) zitten die in de vlammen van het verbrande kruis zit. Maar dat vinden de anderen niet goed en ze nemen haar mee naar buiten. Omdat de lege plek van Kyra nu verbrand is, lijkt er een symbolisch einde aan het ongeluk gekomen.

Coming of age

In een coming of age verhaal groeien pubers/scholieren naar hun volwassenheid. Dat gaat soms niet zo gemakkelijk . Vaak moeten de personages problemen overwinnen (een ernstige ziekte van zichzelf of van een naaste, het overlijden van een dierbaar iemand, een verkrachting, een naar ongeluk, het zakken voor een examen, ervaringen in de liefde) In dit verhaal hebben vijf tieners een ernstige situatie meegemaakt: de dood van een weggelopen meisje, waaraan ze zelf ook een aandeel hebben gehad. Een schuldgevoel over de dood van een leeftijdgenootje is een beladen stap naar hun volwassenheid : we maken hen mee van 15 tot 18 jaar.

Motto

Omnia vincit amor et nos cedamus amouri
- Vergilius, Bucolica X, 69

 

Vertaald: 
De liefde overwint alles.Laten we ons eraan overgeven.
(blz. 108)

Titelverklaring

De ttel wordt op blz. 79 verklaard: "Onderstroom? Ooit van gehoord? Dat er onder de oppervlakte een diepere stroming is die je de foute kant op trekt."
De titel kun je letterlijk opvatten met betrekking tot de dood van Kyra. Zij werd slachtoffer van de onderstroom.
Maar er zit ook nog een figuurlijke betekenis in het woord. Het verwijst op pagina 1 ook naar de nachtmerrie die Aylin na de dood van Kyra vaak meemaakt. Dan zit er iets in je onderbewustzijn, hier, het schuldgevoel van Aylin.

Structuur & perspectief

In deze kleine spannende YA-roman zijn er twee tijdlagen die ook typografisch gezien verschillend worden aangeduid. Er is een 'heden' waarin de 18-jarige Aylin te kampen heeft met de gevolgen van een gebeurtenis die drie jaar ervoor heeft plaatsgevonden. In nachtmerries wordt ze steeds achtervolgd door het ongeluk. Ze gaat in het heden terug naar het verleden.Dat gebeurt in zes delen die met een grijze paginakleur zich onderscheiden van het verleden die een witte paginakleur hebben.
De hoofdstukken in het heden worden niet aangegeven met nummers. De hoofdstukken van drie jaar ervoor krijgen wel hoofdstukken met nummers: het zijn er 27, weliswaar meestal heel korte hoofdstukken. Ze hebben geen titel. Het eerste en het laatste hoofdstuk spelen in het heden.

De verteller is Aylin (in het verhaal ook Slang) genoemd. In het heden vertelt ze in de o.t.t maar in het verleden vertelt ze in de o.v.t. 


Decor

Je komt niet te weten in welk jaar heden en verleden spelen. Wel weet je dat het verleden zich heeft afgespeeld in de schoolvakantie in de zomerperiode, wanneer de pubers in het dorp zich vervelen. Het heden speelt daarentegen in de winter drie jaar later (er ligt sneeuw). Het midwinterfeest is net een dag achter de rug, moet het december zijn. Dat het een verhaal is dat in de actualiteit speelt, kun je afleiden uit het feit dat de pubers smartphones hebben en selfies kunnen maken.

Ook het decor wordt niet met name in topografisch opzicht genoemd. Het laats van handeling ligt in België. Het is een dorp, vlakbij een rivier en vlakbij een grenspaal (met Nederland?) Een kapelletje  speelt een belangrijke rol in het verhaal, namelijk als symbolische ruimte.

Stijl

Goedele Ghijsen heeft een mooie stijl. Ze gebruikt geen moeilijke woorden en voor een Belgische schrijfster komen er ook nauwelijks Vlaamse woorden in de tekst voor.Wat ook een typisch stijl kenmerk is dat ze soms zinnen schrijft die op dichtregels lijken.
Blz. 38 bijvoorbeeld:
Dat ene uur leek 
wel uren 
te duren,
maar we hadden elkaar.
We keken
de angst
sachouder aan schouder
in de ogen.

Goedele schrijft vlotte dialogen, wat op zich altijd een lastig karwei is.

Ze schrijft mooie metaforen (beeldspraak) en gebruikt ook symboliek.
- Bij de kapel is een soort lijdensweg, een kruisweg: "Jezus sterft aan het kruis. Het is symbpolisch voor de lijdensweg die Aylin heeft. (blz. 9)
- Als Sören een cijferslot voor de kapel heeft meegnomen zegt hij dat het nummer 61636 is: een combinatie van het getal van de Satan en het     ongeluksgehtal. Hij lachte als een duivel in een spookslot.(blz. 32)
-Als Aylin Kyra in de steek laat voor de groep vertelt Aylin op blz. 102: "Toen we het dorp inliepen, kraaide een haan." (Dat verwijst symbolisch naar de       BIjbel waarin Petrus Jezus verloochent en er ook een haan kraait.)
- De opdrachten van de vriendengroep zijn inwijdingsrituelen, die je moet ondergaan om bij de groep te horen (blz. 21) Aylin (=Slang verrzint het)
- Als Kyra verdrinkt door de onderstroom, vlucht Aylin weg. (blz. 131 "Tegen de stroom in liep ik verder)
-
Bij de ontknoping van het verhaal op blz. 13  heeft Aylin de lege stoel van Kyra in het vuur gezet. ( Nog één tel staar ik naar de vlammen. Kyra's stoel is opgebrand, haar lege plek is weg"  en op blz. 13:"Achter ons slaan de vlammen uit het dak van de kapel. Ze branden wat er gebeurd is op.")

Een paar voorbeelden van beeldspraak:
- (blz. 26: "Als een groep kleuters die hun snoepje hadden moeten afgeven, slenterden we naard e kant van de grafsteen.")
- (blz. 51: "Ik draai me om naar Lucas. Ook hij trilt als een vaantje dat weerstand biedt aan de wind.")
- (blz. 59: "Het was de wereld die gevaarlijk was voor ons. We waren een blanco blad. Onbeschreven,onbedorven)
- (blz. 75: "Langzaam sloeg ik mijn armen om haar heen, ze greep zich aan me vast als aan een redddingsboei")
- (blz. 77:"De vogels floten harder en harder, als een wekker die vond dat het hoog tijd was om op te staan.")

Slotzin

Samen vinden we de balans op de keienbodem van de stroom We staan nog niet stabiel maar we hebben weer grond onder onze voeten

Beoordeling

Steengoede young Adult roman.
Goed en overzichtelijk opgebouwd, een spannend verhaal. Thema's coming of age en een verliefdheid op een meisje. Bovendien schrijft Goedele Ghijsen het verhaal in fraaie bewoordingen: geen al te lastige woorden, mooie metaforen, een verhaal ook met dubbele bodems.Bovendien wordt er veel aan de fantasie van de lezer overgelaten. En ook niet eens een voorspelbaar, happy end.

Kortom, heel erg geschikt voor de overgang tussen onder-en bovenbouw voor leerlingen van ongeveer 14 jaar en ouder. Daarnaast niet al te dik  (135 bladzijden op een fijne bladspiegel) wat geen leeling  zaf afschrikken.
Aanrader, docenten !!
 

Recensies

"Goedele Ghijsen schreef dit boek in een heel toegankelijke taal en met een heel erg vlotte pen waardoor het verhaal zich dan ook laat lezen als een sneltrein. De auteur maakt ook gebruik van mooie beschrijvingen waardoor ik me als het ware zelf zag rondwandelen in het dorpje. En niettegenstaande het verhaal verspringt tussen het heden en het verleden, toch ben je op geen enkel moment de draad kwijt. De layout van het boek draagt hiertoe zeker ook bij. Want, door gebruik te maken van verschillende kleuren van pagina's weet je zo heel duidelijk of je je in het heden bevindt of drie jaar eerder." https://www.hebban.nl/rec...nderstroom
"Het boek is opgedeeld uit twee periodes in het leven van de pubers en dat is duidelijk zichtbaar aan de bladspiegel. De lichtgekleurde pagina’s vertellen het verhaal van de zomer toen ze 15 jaar en redelijk onbezonnen waren. De donkergrijze pagina’s vertellen het verhaal 3 jaar later als ze elkaar terug treffen op de plek die hun leven voorgoed veranderde. Sindsdien is niks meer hetzelfde en het is dus goed voor pubers om dit boek te lezen en te beseffen dat schijnbaar onschuldige uitdagingen écht een grote impact kunnen hebben." https://www.hebban.nl/rec...nderstroom

Bronnen

Trailer voor het boek
https://www.google.com/se...kQOtGDS57U
Je hebt nog 2 Zeker weten goed verslagen over.

Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.

25.018 scholieren gingen je al voor!

Geschreven door Cees

Foto van Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.

Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..

Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.

Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen. 
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.  

Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle  uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com. 

Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn. 
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.  

Boekenquiz 15 vragen

Nieuw! Open vragen worden nagekeken door AI
In dit boek lopen heden en verleden door elkaar heen.
Bewering I :De hoofdstukken uit het heden hebben een titel.
Bewering II: De hoofdstukken uit het verleden hebben een nummer.
Wie vertelt het verhaal?
Bewering I : Het verhaal speelt zich af in een Belgisch dorp.
Bewering II : Dat dorp ligt bij een grens met een ander land.
Bewering III : Er is een rivier in de buurt.
Het verhaal heeft een motto (In het Latijn). Wat betekent dat motto letterlijk?
De pubers hebben schoolvakantie. Ze vervelen zich. Wat doen ze om de verveling te verdrijven?
Meerdere antwoorden mogelijk
Kyra vertelt aan Aylin dat de onderstroom in de rivier ....
Aylin komt op het idee om elkaar opdrachten te geven die je moet uitvoeren. Welke van de onderstaande mogelijkheden behoorde niet tot de opgelegde opdrachten?
Bewering I : Je krijgt als lezer geen exacte gegevens over het jaar waarin het verhaal zich afspeelt.
Bewering II: Het is een verhaal uit deze moderne tijd.
Bewering III: Het heden en het verleden spelen allebei in de zomer.
Wat zie je als thema (belangrijkste onderwerp) van dit boek?
Bewering I : Aylin wordt verliefd op Kyra.
Bewering II: Het is de eerste keer dat ze een meisje zoent.
Bewering III : Als ze later met Kyra vrijt, vindt ze dat helemaal niet prettig.
Schuld(gevoel) is een heel belangrijk motief in deze korte Young-Adultroman.
In haar woordkeus verwijst de schrijfster enkele keren symbolisch naar situaties in de BIjbel.
Een ander opvallend stijlkenmerk van Goedele Ghijsen is
Welke motieven zie je terug in de tekst?
Meerdere antwoorden mogelijk

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.