Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2015
• 170 pagina's
• Uitgeverij: Atlas/ Contact

Flaptekst

Eerste zin

Max Kader was niet eerder met een vrouw zo ver van huis geweest. Wat reizen betreft was hij door Claudia ontmaagd. Ze gaf hem een gevoel van veiligheid. In ruil gaf hij haar de beste zinnen uit van Michel de Montaigne, het allereerste werk-aan-jezelfhandboek.

Samenvatting

Personages

Max Kader

Het gaat eigenlijk in deze roman maar om één personage, Max Kader. De rest van de personages zijn eigenlijk types (de schrijvers, zijn familieleden, zijn vriendin). De niet geweldige schrijver Max Kader (twee familieromans die niet verkocht werden) ontworstelt zich aan de druk van zijn familie, gaat op aanraden van zijn autistische broer Montaigne bestuderen en gaat met hulp van Claudia zijn blik verbreden in de Nieuwe wereld. Hij krijgt een eervolle uitnodiging voor een literair festival. Daar komt hij als een onbeschreven blad in een wereld die hij nog niet kent. Hij is een onbekende schrijver, maar wordt eigenlijk op het schild geheven. Dat brengt hem in een bepaalde waan. Hij doet dingen die hij in Nederland niet zo hebben gedaan: een moord plegen op een schrijver omdat die zijn kamer nog niet heeft verlaten. Hij gaat ook naar een stripteasebar, steekt nog een indiaan neer. Hij wordt aan het einde van de roman opgepakt en bekent de moord op de Mexicaan en dan .....???? Een mooi stukje van een filosofisch essay van Montaigne besluit de roman. Misschien is alles in het leven wel op toeval gebaseerd.

Quotes

"Max Kader was de auteur van twee kloeke familieromans die gewaardeerd werden door een kleine groep lezers die hun ontdekking het liefst geheimhielden, waar hij als auteur met een groot verlangen naar erkenning dus geen bal aan had omdat ze zijn naam niet in het openbaar uitspraken. Na een veelbelovend gezin waren zijn boeken uit de schappen van de boekhandel verdwenen." Bladzijde 50

"Op KLM-vlucht KL0645 van Amsterdam naar Montreal vroeg Max Kader aan de stewardess wat er zou gebeuren als hij het vliegtuig kaapte. Dat was het moment waarvoor de huisarts hem gewaarschuwd had: zijn onhebbelijkheid om op het verkeerde moment de verkeerde vraag te stellen." Bladzijde 19

""Wat gebeurt er als ik op een dag mijn postcode verlaat?"wilde Max Kader weten, zich niet bewust van de gevoeligheid van zijn vraag. Zijn moeder stond stokstijf stil midden op straat; de tassen bungelden als loodzware gewichten aan haar handen. "dan zal ik wenen tot ik twintig kilo weeg." Dat was geen prettig vooruitzicht, want mijn moeder woog rond de honderd kilo." Bladzijde 7

"De Indiër wees met zijn pen naar d e overkant. "Tussen tien uur 's avonds en vijf uur 's ochtends hallen we onze omzet uit bier, condooms, sigaretten en uit spuitslagroom. Op sommige avonden alleen uit spuitslagroom. Vooral als de Russin er is. Op haar borsten kan je wel een hele fles leegspuiten."" Bladzijde 138

""Ik wil een misdaad bekennen." "Welke van d evele? zelfs met strafvermindering zit u nog zeker een jaartje of twintig vast. En dan heb ik het nog niet eens over de hoon van uw collega-schrijvers. Die zijn op dit moment bezig om u uit de annalen van de literatuur te schrijven. dat u het maar weet." "Ik heb de Mexicaan vermoord." " Bladzijde 170

Thematiek

Zin van het bestaan / zin van het leven

Bij het thema kom ik niet veel verder dan de filosofische thematiek wat is de zin van het bestaan. of wat is de functie van schrijven. De familie van Max vindt het verschrikkelijk dat hij a- schrijver wordt b- zijn postcode gebied gaat verlaten. Waarom zal een mens naar de andere wereld gaan. waarschijnlijk om een andere kijk op het leven te krijgen. In een nieuwe wereld (niet voor niets Amerika/Canada) krijgt een mens te maken met andere normen en waarden en leeft hij er als een tabula rasa. Hij zal aan andere normen moeten wennen. Volgens Max begint het al bij de grens: de douanebeambte is namelijk blind. Hij verliest ook zijn normen in Canada. Als zijn vriendin het niet ziet zitten vermoordt hij de Mexicaanse schrijver. Als de indiaan hem als personage parten speelt, steekt hij hem ook neer. Verder krijgt een onbenullige schrijver als Max bijna een Nobelprijsnominatie als hij maar de juiste relaties heeft. Ik kom bij de thematiek dan ook niet veel verder dat de zin van het bestaan door Abdelkader Benali hier in twijfel wordt getrokken.

Motieven

Familieleven

De familie van Max is heel bijzonder. Het feit dat hij schrijver wil worden, brengt ontzetting in de familie te weeg. Daarnaast heeft hij een autistische broer die hem op het spoor van zijn non-fictie boek zet: de essays van Montaigne. de familie is heel close: heeft bijvoorbeeld een familiezwemdag waar iedereen aan mee doet , behalve Max. Hij is echt een buitenbeentje in de familie.

Moord

Max vermoordt een Mexicaanse schrijver die op het congres ook zou spreken.

Liefde

Max krijgt een vriendin Claudia die hem meeneemt naar een andere wereld. Als ze zich niet lekker voelt in Canada, pleegt hij zelfs een moord voor haar.Aan het eind wordt hij gearresteerd en zij wordt vrijgelaten. Dan laat ze hem toch in de steek.

Jaloezie

Onder de schrijvers op het festival heerst concurrentie en ook jaloezie. Wie zal met de volgende Nobelprijs gaan strijken.

Prostitutie

In Montreal bezoekt Max met een Waalse schrijver een stripteasebar waar hoeren zich met slagroom laten aflikken door de bezoekers.

Kunstwereld

het verhaal speelt zich voornamelijk af in de schrijverswereld. Die beschrijft Abdelkader Benali met veel ironie: hij neemt schrijvers op de hak. Ook is wel grappig dat zijn familie ervan ondersteboven is dat hij schrijver wil worden. dat gold ook bij Benali zelf toen hij zijn ouders moest vertellen dat hij schrijver werd. In een radio-interview vertelde hij dat zijn ouders zijn boeken nooit hebben gelezen.

Titelverklaring

Deze  bijzondere  roman  gaat over de essays van de oude filosoof Montaigne die door Max Kader wordt bewonderd, over de indiaan-schrijver die hij in Canada ontmoet en over de neus van de hoofdpersoon. In de familie van Max Kader is het een bekend gegeven dat mannen die  er tussenuit knijpen hun neus verliezen. Max stoot aan het eind in ieder geval behoorlijk zijn neus

De titel is m.i. even absurd als de inhoud van deze roman die als een parodie kan worden beschouwd..

 

 

Structuur & perspectief

De roman is opgebouwd uit 39 genummerde maar titelloze hoofdstukjes.
Daarnaast zijn er nog enkele fragmenten uit de essaybundel van Michel de Montaigne opgenomen die bijna altijd beginnen met het woord "over."
Bijv. Over de genegenheid van ouders voor hun kinderen.

De verteller van de gewone hoofdstukken is personaal. Je ziet het  absurde verhaal door de ogen van de jonge schrijver Max Kader. Hij vertelt in de o.v.t. over een reis met zijn vriendin Claudia naar Canada waar een literair festival wordt gehouden. Af en toe heb je het idee dat er een alwetende verteller over de schouder van Max meekijkt.
Er zijn enkele hoofdstukken die de chronologische volgorde doorbreken: bijvoorbeeld over de ontmoeting tussen Claudia en Max. 
Het verhaal heeft een open einde: je weet als lezer niet wat er met Max verder gaat gebeuren. 

Decor

Het belangrijkste decor is Montreal  waar Max en Claudia naar toe gaan om daar een literair festival bij te wonen. Max wordt er ook opgepakt vanwege een moord op een Mexicaanse schrijver.
Max Kader is opgegroeid in Rotterdam (net als zijn geestelijke vader Abdelkader Benali). daarover gaan enkele beginhoofdstukken.

Qua tijd is uit de tekstgegevens niet op te maken in welk jaar en in welke maanden het verhaalheden zich afspeelt. Het is in ieder geval in de 21e eeuw en na de Olympische Spelen van Athene. (2004)
Wel kun je uit de tekst opmaken  dat ze maar enkele dagen in Montreal verblijven. 

Stijl

Het boek is wel leuk om te lezen door zijn ironiserende stijl. Benali lijkt af en toe gewoon de draak te steken met de literatuur en de schrijvers. Zijn beeldspraken zijn grappig en vaak met ironie geladen.
- blz. 30 : "Pas toen ze voorbij de paspoortcontrole waren, realiseerde Max zich  dat de douanebeambte blind was. Bizar land, Canada."
- blz. 37 " En toen stond ze ineens voor hem. een paradijsvogel die een crematorium in vliegt. Deze ravissante verschijning vroeg hem op de man af of hij een handtekening wilde zetten in haar inmiddels danig stukgelezen exemplaar van zijn eerste roman."
- blz. 45 : "Toen hij thuiskwam wilde Max zijn moeder vertellen dat hij iemand had ontmoet. Zijn moeder had echter d eonhebbelijke gewoonte om altijd in een diepe slaap zijn wanneer hij met groot nieuws kwam. Zo was ook het behalen van zijn zwemdiploma aan haar voorbijgegaan. En die keer dat hij deelnam aan een praatprogramma was ze voor de televisie in slaap gevallen."
- blz. 52: "Zijn familie (in totaal veertien leden) t vol met oplichters, mislukkelingen, opscheppers, bigamisten, inlanders, uitvreters, twee uitzonderlijk lange mensen, een schoonspringster die op een haar na de kwalificatie voor de Olympische spelen van Athene had gemist en een verzamelaar van vlinders."
- blz. 56: " Max Kader had ineens geen trek meer. Hij schoof het bord van zichaf ebn ging naar beneden. Pp[ de trap hoorde hij hoe zijn moeder zijn bord kapogooide, terwijl ze snikte: 'Mijn zoon is een schrijver. Mijn zoon is een schrijver". En zo ging het de hele avond door. het deed pijn. Het schrijverschap had zijn eerste slachtoffers gemaakt.
Eigenlijk vind ik het boek alleen te lezen vanwege de leuke stijl.

Slotzin

Maar alles bij elkaar genomen zou het best eens kunnen dat onze plannen en besluiten al net zover van de Fortuin afhankelijk zijn, en dat de Fortuin met de verwarring en onzekerheid die zij brengt ook ons denken beheerst. Wij redeneren zegt Tomaeus bij Plato op de bonnefooi en in het wilde weg, omdat ons denken net als zijzelf grotendeels van het toeval afhangt.

Beoordeling

Tijdens het lezen vroeg ik me steeds af waarom het boek eigenlijk geschreven was en wat het onderwerp van de roman is. Op de kaft staat dat het eigenlijk een paddotrip is gekoppeld aan  het absurdisme van de Japanse schrijver Murakami. Nou ken ik die schrijver  niet, maar  wel de films van de gebroeders Coen met wie het boek ook vergeleken wordt.  Ook in die films komen soms ongerijmdheden voor waarbij je je als kijker afvraagt waarom de scène zo wordt  uitgebeeld. Dan krijg je een ongemakkelijk gevoel. Dat had ik ook na het dichtslaan van de overigens niet zo'n dikke roman. Ik wist niet goed wat ik er mee aan moet. het einde deed me denken aan Franz Kafka met 'Der Prozess", waarin een man ten onrechte wordt beschuldigd van gepleegde misdaden.
Ik kan verder  in de Nederlandse literatuur  niet veel vergelijkingen vinden. Door de ironie  in de schrijfstijl was het verhaal nog wel  te  verteren. Ik vermoed dat veel scholieren er hetzelfde over zullen denken.

Eigenlijk zal het dus wel een parodie zijn op de literatuur met kritiek op het hijgend achternalopen van auteurs die nog niet veel gepresteerd hebben (de indiaan?) terwijl ook Max Kader niet  erg indrukwekkend heeft gepresteerd en toch al genoemd wordt voor de Nobelprijs omdat hij Richard O. goed kent.
Oké, een parodie, maar ik "lag niet echt dubbel." 

Recensies

"Toch wel, want Benali werkte zijn behoorlijk geestige pastiche sterk uit. Het raakt aan de overdrijving uit de satire De joodse messias van Arnon Grunberg, een schrijver aan wie deze ironische oneliners en slapstick van Benali wel vaker herinneren. Maar waar onmatigheid die roman van Grunberg minder sterk maakte, is Benali snel en scherp. De weinig bedachtzame uitgeverswereld krijgt ervan langs, maar ook de lezers: een Canadese ‘indiaan’ die Max Kader opsnort om een lezingenpubliek toe te spreken, biedt feitelijk slechts een strohalm van het ‘andere’ verhaal, maar hij wordt als belangrijke messias onthaald. Om de literaire white man’s burden zo te typeren hebben we toch Benali nodig – met dank aan Montaigne." http://www.nrclux.nl/mont...t/1281358/