Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2011
- 288 pagina's
- Uitgeverij: Cargo
Flaptekst
Vlak na haar moeders overlijden ontvangt Camille brieven van een onbekende afzender. Iedere week komen er nieuwe brieven, waarin haar een verhaal wordt toevertrouwd dat terugvoert naar de jeugd van haar moeder. Hoe meer Camille leest, hoe meer ze betrokken raakt bij een verbond dat haar moeder aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog is aangegaan met een voor Camille onbekende vrouw. Een verbond dat vele levens zou beïnvloeden en ontwrichten. Langzaam vallen de puzzelstukjes op hun plek, en Camille beseft dat haar moeder een geheim met zich meedroeg dat ook grote invloed heeft op haar eigen leven.
Eerste zin
Op een dag ontving ik een brief, een lange brief zonder afzender. Dat was een hele gebeurtenis, want ik ontving nooit veel post. Aangezien de inhoud van mijn brievenbus zich beperkte tot mededelingen als ‘de zee is warm’ of ‘de sneeuw is goed’ keek ik er zelden in.Samenvatting
(Door de complexe structuur is het niet zo eenvoudig de volgorde van de gebeurtenissen te vertellen)
Het is Parijs 1975. De ik-vertelster Camille Werner(35 jaar) is net zwanger, wat haar vriend Nicolas eigenlijk niet zo leuk vindt, omdat hij altijd heeft gezegd dat hij geen kinderen wil. Enkele dagen nadat ze het haar moeder heeft verteld, is haar moeder overleden door een auto-ongeluk en ze krijgt veel rouwbrieven. Maar ineens is er een rouwbrief met een totaal andere inhoud. Hij is geschreven door ene Louis en de inhoud van de brief lijkt op die van een roman. Camille is redacteur bij een uitgeverij en ze denkt in eerste instantie dat het iemand is die de aandacht op een manuscript wil vestigen. Elke dinsdag krijgt ze vervolgens weer een nieuwe brief. Die wordt haar aangereikt door de conciërge van het complex, de aardige mevrouw Merleau.
Het verhaal uit de brief van Louis, die in de ik-vorm vertelt, gaat over Annie, een jong meisje in het dorp N. Hij is verliefd op haar, maar hij raakt haar kwijt als ze in contact komt met een jonge vrouw die in L’Escalier (naam van het fraaie landhuis in haar dorp) woont. De vrouw is ongeveer 10 jaar ouder dan Annie en als die wordt binnen gehaald (ze mag op het landhuis komen schilderen) hoort ze dat de vrouw heel graag een kind wil, maar dat ze dat na enige jaren huwelijk nog steeds niet voor elkaar heeft. Annie wordt in die jaren (vlak voor de Tweede Wereldoorlog) voor het eerst ongesteld en biedt aan voor de mevrouw een kind te krijgen. De voorwaarden zijn heel duidelijk: ze mag één keer seks hebben met de man van de vrouw. Die staat raar te kijken van het aanbod, maar stemt uiteindelijk in. Later is het meisje Annie zwanger, en verdwijnt ze uit haar geboortedorp omdat niemand van de babywisseling mag weten. Ze gaan samen naar Parijs. Intussen is ook de Tweede Wereldoorlog uitgebroken en de man van mevrouw M. moet opkomen voor het leger. Annies eigen familie weet niet dat ze zwanger is en de brieven van haar die dat vermelden, komen nooit aan.
Heden: Camille Werner is in 1975 steeds aan het zoeken voor wie de brieven bestemd zijn en van wie ze afkomstig zijn. Wel komen er een paar toevalligheden bij. Ze is bijna net zo oud als de baby van Annie/Mevrouw M. Waarom heeft juist zij die brieven gekregen? Maar als in de tekst wordt gesproken over een moedervlek bij Louise op een bepaalde plek, begint ze te vermoeden dat zij het bastaardkind zelf is.
In een van de volgende brieven vertelt Louis(en soms Annie in de ik-vorm) dat hij in 1943 Annie weer in Parijs ontmoet. Annie vertelt dat haar dochtertje Louise op 18 mei 1940 is geboren. Ze moet het kind aan Mevrouw M. afstaan. Dat vindt ze afschuwelijk. In dat eerste oorlogsjaar komt bovendien haar moeder bij een bombardement om het leven.
Het lijkt er later op alsof ze Louis moedwillig een spoor van haar heeft laten ontdekken. Ze gaan met elkaar wat eten en lappen de tijd aan hun laars. Maar omdat ze de avondklok hebben overtreden, worden ze door Duitse soldaten opgepakt. Toch worden ze de volgende dag weer vrijgelaten. Annie wil geen seks met hem, alleen als ze getrouwd zijn. Ze spreken af met elkaar die volgende dag te trouwen, maar Louis wacht tevergeefs op haar. Ze komt niet meer opdagen. Later verneemt hij dat ze in paniek is weggereden op haar fiets die bij een meertje is gevonden. Het lijkt erop dat ze zelfmoord heeft gepleegd, maar de reden daarvoor is onduidelijk: ze hadden immers trouwplannen. Louis vindt wel een briefje in haar woning waarop staat dat Annie het geheim dat ze een hoer is niet langer zal kunnen verbergen. Wie heeft dat briefje geschreven?
Heden: Camille begint zo langzamerhand te vermoeden dat Mevrouw M. misschien wel haar eigen moeder Elizabeth Werner is geweest. Ze gaat proberen te achterhalen waar het dorp N. is en wie Louis zou kunnen zijn. Ze komt er door een champagne-opmerking van één van haar vriendinnen achter dat het dorp Nuisement-aux Bois is: er is namelijk een beroemde vakwerkkerk in dat dorp geweest en een wetenschapper belt haar op om haar dat te vertellen.
Als Camille doorheeft dat zij het bewuste kind is van Annie, beseft ze ook heel goed dat ze “haar beide moeders” verloren heeft. Op dat punt aangekomen krijgt Camille een laatste soort brief: een schoolschriftje in het handschrift van Louis, maar met de woorden van haar moeder Elizabeth Werner, die nu ik de ik-vorm haar versie van het verhaal vertelt.
De ik-verteller Elizabeth Werner vertelt over haar onvruchtbare huwelijk met haar man Paul. En dat terwijl de Franse regering er in die tijd alles aandoet om het geboortecijfer omhoog te jagen. Ze krijgt ruzie over dat onderwerp en Paul neemt steeds meer afstand van haar wanneer het niet lukt om zwager te raken. Ze doet allerlei ouderwetse pogingen om toch zwanger te raken, maar niets lukt. En dan komt Annie in haar leven. Op 7 februari stelt Annie aan Mevrouw M. voor om voor haar een kind te maken. Paul wil eerst niet, maar daarna stemt hij in. Ze mogen het één keer met elkaar doen. De datum wordt 9 april 10938, maar een maand later meldt Paul dat Annie nog niet zwanger is. Dan stelt Annie voor om door te gaan, totdat ze zwanger is. Waar mevrouw M. in de maanden daarna achter komt, is dat Paul en Annie een seksuele relatie hebben aangegaan. Die er helemaal niet meer om bedoeld was om haar zwanger te maken. Hij gaat gewoon ordinair vreemd en Anna doet eraan mee. Elisabeth heeft zich enkele keren achter het gordijn in haar kamer verstopt en ziet alles wat ze met elkaar doen.
Dan komt het haat-en wraakduiveltje bij Elisabeth een rol spelen. Haar man Paul moet in de dagen dat de oorlog uitbreekt het leger in. Elisabeth en Annie verdwijnen uit het dorp en gaan naar Parijs. Ze onderhouden contact per brief, maar Elizabeth geeft weinig prijs aan Annie. Paul belooft dat hij in maart een week op verlof mag en juist in die week gaat Elizabeth met Annie weg. Ze mist Paul op die manier. Als ze terugkomt, ligt er een brief voor haar (Elisabeth) en een liefdesbrief voor Annie (Mijn liefste) Elizabeth onderschept die ook. Ze vertelt daarna in de ik-vorm over de moeilijke bevalling die Annie heeft gehad en dat ze het meisje dat geboren wordt in mei Camille noemt. Zij geeft haar pas een maand later officieel aan, zodat de officiële geboortedatum van Camille Werner nu ook klopt. Elisabeth heeft Annie al die tijd opgesloten en verborgen voor de buitenwereld gehouden. Ze vertelt pas in juni 1940 dat de oorlog is uitgebroken. Ze confronteert Annie met de details van de seksuele relatie en ze zegt dat Paul die heeft prijsgegeven en dat die haar nu wel weer wil vergeten. Camille verlaat dan het huis van Elisabeth, maar blijft haar op een afstandje stalken. Elisabeth komt erachter dat Annie een moffenhoer is geworden en ze besluit om zelf dan maar een collaborateur te worden, zodat ze macht kan krijgen over Annie, wanneer die fout wil.
Ze hoort dat Louis en Annie weer contact hebben in 1943 en besluit Annie (voordat ze met Louis kan trouwen) te vertellen dat de kleine Louise dood is, doordat ze met het geladen revolvertje van Paul (dat Annie van hem had) had gespeeld. In werkelijkheid is dat niet zo, maar ze wil Annie wanhopig maken en dat lukt, want die rijdt op haar fiets naar het meertje om zich daarin te verzuipen. Haar lichaam wordt niet gevonden. Ook had ze het briefje gemaakt waarop stond dat Annie een hoer was en dat Louis gevonden had. Zo had ze uiteindelijk wraak genomen. Louis heeft haar verhaal opgeschreven in het schoolschriftje, nadat Elisabeth was weggegaan. (Ik heb haar nagekeken, ze liep langzaam, als een uitgeput mens, maar recht, als iemand die weet waar hij naartoe gaat. Ze wist wat ze ging doen, daarvan ben ik zeker. Dit verhaal was de punt achter haar leven. Ik had niets kunnen doen om haar ervan te weerhouden)
In het allerlaatste hoofdstuk vertelt Camille dat haar moeder zelfmoord heeft gepleegd omdat ze wist dat Annie de rol van grootmoeder wel op zich zou nemen. Annie is namelijk nooit gestorven: ze heeft na haar geplande zelfmoord ervoor gezorgd dat ze Camille altijd in de gaten kon houden, nl. als conciërge van het complex waar Camille woonde, mevrouw Merleau.
Personages
Camille Werner
Ze is een vertellend personage. Ze is de biologische dochter van Annie en ze is uitgeefster van beroep. Ze is 35 jaar als ze via brieven verneemt wie haar echte moeder is. Ze doet er alles aan om te weten te komen wie Louis is en waar haar moeder heeft gewoond. Als ze de oude Louis in 1975 opzoekt, besluit ze hem in zijn waarde te laten en hem niet te confronteren met haar aanwezigheid.
Louis
Louis is ook een verteller die in zijn eigen handschrift het verhaal van Annie en later dat van Elisabeth aan Camille doorgeeft. Hij is de vertrouweling of de kroongetuige van het verhaal. Hij was in zijn puberteit verliefd op Annie die daarna werd ingepalmd door mevrouw M. Die stuurde hem ook met een kluitje in het riet, toen hij na de eerste oorlogsdagen weer naar Annie ging zoeken. Hij ontmoet haar in 1943 in Parijs, weet niet dat ze hoer geworden is en wil met haar trouwen. Maar de “zelfmoord “ van Annie voorkomt dat.
Annie
Annie is de jonge puber die het thuis niet zo goed met haar ouders kan vinden: ze heeft een jongen, Louis, tot wie ze zich aangetrokken voelt, maar die ze links laat liggen als ze met mevrouw M. omgaat. Ze kan goed tekenen en schilderen en ze krijgt een contact dat haar eigen relatie met haar moeder doet vergeten. Ze heeft medelijden met Elisabeth en biedt aan om een kind te dragen voor haar. Als het echter niet met de eerste keer seks lukt, krijgt ze een echte seksuele relatie met Paul. Het wordt echt overspel. Elisabeth komt erachter en dan is het een zegen dat Paul weg is. Annie moet d bevalling alleen doorstaan en daarna het kind afgeven aan Elisabeth. Ze wil haar dochter Louise noemen. Ze wordt het huis uitgezet en gaat in de oorlogsdagen als soldatenhoer voor Duitse soldaten werken. Dan ontmoet ze Louis weer en ze wil graag met hem trouwen, totdat Elisabeth daar een stokje voor steekt. Ze fietst weg, pleegt “zelfmoord”, maar haar lichaam wordt nooit gevonden. Ze is haar dochter altijd blijven volgen, en ze is conciërge in het complex van Camille.
Elisabeth
Elisabeth lijkt eerst een aardige vrouw die Annie in het knusse maar saaie dorpje Nuisement goed opvangt en met wie je medelijden krijgt omdat ze onvruchtbaar is. Ze gaat na enig aarzelen akkoord met het voorstel van Annie draagmoeder van haar kind te worden, maar dan gaat het fout. Ze ziet met eigen ogen dat Paul en Annie haar bedriegen. Ze wordt rancuneus en als ze het kind heeft, noemt ze het Camille en ze zorgt ervoor dat Annie uit de buurt van Paul blijft (zegt dat hij niet meer van haar houdt). Ze heeft ook nog met de revolver van haar man de kunstschilder Alto vermoord: ze wist niet dat de revolver geladen was. Annie zou hem geladen moeten hebben. Daarmee verbant ze Annie naar Parijs, maar als ze van getuigen hoort dat Louis en Annie elkaar in 1943 gevonden hebben, neemt ze de ultieme wraak door in haar appartement een briefje te bezorgen waarop staat dat ze een hoer is. Zelf heeft ze zich ook in de armen van de vijand geworpen uit voorzorg dat Annie met haar Duitse vrienden iets tegen haar zou willen beginnen. Dan verdwijnt Annie uit het leven van Louis en de ultieme wraak is door Elisabeth volbracht. Later kan ze toch nog een zoon krijgen, Pierre. Paul sterft en wanneer ze in 1975 van haar dochter Camille hoort dat ze zwanger is, besluit ze een einde aan haar leven te maken. Ze kan het niet aan ook nog eens als oma te moeten concurreren met Annie die Camille al die jaren is blijven volgen en straks de grootmoederrol zal opeisen.
Quotes
"We scheelden bijna tien jaar, maar dat schiep niet echt een afstand. Zij had nog nooit iemand ontmoet die zo jong was als ik. Ze zei dat haar rijkdom haar van haar leeftijdgenoten verwijderd had. In Parijs waren al haar vrienden ouder dan zij. Ze had mij leren kennen en ze vond het fijn met mij, tenminste, dat is wat ze zei." Bladzijde 39
"Alles verliep zoals zij had gehoopt. Ik werd zwanger ‘met de doeltreffendheid van een maagd’. Drie maanden later zijn we vertrokken. Voordat mijn lichaam ons zou verraden. Ze had alles gepland. We zouden het dorp verlaten gedurende mijn zwangerschap en na de bevalling terugkeren. Waarop het leven zijn normale loop zou hernemen. Alsof er niets gebeurd was, behalve dat ze eindelijk het kind gebaard zou hebben dat ze zo miste." Bladzijde 45
"Hij nam haar in zijn armen als een jonge bruid en zette haar op een hoge kruk. Hij drukte zijn mond tegen haar geslacht. Ze vond het prettig. Ze gingen weer op bed liggen. Hun lichamen tegen elkaar aangedrukt. Zij ging tussen zijn benen zitten, hij raakte haar borsten aan, haar billen, kuste haar buik, hij kreunde, zij trok hem af. Ze liet hem klaarkomen op het laken." Bladzijde 162
"Moord is een combinatie van gelegenheid en karakter, we hadden allebei de gelegenheid, maar niet het karakter. De gedachte om haar te doden was bij mij ook menigmaal opgekomen, maar ik had ermee volstaan haar de deur uit te zetten. Haat, in de meest gerijpte staat, die niet gepaard gaat met een moorddadig karakter, zal nooit iemand doden." Bladzijde 197
"Een paar meter voor me, aan deze kant van de weg, op het eerste gezicht een kunsthandel, in werkelijkheid een bordeel. Ik ben er voorbij gelopen. Het had me niets verbaasd als op dat moment alles ontploft was. Annie prostitueerde zich, dat had ik zojuist begrepen. Alle voorbijgangers keken naar me. Alle vingers wezen. Monden vervormden. De geluiden om me heen vervaagden. Hou op!" Bladzijde 201
Thematiek
Moeder-dochterrelatieDirect met het eerste thema is dat van de moeder-dochterverhouding verbonden. Wie is de echte, biologische moeder van Camille. Mevrouw Werner die een paar dagen nadat ze heeft verteld dat ze zelf zwanger is zich doodrijdt in een auto of Annie die in het allerlaatste deel van de roman toch nog blijkt te leven als conciërge in het appartementencomplex en al die jaren haar dochter in de gaten heeft gehouden. Er is dus ook sprake van een “draagmoedermotief”.
Geheim/ familiegeheimHet verhaal gaat over het grote geheim in de familie M (Werner) waarin de moeder aan onvruchtbaarheid zou lijden en een jong meisje zich aanbiedt voor haar een kind te krijgen. Ze zal het dan afstaan aan Paul en Elisabeth, maar eigenlijk wil ze het daarna erg graag houden. Het kind dat zij Louise noemt maar mevrouw Werner Camille is dan het meisje dat in 1975 de familiegeschiedenis te horen krijgt.
Motieven
Zelfmoord
Elisabeth Werner pleegt zelfmoord door in de auto te stappen nadat ze het verhaal aan Louis heeft verteld. Waarschijnlijk doet ze het op dezelfde plek waar haar ouders zijn omgekomen bij een auto-ongeluk.
Tweede wereldoorlog
Een belangrijk motief is de Tweede Wereldoorlog. Tegen het achtergronddecor van deze oorlog spelen de gebeurtenissen zich af. Het is Parijs 1940-1943, waar Elisabeth met de vijand gaat huilen uit wraak voor het feit dat Annie soldatenhoer wordt. Paul is voor het Franse leger opgeroepen. Zelf collaboreert ze met de Duitsers omdat ze denkt dat ze steun uit die hoek kan gebruiken, wanneer Annie (de hoer) iets tegen haar en het kind zou willen beginnen.
Seksualiteit
Annie biedt zich als draagmoeder en belooft één keer seks met Paul te hebben, maar Elisabeth komt erachter dat ze met elkaar vrijen en dat helemaal niet doen om een kind te maken. Ze zijn op elkaar verliefd geworden en beoefenen op allerlei manieren hun seksuele lusten. Elisabeth ziet dat soms vanachter een gordijn.
Jaloezie
De twee vrouwen zijn jaloers op elkaar vanwege de moederrol die de een krijgt en de ander wordt ontnomen.
Zwangerschap
Elisabeth wil graag een kind krijgen, maar is onvruchtbaar. Wanneer ze dan een “nepkind” krijgt, is de spanning ervan af en blijkt ze later toch nog zanger te kunnen worden. Dat wordt het broertje Pierre van Camille.
Prostitutie
In de oorlog is Annie een Duitse soldatenhoer geweest. Ze moest zich uiteraard in levensonderhoud voorzien en was door Elisabeth weggestuurd. Ze weet op dat moment ook niet beter dan dat Paul haar vergeten is.
Overspel
Dat wederzijds goedvinden om een kind te maken is dus eigenlijk een ordinair overspel geworden.
Motto
Het verleden trekt zijn
IJzeren harnas aan
En stopt zijn oren toe
Met de watten van de wind.
Men kan er nooit een geheim
Aan ontlokken.
(‘Het voorgevoel’, Federico García Lorc)
Dit is een heel toepasselijk motto voor een roman waarin een familiegeheim centraal staat.
Het verleden (het harnas) beschermt als het ware het geheim.
Opdracht
Voor Julien (dat is de echtgenoot van de schrijfster, de zanger Julien Clerc)
Titelverklaring
Het is de vraag welk personage met de vertrouweling kan worden aangeduid. Het meest voor de hand liggend is het personage uit het verleden Louis die door Annie en mevrouw Werner in vertrouwen is genomen om de geschiedenis van het kind uit het verleden aan Camille duidelijk te maken. In de gehele roman komt het woord “vertrouweling” niet één keer voor.
Structuur & perspectief
In de structuur wisselen heden en verleden elkaar regelmatig af. Het heden is de episode in Parijs 1975, wanneer Camille Werners moeder net overleden is nadat ze enkele dagen ervoor haar moeder heeft meegedeeld dat ze zwanger is.
Er komen dan in haar brievenbus brieven waarin het verleden van het meisje Annie door ene Louis wordt opgerakeld. Er komen enkele dinsdag nieuwe brieven naar haar toe. Tussendoor geeft Camille commentaar als ik-verteller op de gebeurtenissen in de brief. Totdat ze door heeft dat ze zelf het kind uit de brieven is. Daarna komt er een heel groot hoofdstuk waarin haar moeder Elisabeth als ik-verteller uit de doeken doet wat er gebeurd kan zijn in haar versie. In het allerlaatste hoofdstuk komt er nog een verassende onthulling die alles weer op zijn kop zet. Door deze structuur is het verhaal toch een flink stuk spannender.
Wat het perspectief betreft zijn er afwisselend enkele ik-vertellers:
-Camille Werner (35 jaar) vertelt in de ik-vorm in het Parijs van 1975
-Annie (20 jarig meisje) vertelt in een ik-vorm in de brief van Louis over de jaren voor en in de oorlog (1939-1943)
-Louis (56 jaar) bezorgt de brieven aan Camille in Parijs. Hij is de geliefde van Annie.
-Elisabeth schrijft in de ik-vorm haar visie op de gebeurtenissen van 1938-1943.
Het belang van deze perspectief keuze is duidelijk: je hoort als lezer nu van verschillende kanten hoe de vork in de steel zat in de oorlog en dat is medebepalend voor de interpretatie van de personages, die in dit geval dus minder zwart-wit overkomen. Het maakt bovendien de puzzel weer compleet als alle stukjes op de juiste plaats liggen.
De structuurkeuze is dus bepalend voor de spanning en de perspectiefkeuze voor de interpretatie van de personages.
Decor
Er zijn twee belangrijke tijdlagen.
a.Het verleden: dat wordt voornamelijk de beschrijving van de gebeurtenissen die van 1938 tot 1943 hebben plaatsgevonden.
b. Het heden speelt zich in enkele maanden in Parijs. Het is dan 1975.
Het decor
a.Het decor van het verleden is het dorpje Nuisement aux Bois en een deel in Parijs
b.Het decor van het heden is Parijs, waar Camille Werner met haar vriend Nicolas woont.
Stijl
De stijl van Grémillon is fraai. Er is natuurlijk wel sprake van een vertaling, dus ik heb geen idee hoe de originele, Franse tekst is. Maar het is een erg spannend verhaal geworden met niet al te moeilijke woorden, dat dus heel goed te lezen is voor middelbare scholieren van havo en vwo.
Slotzin
Annie had haar dochter nooit uit het oog verloren. Vanachter het raampje van haar conciërgewoning had ze me gedag gezwaaid. Mijn moeder was niet dood, vanavond zou ze mijn trui terugbrengen. Moet je dat licht zien.Beoordeling
“De vertrouweling” is een spannende, psychologische roman geworden die me meteen sterk deed denken aan het eerder verschenen “Haar naam was Sarah.” Ook daarin speelt een Parijs’ oorlogs- en familiegeheim een belangrijke rol. Het is dan niet altijd goed verklaarbaar waarom de ene roman (Haar naam was Sarah) een bestseller van het hoogste niveau wordt en de andere roman (“De vertrouweling”) relatief onbekend gebleven is. Ik werd er via via van op de hoogte gebracht dat het een spannend opgebouwde roman was. En dat kan ik zeker beamen. Je bent echt geneigd om van het begin naar het einde in één klap door te lezen. Een geroutineerde lezer zal halverwege de roman wel doorhebben dat Camille het gewenste oorlogskind is, maar dan volgt er nog een heel verhaal door de ogen van haar moeder, Elisabeth. In feite is dat geen aardige vrouw, maar als lezer kun je er na het lezen van haar aantekeningen zelfs een zekere sympathie voor opbrengen. En als je dat kunt als schrijver, kun je nog ver komen. Het is dus een roman die alleszins de moeite van het lezen waard is.
Zelf vind ik het einde veel weg hebben van een deus ex machine(een oplossing die plots uit de hemel komt vallen: in dit geval de conciërge die haar biologische moeder blijkt te zijn). Ook zijn er een paar open eindjes: wat heeft Elizabeth met het lijk van de door haar vermoorde kunstschilder Alto gedaan? Maar acht, de spanning van het verhaal vergoedt veel, zo niet alles.
Waarschijnlijk is het een roman die leerlingen met Frans in hun profiel voor hun literatuurlijst mogen lezen.
Recensies
"Grémillon schetst de verstikkende atmosfeer waarin Annie en Madame M. gevangen zitten op weergaloze wijze. Door halverwege het boek van perspectief te wisselen slaagt ze erin om sympathie voor beiden op te wekken. Vooral in het geval van Madame M. is dit knap. Deze ontpopt zich als een serpent van de eerste orde. Desalniettemin beschrijft Grémillon treffend hoe haar diepe lijden aan de onvervulde kinderwens kon leiden tot haar steeds tiranniekere daden. Uiteindelijk vertellen beide vrouwen een schokkend en ontroerend verhaal over hoever de liefde kan gaan." http://www.8weekly.nl/art...ie-is.html
"De opbouw van het boek zit heel knap in elkaar. Doordat de ik-persoon verschillende keren wijzigt worden de gebeurtenissen steeds vanuit verschillend perspectief verteld. Vertellers zijn beurtelings Camille, de schrijver van de brieven, het meisje Annie en aan het einde van het boek een persoon die boven deze personen staat. De lezer krijgt zo een heel genuanceerde kijk op het verhaal en hij/zij wordt steeds weer geprikkeld verder te lezen. Immers: de puzzel moet compleet worden. De lezer wordt super nieuwsgierig." http://boekendeler.wordpr...gremillon/
"De vertrouweling blijft je bij door de opbouw, de schrijfstijl, het verhaal en de scherp beschreven emoties van de karakters. De psychologische oorlogsvoering tussen de twee vrouwen uit de brieven is adembenemend knap weergegeven." http://www.cultuurbewust....ijn-greep/
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden