Alleen maar nette mensen door Robert Vuijsje

Zeker Weten Goed
Foto van Cees
Boekcover Alleen maar nette mensen
Shadow
  • Boekverslag door Cees
  • Zeker Weten Goed
  • 28 februari 2014
Zeker Weten Goed

Boekcover Alleen maar nette mensen
Shadow
Alleen maar nette mensen door Robert Vuijsje
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

Feitelijke gegevens

  • 1e druk, 2008
  • 286 pagina's
  • Uitgeverij: Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam

Flaptekst

Op het Amsterdamse Barlaeus Gymnasium had David Samuels verkering met Naomi, een meisje dat precies zo was als hij: verantwoorde conversatie op de champagne-tuinfeesten van de elite in Oud-Zuid. Alleen maar nette mensen.
Nu is David Samuels 21 en op zoek.
Hij zoekt naar wie hij is. David is joods maar door zijn zwarte haren ziet hij eruit als een Marokkaan. Hoort hij bij de witte Hollanders of bij de mensen die ze allochtonen noemen?
Hij zoekt naar wat hij later moet worden. Hoe kan David het respect winnen van zijn vader, de baas van het enige fatsoenlijke programma op de vaderlandse televisie?
En hij zoekt de intellectuele negerin. Wordt David gelukkig van Rowanda, de Bijlmer-queen die met twee gouden tanden bijna zijn oor eraf bijt? Of moet hij met Naomi zijn?
Het is een zoektocht die even komisch wordt als tragisch, dwars door het hart van de multiculturele samenleving.

Eerste zin

'Dag schoonheid,' zei ik. 'Ik ben David. Wie ben jij?'

Samenvatting

Proloog 
In de proloog wordt een dialoog gegeven van een ontmoeting tussen David en Rowanda. Haar naam staat afgebeeld op haar gouden tanden in haar gebit en het is een flitsende kennismaking. David valt voor vrouwen van kleur met grote borsten en dikke billen. Het volgende hoofdstukje is een bladzijde uit het dagboek van David waarin hij zijn opvatting geeft over de multiculturele samenvatting. Daarin wordt beweerd dat de ene bevolkingsgroep zich steeds afzet tegen de andere bevolkingsgroep en dat de eigenaardigheden van die bevolkingsgroepen afhankelijk zijn van wie er naar hen kijkt.

Februari 
David Samuels is een 21-jarige zoon van een programmamaker bij de Nederlandse televisie. Ze wonen in Oud-Zuid in Amsterdam en behoren tot de incrowd van de intelligentsia. David heeft drie jaar geleden zijn gymnasiumopleiding voltooid aan het Barleus in Amsterdam. Daar heeft hij ook Naomi leren kennen, een heel aardig meisje met wie hij al jaren verkering heeft. Het is ook het enige meisje met wie hij seks heeft gehad. Zijn vrienden zijn Bas en Daan met hun andere klasgenoten Esther en Annet. Die zijn allemaal braaf aan de studie gegaan, maar David is zoekende naar de zin van zijn bestaan sinds hij het gymnasiumdiploma op zak heeft. Het is het afgelopen jaar dan ook slecht gegaan in zijn relatie met Naomi. De spanning is er van af en het jonge stel komt nauwelijks meer tot seksuele prestaties. Toch blijft ze hem vaak lieve sms-jes sturen.

Zijn ouders die graag groot doen met hun vriendenkring, besluiten dat David maar eens wat moet gaan doen en vertellen in het openbaar dat hij met een bevriende dokter Bornstein moet gaan praten. In deel 1 worden nu steeds enkele verhaaldraden door elkaar verteld: de kennismaking van David met de wereld van Rowanda, de vrouw van kleur Queen uit de Bijlmer, de tanende relatie in het nabije verleden met Naomi en zijn bezoeken aan dokter Bornstein. David is joods (over het joodse verleden van zijn voorouders die in Auschwitz zijn omgekomen wordt later nog wel iets verteld), maar ziet er Marokkaans uit. Op straat wordt hij dan ook voor een Marokkaan aangezien en hij moet derhalve steeds uitleggen dat hij een 'witteman' is. Met een oude vriend van het gymnasium regelt hij dat hij een disco voor vrouwen van kleur in Amsterdam bezoekt. Daar komen vrijwel nooit witte jongens.

De vrouw van kleur Rowanda die hij ontmoet, is flink geschapen mag je wel zeggen. Ze is ook heel donker en heeft een breed achterwerk. Ook heeft ze maat 95F van haar BH-cup. Hij moet namelijk haar nieuwe BH betalen als hij wat met haar wil, want het aanraken van haar lichaamsdelen betekent toch wel het betalen van wat euro’s. Het lijkt er dus best wel op dat Rowanda profiteert van het rijkeluiszoontje David. Hij heeft naar haar maatstaven gemeten ook maar een kleine piemel en dat vergroot zijn zelfvertrouwen niet. En van orale seks (tenminste pijpen) houdt ze ook niet: hij moet haar wel likken, want daar houden Surinaamse mannen weer niet van.
Bovendien weet hij meteen wel dat hij in een Surinaams gezin is binnengekomen. Hij heeft te maken met de broer en moeder van Rowanda die zich ook overal mee bemoeien. De broertjes en neven houden er ook een dubbele moraal op na: ze hebben allemaal vriendinnen of vrouwen, maar 'playeren' er lustig op los en vertellen die verhalen ook nog aan elkaar. David wil een echte vrouw van kleur en geen bounty (dat is een zwarte vrouw van buiten maar een witte vrouw van binnen) en Rowanda lijkt wel in aanmerking te komen voor het 'goede' type van. In zijn dagboek noemt hij dat de vrouw met de dikke gouden Sherida-ketting om haar nek, maar wel intellectueel is.

Het koppel levert wel problemen op, want als ze gaan winkelen in de PC Hoofstraat, moeten ze hun tas laten doorzoeken en wanneer ze ’s avonds samen naar een leuke club willen gaan, worden ze geweigerd onder het motto dat er geen plaats is voor hen tijdens een besloten avond.

Maart 
In dit deel worden beide families met elkaar in aanraking gebracht. Eerst gaat Rowanda (voor Davids moeder steeds Rawana) op bezoek bij de familie in Oud-Zuid. Het is duidelijk dat de dikke Surinaamse helemaal niet past in de kring van de Samuels. Ze valt dan ook aardig uit de toon. Ook haar vragen naar de beroepen van de kennissen die allemaal denken dat ze beroemd zijn, worden niet op prijs gesteld. Omgekeerd is de situatie humoristisch wanneer Davids ouders een bezoek brengen aan de Bijlmer en geconfronteerd worden met het eenvoudige gezin waarin Rowanda is voortgekomen. In de auto op weg naar huis is het dan ook aardig stil. De meegebrachte champagne was duurder dan het totale eten, merkt Davids vader wel op. Neef Ryan van Rowanda nodigt David uit een keer mee te gaan stappen. Wanneer David zegt dat hij niet weet of Rowanda dat goed vindt, begint Ryan te lachen. Dat moet je helemaal niet vragen, vindt hij. Ze gaan stappen en ze ontmoeten natuurlijk andere zwarte meisjes. Wanneer David op het punt staat een Antilliaans meisje te versieren, komt Rowanda met haar nichtje binnen. Ze maakt een scène en vertrekt. Wanneer hij enkele dagen later opbelt, wil ze niets meer met hem te maken hebben (de vraag die bij de lezer kan opkomen is, of het niet allemaal doorgestoken kaart van de Surinaamse familie is).

David beproeft zijn geluk daarna op etnodatingsites en krijgt contact met ene Lady Soul, met wie hij een afspraak maakt. Wanneer hij deze Muriel later ontmoet, blijkt ze wel heel grote borsten (maar 95G)te hebben, maar verder is ze heel klein en intelligent is ze ook al niet. Wanneer hij bij het vrijen een condoom moet gebruiken, gaat het mis. Hij heeft een slappe gekregen.

Tussendoor heeft de lezer een aantal korte flitsen gekregen van een nacht in een jacuzzisuite van een hotel bij Schiphol waar Naomi en David proberen om weer wat dichter bij elkaar te komen. Het is vlak voor kerst: ze praten over hun relatie, gaan uiteraard in bad, maar tot seks komt het niet meer. Het lijkt alsof hun relatie altijd vast heeft gelegen in een schema van 18 jaar, maar dat ze het daarna niet meer hebben geweten. Kort daarop vieren ze met elkaar Kerstfeest. De eerste dag bij Davids ouders en de tweede dag bij Naomi’s ouders. Het zijn geen flitsende dagen. Wel geven ze elkaar nog mooie cadeautjes, maar er zit goed de klad in wat hun relatie betreft. Dat komt voornamelijk door de houding van David, maar Naomi wil hem wel de tijd geven om na te denken. Intussen probeert ze hem te stimuleren een studie op te pakken.

David bezoekt Rowanda nog een keer, maar ze weet nog niet of ze met de verkering verder wil gaan. Ze wil immers geen leugenaar en David blijkt nu ook gelogen te hebben. Ryan gaat met David shoppen en dan ziet hij een zwart vrouwtje dat hij kent voorbijkomen: hij maakt een afspraak om in de kelderbox van haar appartement seks met hen beiden te hebben. En dat gebeurt. Wel moeten ze een condoom gebruiken. Wanneer Ryan Isidra heeft 'gepakt', wordt David door haar oraal bevredigd. Hij schaamt zich kort daarna wel. 
Maar in de dagen erna probeert hij het met wisselend succes steeds met zwarte vrouwen aan te leggen. Dat komt hem ook op een afstraffing te staan, waarbij zijn gezicht verbouwd wordt, wanneer hij in een bar Almede probeert te versieren; een man die hij als Scarface betitelt, lijkt daar niet zo van gediend te zijn. Hij moet zich onder behandeling stellen van Spoedeisende Hulp en ontmoet daar o.a. zijn oud-klasgenootje Esther, die daar als co-assistent loopt. Ze heeft het verder geschopt dan hij. In de tussentijd is er veel MSN- en smsverkeer. Naomi blijft steeds lieve berichtjes sturen en van andere vrouwen krijgt hij regelmatig uitnodigingen om seks te hebben. Wanneer zijn moeder een keer naar salsales gaat, moet hij met zijn vader een maaltijd klaarmaken. Bij Albert Hein ontmoeten ze een aardig Marokkaans meisje Naima, dat hem vraagt hoe hij aan de verwondingen in zijn gezicht komt. Hij is tegen een deur gelopen, antwoordt hij.

Van Bas hoort hij dat er ook in Memphis Tennessee grote vrouwen van kleur lopen die misschien wel intelligent zijn. Via weer een gesprek met dokter Borstein neemt hij een besluit om naar Amerika te gaan. Maar eerst maakt hij nog een avondje 'ploegendienst' mee. Ryan wordt gebeld door een van zijn vrienden met de mededeling dat ze een Antilliaanse vrouw hebben gevonden die het bereid is met hen allen te doen. Er volgt dan een vrij onsmakelijk avontuur waarbij vijf mannen seks hebben in ploegendienst (dat wil zeggen ze lossen elkaar af). De vrouw (Juchi) wil het eigenlijk alleen liever niet met die 'Marokkaan' doen (dat is David), maar aan het einde van de ploegendienst mag hij toch ook. David bedankt voor 'de eer'.


April 
David vertelt eerst zijn ouders en later Naomi via MSN dat hij naar Amerika gaat om tot bezinning te komen. Naomi geeft aan dat het oké is en dat hij maar goed moet nadenken. Tegen Bas vertelt hij dat hij op seksvakantie gaat. In Memphis beleeft hij inderdaad heel gemakkelijk seksavonturen, maar net als in Amsterdam moet hij er wel steeds voor betalen. Zo moet hij voor het 'gebruik' van de vrouw LaShondra 50 dollar betalen, zodat ze haar nagels kan laten doen. Ook mag hij in een club mee met het meisje met de grootste borsten (Diamond) die hem wel voor 20 dollar een 'blow job' aanbiedt. Maar uiteindelijk praten ze slechts met elkaar: David vertelt haar over Naomi die hij nu weer begint te waarderen. Wanneer hij later in de bar andere mannen met de hoeren bezig ziet, schaamt hij zich voor dat gedrag.

Wanneer hij contact met Bas onderhoudt via MSN, begeeft zijn computer het. Een iets oudere zwarte vrouw Rosalyn vraagt of ze hem kan helpen: ze is lerares op de universiteit en dus wel intellectueel. Ze nodigt hem uit om naar musea te gaan en ze praten over literatuur en het leven. "Wat wil je met je toekomst?" vraagt ze hem. Hij begint inderdaad na te denken. Wanneer ze gaan shoppen koopt hij allerlei dingen voor Naomi (een boek, pumps van Calvin Klein die ze ooit op Tenerife was kwijtgeraakt, en hij laat een gouden armband maken met de namen van Naomi en David) dat belooft dus wat goeds. Hij belt met Borstein om hem te zeggen dat hij een zwarte intellectuele vrouw heeft gevonden, maar dat die eigenlijk net zo is als een witte intellectuele vrouw. Dan kan hij net zo goed met Naomi zijn, vindt hij. En een domme, zwarte vrouw alleen voor de begeerte, wil hij ook niet meer. 

Hij neemt het vliegtuig terug. Tijdens de vlucht ontstaat nog een humoristische situatie, wanneer het Nederlandse stel dat naast hem zit, denkt dat hij een Marokkaan is. Zodra hij iets verdachts in de zin heeft, zullen ze niet schromen in te grijpen, want ze verdenken hem een terrorist te zijn. Ook bij deze Nederlanders hoort hij dus niet.
Thuisgekomen zit hij op MSN, wanneer Bas een vervelende mededeling voor hem heeft: Naomi is sinds kort bevriend met Daan. Dat is een dreun in zijn gezicht: hij was er immers in Amerika achter gekomen dat hij beter terug kon gaan naar Naomi. Het welkomstfeestje van zijn moeder mislukt dan ook. Daan geeft in een telefoongesprek aan dat David er zelf voor heeft gekozen. Van Ryan hoort hij dat ook Rowanda een andere kerel heeft. Naomi belt hem nog wel op en zegt dat nu eenmaal alles zo gelopen is. Ze vindt het jammer voor David maar ze moet verder in haar leven. Wanneer hij bij haar moeder aanbelt, wordt hij niet meer toegelaten.

Het wordt dertig april en David ziet hoe de koninklijke familie Amsterdam aandoet. Wanneer hij ziet dat Willem-Alexander (40 jaar oud) zich in een jute zak hijst om te gaan zaklopen, beseft hij dat hij niet bij dat land wil horen. Niemand accepteert David beseft hij: hij voelt zich geen Nederlander, Rowanda en Naomi willen hem niet meer. Alleen Marokkanen mijden hem niet. Hij moet maar Marokkaan worden.

Terug van het Museumplein ziet hij een mooi meisje lopen. Het blijkt Naima van Albert Hein te zijn. Hij spreekt haar aan. Ze is weliswaar Marokkaanse maar uit Casablanca, waarmee ze wil aangeven dat ze wel ontwikkeld zijn en ook in een betere buurt wonen. Ze praten over eten, maar voordat hij bij haar thuis mag komen eten, zijn er nog heel wat rituelen af te werken.

Dit verslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden

Personages

Rowanda

Rowanda is een grote Surinaamse vrouw. Ze heeft een goede band met haar familie en die bemoeien zich met alles. Ze hecht veel waarde aan trouw en openheid en heeft moeite met vergeven. Ze komt uit een arm milieu en is niet erg intelligent.

Naomi

Naomi is Davids eerste vriendinnetje en een lief meisje. Ze blijft lang hopen en wachten op David maar uiteindelijk krijgt ze toch een andere vriend. Ze is slim en heeft een rustige persoonlijkheid.

David

David is erg zoekende. Hij voelt zich niet helemaal op zijn plek in de wereld doordat hij vaak voor Marokkaan wordt aangezien terwijl hij Joods is. Hij heeft een seksuele voorkeur voor grote vrouwen van kleur, maar wil het liefst een intelligente vrouw. Als dit verenigd zou zijn in één persoon is hij het gelukkigst. Hij twijfelt veel en heeft moeite met beslissingen te maken. Pas als hij zich realiseert wat hij niet wil, weet hij wat hij wel wil.

Rosalyn

Ze geeft les op de universiteit en is intelligent, ook is ze groot en donker. Zij laat David realiseren dat intelligentie niks met huidskleur te maken heeft.

Naima

David komt Naima tegen in de supermarkt. Ze is Marokkaans, slim en lief. Hij voelt dat hij bij haar zichzelf kan zijn en ze gaan een relatie aan.

Quotes

"In Oud-Zuid is ‘alleen maar nette mensen ‘ codetaal. Iedereen weet dat je bedoelt: geen mensen die ze allochtonen noemen en vooral geen Marokkanen." Bladzijde 13
"'Je weet toch.' Janine moest zuchten. 'We zijn te gast. Het blijft hun land.' Het beste voorbeeld dat ze kende was Sinterklaas. Die zwarte pieten, met hun dikke rode lippen en grote gouden oorbellen - dat waren slaven. Slaven moeten ook kettingen dragen en gekke dansjes doen. Een hoofdpiet had je ook bij de slaven. Zwarte piet was niet zwart doordat hij uit de schoorsteen kwam." Bladzijde 96
"'Rustig maar. Follow me. Ik ga eerst ballen. Kan jij zien hoe het moet.' Na vijf minuten kwam Isidra met de sleutel. Ze keek ons niet aan terwijl ze de blauwe deur van de box openmaakte. Binnen stonden verhuisdozen, een kinderfietsje en een oud fornuis." Bladzijde 177

Thematiek

Queeste

'Alleen maar nette mensen' is een queesteverhaal: de zoektocht naar de zin van het bestaan en bij welke groep je hoort. Voor David die van joodse afkomst is en in de rijke wijk Oud-Zuid woont, is het na het behalen van zijn gymnasiumdiploma niet zo maar vanzelfsprekend wat hij gaat doen. Zijn ouders hopen op een universitaire studie zoals zijn vrienden en zijn vaste vriendin Naomi doen, maar David is niet van plan om de wensen van zijn ouders op te volgen. Natuurlijk wordt hij niet gehinderd door gebrek aan geld en dat maakt zijn bestaan niet moeilijk, maar hij wil ook niet een uitgestippeld leven volgen. Dat blijkt wel uit het jacuzzigesprek dat hij en Naomi hebben om hun relatie op te frissen.

Motieven

Seksualiteit

Naar aanleiding van de queeste naar wie hij zelf is, heeft David nog een queeste op seksueel gebied. Hij wil een spannend bestaan met een grote vrouw van kleur waar de vonken vanaf vliegen, vooral met grote borsten en een breed achterwerk en ze moet ook nog intellectuele capaciteiten hebben. Dat weten we vooral uit de gesprekken die David voert met een bevriende psychiater Borstein. Die vrouwen vinden lukt uiteindelijk wel. De meest in het oog springende is Rowanda, alleen al omdat ze haar naam op haar gouden tanden heeft gezet. Ook haar borstomvang (95F) is groot en het duurt niet lang of ze hebben seks met elkaar, al moet David er in zekere zin altijd wel voor betalen. Dat blijkt ook de andere rode draad door zijn seksuele relaties te zijn: de vrouwen zijn wel bereid tot seksuele tegenprestaties, maar vaak moet er wel wat voor worden neergelegd. Alleen in ploegendienst (toch min of meer een onsmakelijke groeps 'verkrachting.') hoeft niet te worden betaald. Toch zijn er grenzen aan Davids normen voor seksueel gedrag: hij schaamt zich voor zijn gedrag met Ryan, wanneer ze samen in een kelderbox seks bedrijven met een vrouw die net een baby heeft en hij bedankt voor de eer in 'ploegendienst' te werken Wanneer hij in Nederland uitgekakt lijkt, verlegt David zijn werkterrein naar Tennessee, maar ook daar is seks een handelsmerk geworden en moet ervoor betaald worden. Ook in deze omgeving komt het voor dat David zich schaamt voor seksueel gedrag (bij het animeermeisje Diamond). Wel ontmoet hij een intellectuele vrouw van kleur Rosalyn: ze is iets ouder dan David en heeft zich opgewerkt naar een positie op de universiteit. Dan ervaart hij dat intelligentie ook niet iets waarnaar hij zoekt, want wanneer zwarte vrouwen intelligent worden, gaan ze op witte vrouwen lijken en dan kan hij maar beter naar Naomi teruggaan. Die heeft intussen eieren voor haar Oud-Zuidgeld gekozen en is een relatie aangegaan met Daan. De schrijver lijkt een boontje-komt-om-zijn-loontje-versie van liefdesrelaties geschreven te hebben. Maar dan er is er de Marokkaanse deus ex machina: Naima. Net ervoor was David bij het zien van de zakloopprestaties van Willem-Alexander tot de conclusie gekomen dat hij zich geen Nederlander voelde (vgl. ook de situatie op de terugvlucht naar Nederland waar hij door een Nederlands stel als een potentiële terrorist wordt gezien). Mensen worden toch voornamelijk beoordeeld op hun uiterlijk. Hij lijkt het meest op een Marokkaan en hij zal zich dus daar maar met zijn gedrag bij aansluiten. Dan volgt de positieve afloop met Naima, de zwarte engel.

Opdracht

Voor Sonny.

Trivia

Er is een stuk kritiek over zwarte piet, terwijl het boek in 2008 is uitgegeven en de zwarte piet discussie zijn vogelvlucht heeft genomen in het jaar 2012.

Titelverklaring

In Oud-Zuid wonen “alleen maar nette mensen." Of zoals de verteller zegt in de roman: In Oud-Zuid is "alleen maar nette mensen" codetaal. Iedereen weet dat je bedoelt: geen mensen die ze allochtonen noemen en vooral geen Marokkanen. (blz. 13) De uitdrukking komt daarna nog diverse keren in de roman voor. (blz. o.a. 115, 182 , 229, 276)

Bovendien is de titel ironisch, want het gaat er in de roman allesbehalve netjes aan toe: er zijn vrij veel seksueel getinte passages die onverbloemd worden beschreven. Niet het 'alledaagse' ritueel van nette mensen.

Structuur & perspectief

Er is een proloog waarin David kennismaakt met de Queen van de Bijlmeer, Rowanda. Daarna vertelt hij in een dagboekaantekening wat hij vindt van de multiculturele samenleving.
Vervolgens wordt de roman onderverdeeld in drie grote delen. Deze hebben respectievelijk de aanduiding van de maanden Februari, Maart en April. Deze delen worden onderverdeeld in veel kleine in hoog tempo vertelde hoofdstukken van ongeveer 3 à 4 bladzijden. Deze hoofdstukken hebben alle een titel, die vaak in de tekst van het hoofdstuk terugkeert.
Deel Februari ( blz. 12-97) 25 hoofdstukken
Deel Maart (blz. 100-226) 36 hoofdstukken
Deel April (blz. 228 -286) 18 hoofdstukken
Vooral in deel Februari en Maart zijn er twee verhaaldraden waarvan de chronologie door elkaar loopt. Het heden is dan de maand waarin het verhaal wordt verteld, en het verleden is de periode waarin David en zijn schoolvriendinnetje Naomi zich van elkaar verwijderen. Deel April wordt wel chronologisch verteld. 

Een aantal hoofdstukken heeft zoals de laatste tijd in meer actuele romans de structuur van een MSN-gesprek. Ook sms-taal komt in de roman voor.

Decor

De plaats van handeling is Amsterdam. Deel 1 en 2 spelen zich daar geheel af en in deel 3 gaat de verteller voor een seksvakantie naar Tenessee (VS) Om de queeste af te maken keert hij natuurlijk terug naar Amsterdam. De handeling speelt zich vooral af in de wijk Oud-Zuid waar immers “alleen maar nette mensen wonen.” Alleen David breekt uit dat milieu uit, omdat hij het saaie leven van o.a. Naomi zat is en zijn begeerten naar een zwarte vrouw wil vervuld zien. Hij komt dan ook in de mindere wijken van Amsterdam terecht o.a. de Bijlmer. In die wijken ziet hij wel zijn seksuele verlangen ingelost o.a. bij Rowanda, maar ook is hij getuige van het werken in “ploegendienst”: zo wordt een groepsverkrachting weliswaar met goedkeuring van het vrouwelijk slachtoffer eufemistisch genoemd. 

Het is een actuele roman met verwijzingen naar moderne attributen als mobiele telefoons, iPods, MSN-contacten. Duidelijke verwijzingen naar data en jaartallen worden behalve de indeling in de delen Februari, Maart en April niet gegeven.

Maar er valt wel te beredeneren dat we waarschijnlijk in 2007 zijn gesitueerd. Naomi, het vriendinnetje van David, heeft als hotmailadres Naomi86. Dat houdt in dat ze in dat jaar geboren zal zijn. Ze is 21 jaar, namelijk net zo oud als David bij wie ze op het Barleus heeft gezeten.

In een van de laatste hoofdstukken laat de verteller de koningin en kroonprins in Amsterdam optreden maar dat is in werkelijkheid niet op 30 april 2007 geweest. Wel vertelt hij daar dat de prins veertig jaar is. Willem-Alexander is in 1967 geboren en is dus in 2007 veertig jaar.

Stijl

De stijl van Robert Vuisje in deze roman is overwegend humoristisch bedoeld, hij maakt veel gebruik van straattaal en populaire uitdrukkingen. 

Slotzin

Ik zei: 'Dat lijkt me een strak plan.'

Beoordeling

'Alleen maar nette mensen' is door zijn opzet een snelle roman over de vraag bij welke groep mensen je je leven wilt doorbrengen. Door je geboorte word je in een bepaald milieu neergezet en mensen beweren vaak dat je geen kwartje wordt als je voor een dubbeltje bent geboren. Het omgekeerde valt ook niet mee. Het lijkt erop alsof de hoofdfiguur David liever een dubbeltje wil zijn, waar hij als joods kwartje geboren is. Alle zekerheden van zijn ouders doen hem niet veel en zelfs een leuke vriendin als Naomi is voor hem op de drempel van de volwassenheid te saai. Via een zoektocht naar seks met vrouwen van kleur met grote boezems en brede billen komt hij stukje voor beetje achter de waarheid die hij met hulp van de psychiater Borstein boven water wil krijgen. Het einde is dan toch nog verrassend, maar lijkt, zoals ik hierboven schreef, op een deus ex machina (het duveltje uit het doosje om een verhaal op te lossen).

Het is de eerste roman van Vuijsje en zijn structuur in drie delen is helder. Het verleden uit de oorlog maakt hij gelukkig geen al te zware molensteen om de hals van David. De avonturen wisselen elkaar in hoog tempo af (never a dull moment) en in diverse anekdotes toont hij zijn talent voor het schrijven van humoristische situaties (de onderlinge bezoeken van twee families die mijlenver uit elkaar geboren zijn; de terugvlucht naar Nederland waarop David door een echtpaar als een potentiële terrorist wordt gezien).

Voor scholieren van havo en vwo lijkt me het verhaal dan ook een aantrekkelijke roman voor hun literatuurlijst. Niet elke docent op school zal misschien content zijn over de literaire kwaliteiten van Vuijsje, maar je zou hem ook kunnen zien als een vertegenwoordiger van nieuwe generatie eigentijdse schrijvers over een actueel onderwerp. De amusementswaarde van de roman zal voor leerlingen waarschijnlijk wel beoordeeld worden met een 7 of een 8. Voor de puntenwaardering van scholieren.com geef ik twee punten. 

Recensies

"Mijn eerste criterium voor de vraag of ik een boek goed vind is nogal banaal: heeft het me geboeid? Voor dat examen slaagt Vuijsje met vlag en wimpel. Zijn verhaal heeft vaart, is goed geschreven en geeft een inkijkje in een wereld waarvan je het bestaan wel kent maar die tegelijkertijd erg ver weg is als je je tot het autochtone deel van de bevolking mag rekenen." http://recensieweb.nl/rec...zoektocht/
"Het boek heeft me heel erg veel laten lachen, vooral toen David en een negerin kennis maakten. Het is heel lachwekkend omdat het zo'n typische negerin is. Er waren ook momenten dat ik me schaamde, omdat David dan zegt hoe discriminerend Nederland nou eigenlijk is." http://www.lezenvoordelij...te-mensen/
"Persoonlijk vond ik het af en toe te ver gaan, maar Robert Vuijsje maakt wel een punt. Hij laat zien hoe stereotiep er over mensen en groeperingen gedacht wordt. Ook wordt genadeloos getoond hoe ver leefwerelden uit elkaar kunnen liggen." http://www.leestafel.info...rt-vuijsje
Je hebt nog 2 Zeker weten goed verslagen over.

Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.

35.915 scholieren gingen je al voor!

Geschreven door Cees

Foto van Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Ik vond het destijds  mijn taak om de verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met nieuwe en/of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk ook gewoon leuk zijn. Docenten kunnen je met het aanprijzen van leuke en/of spannende boeken enthousiast maken. Stukken die interessant zijn, voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat.  Ik heb nu ruim 1460 verslagen gemaakt, waarvan een heleboel Zeker-Weten-Goed-verslagen. Er staan vragen over de inhoud aan het eind om je te laten zien of je het boek begrepen hebt.

Bij Scholieren.com probeer ik daarom zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Ik hoop altijd dat de 'moderne leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende schrijvers ook op de leeslijst te zetten. Uittreksels maken vond ikzelf vroeger helemaal niet leuk. Ik kocht daarom ook uittrekselboeken. (Bijvoorbeeld Literama, Apercu, Der Rote Faden) Nu maak ik zelf boekverslagen voor  scholieren.com. Nog een gemeend advies: wees verstandig en lees altijd wel het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek ook niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com levert.

REACTIES

J.

J.

er staat niks over de perspectief vorm

8 jaar geleden

J.

J.

is gwn goed joh

5 jaar geleden

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Alleen maar nette mensen door Robert Vuijsje"

Ook geschreven door Cees