Eetstoornissen

The best little girl in the world
Taal: Engels, Nederlands ondertiteld; duur: 95 minuten.

Casey Powell is de hoofdpersoon in deze film. Ze is een gehoorzame dochter die haar ouders weinig problemen bezorgd, in tegenstelling tot haar oudere zus Gail. Alle aandacht gaat uit naar Gail, helemaal als ze zwanger blijkt te zijn.
Casey gaat haar eigen gang en gaat op een dieet als haar balletlerares haar met haar talent complimenteert, maar tegelijk een opmerking maakt over een paar pondjes teveel. Het lijnen ergert haar ouders, met name haar vader. "Je bent altijd een gemakkelijk kind geweest. Over jou hoefden we niet in te zitten. Daarom houden we zo veel van jou."

De huisarts stelt al snel de diagnose anorexia nervosa. Casey voldoet aan diverse kenmerken: geen menstruatie, geen controle over zichzelf, wel over haar eigen lichaam.
Hij maakt duidelijk, dat het een ernstige ziekte is; per jaar overlijden 5000 vrouwen aan AN. Ten dele valt het te wijten aan de mode-industrie.:"Alle mannequins zien eruit als halfverteerde kadavers." De dokter in de film is veel vriendelijker en begripvoller dan de dokter in het gelijknamige boek.
De moeder vertelt, dat ze zich niet realiseerde hoe erg het gesteld was met haar magerheid, maar dat ze zich wel zorgen maakte over het feit, dat Casey zo sterk veranderd is in haar gedrag. Het lijkt er op, of Casey een verlengstuk is van het geluk van haar ouders.
Via de huisarts komt Casey in therapie bij Clay Orlovsky. Hij blijft haar behandelen, ook als ze wordt opgenomen in het ziekenhuis. Hij slaagt er niet in de veel ziekere Carol te helpen, die aan een hartstilstand overlijdt, maar de gezinstherapie blijkt Casey heel goed te helpen. Dan pas wordt duidelijk hoe Casey haar positie binnen het gezin ervaren heeft. "Ik haat ze, maar ik heb ze nodig."

Om een indruk te krijgen van wat anorexia nervosa kan betekenen binnen het gezin is dit een goede film. Diverse kenmerken van de ziekte komen duidelijk naar voren: de angst voor dik worden; onbegrip van de omgeving; een liefdevol thuis wat als benauwend wordt ervaren; de concurrentie zoals de andere anorexiapatiënte het ervaart.
De film is heel geschikt voor middelbare scholen, omdat de problematiek er helder in wordt uitgelegd en de hoofdpersoon van dezelfde leeftijd is.

Catherine, Thames Television
Taal: Engels, niet ondertiteld; duur: 1,5 uur

Deze film is het waar gebeurde verhaal over de Engelse Catherine Dunbar, die op 22-jarige leeftijd is overleden aan anorexia nervosa. Catherine wordt van kostschool naar huis gestuurd omdat ze, zoals haar ouders later pas horen, al twee weken niet gegeten heeft. Ze is dan vijftien jaar.
Geleidelijk aan krijgt het anorexia-spook haar in zijn greep. Catherine weigert te eten aan tafel als iedereen erbij is, ze slikt laxeermiddelen, krijgt vreetbuien, braakt, etc. Verscheidene malen wordt ze opgenomen in een ziekenhuis, maar telkens loopt ze weg.
Catherine's vader heeft problemen met zijn werk, voornamelijk op financieel vlak. Die problemen neemt hij mee naar huis, wat spanningen geeft tussen Catherine's ouders. Catherine heeft van kinds af aan al problemen gehad met eten, maar het feit, dat ze op kostschool gestopt is met eten heeft met de problemen van haar vader te maken. Ze wilde op deze manier naar huis kunnen om haar moeder te steunen.
Uiteindelijk, na zeven jaar, geeft Catherine de strijd tegen de anorexia op. Ze wil dan alleen nog maar sterven. Op 22-jarige leeftijd sterft ze; ze weegt dan slechts 19 kilo.

Opvallend is, dat het meisje dat Catherine speelt in de film steeds magerder lijkt te worden. Op het eind ziet ze er doorschijnend dun uit.
Ook deze film maakt duidelijk, dat het voor de omgeving zeer moeilijk, zo niet onmogelijk is, de anorexiapatiënte te begrijpen.

De film is zeer realistisch en aangrijpend. Met name degenen die meer willen weten over de macht die anorexia nervosa over een gezin kan hebben zullen veel hebben aan deze film.

Lied over de gevoelens bij anorexia:

Momus - The Girl With No Body
Rosemary walks across corridors
Across ballet school studio floors
Noon, the first day of the holidays
And the college is already closed
But she stands at the mirror
And dreams of the boy who has left her alone here to die
And the mirrors reflect to infinity
And she looks at herself with his eye

And the one boy that mattered rejected her
So she shattered the image the mirror threw back at her
Breasts too flat, legs too thin
Skin supernaturally pale
And now nobody sees her, the girl with no body
Dancing in the labyrinth alone

And she stands at the washbasin looking glass
Turns on the tap with a twist
And like Alice in Wonderland, quite unsurprised
Sees the razorbalde enter her wrist

And the one boy that mattered rejected her
So she shattered the image the mirror threw back at her
Breasts too flat, legs too thin
Skin supernaturally pale
And now nobody sees her, the girl with no body
Dying in the labyrinth alone

Leen: Ik vind het heel erg dat er tegenwoordig zoveel jonge mensen zijn die een eetstoornis hebben. Volgens mij is dat ook de oorzaak van vele volwassenen (denk maar aan modellen) die een soort voorbeeld zijn voor jongeren. Dit vind ik echt totaal verkeerd! Het is toch veel belangrijker om gezond te zijn dan om heel erg mager te zijn… Ik denk dat alle mensen met een eetstoornis eens voor zichzelf moeten afwegen of het wel waard is hun gezondheid op te offeren voor hun uiterlijk! Ik begrijp ook wel dat die mensen misschien wel wat kilootjes kwijt willen, maar doe dat dan op een gezonde manier en kijk eerst of je dat echt wel nodig hebt!. En het is al helemaal verkeerd om te gaan diëten gewoon omdat mensen rondom jou dat doen. Je moet voor jezelf uitmaken of je een goed gewicht hebt. Je kan beter iets dikker zijn en gezond dan te mager en ongezond.
Zolang je je maar goed voelt!

Caroline: Zolang iemand die een beetje dikker is zich goed voelt in zijn vel en gezond is, vind ik dat alles ok is, dan hoeft die persoon niet op dieet te gaan om er beter uit te zien. Als die persoon natuurlijk hartkwalen heeft of krijgt als gevolg van overgewicht is het misschien beter om een beetje te diëten… Ik vind het spijtig dat er in de maatschappij van vandaag een schoonheidsideaal ‘superslank’ bestaat, want daardoor zijn er een heleboel mensen die zich ongelukkig of lelijk voelen, terwijl dat niet hoeft. Een positieve levensopvatting en een goede gezondheid zijn immers belangrijker dan te streven naar een schoonheidsideaal.

Karen: Ik vind het erg dat er zoveel mensen zijn met een eetstoornis, en ook dat het aantal mensen met een eetstoornis, vooral jongeren, nog steeds toeneemt. Ik denk dat de mode, en de media daar belangrijke oorzaken van zijn, maar zeker niet de enigen. Ik vind niet dat men mensen met een eetstoornis niet zou mogen discrimineren, want als je een eetstoornis hebt, is het volgens mij heel moeilijk om daarvan te genezen. Als je dan ook nog gediscrimineerd wordt, wordt die genezing alleen maar moeilijker. Ik kan wel begrijpen dat het niet altijd gemakkelijk is om deze mensen niet te discrimineren, vooral dan mensen die lijden aan binge eating. Je moet ze natuurlijk niet gaan uitlachen, maar als hen bijvoorbeeld de toegang tot een gebouw geweigerd wordt, zal daar wel een goede reden voor zijn. Je kunt die mensen toch moeilijk binnenlaten, als er geen voorzieningen zijn voor deze mensen, of als de veiligheid daardoor in het gedrang komt.
Vaak is een eetstoornis ook het gevolg van een eerdere discriminatie, daarom moeten we proberen niemand te discrimineren, en niet alleen mensen die al een eetstoornis hebben.

Annick: Ik denk dat niet bij alle mensen met een eetstoornis eten het probleem is, maar soms zijn er ook andere problemen die ze dan willen verbergen of vergeten door te eten of juist niet te eten. Maar er zijn ook mensen die vinden dat ze te dik zijn terwijl dat niet altijd zo is. Maar de schuld ligt niet alleen bij hen. Als je naar tv of naar reclame kijkt, zijn dat altijd van die slanke dames, bijna nooit iemand met een maatje meer. Terwijl vroeger vooral een beetje dikker mode was. Want van iemand die mager was, dachten ze dat die te arm was om eten te kopen. Vroeger was er op vt4 een programma over meisjes met anorexia. Die waren vel over been, daar waren geen woorden voor. Maar toen ze daar zaten was het te laat. Ik vind niet dat mensen met een eetstoornis mogen gediscrimineerd worden. Zij hebben het al moeilijk genoeg zonder dat iemand hen uitscheld of uitsluit of discrimineert.

Er zijn speciale tehuizen voor mensen met een eetstoornis waar ze ook psychische begeleiding krijgen.
De integratie van mensen met een eetstoornis begint bij de behandeling. Het is daarbij zeer belangrijk dat de eetstoornis op tijd wordt herkend. Uit onderzoek is bekend dat een eetstoornis die behandeld wordt binnen het jaar na het optreden van de eerste tekens, een genezingskans van 100% heeft. Wanneer de eetstoornis pas veel later wordt herkend, is de genezingskans veel kleiner, en wordt de integratie ook veel moeilijker.

Voor de integratie van mensen met een eetstoornis zijn er speciale tehuizen waar ze naast de gewone behandeling ook psychische begeleiding krijgen.
In Vlaanderen is de behandeling van eetstoornissen en de deskundigheid daarvan heel onevenwichtig verspreid. De gespecialiseerde hulp is slechts terug te vinden in enkele regio’s (Antwerpen, Gent, Leuven). Bovendien is er een zeer slechte samenwerking tussen de verschillende hulpverlenende instanties. Daardoor moeten heel wat patiënten veel te lang wachten op een behandeling, of worden ze nodeloos opgenomen in een ziekenhuis.

Daarnaast is ook de steun van familie en vrienden heel belangrijk voor de verdere integratie van deze mensen.
Eetstoornispatiënten vinden vaak ook veel steun bij elkaar. Op internet en ook in speciale centra kunnen ze gevoelens en gedachten uitwisselen.

*Is het waar dat de meeste eetstoornissen met een dieet beginnen?*

Momus - The Girl With No Body
Rosemary walks across corridors
Across ballet school studio floors
Noon, the first day of the holidays
And the college is already closed
But she stands at the mirror
And dreams of the boy who has left her alone here to die
And the mirrors reflect to infinity
And she looks at herself with his eye

And the one boy that mattered rejected her
So she shattered the image the mirror threw back at her
Breasts too flat, legs too thin
Skin supernaturally pale
And now nobody sees her, the girl with no body
Dancing in the labyrinth alone

And she stands at the washbasin looking glass
Turns on the tap with a twist
And like Alice in Wonderland, quite unsurprised
Sees the razorbalde enter her wrist

And the one boy that mattered rejected her
So she shattered the image the mirror threw back at her
Breasts too flat, legs too thin
Skin supernaturally pale
And now nobody sees her, the girl with no body
Dying in the labyrinth alone

Leen: Ik vind het heel erg dat er tegenwoordig zoveel jonge mensen zijn die een eetstoornis hebben. Volgens mij is dat ook de oorzaak van vele volwassenen (denk maar aan modellen) die een soort voorbeeld zijn voor jongeren. Dit vind ik echt totaal verkeerd! Het is toch veel belangrijker om gezond te zijn dan om heel erg mager te zijn… Ik denk dat alle mensen met een eetstoornis eens voor zichzelf moeten afwegen of het wel waard is hun gezondheid op te offeren voor hun uiterlijk! Ik begrijp ook wel dat die mensen misschien wel wat kilootjes kwijt willen, maar doe dat dan op een gezonde manier en kijk eerst of je dat echt wel nodig hebt!. En het is al helemaal verkeerd om te gaan diëten gewoon omdat mensen rondom jou dat doen. Je moet voor jezelf uitmaken of je een goed gewicht hebt. Je kan beter iets dikker zijn en gezond dan te mager en ongezond.
Zolang je je maar goed voelt!

Caroline: Zolang iemand die een beetje dikker is zich goed voelt in zijn vel en gezond is, vind ik dat alles ok is, dan hoeft die persoon niet op dieet te gaan om er beter uit te zien. Als die persoon natuurlijk hartkwalen heeft of krijgt als gevolg van overgewicht is het misschien beter om een beetje te diëten… Ik vind het spijtig dat er in de maatschappij van vandaag een schoonheidsideaal ‘superslank’ bestaat, want daardoor zijn er een heleboel mensen die zich ongelukkig of lelijk voelen, terwijl dat niet hoeft. Een positieve levensopvatting en een goede gezondheid zijn immers belangrijker dan te streven naar een schoonheidsideaal.

Karen: Ik vind het erg dat er zoveel mensen zijn met een eetstoornis, en ook dat het aantal mensen met een eetstoornis, vooral jongeren, nog steeds toeneemt. Ik denk dat de mode, en de media daar belangrijke oorzaken van zijn, maar zeker niet de enigen. Ik vind niet dat men mensen met een eetstoornis niet zou mogen discrimineren, want als je een eetstoornis hebt, is het volgens mij heel moeilijk om daarvan te genezen. Als je dan ook nog gediscrimineerd wordt, wordt die genezing alleen maar moeilijker. Ik kan wel begrijpen dat het niet altijd gemakkelijk is om deze mensen niet te discrimineren, vooral dan mensen die lijden aan binge eating. Je moet ze natuurlijk niet gaan uitlachen, maar als hen bijvoorbeeld de toegang tot een gebouw geweigerd wordt, zal daar wel een goede reden voor zijn. Je kunt die mensen toch moeilijk binnenlaten, als er geen voorzieningen zijn voor deze mensen, of als de veiligheid daardoor in het gedrang komt.
Vaak is een eetstoornis ook het gevolg van een eerdere discriminatie, daarom moeten we proberen niemand te discrimineren, en niet alleen mensen die al een eetstoornis hebben.

Annick: Ik denk dat niet bij alle mensen met een eetstoornis eten het probleem is, maar soms zijn er ook andere problemen die ze dan willen verbergen of vergeten door te eten of juist niet te eten. Maar er zijn ook mensen die vinden dat ze te dik zijn terwijl dat niet altijd zo is. Maar de schuld ligt niet alleen bij hen. Als je naar tv of naar reclame kijkt, zijn dat altijd van die slanke dames, bijna nooit iemand met een maatje meer. Terwijl vroeger vooral een beetje dikker mode was. Want van iemand die mager was, dachten ze dat die te arm was om eten te kopen. Vroeger was er op vt4 een programma over meisjes met anorexia. Die waren vel over been, daar waren geen woorden voor. Maar toen ze daar zaten was het te laat. Ik vind niet dat mensen met een eetstoornis mogen gediscrimineerd worden. Zij hebben het al moeilijk genoeg zonder dat iemand hen uitscheld of uitsluit of discrimineert.

Er zijn speciale tehuizen voor mensen met een eetstoornis waar ze ook psychische begeleiding krijgen.
De integratie van mensen met een eetstoornis begint bij de behandeling. Het is daarbij zeer belangrijk dat de eetstoornis op tijd wordt herkend. Uit onderzoek is bekend dat een eetstoornis die behandeld wordt binnen het jaar na het optreden van de eerste tekens, een genezingskans van 100% heeft. Wanneer de eetstoornis pas veel later wordt herkend, is de genezingskans veel kleiner, en wordt de integratie ook veel moeilijker.

Voor de integratie van mensen met een eetstoornis zijn er speciale tehuizen waar ze naast de gewone behandeling ook psychische begeleiding krijgen.
In Vlaanderen is de behandeling van eetstoornissen en de deskundigheid daarvan heel onevenwichtig verspreid. De gespecialiseerde hulp is slechts terug te vinden in enkele regio’s (Antwerpen, Gent, Leuven). Bovendien is er een zeer slechte samenwerking tussen de verschillende hulpverlenende instanties. Daardoor moeten heel wat patiënten veel te lang wachten op een behandeling, of worden ze nodeloos opgenomen in een ziekenhuis.

Daarnaast is ook de steun van familie en vrienden heel belangrijk voor de verdere integratie van deze mensen.
Eetstoornispatiënten vinden vaak ook veel steun bij elkaar. Op internet en ook in speciale centra kunnen ze gevoelens en gedachten uitwisselen.

*Is het waar dat de meeste eetstoornissen met een dieet beginnen?*

An Vandeputte: De meeste eetstoornissen beginnen inderdaad met een dieet. Wist je dat meer dan de helft van de meisjes in het middelbaar onderwijs aan het diëten is? En als ik de leerkrachten mag geloven, zijn het er nog veel meer. Toch is er een groot verschil tussen gewone diëters en mensen met een eetstoornis. Pas als de drang om te vermageren je hele leven gaat beheersen en er geen energie voor andere dingen overblijft, neig je naar anorexia. En pas als je in moeilijke situaties systematisch met een oncontroleerbare eetaanval reageert, neig je naar boulimie.

*Klopt het dat deze mensen vaak beginnen te diëten om aandacht te krijgen?*

Vaak hebben ze problemen thuis of in een relatie. Voor hen is de enige manier om aandacht en waardering te krijgen beginnen met diëten. Wanneer ze dan willen stoppen met diëten is het vaak al te laat.
Toch is het vaak zo dat wanneer familie en vrienden van de eetstoornispatiënt vernemen dat die een eetstoornis heeft, ze erg schrikken, omdat ze er nooit iets van gemerkt hadden.

*We hebben ergens gelezen dat meisjes veel vaker een eetstoornis hebben dan jongens. Waarom is dat?*

An Vandeputte: Wel, bij mannen, slechts 5 procent van de patiënten, zijn eetstoornissen zeldzaam. Mannen diëten om heel andere redenen dan vrouwen. Ze lijnen om gezonder, sportiever of atletischer te zijn, niet om door een slanke lijn meer appreciatie van anderen te krijgen. Een magere, schriele man wordt trouwens lager gewaardeerd dan een stevige, struise kerel.

*Is de media en de modellenwereld van vandaag er de oorzaak van dat zoveel mensen aan anorexia gaan lijden?*

An Vandeputte: Je kunt de modewereld nooit verantwoordelijk stellen voor de eetproblemen in onze samenleving. Want een eetstoornis heeft niet één oorzaak, maar ontstaat door een samenspel van verschillende factoren: persoonlijkheid, opvoeding, gezin, school, omgeving,... Er zijn patronen die zich herhalen: een negatief zelfbeeld, veeleisende ouders, gevoelige, onzekere kinderen. Moeders die zelf depressief zijn, te zwaar op hun dochters steunen. Meisjes die een modeldochter proberen te zijn.
Er zijn ook beroepsgroepen met een hoog risico: topsporters, mannequins, fotomodellen en dansers. Om succes te oogsten, moeten deze mensen keihard werken en voortdurend hun voeding en gewicht controleren. Voor onzekere, kwetsbare en perfectionistisch ingestelde jongeren is dat de ideale voedingsbodem voor een eetstoornis.
Meisjes met een negatief seksueel verleden hebben het vaak moeilijk hun seksualiteit positief te beleven en gebruiken anorexia soms als een wapen om zich tegen hun vrouwelijke vormen te verzetten.

*Zijn er veel eetstoornispatiënten die uiteindelijk niet genezen?*

Onderzoek wijst uit, dat slechts 40 procent van de patiënten volledig herstelt.
40 procent geneest gedeeltelijk, en 20 procent geneest helemaal niet.
10 procent van de patiënten overlijdt zelfs aan de gevolgen van de eetstoornis.

Stellingen: - De belangrijkste oorzaken van anorexia, en boulimia zijn reclame, mode en media, omdat het slankheidideaal daar zo groot is.

-Dikke mensen worden minder geapprecieerd dan dunne.

-Het is moeilijk te herkennen wanneer iemand een
eetstoornis heeft.

-Door diëten krijg je meer aandacht en waardering