Euthanasie

Inleiding

Kan jij je voorstellen dat je de hele dag met pijn in bed ligt. Je heel erg ziek bent en je situatie alleen nog maar kan verslechteren. Dat je geen controle meer hebt over je lichaam zoals je blaas en je opeens iets langs je been voelt lopen en je een verpleegster moet roepen om het schoon te laten maken omdat je dat zelf niet kan. Dat iem jou moet komen wassen omdat je dat zelf niet meer kan?
Kan jij je voorstellen dat je elke seconde psychisch ondraaglijk lijdt?
Zou jij dan nog willen leven? Zo ja, begrijp je dan dat sommige dat niet willen en euthanasie aanvragen?

Wat is euthanasie

Definitie: Het woord euthanasie is Grieks voor goede dood; “Eu” betekent goed en “Thanatos” dood..’ 
Euthanasie staat voor actieve levensbeëindiging op verzoek van de patiënt.
Wanneer iemand ondraaglijk lijdt kan die vragen om uit dit lijden verlost te worden, vragen om euthanasie.

Soms wordt euthanasie onder verdeeld in twee soorten: actieve en passieve euthanasie. Eigenlijk kan die onderverdeling niet bestaan, want zoals ik reeds zei: euthanasie staat voor ACTIEVE levensbeendiging, euthanasie heeft altijd een actief karakter. Een betere naam voor ‘passieve euthanasie’ is palliatieve of terminale sedatie.

Palliatieve sedatie

Omdat soms foutief over passieve euthanasie wordt gesproken ipv over palliatieve sedatie, wil ik toch een klein woordje uitleg geven over palliatieve sedatie
Ik ga even de term palliatieve of terminale sedatie ontleden: palliatief betekent verzachtend, terminaal wil zeggen dat zich iets in een eindstadium bevindt. Onder sedatie verstaan we het verlagen vh bewustzijn.

In theorie betekent palliatieve of terminale sedatie het toedienen van slaap- en pijnmedicatie tijdens de stervensfase van een patiënt. Bij palliatieve sedatie wordt de ziekte niet meer behandeld: middelen of handelingen die het leven kunnen verlengen worden achterwege gelaten en eventuele apparatuur die de patient in leven houdt, wordt stilgelegd. De patient sterft uiteindelijk aan zijn ziekte en sterft dusdanig een natuurlijke dood.

Euthanasie

In tegenstelling tot palliatieve sedatie wordt bij euthanasie het leven actief beëindigd. De arts dient medicijnen toe die ervoor zorgen dat de ondraaglijk lijdende patient snel overlijdt. Hierbij sterft de  patiënt ten gevolge van het toedienen van medicatie. De patient sterft een niet-natuurlijke doodsoorzaak.

Euthanasie gebeurt doorgaans in 2 stappen:

1. Bij de eerste stap wordt de patiënt in een coma, een toestand van diepe bewusteloosheid, gebracht. Dat gebeurt doorgaans door de inspuiting van barbituraten. Het zijn medicijnen die ook bij de inleiding van narcose worden gebruikt.
Bij zwaar zieken kan het gebeuren dat de eerste stap van de euthanasie niet alleen een coma veroorzaakt, maar de patiënt ook doet overlijden. 

2. Maar doorgaans is een tweede medicijn nodig om de dood te doen intreden. Bij de tweede stap wordt een spierverslapper ingespoten. Dit medicijn legt de spieren lam, zodat de bewusteloze patiënt  stopt met ademen, en na enkele minuten overlijdt.

Meldingsplicht + zorgvuldigheidscriteria

Voor euthanasie geldt er een meldingsplicht: dit wil zeggen dat wanneer een arts euthanasie uitgevoerd heeft, deze dat moet melden aan de  Evaluatiecommissie Euthanasie. Want euthanasie is in het Wetboek van Strafrecht opgenomen als strafbaar feit. Het is volgens de wet strafbaar een ander te doden ook als die ander hierom zelf vraagt.
Enkel als  arts zich aan de zorgvuldigheidscriteria houdt, wordt die niet vervolgd.

De algemene regels zijn:

- dat de patient meerderjarig is
- dat de patient wilsbekwaam is op het moment van aanvraag
- dat het verzoek van de patient vrijwillig is
- dat het lichamelijke of psychische lijden van de patiënt ondraaglijk en uitzichtloos is, de patient hoeft niet per se terminaal te zijn!
- dat de arts nog 1 andere arts raadpleegt die akkoord gaat met de uitvoering v euthanasie. Indien de patient niet binnen afzienbare tijd gaat sterven, moet er een derde arts geraadpleegd worden die specialist in de aandoening vd patient is.

Wilsverklaring

Zoals ik zei is 1 van de criteria van euthanasie dat de patient wilsbekwaam is op het moment van aanvraag.
Echter, sinds 2008 kan je op voorhand een wilsverklaring voor euthanasie invullen. Als je dit invult kan men je euthanaseren wanneer je je in een onomkeerbare comateuze toestand bevindt. Alléén dan.

Ik heb een voorbeeldformulier bij van zo’n wilsverklaring. Zo’n formulier moet opgesteld zijn in bijzijn van 2 meerderjarige getuigen die ook het formulier ondertekenen. Verder kan je nog de gegevens van één of meerdere vertrouwenspersonen invullen, een vertrouwenspersoon is iemand die op de hoogte gebracht wordt wnnr effectief euthanasie uitgevoerd zal worden . Het formulier moet je na invullen afgeven op de burgerlijke stand van de gemeente. Je gegevens worden dan geregistreerd  in een centrale gegevensbank voor 5j.

Goedkeuring wet

De euthanasiewet in Belgie is van kracht sinds 28 mei 2002. Dat is dus nu zo’n dikke 10jaar. Hiermee werd België na Nederland het tweede land ter wereld met een euthanasiewet.

Voor- en tegenstanders

Euthanasie kent veel voor-en-tegenstanders. Voor de één is het een zachte dood en voor de ander pure moord.

Voorstanders
Er zijn verschillende argumenten die de voorstanders aanhalen.

- bij de voorstanders zitten natuurlijk de mensen die zelf geestelijk en of lichamelijk lijden en die zo niet meer verder willen.

- bijvoorbeeld dat het economisch beter is om euthanasie te plegen. Dit omdat het geld dat aan de patiënt zou worden besteed als er geen euthanasie wordt gepleegd bespaard wordt. Dit geld zou dan weer gebruikt kunnen worden voor het genezen van patiënten die nog wel een “mooi” leven in het vooruitzicht hebben.

- voorstanders van euthanasie vinden vaak dat men zelf over leven & dood moet kunnen beslissen

Tegenstanders
-  gelovigen zijn felle tegenstanders van euthanasie. Naar hun mening is het niet aan de patiënten zelf om die beslissing te nemen. Die ligt volgens hun bij God. Want zij vinden dat God bepaalt hoe het leven verloopt en niemand anders. En in de bijbel staat “gij zult niet doden”.