Karel de Grote (742-814), de illustere Frankische vorst die in 1165 zelfs heilig werd verklaard, is uit vele middeleeuwse verhalen bekend. Hoewel hij altijd de rol van monarch vervult, is het niet zo dat deze rol altijd op dezelfde wijze is ingevuld. Soms verschijnt hij als een daadkrachtig strijder en aanvoerder, soms als een twijfelaar en een enkele keer zelfs als een despoot die zich door slechte raadgevers laat misleiden. In Karel ende Elegast zien we hem in een opmerkelijke dubbelrol: de grote koning speelt – in opdracht van God nog wel – voor dief. Maar door aan het goddelijk gebod te gehoorzamen, krijgt Karel de gelegenheid om de trouw van twee van zijn vazallen te toetsen. Hij ontdekt dat hij de trouwe ten onrechte te zwaar gestraft heeft en dat hij de verraderlijke ten onrechte vertrouwt. Door deze ontdekking kan hij een aanslag op zijn leven voorkomen en ervoor zorgen dat ieder krijgt wat hij verdient.