Bewegen, gezondheid en de samenleving Les 1

- Sportdeelname is Sportparticipatie
-indeling:
Individuele recreatiesport : joggen schaatsen, fietsen.
redenen voor deze categorie van sport: Plezier, besef dat ’t gezond is.
Kan in verenigingsverband.
Recreatiesport in teamverband: voetbal,hockey,volleybal, basketbal; er is een wedstrijdreglement en samenspel is belangrijk.
Redenen: plezier, kunnen opereren in een team, besef ’t is gezond, sportieve uitdaging, binnen de vereniging ontmoet men anderen.
Topsport en sport als beroep

-De groene spelen zijn sporten waarbij niemand wint of verliest; het gaat erom dat je er plezier aan beleefd.
marketing en sport:
-sport heeft een positieve,gezonde uitstraling.
- bekende sporters vervullen voor vele een voorbeeldfunctie. (ook wel identificatie met..)
-leeftijd speelt belangrijke factor bij sport
- sommige sporten zijn geslachtsgebonden (vinden j/m meer/minder interessant) vb. voetbal (j), tennis NU gelijke belangstelling, Aerobics(m)
-mensen die in hun jongere jaren aan een wedstrijdsport deden, zullen op latere leeftijd veel meer recreatieve sporten gaan doen. Op hogere leeftijd kiest men eerder voor: fietsen, zwemmen en wandelen. Aantal uren is gem. 3,5 uur. Meeste mensen verlaten de vereniging als ze ouder worden.

Onderscheid tussen mannen en vrouwen:
Vroeger werden sporten gespeeld op plekken waar vrouwen/meisjes niet behoorden te komen. Tennis een van de eerste sporten die ook door vrouwen werd beoefend. bij sporten die min of meer gekoppeld zijn aan atletiek, is het onderscheid minder opvallend.
De verhouding mannen/vrouwen in sportbesturen is erg in onbalans.

- deelname aan sport en sociale klasse:
De kosten kunnen een reden zijn dat een sport tot een elitesport maakt
Ontstaan van sport binnen een sociale klasse. Verspreiding van sport binnen een bepaalde klasse.

Verdiepingsstof:
- invloed klimaat en landschap: in Oostenrijk zullen wintersporten veel meer kans hebben tot ontplooiing te komen dan in bijvoorbeeld NL.
- sportvoorkeur in relatie tot lichaamsbouw: zie je meestal alleen bij verschillende takken van topsport: de bouw van lange afstandslopers en die van basketballers.
- relatie met menselijke eigenschappen
- opvoedkundige waarde
- imago: aantal stereotypen:
Rugby voor stoere jongens
Golf voor kakkers die niets anders aan sport doen
Hockey ook voor kakkers
Voetbal volkssport
Marathon voor fanatieke individualisten
Kickbocksen zit in de criminele sfeer
- allochtonen: sport wordt als belangrijke factor gezien om de tweedeling in onze samenleving tegen te gaan. Veel gemeenten: sponsoren sportactiviteiten, geven subsidies voor groepen met een minimuminkomen (veel allochtonen).
-gehandicapten: we vinden het belangrijk dat mensen met een handicap geen extra nadeel ondervinden. Ook is het belangrijk dat voor gehandicapten mogelijkheden worden geboden. Goed voorbeeld is de Paralympics.
- sport als persoonlijke uitdaging: je vindt het leuk, je vindt het plezierig om met andere een sport te doen, je zoekt een mogelijkheid tot afreageren van agressie, je kunt je zo ontspannen, je hebt er aanleg voor, je vindt het fijn een prestatie te leveren, je beseft dat een goede gezondheid belangrijk is.

LES 1C:

-Sport als bindende kracht: mensen zoeken voortdurend manieren om spanningen in de maatschappij te verminderen. Sport is waardevrij; sport is niet gekoppeld aan religie en sport is niet gekoppeld aan een politiek systeem. Met sport kun je vandalisme tegengaan en sport biedt mogelijkheden tegen gewelddadig gedrag.
-Sport en politiek: sport en in het bijzonder belangrijke sportevenementen zijn (en worden!) door politieke leiders gebruikt om propaganda te maken; redenen: sportevenementen trekken veel belangstelling er komen vele nationaliteiten, veel elementen uit sport komen overeen met een ideologie(kameraadschap, gelijkheid, fair play), bepaalde overwinningen geven een land eer, het belang van een overheid voor goede‘volksgezondheid’, het belang van sport voor de jeugd, het samenbrengen van groepen, het belang om negatieve bijverschijnselen (hooligans, doping) de kop in te drukken, het levert geld op, sport speelt een belangrijke rol in de vrijetijdsinvulling. Sport heeft een democratiserende functie: het afbreken van klassenverdelingen en machtsverdelingen.
Verschillende partijprogramma’s: aantal altijd aanwezige factoren: sport als factor bij jeugdproblematiek, het stimuleren van bewegingsprogramma’s, sport en ouderenbeleid, aanleg van sportfaciliteiten, beleid ten aanzien van ‘bijzondere’ groepen.

-Ethische aspecten: sport biedt als het ware een oefenschool om tot normbesef rond goed en kwaad te komen. Om je in een team te kunnen gedragen en om je in spelsituaties te leren gedragen, zowel bij winst als verlies. Aan de ene kant bevelen we sport aan om spanningen te verminderen en aan de andere kant wordt de spanning in de sport zelf juist opgevoerd.

-Relatie tussen sport en levensbeschouwing: de invloed van de kerk:
Grieks ideaal: een gezonde geest in een gezond lichaam
Middeleeuws ideaal: Ideaal waar het lichaam ondergeschikt werd.
Meeste sportorganisaties waren verzuild: katholieke bij katholieken enz.
De kerk bemoeit zich eerder met de sporter als met de sport. Sport is in een aantal opzichten eigenlijk opvallend neutraal. Sport is niet aan een geloof gekoppeld en ook niet aan een politieke overtuiging.

-De andere kant van de medaille (1): agressie heeft (meestal) te maken met het ‘groepsgevoel’ enige maatregelen tegen agressie: scheiden van supportersgroepen, instellen van clubkaart, direct ingrijpen en het invoeren van het snelrecht.
-De andere kant van de medaille (2): Doping komt vooral bij topsporters voor. De wil om te winnen, de te behalen eer vaak in combinatie met grote financiële belangen maakt dat men de fout in gaat. Hoe kun je doping tegen gaan: voorlichting, uitvoeren controles bestraffen bij geconstateerd gebruik.
De vijf doping soorten:
Anabole steroïden: deze stoffen hebben een verhoogde onnatuurlijke groei van het spierweefsel tot gevolg. Bijwerkingen: vrouwen ‘vermannelijken’, mannen krijgen borsten, persoonlijkheidsstoornissen, schade aan lever, hart- en vaatproblemen en langdurige hoofdpijn.
Stimulantia: deze stoffen remmen het natuurlijke vermoeidheidsgevoel zodat je een groteren prestatie kunt leveren. Bijwerkingen: hoofdpijn, hartkloppingen, stijging bloeddruk, rusteloosheid, duizeligheid, hallucinaties, trillen en verminderd beoordelingsvermogen.
Groeihormonen: vooral gericht op een toename van het aantal rode bloedlichaampjes. Bijwerkingen: hartaanval, bloedverdikking, hersenaandoening, vergroting van hart, lever en milt en diabetes.
Bloeddoping: via transfusie wordt zuurstofrijk bloed toegediend. Hierdoor wordt het uithoudingsvermogen kunstmatig verbeterd. Bijwerkingen: verhoogde sterftekans, hartaanval, hersenbeschadiging, nierbeschadiging, infectieziekten, geelzucht en aids.
Maskeringmiddelen: middelen om het gebruik van doping te maskeren. Bijwerkingen: een maskeringmiddel wordt gebruikt om een bepaalde doping te maskeren; Het heeft dus allereerst te maken met de gevaren van de gebruikte doping.

- Economisch: sport als positieve factor: industriële activiteit: bedrijfjes die zich richten op de gezondheid zoals: sportscholen, adviesbureaus voor bedrijfsfitness. Handel: de handel in allerlei sportartikelen (ook sponsoring bv) Nu besteden de NL huishoudens (6,5 miljoen) een bedrag van bijna 4 miljard gulden (1,8 miljard euro) aan sportartikelen. Sponsoring.

- Economisch: sport als negatieve factor: ziekteverzuim als gevolg van blessures; per jaar 300.000 werknemers die gem. 7 werkdagen ziekteverzuim hebben.