Hoofdstuk 1: koude oorlog en dekolonisatie in Azië en in Vietnam in het bijzonder.
1.1
Na de 2e wereldoorlog kwam er een mondiale machtsstrijd tussen de Verenigde Staten en de Sovjet unie.
- De verenigde staten was kapitalistisch
- De SU had een communistische partijdictatuur.
De factoren die hierbij een rol speelden:
- De SU had de Oost-Europese landen in de oorlog bevrijd, de VS de West-Europese.
- Na de inval van Duitsland in de SU wou Stalin een “buffer” creëren aan de westgrens van zijn land. De Oost-Europese satellietstaten (ondergeschikte staten) zorgden hiervoor en werden communistisch
- De West-Europese landen werden kapitalistisch
- De bevrijdde gebieden bleven behoren tot de invloedsferen van de 2 grootmachten
- Minder contact mogelijk door het ‘ijzeren gordijn’
Deze machtsstrijd monde uit tot de koude oorlog. Mede door het toenemend wederzijds wantrouwen (de VS dacht dat Rusland op de wereldmacht uit was en de SU begreep het idee van democratie niet) en het toenemend aantal conflicten (blokkade van Berlijn, overname Tsjecho-Slowakije). Door deze ontwikkelingen nam de wapenwedloop toe. Vooral de ontwikkeling van kenwapens was zeer populair. De mutual assured destructin (mogelijkheid elkaar te vernietigen) was bereikt.
In Europa werd tijdens deze periode de vrede bewaard door:
- De wederzijdse afschrikking: bang om zelf vernietigd te worden.
- Stalins opvolger (Chroesjtsjov) begon met een politiek van vreedzame co-existentie.
1.2
Zowel de VS en de SU hadden een negatief beeld van elkaar. Ook wel een vijandbeeld. Met dit vijandsbeeld verklaarden ze hun – af en toe – agressieve optreden in andere landen
Volgens de VS was de SU uit op de wereldmacht. Dit leidde tot een contaimentpolitiek. Dit werd als eerst toegepast in Europa met het Marshallplan en bij de oorlog in Griekenland. Maar als snel trad de VS ook in de rest van de wereld zo op doordat:
- De communistische bewegingen in veel landen een grote rol hadden in de dekolonisatie in Azië
- In China namen de communisten de macht over.
Het vijandsbeeld was voor de VS vooral bedreigend omdat ze de SU en China als een groot rood front zagen in het oosten. Na de breuk met de SU kwam China in een internationaal isolement terecht. Oorzaken v/d breuk:
- De SU trad steeds minder hard op tegen de VS, terwijl China de VS nog steeds als grootste vijand.
- China wilde de leidende rol van de SU overnemen
- In China waren de boeren de belangrijkste drijfveer voor het communisme, in Rusland waren dat de arbeiders.
Door dit beeld van de VS zag de SU dit als bevestiging voor westers imperialisme. Ze zagen dit als excuus om macht te krijgen over de gedekoloniseerde gebieden (vooral in Azië)
1.3
In de kolonies groeide in de jaren ’20 en ’30 het verzet tegen de overheersing. Dit werd aangesterkt door de bevrijding (en bezetting) van sommige kolonies in de 2e wereldoorlog. Deze gebeurtenissen zorgden voor meer nationalisme. Hierdoor is het dat relatief veel kolonies na de 2e wereldoorlog onafhankelijk zijn geworden.
De kolonies in zuidoost Azië raakten in de ban van de koude oorlog toen de SU probeerde in te grijpen. Dit deden ze zodat deze kolonies banden zouden krijgen met de SU en uiteindelijk communistisch zouden worden. Amerika greep hierna weer in om dit proces te voorkomen. Een oorzaak van deze steun van de VS is ook dat de VS eerder de anticommunisten beweging in China steunde, toen dit mislukte ging heel hun focus uit naar de andere landen in zuidoost Azië.
De verspreiding van het communisme werd door de VS gezien als een olievlek. President Eissenhouwer omschreef dit voor het eerst in de Dominotheorie. Middelen om het communisme in te dammen waren:
- Het geven van economische hulp (Marshallplan na de 2e wereldoorlog in Europa)
- Politieke steun/marionettenregering.
- Militaire steun of militaire interventie
1.4
In de 2e helft van de 19e eeuw koloniseerde Frankrijk Vietnam, Laos en Cambodja. De gevolgen voor Vietnam waren vooral positief:
- Er kwamen redelijk wat verbeteringen in de infrastructuur
- In het zuiden bouwden de fransen dijken, wat de vruchtbaarheid van de grond ten goede kwam
- Ook bescheiden verbetering in het onderwijs en in de gezondheidszorg
- Er ontstond een kleine Vietnamese elite
- Bij de nieuwe vruchtbare landbouwgrond ontstond een groter verschil tussen de grootgrondbezitters en de armere boeren. (het zuiden van Vietnam)
In het noorden van Vietnam was minder vruchtbare grond, en was het leven moeilijker. Hier ontstond ook het meest verzet tijdens de kolonialen tijd van de Fransen.
1.5
In 1919 bij de vrede van Versailles diende Ho Chi Min een onafhankelijkheidsverklaring in, deze werd teleurstellend afgewezen en hierna verbleef hij van 1917-1924 in Europa. Van 1924-1945 verbleef hij in China waar hij zich verdiepte in het communisme. In 1930 wist hij 3 Vietnamese communistische partijen samen te brengen in één partij: de Indochinese Communistische Partij. Er was in de jaren ’20 al meerdere pogingen gedaan tot verzet in Vietnam, geen van deze pogingen lukte en werden hard neergeslagen door de Fransen. Omdat deze opstanden niet lukten kregen de communisten in Vietnam de leiding over het verzet.
Na de nederlaag van Frankrijk tegen Duitsland nam in Indochina het Japanse leger de leiding over. In maart 1945 werd het Franse leger definitief aan de kant gezet. Ho Chi Minh was in 1941 naar Vietnam gekomen en had daar de Vietminh (afkorting van Revolutionaire Bond voor de Onafhankelijkheid van Vietnam) gesticht. Hiermee ging hij (samen met de geallieerden) de strijd aan tegen de japanners
Na de capitulatie van Japan ontstond er een machtsvacuüm (de chinezen en Britten waren nog niet ter plaatse) hier maakt Ho Chi Minh gebruik van en riep de Democratische Republiek Vietnam (DRV) uit. Deze stond alleen niet sterk omdat: ze alleen in het noorden steun hadden v/h volk, de DRV internationaal niet erkend werd, de Fransen hun macht terug wilden en Ho Chi Minh de steun van Amerika verwachtte.
De samenvatting gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden