Koude oorlog (hfc)

Ussr:

Lenin
Stalin
Chroesjtsjov
Breznjer
Andropov
Tsjernjenko
gorbatsjov
einde USSR
Rusland
Boris Jeltsin
Poetin

USA:

Roosevelt
Truman
Eisenhouwer
Kennedy
Johnson
Nixon
Ford
Carter
Reagan
Bush sr
Clinton
Bush jr

Oktober 1917 brak revolutie uit tussen bolsjewieken (comm) en Mensjewieken.
USSR: de Unie van Socialistische Sovjet Republieken

De Russen moesten grote stukken afstaan aan Duitsland, maar namen dat voor lief vanwege de opstanden in het land waar ze hun handen vol mee hadden.
Geallieerden boos, was nu geen 2frontenoorlog meer.
>De geallieerden stuurden een invasieleger die de communistische regering om moest werpen.
dit leidde tot wantrouwen bij communisten t.o.v Westen
> De communisten streefden (volgens ideeën van Karl Marx) naar een wereldrevolutie
dit leidde tot wantrouwen van het Westen tegenover het communisme

Karl Marx

1900-verder (toekomst ideaal v Marx)

concentratie theorie (rijke bedrijven slokken de kleinere op)

verelendungstheorie (bezuinigen op lonen)

kladderadatsch (stort in, lage lonen -> niks kopen

dictatuur van het proletariaat (overgangsfase)

doel: (uiteindelijk) Klassenloze maatschappij

Lenin werkte met “voorhoede van het proletariaat”, een groep goed getrainde beroeps revolutionairen die de revolutie moesten plegen. en als dat lukte dan kwam er niet de “dictatuur van het proletariaat”, maar de:dictatuur van de voorhoede van het proletariaat, de communistische partij. > bedreigend voor Westen > wantrouwen.

de comm maakten
-een einde aan het particuliere initiatief Fra& Eng hadden geld gestoken in
-buitenlandse schulden werden ongeldig verklaart Russische industrie/spoorwegen
-hele economie van staatswege 1917 werd dat niks meer waard
(dus olv comm partij) centraal georganiseerd

-ook werden politieke tegenstanders gedood, veelal na een showproces
=in de jaren ’30 heeft Stalin leden van de CP laten veroordelen omdat ze zg geen goede comm zouden zijn waaronder ook leidende figuren uit de CP om angst te verzaaien&elke oppositie de kiem te smoren

>dit leidde natuurlijk tot wantrouwen van het Westen

In de jaren ’30 kwamen de USA en de USSR iets dichterbij elkaar omdat Duitsland Nationaal-Socialistisch was en dat was van beide een vijand
1938 Conferentie van Munchen, Stalin was woedend omdat hij door Engeland en Frankrijk werd gepasseerd. Hier werd bepaald wat er met Sudeten land werd gedaan, Hitler wilde alle Duitstalige gebieden, Stalin voelde zich bedreigt, het lag in zijn invloedssferen.
Dus wederom wantrouwen, Stalin was bang dat Fra &Eng hem wilde uitspelen tegenover Hitler
> dit leidde tot wantrouwen bij de comm

1939 Molotov- von Ribbentrop pact getekend
Een niet-aanvalsverdrag tussen Duitsland en USSR (vrij onlogisch; tegenovergestelde ideologieën)
1) In het geheim werd Polen zo verdeeld tussen beide staten dat de USSR die delen van polen weer zou terug krijgen , die het in 1917 was kwijtgeraakt
2) De baltische staten (Estland, Letland, Litouwen)zouden weer door de russen herovert mogen worden
3) Als Duitsland polen zou aanvallen hoefde hij geen 2 frontenoorlog te voeren
4) Tijdwinst voor Stalin om z’n leger op te bouwen

> dit verdrag leidde natuurlijk tot wantrouwen bij het Westen

1941 Hitler viel de USSR toch binnen. Waardoor de USSR zich toch aansloot bij de geallieerden.
Stalin wilde dat de Westerse landen snel een tweede front begonnen in het Westen, zodat zij meer werden ontlast. Dit duurde lang

> Dit leidde tot wantrouwen bij Stalin t.o.v Engeland

De afspraken die in het verdrag van Jalta staan (tussen Churchill, Roosevelt, Stalin):

1 Duitsland zou bezet worden (evenals Oostenrijk, Berlijn en Wenen) en in vier bezettingszone’s verdeeld
2 Duitsland zou herstel betalingen moeten doen
3 Polen zou opschuiven in westelijke richting (en vrije verkiezingen in polen)
4 Oprichting VN
5 Sovjet Unie wilde veiligheid. Door democratische regeringen in Oost en Midden Europa.De regeringen moesten wel Russische gezind zijn=> communistisch

Maar de opvatting van Democratie is in het kapitalisme anders dan in het Communisme.
In de communistische landen(USSR):
*Er is een partij die de het volk vertegenwoordigd. De productiemiddelen zijn van de staat en dus van het volk; de ware democratie is dus een economische democratie, een volksdemocratie (een land met een comm regering)

* USA:
vind dat je pas een democratie hebt als er meerdere partijen zijn waar je in alle vrijheid op kunt stemmen

Satelliet-staten: De Oost - Europese landen onder Russische invloedsfeer.

1945 Potsdam

Duitsland was verslagen. De conferentie van Potsdam kwam van 17 juli tot 2 augustus.
De verhouding tussen de grote drie was verslechterd omdat:
- Roosenvelt was dood, Truman was zijn opvolger. Hij was veel harder tegen stalin.
- Amerika had een atoombom en voelde zich machtig, Stalin vond dat niet leuk
- de gemeenschappelijke vijand was weg

De afspraken die gemaakt werden in Potsdam:
- bestraffing oorlogsmisdadigers
- Duitsers worden verdreven uit Polen, Tsjecho-slowakije en Hongarije
- Pools – Duitse grens voorlopig langs de Oder-Neisse
- Duitsland moest:
• gedemocratiseerd
• genazifizeerd
• gedecentraliseerd
• gedemilitariseerd

De verhouding tussen polen en de USSR is al heel lang slecht bijv dat de USSR in 1939 de helft van Polen bezette bovendien werd in 1943 in de bossen van Katyn een massagraf gevonden met de lijken van 1500 Poolse officieren. De USSR zei dat de Nazie’s dat gedaan hadden, maar bleek dat de USSR dat zelf had gedaan.

Na bevrijding van Polen door de USSR (Polen wilde het zelf eerst Warschau bevrijden, de USSR-leger stond bij Warschau, de Polen werden verslagen zonder dat de USSR iets deed) Kwam
het Lublin-comité in Warschau een pro-USSR regering.

De VN (de Verenigde Naties)

De VN probeert de vrede te bewaren dmv overleg 185 landen zijn lid.
Het hoofddoel van de VN is Vrede en Veiligheid op de aarde te waarborgen en een grotere samenwerking tussen de landen
In de VN zit ook een veiligheidsorgaan, die heeft 15 leden waarvan 5 permanente om de vrede op aarde te bewaren.
De permanente leden van de VN zijn: VS, Sovjet Unie, China Frankrijk en Engeland
De permanente leden van het veiligheidsorgaan hebben het vetorecht. Dat is het recht om iets te verhinderen. Een zo’n stem kan een besluit verhinderen.
Het VETO recht belemmert enerzijds de samenwerking, omdat als een land het ergens niet mee eens is kan die er al voor zorgen dat iets niet doorgaat

IJzerengordijn= de scheiding tussen het kapitalistische Westen en het
communistische Oosten. De scheiding is op veel plaatsen ook letterlijk van ijzer.

Waarom wordt het christendom bedreigd door het communisme?
- Goede communisten zijn atheïst en zoals Marx zei: Het geloof is het opium voor het volk

Trumandoctrine: Amerika gaat landen helpen die bedreigt worden door het communisme vooral financieel en economisch. Het idee erachter is dat rijke landen minder vatbaar zijn voor het communisme en tevens goede bondgenoten. En West Europa is een goed afzet gebied voor de Amerikaanse industrie
en die financiële en economische steun heet: Marshallhulp
containmentpolitiek: indammen van het communisme dus voorkomen dat het verder oprukt.
Truman werd hierbij geadviseerd door: Kennan&harriman (werkt eerst op de USA ambassade in Moskou) Hun advies aan Truman was dan ook om zich keihard op te stellen tegen Stalin (zij hadden Stalin zijn terreur meegemaakt.

Marshallhulp heet officieel ‘European Recovery Program’.

Amerika is tegen kolonisatie. Nederland kreeg Marshall hulp en als ze Indonesië niet vrij lieten dan zou de Marshall hulp stoppen.

1947 kwam er een bespreking tussen de geallieerden over de hereniging van Duitsland, maar die mislukte

Maart 1948 kreeg het Westen een nwe klap te verwerken. De communisten uit Tsjecho-Slowakije pleegden een staatsgreep met steun vanuit Moskou.
Het volgende conflict liet niet lang op zich wachten

1948 Blokkade van Berlijn