Economie Hoofdstuk 1-3 Vraag en Aanbod, VWO 4

Economie V4

Hoofdstuk 1: markten

Concrete markten: vragers en aanbieders komen op bepaalde tijden direct met elkaar in contact

Abstracte markt: het geheel van vraag naar aanbod van een bepaald product, geen sprake van ontmoetingsplaats (computermarkt, automarkt,opgebouwd uit veel kleine concrete markten)

Goederen en diensten markt: kledingzaken etc, concrete markt

Arbeidsmarkt:abstract, werknemers werkgevers

Vermogensmarkt: een markt voor geld waar aanbieders en vragers van geld samenkomen, hypotheken

Valutamarkt: geldmarkt, geldwisselbank

Omzet = prijs x de afzet

Omzet = (volume x prijs) / 100

Indexcijfers: basisjaar en vergelijkingsaar, kijken hoeveel de omzet stijgt of daalt naast 100%

(waarde / basiswaarde) x 100

Hoofdstuk 2: vraag

Individuele vraagvergelijking / vraagfunctie / vraaglijn: vraagvergelijking / vraagfunctie / vraaglijn voor individueel persoon

Qv = xP + a

Koopfactoren: prijs, smaak, besteedbaar inkomen, prijs van ander merk

Verschuiving van de vraaglijn: Als de voorkeur naar een bepaald product toeneemt, als het inkomen stijgt, als de prijzen van andere producten (substituten) stijgen, verschuift de (collectieve) vraaglijn van dat product naar rechts. Als de voorkeur naar een bepaald product afneemt, als het inkomen daalt, als de prijzen van andere producten (substituten) dalen, verschuift de (collectieve) vraaglijn van dat product naar links.

Ceteris paribus: als alle factoren van een vraaglijn hetzelfde blijven behalve 1

Collectieve vraagvergelijking: gezamenlijke vraag van alle consumenten

Collectieve vraaglijn: door individuele vraaglijnen samen te voegen

Knik in de vraagfunctie: een deel alleen bij een vraagfunctie

Prijselasticiteit: in welke mate de vraag reageert op een prijsverandering

Ev = procentuele verandering van de gevraagde hoeveelheid / procentuele verandering van de prijs

Tegengesteld of negatief verband: minteken bij Ev

elastisch: Ev > 1, %vraagverandering is groter dan de %prijsverandering

inelastisch: Ev < 1, %vraagverandering is kleiner dan de %prijsverandering

Primaire goederen: eerste levensbehoeften, kan niet gemist worden

Luxe goederen: goederen die niet noodzakelijk zijn

Kruiselingse prijselasticiteit: hoe sterk de vraag naar het ene goed reageert op de prijsverandering van een ander goed

Ek = %verandering van Qv product / %verandering P ander product

Substitutiegoederen: goederen die elkaar kunnen vervangen, Ek is dan positief

Y: het besteedbaar inkomen

Ey: inkomenselasticiteit, hoe sterk Q reageert op Y

Ey = %verandering Qv / %verandering Y

Positief Ey: hoger inkomen, gevraagde hoeveelheid stijgt

Inkomensinelastisch: primaire goederen, vraag reageert niet sterk op inkomensverandering

Inkomenselastisch: luxe goederen, worden relatief meer gekocht bij inkomst stijging, hoge Ey

Drempelinkomen: worden pas na een bepaald inkomen aangeschaft, luxe goederen

Verzadigingsinkomen: vanaf een bepaald inkomen leidt een inkomststijging niet tot een verdere toename van de Qv

Qv is gevraagde hoeveelheid

% procentuele

P is prijs

Hoofdstuk 3: productie

Bedrijfskolom: de schakels die nodig zijn bij de productie van een goed, tussen grondstof en eindproduct

Specialisatie: Als een bedrijf zich richt op een klein onderdeel van de branche

Parallellisatie: Als een bedrijf actief is in meerdere bedrijfskolommen

(Verticale) Integratie: één bedrijf meerdere schakels uit een bedrijfskolom omvat, tussenhandel is uitgeschakeld en hoort bij het bedrijf

kan zekerheid + minderden transactiekosten opleveren

Differentiatie: Als een bedrijf een productiefase afstoot, bijv stoffen ergens inkoopt

Vaste kapitaalgoederen: gaan lange tijd mee, bijv naaimachines, scharen

Afschrijvingskosten: het rekening houden met de waardedaling van de vaste activa, bijv elk jaar 1000 euro wegleggen om de naaimachine te betalen gedurende 10 jaar

Constante kosten of vaste kosten: kosten die niet veranderen als de productie verandert.

Variabele kosten: De kosten die wel veranderen als de productie verandert, bijv materiaal/loon kosten

Alle variabele kosten samen zijn de totale variabele kosten (TVK)

Alle constante kosten samen zijn de totale constante kosten (TCK)

De gemiddelde constante kosten (GCK), dalen bij productieverhoging

De gemiddeld variabele kosten (GVK), blijven altijd gelijk

GCK = TCK / q

GVK = TVK / q

TK = TVK + TCK

GTK = GVK + GCK

Proportioneel variabele kosten: stijgen de totale variabele kosten bij een toename van de productie maar blijven de gemiddeld variabele kosten (GVK) gelijk.

Proportioneel variabele kosten: de marginale kosten gelijk aan de gemiddeld variabele kosten

Degressief variabele kosten: de gemiddeld variabele kosten dalen bij toename van de productie (kortingen)

Progressief variabele: de gemiddeld variabele kosten stijgen bij een toename van de productie (overwerk).

TO = totale opbrengst = omzet

TK = totale kosten

TW = totale winst
q = afzet = geproduceerde hoeveelheid

P = prijs

GTK = gemiddelde totale kosten = kostprijs

GW = gemiddelde winst = winstmarge

TO = P x q

TW = TO - TK
GTK = TK / q
TK = q x GTK
TW = q x (P - GTK)

Breakevenpunt: TO = TK, geen winst, precies genoeg om kosten te dekken

Maximale winst: altijd het streefpunt

Winstmarge is maximaal als de fabrikant de productiecapaciteit volledig bunt

Marginale kosten: de extra kosten bij uitbreiding van productieomvang

MK = △TK / △q

△ staat voor verandering

Marginale opbrengst: de extra opbrengst bij uitbreiding van productieomvang

MO = △TO / △q

Zolang MO groter is dan MK neemt de winst toe als de