Bs 1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen
Alle producten die je eet of drinkt en die je aan kunt raken, noemen we voedingsmiddelen. Voedingsmiddelen kunnen plantaardig of dierlijk zijn. Wortels, stengels, bladeren en vruchten en zaden kunnen als voedingsmiddel dienen voor de mens. Die zijn hier vaak voor gekweekt. Dieren zijn hier vaak voor gefokt.
Voedingsstoffen
In voedingsmiddelen zitten allerlei voedingsstoffen. Voedingsstoffen zijn de bruikbare bestanddelen van voedingsmiddelen. In plantaardige producten zitten veel voedingsvezels. Voedingsvezel is een verzamelnaam voor alle onverteerbare stoffen in plantaardig voedsel.
Voedingsstoffen kunnen verschillende functies vervullen
* Bouwstoffen: zijn nodig voor de groei en ontwikkeling van je lichaam en herstel bij verwondingen. Door bouwstoffen worden nieuwe cellen en weefsels aangemaakt.
* Brandstoffen: leveren energie. Elk orgaan heeft energie nodig om zijn werk te kunnen doen. Ook heeft je lichaam energie nodig om je lichaamstemperatuur op peil te houden en voor de groei.
* Reservestoffen: zijn niet direct nodig als bouwstoffen of brandstoffen. Ze worden opgeslagen in bepaalde delen van je lichaam.
Er zijn 6 groepen voedingsstoffen: eiwitten, koolhydraten, vetten, water, mineralen(zouten) en vitamines. Deze stoffen worden ook wel beschermende stoffen genoemd, omdat ze je beschermen tegen ziektes.
Eiwitten
Eiwitten zijn belangrijke bouwstoffen in je lichaam. Als ze niet als bouwstoffen worden gebruikt, worden ze als brandstoffen gebruikt. (bijv. melkproducten)
Koolhydraten
Vormen van koolhydraten zijn: glucose, suikers en zetmeel.
Koolhydraten dienen vooral als brandstoffen, maar kunnen ook dienen als bouwstoffen of reservestoffen.(bijv. brood, pasta)
Vetten
Vetten dienen vooral als brandstoffen, maar kunnen ook als bouwstoffen of reservestoffen
Water
Je lichaam bestaat voor 60% uit water. Water is een daarom ook een belangrijke bouwstof voor je lichaam. De meeste stoffen in je lichaam kunnen alleen goed worden vervoerd als ze zijn opgelost in water.(bijv. dranken, fruit)
Mineralen (zouten)
Mineralen worden ook wel zouten genoemd. Je hebt allerlei mineralen als bouwstoffen nodig. Mineralen kunnen ook als beschermende stoffen dienen.
(bijv. (keuken)zout)
Vitamines
Vitamines dienen als bouwstoffen of als beschermende stoffen. Als je te veel of te weinig vitamines binnen krijgt, word je ziek.(bijv. groente, fruit)
Bs 2 Gezonde voeding
Goede voeding is nodig voor een goede gezondheid. De basis is variatie. Het voedingscentrum geeft adviezen voor de juiste verhoudingen en hoeveelheden.
Adviezen voor gezonde voeding
Het voedingscentrum heeft spelregels voor een gezonde voeding samengesteld en een voedingswijzer. In de voedingswijzer zijn vier vakken waar je elke dag iets van moet hebben. Uit grotere vakken moet je meer eten. Ook moet je ten minste 1,5 l water drinken.
Bs 3 Hoeveel moet je eten en drinken?
Het is niet alleen belangrijk wat je eet, maar ook hoeveel.
Energie
Een groot deel van je voedsel wordt gebruikt als brandstoffen. De maat om energie aan te geven is de joule. De hoeveelheid een persoon aan energie nodig heeft, hangt af van: het geslacht, de leeftijd, de lichaamsgrootte en de lichamelijke inspanning. Jongens hebben over het algemeen meer energie nodig dan meisjes. In de groei neemt je energiebehoefte toe en als je aan het sporten bent heb je nog meer energie nodig.
Het grootste deel van je energie krijg je binnen met de maaltijden, maar ook tussendoortjes leveren energie. Veel brandstoffen worden als reservestoffen opgeslagen. Zo neemt je lichaamsgewicht toe. Als je minder energie binnenkrijgt, gaat je lichaam de reservestoffen gebruiken en neemt je lichaamsgewicht af. Je moet geen maaltijden overslaan of minder eten dan de aanbevolen hoeveelheid, want dan ga je ongezond lijnen.
Bs 4 Aantonen van zetmeel en glucose
Zetmeel kun je aantonen met jodium, een indicator. Bij glucose gebruik je teststrookjes.
Bs 5 Eerlijk zullen we alles delen
Ieder mens heeft voedsel nodig om in leven te blijven. In Nederland is er voor iedereen genoeg, maar in ontwikkelingslanden lijden veel mensen aan ondervoeding. De minimale energie waarde die een volwassene nodig heeft is ong. 7000 kJ per dag. Dat is genoeg voor iemand die geen werk verricht.
Er zijn veel landen waar volwassenen en kinderen doodgaan van de honger. Terwijl er genoeg voedsel is voor alle mensen. In Nederland bijvoorbeeld word het eten vernietigd. In ontwikkelingslanden zijn mensen veel meer afhankelijk van de natuur dan wij.
Ook een tekort aan bepaalde voedingsstoffen kan tot ondervoeding leiden. Vooral eiwitgebrek. Bij eiwitgebrek gaan mensen zich slap voelen en moe. Op den duur worden ze ziek. Bij kleine kinderen gaat de groei en ontwikkeling langzaam en hun hersenen kunnen worden beschadigd. Waardoor ze minder goed kunnen leren. Ook krijgen ze opgezwollen buikjes.
In Nederland en andere landen in het westen is er vaak overvoeding. Ook wel overgewicht.
Feiten en meningen
Een feit is een vaststaand gegeven, bijvoorbeeld een gebeurtenis. Een mening geeft weer hoe iemand over iets denkt.
Bs 6 Het verteringsstelsel
Het verteringsstelsel bestaat voornamelijk uit een lang kanaal: het darmkanaal. In het verteringsstelsel worden voedingsstoffen opgenomen in het bloed. Sommige voedingsstoffen moeten eerst worden verteerd voordat ze in het bloed kunnen worden opgenomen. Ze worden dan omgezet in verteringsproducten die wel in het bloed kunnen worden opgenomen. Dat gebeurt met verteringssappen. Voorbeelden van verteringssappen zijn: speeksel en maagsappen. Die sappen worden aangemaakt in verteringsklieren:
De samenvatting gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
1 seconde geleden