Samenvatting AK hoofdstuk 4 conflicten

Beoordeling 8
Foto van JU
  • Samenvatting door JU
  • 3e klas vwo | 1981 woorden
  • 2 april 2019
  • 34 keer beoordeeld
Cijfer 8
34 keer beoordeeld

Taal
Nederlands
Vak
Methode
ADVERTENTIE
Fix onze energie!

Studeer energie & techniek. Iedereen staat te springen om jou! We hebben namelijk veel technische toppers nodig die de energie van morgen fixen. Met een opleiding in energie & techniek ben je onmisbaar voor de toekomst. Check Power Up The Planet en ontdek welke opleiding het beste bij je past! 

Check Power Up The Planet!

AK hoofdstuk 4 conflicten

2 Conflictgebieden in de wereld

gewapend conflict → Een aanhoudende strijd waarin jaarlijks minstens 25 doden vallen.

2 soorten gewapende conflicten:

Internationale conflicten → Conflict dat zich tussen 2 of meer landen speeld.

Interne conflicten of burgeroorlogen → Conflicten tussen bevolkingsgroepen binnen de grenzen van een land. Het gaat vaak om opstandelingen (vrijheidsstrijders of terroristen) die vechten tegen de regering of elkaar.

Terrorisme → Geweld om een politiek doel te bereiken. Dit kan om financiële of geloofs redenen zijn.

Regionaal conflict → Conflict dat begint als een intern conflict of een burgeroorlog, maar zich uitbreid tot voorbij de landsgrenzen.

Dit kan komen dat rebellen worden opgejaagd tot in een ander land of doordat er veel vluchtelingen naar het buurland trekken.

De meeste interne conflicten gaan over macht die volkeren hebben.

Territorium → Woongebied van een volk.

Volk → Een groep mensen die zich bij elkaar voelen horen door taal, geloof of door een gemeenschappelijke geschiedenis.

Als een volk geen eigen staat met een eigen territorium hebben ontstaan er makkelijk conflicten.

Etniciteit → De identiteit van het volk op gebied van cultuur en afkomst.

Soevereiniteit of zelfbeschikking → De straat oefent zelf de macht uit en andere mogen zich er niet mee bemoeien.

Regionalisme → Een volk houdt, binnen een staat, sterk vast aan eigen geschiedenis en cultuur. Ze willen bv. het onderwijs in hun eigen taal.

Nationalisme of separatisme→ Een volk wil onafhankelijkheid en een eigen land. Dit is vaak gewelddadig.

In plaats van een complete scheiding kan het soms ook een autonome regio worden → Dit is een regio in een land die zelf mogen bepalen over het onderwijs, belasting of de politie. bv. Bonaire, Sint Eustatius en Saba



 

Dit wil je ook lezen:

3 Oorzaken gewapende conflicten

90% van de moslims in soenniet en volgen profeet Mohammed

sjiieten geloven dat Ali een opvolger was van Mohammed

→ De religieuze verschillen zijn niet zo groot, maar toch gaat het er hard aan toe.

In Irak van 1979-2003 onderdrukte de soennieten minderheid sjiieten meerheid jarenlang op grove wijze.

En in Syrië sinds 2000 onderdrukken de sjiieten de soennieten.

→ Dit zijn Culturele oorzaken

Gewapend conflict ontstaat vaak door een combinatie van oneerlijke verdeling van macht, het gevoel van achterstelling en armoede.

Demografische opbouw van zulk soort landen zie je vaak een jeugdbult

Dit is een groot aandeel van 15- tot 29-jarige in de bevolking →

Gevolgen hiervan zijn werkloosheid tot frustratie en verzet tegen machthebbers

Soms ontstaan conflicten door de verdeling van natuurlijke hulpbronnen

  1. goud, aardolie, water of wind.

paradox van de overvloed →In een land met veel brandstoffen of mineralen is de kans op gewapende conflicten groter dan in een land zonder dergelijke rijkdommen.

In een conflictgebied is vaak Autoritaire regime of een dictatuur → 1 persoon of een kleine groep heeft de macht.

Failed state of mislukte staat → Een staat waarbij de overheid vrijwel geen controle heeft. → Corruptie, misdaad, economische chaos en veel mensen zijn de de vlucht.

De Global Peace index meet jaarlijks hoe vredig elk land is.













 

4 Gevolgen van gewapende conflicten

Economische gevolgen →Een  oorlog kost veel geld.

Geld dat aan wapens wordt uitgegeven kan niet aan onderwijs, landbouw of wegen worden uitgegeven.

Een oorlog verlamd de economie van een land →

  • Mensen kunnen niet werken, omdat ze moeten vechten of vluchten.
  • Akkers blijven onbewerkt.
  • Mensen raken gewond of worden invalide.
  • Het toerisme stort in, want bijna niemand wil op vakantie in een oorlogsgebied.

Na een gewapend Moet de schade worden hersteld → Dit kost veel geld

Sociale gevolgen

Er overlijden vooral veel mannen. Vrouwen moeten vlucht en worden vaak slachtoffers van seksueel gebruik. Kinderen worden vaak wees.

De ziekenhuizen zijn vaak slecht bereikbaar of verwoest → Ook zijn ze slecht voorzien van geneesmiddelen en kunnen ze alleen de ernstigste gevallen helpen

Voorlichting en vaccinatie komen in de verdrukking → Dit werkt vaak nog jaren door

Fysieke gevolgen → onder andere besmettelijke ziekten, ondervoeding en verwonding hierdoor kunnen mensen niet werken.

Psychische gevolgen →Mensen hebben angst hoofdpijn en depressie.

De gevolgen berijden zich ook uit tot de buurlanden die asielzoekers opvangen. De vluchtelingen leven vaak in slechte omstandigheden.

Ontheemd → Vluchteling die in hun eigen land blijven. Te duur om te vluchten.

De samenvatting gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Eindexamens

Alles wat je moet weten over de eindexamens

Demografische gevolgen

Genocide → Vernietiging van een volk, ras of groep mensen of een poging daartoe.

Als er veel slachtoffers vallen kun je dit zien in de grafiek van levensopbouw →

Je ziet een diepe inkeping.

Na de inkeping zie je vaak een uitstulping → babyboom (vrede wordt gevierd)

Ecologische gevolgen

  1. opzettelijke overstroming en olielekkages of munitie die vergiftigen met metalen.

Bij de vietnam oorlog gebruikten ze landbouwgif dat bommen ontbladeren. →

Gevolgen zijn: hele bossen werden vernietigd en nog steeds veel kanker gevallen.

5 De rol van Nederland in conflicten

In de Grondwet staat dat Nederland een bijdrage moet leveren aan de internationale rechtsorde →  Nederland moet dus vredesoperaties Uitvoeren→ een bijdrage aan de internationale rechtsorde.

Vredesoperaties besparen veel geld en leed.

Redenen waarom landen meedoen aan vredesmissie:

  • Om humanitaire redenen dus levens redden.
  • Om zich te verzetten tegen de dreiging van Islamitische heerschappij
  • Om de toegang tot grondstoffen vrij te stellen
  • Om in de imago te versterken
  • Om een militaire te trainen

Problemen bij een vredesmissie:

  • Ligging en situatie → De meeste vredesmissies zijn ver van Nederland dat betekent dat het transporteren van mensen en materialen lang duurt en duur is.
  • Fysieke omstandigheden →  Deze zijn anders dan in Nederland. Het klimaat is anders dan in Nederland. Er is vaak geen water aanwezig. Het gebied is moeilijk toegankelijk en lastig te controleren. De infrastructuur is vernietigd. Ons High-tech materiaal is minder geschikt om in deze gebieden in te zetten.
  • Maatschappelijke omstandigheden → Je hebt vaak te maken met gorilla-groepen. Zij plegen in kleine groepjes aanslagen en verdwijnen weer. Door de oorlog ligte economie in duigen en zijn er allemaal onduidelijke en criminele activiteiten.

Vredesmissies zijn onder toezicht van de VN → Dit is opgericht om door overleg tussen alle landen de wereldvrede te vervorderen.

Veiligheidsraad → Onderdeel van de VN dat over vredesmissies besluit. Permanent Lid met vetorecht zijn Rusland, de VS, China Frankrijk en UK.

→ Zonder hun instemming wordt er niets besloten.

Als z’n land betrokken is bij een conflict is een bemoeienis vrijwel onmogelijk.

ICC of internationaal strafhof→ Dit berecht de allerergste misdaden tegen de mensheid of de oorlogsmisdaden. Zelfs soms presidenten. Sommige landen willen dit niet en doen niet mee aan de ICC bv. VS en China.




 

8 Conflicten om land

Grootschalige transnationale grondverkoop → Het verkoop van stukken land Meer dan 200 hectare buitenlands bedrijf of investeerders.

→ Arme boeren raken hun bestaansmiddel kwijt, er wordt geen voedsel meer verbouwd en de mensen lijden honger.

In arme landen is het grond vaak in handen van grootgrondbezitters → Het leverde voor hen veel meer geld op om hun land te verkopen aan multinationals.

Sinds 2000 worden alle land verkopen bijgehouden de Land Matrix → Om de transparantie te bevorderen.

Dat betekent dat je open communiceert over wie beslissingen neemt over land en investeren in dat land.

Soms wordt land verpacht (verhuurt) voor wel 99 jaar!

Voor veel (inheemse) volken is hun land hun bestaansbron, want hier verbouwen ze hun eten op.

Vaak bezitten ze geen officiële eigendomspapier dus kan hun land makkelijk worden verkocht.

Positieve gevolgen van land verkopen →

  • Er ontstaat een hogere productiviteit van de grond.
  • Er gaan belastinginkomsten naar de staat.
  • Er ontstaan werkgelegenheden voor boeren.
  • Investerende bedrijven maken winst

→ hierdoor leent de Wereldbank vaak geld uit aan deze investeerders.

Wereldbank→Internationale organisatie binnen de VN die door middel van het verstrekken van leningen probeert armoede te verminderen en welvaart te delen.

Negatieve gevolgen van land verkopen →

  • Kans op milieu schaden → Grote bedrijven vervuilen soms grondwater en rivieren of ze verleggen een waterloop, hierdoor hebben naburige boeren geen water.
  • Voedsel in die regio kan schaars en duur worden → Er wordt nu i.p.v. voedsel voor lokale bevolking een exportproduct verbouwd.
  • Er zijn te weinig banen → Grote bedrijven zijn kapitaalintensief, er is dus bijna geen arbeid meer mogelijk, dus ze zijn arbeidsextensief. Hierdoor ontstaat er veel werkloosheid.

Land kan dus een situatie van armoede en onrecht opleveren en dit kan gewelddadige conflicten opleveren.

9 Internationale conflicten over grondstoffen

WO 1 was de eerste oorlog waar in aardolie een belangrijke rol speelde. In vrijwel alle oorlogen daarna stond olie als machtsmiddel centraal.

Peak oil → Het moment waarop de olieproductie alleen nog maar kan dalen. Dit kan grote gevolgen hebben op de wereld economie.

Peak oil → Het moment waarop de olieproductie alleen nog maar kan dalen. Dit kan grote gevolgen hebben op de wereld economie.

Er zijn gebieden op aarde die nog van niemand zijn → Terra incognita, nog niet in kaart gebracht bv. in oceanen.

Exclusieve Economie Zone → Zee en bodem tot maximaal 200 zeemijl (370 kilometer) uit de kust van een land gebruikt mag worden.

De meeste oceanen zijn niet zo waardevol, maar bij de noordpool veranderd dit →

Eerst was er veel ijs, maar dat smelt nu. Hierdoor komt olie- en gaswinning binnen bereik.

Inheemse groepen eisen een moratorium (tijdelijk verbod) op boring in de Noordelijke Ijszee, omdat een olieramp niet goed is voor dit kwetsbare gebied.

Conflictmineraal → Kostbaar, zeldzaam mineraal waardoor mensen oorlog voeren of waarmee ze oorlog financieren. Bv. ‘bloeddiamant’ en ‘oorlogsgoud’.

Rebellengroepen winnen deze mij bouwproducten, smokkelen ze het land uit en kopen er wapens van.

Kritische mineralen → Mineraal dat onmisbaar is voor het produceren van high tech artikelen en duurzame energievoorziening.

De winning hiervan is erg slecht voor het milieu. Daardoor werd de mijn in de VS en andere landen gesloten. Dit creëert natuurlijke schaarste, wat tot prijsstijging leidt.













 

10 Internationale conflicten over water

Nederland importeert 82% van al het water wat we hebben → Dit komt omdat het grootste deel van het water dat wij gebruiken via rivieren over de grens komt.

Stroomgebied → Het gebied waar al het smelt- en regenwater uit een hoofdrivieren naar de zee stroomt.

Het stroomgebied van de Rijn en de Maas licht door heel europa. Nederland is maar een van de oeverstaten (land waar de rivier doorheen stroomt). Maar Nederland Ligt benedenstroomt en is daardoor afhankelijk van de invoer.

Landen benedenstrooms zijn kwetsbaar en afhankelijk van hun buurlanden bovenstrooms.

De landbouw gebruikt meer dan 70% van het water wereldwijd.

Stuwdammen → Dit wordt vaak in rivieren bij droge landen gebouwd. Het wordt altijd in een dame gelegd. Het houdt het water voor een tijdje tegen zo stroomt De vallei na een tijdje vol. Dan kun je het water gebruiken voor irrigatie, drinkwater industrie of waterkrachtcentrale.

Als er bovenstrooms veel water wordt gebruikt dan heeft men benedenstrooms niet genoeg water. Er moeten overlegd worden over het gebruik van water. ]

Vooral goed irrigeren land wordt aangekocht door investeerders →

Zij pikken dan ook veel water in, hierdoor blijft er niet genoeg water over voor de kleinere boeren stroomafwaarts.

Waterverdragen → Verdrag waarbij partijen het watergebruik in een stroomgebied met afspraken regelen.

In het gebied aan de vruchtbare Halvemaan, in het midden-oosten, Start de mensen 12000 jaar geleden met landbouw. Hier is een verfijnd irrigatienetwerk ontstaan. Maar in de benedenstroom is nog steeds veel waterstress.

De bevolking groeit dus de vraag naar water stijgt. Alleen door de klimaatopwarming daalt de hoeveelheid water.

Er werden veel irrigatieprojecten gedaan dus er werd veel water verbruikt. Maar het regende nauwelijks en hierdoor was er veel waterschaarste en vluchtte veel mensen. Hierdoor ontstond een burgeroorlog.

Tussen de oeverstaten van de rivier zijn diepgaande conflicten. Het waterdebiet is hier erg gedaald. Het verbruik verschilt erg tussen.

‘blauwe vreden’ → Hoe je met beschikbaar water armere gebieden kunt ontwikkelen.

REACTIES

J.

J.

Goede samenvatting:)

3 jaar geleden

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Ook geschreven door JU