Sloop je Senseo, krijg een strafblad
A.I. van Google verslaat wereldkampioen, Europees kampioen, en `s werelds beste speler in een potje Go. Of wat dacht je van: A.I. verslaat met 99.8% zekerheid professionele Starcraft spelers. Twee spellen waarbij ongekend veel planning, inzicht, en het vermogen om je in te leven in je tegenstander bij komt kijken. Óf; A.I. is beter in het stellen van een diagnose bij kanker dan dokters. Het zijn wat krantenkoppen die opduiken als men naar kunstmatige intelligentie zoekt op het internet. Artificial Intelligence (afgekort naar A.I.) is slimmer dan ooit tevoren. Maar de intelligentie van deze systemen wekt bij veel mensen zorgen op. Wat als een A.I. een bewustzijn krijgt, en bepaalt dat de mens niet nodig is voor zijn doelen? Of een overname van ons netwerk door een superintelligente robot (lees: computer)? Ik zal alvast verklappen: we hoeven ons (voorlopig) nog geen zorgen te maken. Maar er is wel een andere kwestie waar we misschien al over na moeten gaan denken.
Vaak hebben mensen bij A.I. het denkbeeld van een hyperintelligente entiteit met menselijke eigenschappen. Dit komt door de manier waarop A.I. wordt geportretteerd in hedendaagse media. Denk aan de Replicants van Blade Runner, robots die virtueel identiek zijn aan mensen, of Skynet van The Terminator. Deze karakteriseringen van A.I.’s zijn niet per sé onjuist, maar als we naar het heden kijken zijn A.I.’s een stuk non-figuratiever. Denk aan algoritmes (wiskundige formules) die ervoor zorgen dat relevante resultaten verschijnen bij een zoekopdracht in Google, of het programma dat met behulp van sensoren de pakketjes van PostNL sorteert, óf, zoals eerder genoemd, de A.I. die de speelpatronen in een potje Go analyseert en de beste volgende stap berekent. A.I. zoals we het vandaag kennen noemen we Narrow A.I. Het is A.I. die ontworpen is om een héle specifieke taak heel snel en accuraat uit te voeren. Een goed ontworpen Narrow A.I. is in zijn taak vrijwel onverslaanbaar door de mens.
Het nadeel van een Narrow A.I. is dat zo’n soort programma geen enkele, en ik herhaal, geen enkele eigen intelligentie heeft. Het programma werkt met specifieke, voorgekauwde data en maakt relatief simpele beslissingen aan de hand van deze gegevens. Ook is de A.I. heel gevoelig voor fouten in dit soort data. Voorbeeldje: neem een A.I. die alle mensen in een kamer telt, en enkel dat. Wanneer men een hond in de kamer plaatst, zal het programma simpelweg vastlopen en opnieuw gestart moeten worden. Het snapt niet wat een hond is, en wat het daar doet. Pas wanneer de mens (de programmeur) een oplossing verzint voor de A.I. om met honden in de kamer om te gaan, zal het programma weer werken. Of neem Siri. Tienduizenden voorgeprogrammeerde zinnen, vragen en woorden gaan gepaard met een spraakherkenningsalgoritme: voeg wat databases van weerstations, websites en beurzen toe aan de mix en je hebt een persoonlijke, haast menselijke assistent in je broekzak. Databases en spraakherkenning. Dat is alles wat ze is. Geen begrip, geen emotie, geen cognitie. Wanneer zij op een vraag of zin stuit die ze niet in haar bibliotheken kan vinden zal ze reageren met een lullig ‘ik heb je niet begrepen.’ Voel je vrij om het haar uit te leggen, ze zal het nooit snappen. Pas wanneer iemand wat extra vragen en antwoorden intikt kan ze antwoord geven, maar van begrip zoals wij het kennen is geen sprake geweest.
Nog een voorbeeld. We geven een A.I. de opdracht om een bord in een kast te plaatsen. We geven de A.I. een robot met armpjes, zodat hij z’n taak fysiek uit kan voeren. We doen het kastdeurtje voor ‘m open, en de A.I. legt het bord in de kast. Perfetto. Nu doen we het kastdeurtje dicht. Afhankelijk van de parameters die de programmeur heeft ingesteld kan de A.I. nu twee dingen doen. Mogelijkheid 1: de A.I. stoot tegen het kastdeurtje en loopt direct vast. Het programma is gecrasht. Mogelijkheid 2: de A.I. stoot tegen het kastdeurtje, wacht even, en probeert het opnieuw. Het zal tegen het deurtje blijven stoten tot zijn radertjes doorgesleten zijn en zijn motortje vast is gelopen, als een zielige Wall-E. Het zal zich niet teleurgesteld voelen, en van ontevredenheid zal bij de robot geen sprake zijn. In ieder geval: de A.I. zal niet spontaan tot een oplossing komen. Zijn brein werkt simpelweg niet zoals een menselijk brein dat doet. Wanneer men een klein kind in dezelfde situatie plaatst, zal het proberen het kastdeurtje open te trekken, bij wijze van spreken de scharnieren er uit slopen, om het bord maar in de kast te kunnen leggen. Een A.I. mist deze intuïtie.
Genoeg over kasten en borden. Narrow A.I.: geen vermogen om zichzelf te verbeteren. Geen nieuwe inzichten. En laat staan dat het de stoute schoenen aantrekt en een streven ontwikkelt naar de overheersing van de mensheid. Maar dan zijn we nog niet klaar, want; tegenover deze Narrow A.I. staat General A.I., en hier wordt het interessant. De algemene beschrijving voor een General A.I. zou neerkomen op: ‘een algoritme of set van algoritmes die alle taken even goed en/of beter uitvoert dan de mens.’ Op dit punt kan de technologie leren, uitvinden en verbeteren, allemaal in zijn eentje. In tegenstelling tot een Narrow A.I. zou General A.I. wél tot zijn eigen inzichten kunnen komen. Slechts dagen, of uren na de creatie ervan zal het klimaatverandering opgelost hebben, miljoenen banen vervangen hebben, en sterfelijkheid een oud topic maken . De overheid kan iedereen een basisinkomen verstrekken en elk individu zal de mogelijkheid hebben om uit te bloeien tot wie zij willen zijn. Een mooie toekomst, één om naar uit te kijken. Anderzijds kan de G.A.I. hele andere doeleinden in gedachten hebben, en zo’n entiteit zou het einde van de mensheid kunnen betekenen. Maar laten we die mogelijkheid maar even buiten beschouwing laten.
Het essay gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
1 seconde geleden