Zakelijke Gegevens.

TITELBESCHRIJVING
Naam auteur: Stefan Brijs
Titel: Engelenmaker
Plaats van Uitgave: Antwerpen/Amsterdam
Jaar van Uitgave: Januari 2007
Hoeveelste druk: 16e druk
Jaar eerste druk: 2005
Aantal bladzijdes: 429


MOTTO & OPDRACHT
Het boek heeft geen motto of opdracht



KORTE INHOUD
De eerste druk van “De Engelenmaker” bestaat uit drie delen. Het eerste deel speelt in het heden en vertelt hoe Doktor Victor Hoppe terugkomt in zijn geboorteplaats Wolfheim, een dorpje vlakbij het drielandenpunt. Met zijn hazenlip en zijn rode haren maakt hij een eigenaardige indruk. Hij heeft drie kinderen bij zich, die naar geruchten een spleet over hun hele gezicht hebben. De bewoners van Wolfheim moeten niets hebben van de rare dokter, maar na een aantal genezingen merkt men dat hij best meevalt. Ook zijn zoons vallen mee, ze hebben een hazenlip net als hun vader en lijken sprekend op elkaar. Als de dokter de namen van de kinderen noemt, schrikken de bewoners toch wel. Ze heten Michaël, Rafaël en Gabriël, net als de aartsengelen. De dokter huurt een huishoudster, Frau Maenhout, in, die steeds meer te weten komt over de dokter en zijn kinderen. De dokter gedraagt zich namelijk erg vreemd; hij toont geen emoties, wil absoluut niet dat zij de kinderen over God vertelt en de kinderen mogen nooit naar buiten. Nu zou men hem autistisch hebben genoemd, het syndroom van Asperger, maar toen kenden ze dat nog niet. Als Frau Maenhout bijna achter de waarheid is, komt zij door een vreselijk ongeluk om het leven. In het tweede deel, dat afwisselt tussen Victor Hoppes jeugd en zijn tijd als student, wordt duidelijk wat er met de dokter en zijn kinderen aan de hand is. Victor Hoppe heeft de eerste jaren van zijn leven als “debiel” in een gesticht doorgebracht. De enige die gelooft dat hij niet debiel is, is Zuster Marthe. Zij leert Victor lezen en praten. Na een paar jaar haalt zijn vader hem uit het gesticht. Victor komt terecht op een universiteit. Hij blijkt een briljant genie in het klonen van zoogdieren. Eerst oefent hij op muizen, later op mensen. En inderdaad, zijn kinderen zijn klonen, van hem. Helaas gedraagt Victor zich raar, waardoor de staf van de universiteit aan hem twijfelt. Rex Cremer, de stafarts, is de enige die weet wat er precies aan de hand is. Hij raakt verstrikt in wat hij weet. In het derde deel, weer het heden, komt Rex Cremer weer opnieuw in aanraking met Doktor Hoppe. Hij ontmoet ook zijn kinderen en Doktor Hoppe vertelt hem wat er mis is met de kinderen. Ze worden te snel oud; elk jaar van hun leven telt voor tien tot vijftien jaar. Dan komt ook de draagmoeder van de jongetjes haar “kinderen” opzoeken. Als ze bij Doktor Hoppes huis aankomt is er al één dood. Ze brengt de laatste dagen van hun leven met ze door. Uiteindelijk, terwijl de dorpsbewoners de kruistocht van Jezus op de Vaalserberg volgen, kruisigt Doktor Hoppe zichzelf. Hij vergelijkt zichzelf met Jezus en dit is volgens hem de opdracht die hij moet volbrengen. Hij eindigt aan het kruis, terwijl het hele dorp sprakeloos toekijkt.


Analyse.

STRUCTUUR
Het boek is verdeeld in drie verschillende delen. Deel I en deel III zijn verdeeld in hoofdstukken. Deel I bestaat uit 11 genummerde hoofdstukken en deel III bestaat uit 12 genummerde hoofdstukken. Deel II heeft is ook in verschillende stukken verdeeld door middel van een aantal witregels en sterretjes (***). Deel I bevind zich af in het heden, en deel II in het verleden. En vervolgens gaat deel III verder waar deel I gestopt is. Deel I gaat dus over het heden d.w.z. Doktor Victor die in Wolfheim komt wonen met zijn 3 kinderen. Vooral de breuk in deel II zorgt voor een grote spanning in het boek. In deel II zijn er twee belangrijke tijdlijnen. De ene tijdlijn is die van de geboorte van de kleine Victor Hoppe direct na het einde van de Tweede Wereldoorlog en het opgroeien in een gesticht respectievelijk internaat. De andere is die van de experimenten met klonen die Victor Hoppe in de zeventiger en tachtiger jaren heeft uitgehaald. En in Deel III gaat het verhaal weer verder zoals in deel I.




VERHAALFIGUREN
Victor Hoppe: Round character: Een man die autistisch is en hij is daarom erg in zichzelf gekeerd. Hij ziet de wereld in zwart/wit (mensen zijn goed OF kwaad), een grijstint daartussen kent hij niet. Hoppe wil zo graag goed zijn, dat hij leven wil geven, het maakte hem niet uit hoe, als hij maar goed deed. Hij toont echter voor niks of niemand gevoel, en is dan ook altijd serieus en vat ook alles serieus op.

Rex Cremer: Round character: Hij is stafarts op de universiteit in Aken. Rex Cremer is een man die regelmaat wil hebben, hij kan dan ook niet goed met Victor Hoppe omgaan, die alles doet zoals hij zelf wil. Uiteindelijk om zijn eigen hachje te redden, schuift hij alles schuld op Hoppe en doet alsof hij van niks van de experimenten op de hoogte was geweest. Maar toch houdt hij hierover schuldgevoelens.

Zuster Marthe: Flat character: Ze is geduldig, heeft respect voor iedereen en houdt van de kinderen in het gesticht. Zij had het vertrouwen gewonnen van Victor. Victor wilde met haar praten en eten. Zuster Marthe zei tegen Victor voordat ze voorgoed wegging. ‘God geeft en God neemt maar soms moeten we dat zelf doen.’

Frau Maenhout: Flat character: Zij was de babysitter van de drie kinderen van Victor Hoppe. Ze gaf de kinderen les, en was bijna altijd met hun bezig. Ook hield ze veel van de kinderen.

Karl Hoppe: Flat character: De vader van Victor Hoppe. Hij is heeft ook een hazenlip en hij is huisarts. Karl heeft Victor in het klooster gezet vanwege zijn hazenlip. Later heeft hij hem weer in huis genomen en kwam hij erachter dat Victor heel intelligent was. Karl mishandelde en sloeg Victor omdat hij er niet tegen kon dat Victor geen emoties toonde en alleen sprak als hij zelf wilde. Flat character omdat hij aan het einde van het boek dood ging.

Michaël, Rafaël, Gabriël: Flat characters: De drie zonen/klonen van Victor. Door een paar fouten aan de drie kinderen verouderen ze veel te snel. Ze sterven al op 6 jarige leeftijd. Bij de geboorte van de kinderen heeft de moeder ze in de steek gelaten, maar later is ze toch naar de kinderen gegaan.



TIJD
Als je deel I en deel III direct achter elkaar zou lezen zou je een perfect chronologisch verhaal hebben, op de versnellingen en vertragingen in het verhaal na. De tijd loopt hier van 1984 tot 1989. Deel II is dus eigenlijk een soort van flashback van deel I en deel III. Deel II zelf zit vol met hiaten e.d. In deel II heb je ook 2 verschillende tijdlijnen (zie STRUCTUUR).


RUIMTE

- Concrete Ruimte.
Het verhaal speelt zich voor het grootste deel af in Wolfheim. En daarbij speciaal in het ouderlijke huis in Wolfheim, in het gesticht in La Chapelle, en de universiteit van Aken, een huis in Bonn en in het gymnasium in Eupen. Ook speelt het verhaal zich vooral af in laboratoria, en dokterspraktijken en in onderzoeksgebieden. Ook is in Victor’s jeugd de religieuze gebieden erg belangrijk. Het drielandenpunt is ook een ruimte, misschien niet veel gebruikt, maar er gebeuren wel belangrijke dingen. De ruimte en het gevoel stemmen wel een beetje overeen, want je hebt ook echt het gevoel alsof je in het ‘hol van de leeuw’ (Wolfheim) zit.


- Hoe is de ruimte gebruikt?
blz. 108 De oude walnotenboom, die blak bij het huis stond, droeg dat jaar inderdaad een uitzonderlijke oogst. De takken kreunden onder het gewicht van de vele bolsters, waarvan sommige haast het formaat van een appel hadden. De boom was al jaren niet meer gesnoeid en de hoogste takken hadden zich tot boven het dak verheven.

Dit is de beschrijving van de notenboom in de tuin, net voordat Gabriël uit het raam valt. Zo’n grote walnotenboom met die hele grote bolsters die niet gesnoeid is vraagt gewoon om een ongeluk. Deze ruimte geeft aan dat er een ongeluk aan zit te komen met zo’n boom.


PERSPECTIEF
Het perspectief is een alwetend, auctoriaal perspectief. Het wordt verteld door een persoon die van iedereen weet hoe hij/zij zich voelt en wat hij/zij denkt. Dit perspectief zorgt ervoor dat je met iedereen kan meeleven en meedenken en zorgt voor de spanning in het boek.


Interpretatie.

TITELUITLEG
Het boek heet de Engelenmaker omdat Victor Hoppe drie mensen gekloond heeft. Die heeft hij vernoemd naar de drie aartsengelen namelijk Michaël, Gabriël, Rafaël. Eigenlijk heeft hij dus de drie engelen gemaakt. Vandaar de titel Engelenmaker.


MOTTO & OPDRACHT
Het boek heeft geen motto of opdracht.



MOTIEVEN

- Algemene Motieven.
Dood & Leven
Goed & Kwaad
Godswantrouwen
Kunstmatige bevruchting

- Verhaal Motieven
Onweer Dit is een verhaalmotief omdat op het moment dat Victor stierf er onweer kwam. Dit gebeurde ook op het moment dat Christus aan het kruis stierf.

Kruis Ook dit is een verhaal motief omdat Christus ook aan het kruis gestorven is.

De verschillende uitspraken van verschillende personen


THEMA
Er zitten verschillende thema’s in het boek, namelijk goed & kwaad, roddelen, embryologie en vertrouwen. Goed & kwaad als thema omdat Victor alleen maar goed of kwaad zag in mensen, en niet doorhad dat mensen alle twee deze eigenschappen kunnen bezitten. Roddelen omdat iedereen in het dorp altijd heel nieuwsgierig was naar de drieling van de dokter. Telkens als iemand iets nieuws wist, ging diegene het meteen aan iedereen verder vertellen. En vertrouwen, omdat Frau Maenhout, Rex Cremer Victor Hoppe niet meer vertrouwt. En omdat Victor soms Frau Maenhout niet vertrouwd, en omdat de andere medewerkers van Rex Cremer, Rex niet meer kunnen vertrouwen vanwege de praktijken van Victor. Ook is embryologie en belangrijk thema omdat daar bijna heel het boek om draait. Maar het belangrijkste teken is misschien wel ‘het scheppen van leven’. Omdat het boek gaat over het klonen van mensen, en omdat geloof een belangrijke rol in het boek speelt.



Achtergrond.

AUTEUR
Stefan Brijs werd geboren op 29 december 1969 in Genk (Belgisch-Limburg), waar hij ook jarenlang woonde en naar school ging. In 1990 studeerde hij af als onderwijzer en begon als opvoeder aan zijn vroegere middelbare school te werken. Van 1994 tot 1997 woonde hij in Zonhoven, daarna vestigde hij zich opnieuw in Genk, vlakbij het natuurreservaat De Maten.

Sinds 1999 schrijft Stefan Brijs voltijds – hij had op dat ogenblik drie boeken gepubliceerd en verscheidene essays en recensies geschreven voor de boekenbijlagen van De Morgen en De Standaard.

Een aantal boeken van Brijs:
- De verwording
- Kruistochten
- Arend
- Twee leven
- De vergeethoek


Mening,

EIGEN MENING
Mijn eerste oordeel toen ik het boek zag was, dat is een dik boek. Moet ik dat echt helemaal gaan lezen? Maar toen ik eenmaal begonnen was kon ik bijna niet meer stoppen met lezen. Het is zo’n interessant verhaal dat je wel verder moet lezen. Ook is alles heel mooi in elkaar gezet. Dat vind ik zo mooi aan het boek. Ook de opbouw van spanning tussen de 2 delen was prachtig. De stijl van Stefan Brijs is niet moeilijk. Hij gebruikt niet al te lange zinnen, en moeilijke woorden ook nauwelijks. Dialogen komen regelmatig voor, hoewel het vooral is geschreven vanuit de gedachten van de personen. Humor komt er nauwelijks in voor, waardoor het toch best een zwaar op de hand liggend boek. Wat nog wel een opvallend kenmerk is, is dat er veel verwijzingen naar de Bijbel zijn. Deze mening heb ik van scholieren.com en is geschreven door Elise uit 4 VWO. Brijs heeft inderdaad geen moeilijke stijl van lezen en gebruikt veel verschillende soorten zinnen. Verder ben ik het eens dat er geen moeilijke woorden inzitten. Want ondanks dat het een zwaar verhaal was, kon je het makkelijk lezen vanwege de eenvoudige vocabulaire. Zoals ik al zei heeft het boek een mooie spanningsopbouw. Dit komt omdat je ergens in het verhaal gegooid wordt. En je steeds meer vermoedens krijgt waarom dingen zijn zoals ze zijn. Maar pas in het volgende deel kom je pas echt achter de waarheid. En dat is het mooie van het boek. En deel III is dan weer spannend omdat je al heel lang af vraagt hoe deel I af zal lopen. Het verhaal wordt heel geloofwaardig geschreven, maar dat is het natuurlijk niet. Het speelt zich af in 1984 tot 1989 en zelfs nu kunnen we nog steeds geen dieren klonen. Het boek heeft dus geen hoog realiteitsgehalte en ook geen hoog actualiteitsgehalte. Iets wat in 1989 is gebeurd, kan natuurlijk moeilijk nu ook nog plaatsvinden. Verder is het erg moeilijk om me in te leven in sommige personages. Vooral Victor Hoppe die zo gesloten is. En Rex Cremer is natuurlijk ook geen eenvoudig persoon om je in te leven. Dit omdat hij moet kiezen tussen twee hele moeilijke keuzes. En gelukkig heb ik dat nog niet moeten doen (in ieder geval niet van die moeilijke keuzes). Maar ik denk dat ik me nog het beste kan inleven in de gevoelens van Frau Maenhout. Dit omdat ze de drieling behandelt en van hun houdt, alsof het haar eigenlijk kinderen zijn. En dit zie je natuurlijk overal om je heen. Daarom denk ik ook dat ik me het beste kan inleven in Frau Maenhout. Zeker omdat ik een nieuwsgierig persoon ben, en graag wil weten hoe alles precies zit. En zeker in die situatie waar Frau Maenhout zou je helemaal nieuwsgierig worden. Ik heb soms wel eens over het onderwerp ‘klonen’ nagedacht. En ik kan er nog steeds geen duidelijk mening over geven. Laten we als voorbeeld even abortus nemen. Ik vind persoonlijk niet dat je abortus mag plegen omdat je dan eigenlijk iemand vermoord. Dat leven is niet voor niets ontstaan en daar moet je heel zuinig mee zijn. Maar dan rest de vraag of je zelf leven mag maken met behulp van moderne technieken. Ik zou het eigenlijk niet zo goed weten. Omdat je op de natuurlijke manier kinderen schept, maar op de technische manier kun je ze ook scheppen. En wanneer gaat de techniek te ver? Want bij IVF schep je ook kinderen om een technische manier… Ook het thema ‘roddelen’ vind ik een interessant en gewaagt thema omdat iedereen daar dagelijks mee te maken heeft. Net zoals met het klonen vind ik de lijn erg dun of je kunt zeggen of het wel of niet mag. Ook goed & kwaad is een interessant thema, omdat je daar ook iedere dag mee bezig bent. En gelukkig zie ik het beeld niet zo zwart-wit als Victor, want ik geloof dat mensen altijd goed en kwaad in hun lichaam hebben. Maar of de opvattingen van de bijbel gelijk hebben? Ik denk wel dat de bijbel een kern van waarheid heeft, maar ik geloof bijvoorbeeld niet dat het kwaad ‘bestreden’ moet worden op de manier waarop ze dat in het boek doen. Verder hebben heel veel aspecten van het boek mij aan het denken gezet. Daarom heeft het werk zeker iets persoonlijks voor mij te betekenen. Ik ben over sommige onderwerpen heel anders gaan denken en zeker omdat ik later de biologische kant op wil met mijn studie, zal ik dit boek zeker in mijn achterhoofd houden als we gaan praten over ‘het scheppen van leven’.