Gids

Online oplichting

  • Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, wees dan extra voorzichtig
  • Krijg je een linkje of opvallende mail? Check altijd het e-mailadres of account van de ontvanger en de url
  • Beveilig je gegevens goed. Kies als het kan altijd voor tweestapsverificatie (wachtwoord + code/sms/verificatie-app)

Accounts beveiligen

Je inloggegevens kunnen altijd in verkeerde handen vallen, zelfs zonder dat je het weet. Het is daarom belangrijk om je accounts goed te beveiligen. Doe dat met een sterk wachtwoord en stel tweestapsverificatie in. 

Hoe zorg je voor sterke en verschillende wachtwoorden?

  • Bedenk een wachtwoordzin in plaats van een woord. Dus kies liever voor ‘CaviaBepwasMijnLiefsteCavia12’ in plaats van ‘CaviaBep12’. 
  • Hoe verleidelijk ook: gebruik geen persoonlijke gegevens in je wachtwoord, zoals je geboortedatum of naam. 
  • Gebruik een wachtwoord met tweestapsverificatie. Hieronder lees je hoe je het instelt.
  • Verzin geen wachtwoord dat erg lijkt op een van jouw andere wachtwoorden. Als je wachtwoord "CaviaBepwasMijnLiefsteCavia12" is, maak dan geen nieuw wachtwoord aan dat bijna hetzelfde is, zoals "CaviaBepwasEchtMijnAllerLiefsteCavia12".
  • Maak gebruik van een wachtwoordmanager. Deze bedenkt moeilijke wachtwoorden en bewaart ze ook voor je.
  • Pas je wachtwoorden regelmatig aan. Kies daarvoor een vast moment, bijvoorbeeld het begin van een nieuw schooljaar. 

Hoe werkt tweestapsverificatie? 

Tweestapsverificatie is jouw tweede slot op de deur. Ook wel een extra beschermingslaag voor je accounts. Met tweestapsverificatie heb je 99,9 procent minder kans dat je account gehackt wordt.  

Verschillende vormen van tweestapsverificatie: 

  1. Authenticatie-app: een authenticatie-app genereert een unieke code die je kunt gebruiken bij het inloggen met tweestapsverificatie. Aan zo’n authenticatie-app kun je meerdere accounts koppelen. Er bestaan meerdere authenticatie-apps, zoals Microsoft Authenticator en Google Authenticator.
  2. Pincode: als extra bescherming kun je je account ook beveiligen met een pincode. Deze vorm van tweestapsverificatie wordt vaak gehanteerd door banken. 
  3. Biometrische herkenning: is inloggen met je vingerafdruk of gezichtsherkenning. 
  4. SMS: je kunt ook kiezen voor tweestapsverificatie via sms. Als je voor deze optie kiest, krijg je een sms gestuurd naar het doorgegeven 06-nummer. Deze code kun je dan gebruiken om verder in te loggen.

Tweestapsverificatie instellen: hoe doe je dat? 

Het instellen van tweestapsverificatie gaat per account verschillend. Hier vind je een stap voor stap uitleg voor het instellen van tweestapsverificatie voor je Instagram-account, mailbox, WhatsApp of andere accounts.

Denk je nu: tweestapsverificatie instellen lijkt me inderdaad heel nuttig, maar is wel héél veel werk. Zeker als ik het voor alle accounts moet doen. Dat begrijpen we. Je moet er inderdaad een paar handelingen voor doen, maar uiteindelijk voorkom je daarmee veel vervelende gevolgen. Je bent al goed bezig als je vandaag voor één account tweestapsverificatie instelt. Voor welk account ga jij?  

Geldezels

Je hebt het vast wel eens voorbij zien komen, een comment of berichtje op Instagram 'Wil jij snel geld verdienen?' Logisch dat je daar nieuwsgierig naar bent, zeker nu de frikandelbroodjes rap duurder worden. Toch moet je goed opletten, want je kunt zomaar een geldezel worden.

Hoe gaan oplichters te werk om geldezels te vinden?

  • Via vacatures of berichten op social media. Zie je een vacature voor een (bij)baan waar je weinig ervaring voor nodig hebt, die je online kunt uitvoeren en waar je snel rijk mee wordt? Let dan op, dit is verdacht.
  • Via vrienden/onbekenden. Je krijgt een appje, snap of vraag in real life van iemand die je (via via) kent, die vraagt om je beveiligingscodes van je bankrekening, bijvoorbeeld je pincode en pinpas. Als je het geeft, krijg je betaald. Ze verzinnen een smoes, bijvoorbeeld dat hun eigen bankrekening geblokkeerd is en ze niet bij hun geld kunnen
  • Op het schoolplein. Iemand vraagt je om even geld op te nemen bij een pinautomaat, dat vlak daarvoor op jouw rekening is gezet. Zo gepiept en dit lijkt heel onschuldig..

Wat moet je doen als je benaderd wordt om geldezel te worden?

  • Doe aangifte bij de politie
  • Breng je bank op de hoogte en blokkeer je pinpas en/of creditcard
  • Verander je pincode en inloggegevens, als je die hebt gegeven

Wat zijn de gevolgen als je hier op ingaat?

  • Als geldezel ben jij ook strafbaar en de pakkans is groot, bijna 100 procent. Het geld dat jij (tijdelijk) gestort krijgt en/of moet opnemen, is hoogstwaarschijnlijk afkomstig van criminele activiteiten. Jij bent dus ook crimineel bezig. Dit weet je zelf misschien niet, maar dat maakt de politie niet uit. Als zij onderzoek doen naar criminele activiteiten, beginnen ze vaak bij het geldspoor. En dan komen ze bij jou uit. 
  • De banken zijn ook alert. Als jij normaal een paar honderd euro per maand verdient met vakkenvullen of kranten bezorgen en je krijgt ineens duizenden euro's gestort, gaat er een lampje branden. Helemaal als jij dit geld meteen weer opneemt. Als de bank dit ziet, wordt je rekening geblokkeerd. Je kunt geen nieuwe meer openen, ook niet bij een andere bank. De kans bestaat zelfs dat jij aansprakelijk wordt gesteld voor het verdwenen geld

Check alle informatie over geldezels op de website van de Fraudehelpdesk.

@scholieren Wil jij snel geld verdienen? Let op dat je geen geldezel wordt! #ad #onlineoplichting #voorlichting #geldverdienen #geldezel ♬ origineel geluid - Scholieren.com

Verdachte linkjes

Je krijgt de hele dag talloze mailtjes, appjes, dm's en andere berichten. Een klik op een verdacht linkje is zo gemaakt. Waar moet je op letten?

Waar moet je op letten vóór je klikt?

  • In het bericht/mailtje staat dat je 'snel' gegevens moet achterlaten of snel moet betalen of dat je een boete krijgt als je niet betaalt of je gegevens achterlaat
  • In het bericht/mailtje staat dat je snel de bijlage moet openen
  • Controleer of de link of url logisch is. 
  • Controleer de afzender van het bericht. Bestaat het account of bedrijf?
  • Als je twijfelt, doe het niet
  • Heb je een vals bericht/mailtje gespot? Meld het bij de Fraudehelpdesk. Ben je slachtoffer geworden? Ga naar Veiliginternetten.nl

Wat moet je doen als je toch hebt geklikt?

  • Wijzig direct je inloggegevens, codes en wachtwoorden op al je accounts 
  • Heb je je bankgegevens ergens achtergelaten? Bel je bank en blokkeer je pinpas en/of creditcard
  • Heb je toch iets gedownload, dan kan het zijn dat er een virus of malware is meegekomen en op je laptop, tablet of telefoon is gezet. Doe een virusscan en als het nodig is kan je je apparaat opschonen

Gevolgen van klikken op een verdacht linkje

  • Je komt op een pagina of website van een oplichter. Je gegevens kunnen worden misbruikt. Er worden bijvoorbeeld abonnementen afgesloten op jouw naam
  • Je wordt gehackt en je kunt niet meer bij je eigen bestanden

@scholieren Snoepje? 🍬 Let op voordat je zomaar op een linkje klikt! #ad#verdachtelink #onlineoplichting ♬ original sound - Scholieren.com

Kijk hier voor meer tips over hoe je een sterk wachtwoord bedenkt!

Oplichting

Je moet hard werken voor je centen, dus het laatste wat je wilt is opgelicht worden. Oplichters gaan vaak slim te werk. Hier lees je op welke signalen je moet letten, zodat jij geen slachtoffer wordt van een oplichter.

Hoe gaan online oplichters te werk?

  • Imitatie, iemand appt met een onbekend nummer en doet zich voor als een bekende
  • Te mooi aanbod, je krijgt een aanbod dat bijna te mooi is om waar te zijn
  • Tijdsdruk en schaarste, je 'vriend' vraagt je om snel te beslissen, anders is het product op of weg
  • Overgaan tot actie, je krijgt meteen een betaalverzoek toegestuurd

Waar moet je op letten?

  • Neem persoonlijk contact op met de verkoper. Kies voor bellen in plaats van whatsapp of mailen
  • Laat je contactgegevens niet zomaar achter op social media
  • Betaal niet via een betaalverzoek als dat afkomstig is van iemand die je niet kent! Maak gebruik van bijvoorbeeld de ‘gelijke-oversteek-mogelijkheid’ die Marktplaats biedt

Wat moet je doen als je wordt opgelicht?

  • Doe aangifte  bij de politie
  • Neem contact op met je bank