Verwachting vooraf
Ik verwachtte niet echt positieve dingen van dit boek.Het is oud Nederlands dus voor mij erg moeilijk te lezen en onwijs moeilijk om doorheen te komen. Ik had verwacht dat iets in het verhaal me wel zou aanspreken, waardoor ik toch door zou gaan lezen. Of eigenlijk hoopte ik dit heel erg zodat ik het boek uit zou krijgen. De reden dat ik dit boek, ondanks mijn alleen maar negatieve verwachtingen, wilde lezen is omdat ik denk dat hij goed op je lijst staat. En omdat het een boek is wat je naar mijn idee gelezen moet hebben omdat het bekend en geschiedenis is.
Korte samenvatting*
Batavus Droogstoppel, makelaar in koffie bij de firma Last & Co, Lauriergracht 37 wil een boek schrijven over koffie. Hij ontmoet een oude schoolvriend die geen jas draagt maar een soort sjaal en dus in het boek Sjaalman word genoemd. Sjaalman is arm en vraagt hem daarom of hij zijn manuscripten wil uitgeven. Het is een groot pak, maar Droogstoppel wil er niets mee te maken hebben. Toch blijkt uiteindelijk het een en ander uit het pak over koffie te gaan en dit wekt zijn interesse. Hij laat een jongen die bij hem in dienst is: Ernest Stern hoofdstukken uit zijn boek schrijven over informatie uit het pak. De afspraak is gemaakt dat Droogstoppel niets mag veranderen aan de hoofdstukken die Stern hem zou leveren.
Stern vertelt vooral over Max Havelaar. Max Havelaar is assistent-resident in Lebak, indië. Hij is een bijzondere man en heeft veel tegenstrijdige kanten. Als hij verhalen vertelt springt hij van het ene naar het andere onderwerp. Max Havelaar is als assistent-resident vast besloten er een betere situatie te maken voor de Javanen, deze worden nu uitgebuit en verrichten onbetaald werk. Havelaar vertelt een verhaal over een jongen: Saïdjad die hard heeft leren werken voor zijn geld. Bij zijn vader wordt keer op keer de buffels afgepakt. Dit laat de leefomstandigheden van de Javanen zien. Havelaar dient een klacht in over de leefomstandigheden. Deze wordt hem verplicht in te trekken, maar hij doet dit niet. Daarna neemt hij ontslag.
Tussen de verhalen van Stern door, kraakt Droogstoppel deze af, ze zijn niet interessant volgens hem. Hij vertelt op zijn beurt wat juiste opvoeding is en over God.
Droogstoppel heeft een tijdje lopen denken om Sjaalman misschien in dienst te nemen. Hij heeft dit uiteindelijk niet gedaan omdat toen hij op een dag bij hen thuis was om wat dingen te vragen er een brief op tafel lag aan zijn vrouw gericht. Droogstoppel kreeg het idee dat hij het moest lezen van God en deed dat. In de brief stond dat zijn vrouw van haar familie te horen kreeg dat zij maar beter kon scheiden van Sjaalman omdat hij in de schulden zat en niet goed genoeg voor haar zou zijn.
In het laatste hoofdstuk neemt Multatuli het zelf over en laat Stern en Droogstoppel verdwijnen. Hij vertelt dat van zijn twee doelen, van het schrijven van dit boek, het grootste is dat iedereen het leest, het liefst wil hij dat de koning het zou lezen.
Overgenomen (voor mijzelf toegevoegd):
Het boek is erg autobiografisch. Multatuli (in het Latijn: ik heb veel geleden) is eigenlijk Eduard Douwes Dekker zelf. Max Havelaar is hier zijn perfecte beeld hoe hij graag zou willen zijn. Eduard is zelf ook regent geweest in Nederlands-Indië. Sjaalman is ook Eduard, maar dan de man die hij was na dat hij in Nederlands-Indië was geweest.
*de samenvatting is te lang geworden. Ik vind het lastig om hem nog korter te maken omdat ik dan stukken ga weglaten waarvan ik denk dat ik ze op moet schrijven om de samenvatting compleet te maken. Ook voor mijzelf om terug te lezen voor mijn mondeling.
Drie indrukwekkende gedeelten
In dit boeken zitten naar mijn idee nou niet echt ‘indrukwekkende’ gedeelten. Daarom kies ik gedeelten die mij nog goed zijn bijgebleven of ik erg leuk vond.
1. Een stuk dat ik heel erg leuk vond was het verhaal dat Max Havelaar vertelde aan twee mannen. Ik vond dit leuk omdat het echt een verhaal was, het kwam even tussendoor in het boek als een soort sprookje, alleen dan geen sprookje. Het ging over Saïdjah.
Saïdjah was de zoon van een rijstverbouwer. De buffel die hen helpt met het omploegen was een goede buffel maar werd afgepakt. Zijn vader verkocht iets wat hij had geërfd en kon daardoor een nieuwe buffel kopen, deze was erg goed, sterk en snel. Maar ook deze werd een jaar later afgepakt. Weer verkocht zijn vader iets wat hij had geërfd en kocht een nieuwe buffel, deze was minder goed. Maar op een dag komt er een tijger achter Saïdjah aan. De buffel beschermt Saïdjah en rijgt de tijger op zijn hoorns. Maar ook deze buffel, die zo’n goede bescherming heeft geboden word afgepakt door het districtshoofd. Omdat Saïdjah ’s vader geen nieuwe buffel kan kopen en dus de landrente ook niet meer, vlucht hij. Zijn vader word opgepakt en sterft in de gevangenis, niet veel later sterft zijn moeder van ellende.
Adinda is het buurmeisje van Saïdjah en ze zijn van kinds af aan verloofd. Saïdjah zou 3 jaar gaan werken in Batavia zodat hij hopelijk genoeg geld had om 2 buffels te kopen. Dan zou hij terug komen om met Adinda te trouwen. Adinda zou de manen kerven in haar rijstblok, en na drie keer twaalf maanden zouden ze elkaar weer ontmoeten.
Na drie keer twaalf maanden was Saïdjah op de afgesproken plek, hij was intens gelukkig hij zou Adinda zou weer zien, hij zou met haar trouwen, hij had goed gewerkt en had genoeg geld voor zelfs 3 buffels en naast dat geld had hij nog mooie schatten mee gekregen van zijn baas. Maar Adinda kwam maar niet. Hij gaat naar het dorp, maar het huis van Adinda is onvindbaar. Hij hoort dat zij en haar familie is gevlucht naar Lampongs en vertrekt ook daar heen. Maar daar vindt hij hele familie dood, ook Adinda. Saïdjah maakt een einde aan zijn leven door op een soldaat af te rennen.
Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
1 seconde geleden