Het oude Egypte

Hoofdstuk 1
De inleiding Dit werkstuk gaat over Egypte. Toen we te horen kregen dat we een werkstuk moesten maken, kon je kiezen uit zeven onderwerpen. Voor mij was het geen moeilijke keus. Egypte vind ik al een langere tijd erg interessant. Ik wil daarom ook egyptoloog of archeoloog worden. Ik ben ook al één keer in Egypte geweest. Dat was in 2001. Daar heb ik veel foto’s gemaakt. Die zal ik ook in dit werkstuk verwerken. Dit werkstuk gaat over veel onderwerpen. Dat komt omdat ik het oude Egypte in het algemeen heb genomen. Mijn onderzoeksvraag is daarom ook ‘’hoe leefden de oude Egyptenaren’’. Ik hoop dat u veel leesplezier zult hebben. Hoofdstuk 2
De tijd waarin de belangrijkste dingen gebeuren in Egypte Zo’n vijftienduizend jaar voor Christus was er geen grote woestijn in Egypte. Er waren veel bossen. Het was er ook lang niet zo droog als nu. In de bossen en andere landschappen leefden daar jagers en verzamelaars. Maar toen zo’n twaalfduizend jaar het klimaat veranderde, viel er niet meer zo te leven. Er was onvoldoende vruchtbaar land. Dat vruchtbare land was er alleen langs de Nijl. Vanaf dat moment gebeurde er veel in Egypte. Hier is een opsomming van al die dingen: - 15000: Rond die tijd trokken er jagers en verzamelaars rond - 12000: Het klimaat verandert in een droger klimaat - 5000: De eerste mensen vestigen zich aan de Nijl en gaan leven van de landbouw - 3100: Egyptische staat ontstaat en het hiërogliefenschrift wordt - uitgevonden - 1500: Eerste rotsgraf gebouwd - 323: Alexander De Grote verovert Egypte - 1323: Toetanchamon wordt begraven in het Dal der Koningen - 1: Begin Christelijke jaartelling - 641: De Arabieren veroveren Egypte - 1922: Howard Carter vindt het ongeschonden graf van Toetanchamon

In 3100 voor Christus was Egypte veel en veel verder dan Europa. De Egyptenaren hadden al een eigen staat, terwijl Europa nog leefde van de jacht. Het was één van de verst ontwikkelde beschavingen in die tijd. Hoofdstuk 3
Middelen van bestaan
Waar leefden de mensen van? De boeren waren belangrijk, want zij beschikten over land en daar verbouwden ze gewassen op, die zij met het volk ruilden voor andere benodigdheden. Bijvoorbeeld: de boer wilde een nieuw huis. Dan gaf de boer bijvoorbeeld vlees aan de metselaar. De metselaar bouwde dan een huis voor de boer. De rest werd naar het buitenland geëxporteerd. De boeren hadden ook vee en dat stond meestal op heuvels langs de Nijl. Het vee bestond uit: geiten, koeien, varkens en schapen. De Egyptenaren handelden ook veel met het buitenland. Ze exporteerden: tarwe, gerst, linnen en papyrus. Hiervoor kregen ze goud, zilver, hout, wierook, veren, eieren van een struisvogel, juwelen, ivoor koper en slaven. Die slaven waren krijgsgevangenen die bij oorlogen waren buit gemaakt. Veel mensen waren ambachtslieden zoals: metaalbewerkers, pottenbakkers en timmermannen. Er waren ook veel boeren die leefden van de akkerbouw of de veeteelt. De boeren konden niet leven als de Nijl niet bestond. Door de Nijl ontstond er namelijk een stuk vruchtbare grond. Elk jaar overstroomde de Nijl. Het liet dan veel slib achter en dat slib zorgde voor een strook vruchtbaar land. Maar de akkers hadden ook water nodig. Dat deden ze door irrigatie. Ze bouwden kleine slootjes en zorgden er zo voor dat al het water naar de akkers wordt geleid. Als er te veel water was maakten ze de sloten dicht. De Nijl was ook de belangrijkste vervoersweg in Egypte. De Egyptenaren vervoerden bijvoorbeeld steenblokken per boot voor de piramides. Hoofdstuk 4
De levenswijze
Kleding Iedereen droeg vrij luchtige kleding. Dat kwam door de hitte. Deze kleding was gemaakt van linnen. De arme mannen droegen een korte lendenbroek. Hun hoofd was kaal geschoren om luizen tegen te gaan. De vrouwen droegen een lange rok tot aan hun enkels. De vrouwen versierden zich met sieraden en amuletten. De rijkere mensen droegen kleren, die afhankelijk waren van de mode. Wonen
De Egyptenaren woonden in het algemeen in mooie huizen. Natuurlijk waren er wel krotten en zwervers maar dat zie je overal. De farao’s en andere machtige mensen woonden in paleizen en villa’s. Die paleizen waren gemaakt van steenblokken. Die blokken kwamen uit steengroeven. Het huis hieronder was gemaakt van leem. Het huis was van een arbeider. De belangrijkste kamers werden beschilderd. Het huis had maar één verdieping en die was te bereiken met een trap. Hiërogliefen De Egyptenaren schreven met symbolen, ook wel hiërogliefen genoemd. Het lezen van hiërogliefen is niet altijd van links naar rechts, zoals wij het doen. Hiërogliefen konden op allerlei manieren geschreven worden: van links naar rechts, van rechts naar links en van boven naar beneden. De Egyptenaren vermelden alleen nooit hoe de hiërogliefen werden geschreven Dat kun je namelijk in de tekst zelf zien. Bij een tekst van hiërogliefen moet je kijken naar de richting waar de figuren geplaatst zijn. Als een persoon of dier in de tekst afgebeeld is met z’n gezicht naar links, dan betekent dat, dat je de tekst van links naar rechts moet lezen, en omgekeerd. Dit weten wij omdat er een schaal is gevonden en op de bovenste helft stond Grieks en benden op de schaal stonden hiërogliefen. Priesters hebben de taal uitgevonden zo’n 3100 jaar voor Christus. De farao’s schreven al hun wetten op met hiërogliefen. Het schrift was ook erg handig als er oogsten moesten worden bijgehouden. School Bijna alle kinderen gingen naar school in Egypte. De kinderen schreven op papyrus. De kinderen gingen vanaf hun vierde tot hun twaalfde naar school. De meisjes gingen daarna helpen in het huishouden en de jongens gingen in de leer bij een vader. De leraar werd schrijver genoemd. Als je schrijver was had je een goed beroep. Je kon er nog vele kanten mee op. Je kon bijvoorbeeld architect, dokter of priester worden. Voeding

De oude Egyptenaren aten meestal tarwe en gerst. Ze bakten daar dan brood van. Ook aten ze fruit en groente. Vlees vonden de Egyptenaren erg lekker. Ze hielden erg van wild.Vooral uien en druiven. Uien aten ze omdat dat hun krachten op pijl hield. De rijke mensen aten heel gevarieerd. Ze lieten het eten door koks klaarmaken. Bijna iedereen dronk bier. Dat bier was gemaakt van gerst. Vrije tijd De rijke mensen hielden vaak banketten waarbij ze veel aten en dronken. Er werd dan veel gedanst en gedronken. Er waren optredens van muzikanten en jongleurs. Dans en muziek waren erg populair bij de arme en de rijke mensen Ze speelden op muziekinstrumenten zoals: harpen, luiten, (dat is een oude gitaar) fluiten en tamboerijnen. Ze gebruikten geen notenschrift want dan konden de blinden zonder moeite ook spelen. De jacht was heel belangrijk. Ze joegen met pijl en boog. Men joeg op gazellen, antilopen, herten, struisvogels en luipaarden. In de monding van de Nijl joeg men op eenden en andere watervogels. Katten werden gebruikt om vogels in het riet op te schrikken en zo konden de jagers de vogels makkelijk vangen. Dat deden ze met een slangvormige stok. De kinderen speelden met gekleurde ballen, draaitollen, speelgoedbeesten en poppen. Hoofdstuk 5
Godsdienst De Egyptenaren hadden een natuurgodsdienst. Dat kwam omdat ze geloofden dat natuurverschijnselen ontstonden door de goden en godinnen. Bijvoorbeeld als de Nijl te laat overstroomde of dat de zon te fel scheen dan dachten ze dat de goden dat hadden gedaan. Ze hadden eigenlijk voor alles wel een god. De zonnegod Re had volgens de Egyptenaren de wereld geschapen. Daar hadden ze een scheppingsverhaal over: Toen de zonnegod Re geboren werd, was er alleen maar water. Om te kunnen staan maakte hij een heuvel in het water. Hier werden twee kinderen uit zijn mond geboren: Sjoe, de god van de lucht. en Tefnet, de godin van het water. Sjoe en Tefnet kregen een zoon en een dochter. Dit waren Geb en Noet, de god van de aarde en de godin van de hemel. Geb en Noet trouwden met elkaar. De luchtgod Sjoe scheidde Geb en Noet en op deze manier ontstond de wereld. Nu kon Re met zijn zonneboot over de hemel varen en de aarde verwarmen. Elke ochtend werd de zonnegod in het oosten uit Noet herboren om ‘s avonds in haar mond te sterven. Als Re dood was, reisde hij door de onderwereld om zich te verjongen en daar licht te brengen. Na Re was Osiris de belangrijkste god. Osiris heerste over de plantengroei en het dodenrijk. Hij was getrouwd met Isis de godin van de vruchtbaarheid. Ze hadden een zoon Horus. Hij was de god van de hemel. Er zijn nog meer goden zoals Er zijn nog meer Goden zoals: Anoebis: de jakhalsgod van begrafenisrituelen. Bastet: katgodin van de vreugde. Chnoem: ramgod van de vruchtbaarheid, die de mensheid vorm geeft op zijn pottenbakkersschijf. Hathor: de koe, godin van de vreugde en beschermer van de vrouwen. Min: vruchtbaarheidsgod. Neftys: zuster van Isis en Osiris en vrouw van Seth. Bes: een heel dikke dwerg, beschermer van kinderen en barende vrouwen. De oude Egyptenaren dachten dat de goden in tempels woonden. Daarom bouwden ze tempels. Elke dag werden er drank en voedsel offers in de tempel uitgevoerd. De Egyptenaren maakten beelden van de goden en kleedden die aan in de tempel. Zo dachten de Egyptenaren de goden gunstig te stemmen en op deze manier een goede oogst binnen te halen. Behalve goden werden er ook dieren vereerd. De slang werd bijvoorbeeld aanbeden omdat de Egyptenaren geloofden dat hij niet kon sterven. Telkens als hij vervelde dachten ze dat de slang opnieuw werd geboren. Ook de mestkever werd vereerd. Dat kom omdat de mestkever eitjes legt in poep. Ze zagen steeds nieuwe mestkevers komen uit de poep. Het rollen van balletjes mest deed hun denken aan de beweging van de zon. Daarom was het een heilig dier. Sommige dieren werden ook gemummificeerd. Dat deden ze om vier redenen. - De farao’s wilden in het hiernamaals gezelschap hebben - De fara’s wilden ook voedsel in het hiernamaals hebben - Ze dachten dat sommige dieren goden waren - De Egyptenaren dachten dat ze boodschappen van goden konden overbrengen Hoofdstuk 6
Tempels De tempel van Karnak
De tempel van Karnak is de grootste tempel die in Egypte is gebouwd. De tempel bevat 134 pilaren. De tempel is niet in een paar jaar gebouwd maar dat heeft honderden jaren geduurd. Sommige farao’s lieten er veel aan bouwen. Sommige helemaal niet. Er staat ook een grote scarabee in. Als je daar 3 keer om heen loopt mag je een wens doen. De tempel staat in luxor. De Luxor tempel
De Luxor tempel is een heel bijzondere tempel. Dat komt omdat er drie geloven zijn geweest. Het eerste geloof was het oude Egyptische geloof. Het 2e geloof was het christendom en het 3e geloof was de Islam. Voor de tempel stonden vroeger twee obelisken. Er staat er nu nog maar één. Dat komt omdat Napoleon er eentje had weggehaald en naar Parijs gebracht. De twee beelden voor de tempel bewaakten de tempel. De Edfu tempel
De Edfu tempel is de op een na grootste tempel in Egypte. De vloer van de tempel is precies de zelfde vloer als vroeger. In de Edfu tempel werd er een nieuwe bouwstijl toegepast. Een oud verhaal zegt dat er zich in die tempel een gruwelijk bloedbad heeft afgespeeld. De Egyptenaren verweerden zich tegen de Grieken. De Grieken hadden namelijk het land bezet. De Kom-ombo tempel

De Kom-ombo tempel is een heel rare tempel. Er leefden 2 goden in. En slechte god en een goede god. Als er voor de goede god een beeld werd gebouwd moest er ook een beeld voor de slechte god worden gemaakt. De hiërogliefen zijn er nog goed bewaard gebleven. De Hatsjepsoet tempel
De Hatsjepsoet tempel is 1 van de mooiste tempels van Egypte. De tempel is de dodentempel van Hatsjepsoet. Hatsjepsoet was een vrouw. Dat mocht niet in Egypte dus verklede zich als man. Ze was aan de macht gekomen doordat de farao vroeg stierf. De zoon daarvan was te jong om Egypte te besturen. Hatsjepsoet werd regentes en gaf zich zelf de macht van een farao. Ze heeft tweeëntwintig jaar geregeerd. In 1997 zijn er bloedige aanslagen geweest door extremistische Moslims. Ze wilden geen westelijke invloeden van het buitenland. De toeristen durfden niet meer te komen. Er is toen heel hard gewerkt voor meer veiligheid en dat is gelukt. Er komen nu weer veel toeristen. Dit waren de belangrijkste tempels in Egypte. Hoofdstuk 7
Staatsvorm De farao was de machtigste man in Egypte. Hij bestuurde het land. Dat kon hij niet alleen doen dus hielpen veel mensen hem. De farao’s werden zo vereerd omdat de Egyptenaren dachten dat hij een zoon van Amon was. Er waren verschillende rangen in Egypte. Die zagen er ongeveer zo uit: - De farao - Hoge ambtenaren, priesters en legeraanvoerders - Soldaten en lage ambtenaren - Kooplieden en handwerklieden - Boeren - Slaven
Er waren veel boeren. De boeren hadden het erg zwaar. Hun vrouwen en kinderen moesten ook meewerken op het land. Ze moesten belasting betalen. Dat deden ze in vorm van oogst. Ook moesten ze de irrigatie werktuigen maken. De kooplieden en handwerklieden hadden het een stuk beter. De vrouwen en kinderen hoefden niet te werken. Zij betaalden belasting vorm van goederen. De slaven hadden het slecht. Ze waren buitgemaakt bij oorlogen. Zo’n maatschappij noem je een gelaagde maatschappij. Hoofdstuk 8
Belangrijke farao’s Er zijn veel farao’s gewest in Egypte. Sommigen regeerden kort en anderen lang. Toetanchamon was niet zo belangrijk in die tijd maar voor ons wel. Ramses II was juist wel heel belangrijk in die tijd. Ramses II
De belangrijkste farao die Egypte ooit gekend heeft was Ramses II. Hij had meer dan 51 vrouwen en meer dan 200 kinderen. Hij heeft heel veel tempels laten bouwen. Ramses II was erg ijdel. Op elke pilaar die hij heeft laten bouwen schreef hij zijn koningsnaam. Bij sommige tempels die al honderden jaren voor hem gebouwd zijn liet hij ook zijn naam zetten Dat heet een cartouche. Hij heeft bijvoorbeeld een groot deel van de tempel Karnak laten bouwen. Alleen één keer ging het mis. Dat was bij Abu Simbel. Hij liet de tempel vlak bij de Nijl zetten. Elk jaar overstroomde de tempel. Wetenschappers hebben de tempel later verplaatst en verder weg gezet. Die tempel ziet er zo uit: In de Luxor tempel heeft hij een groot beeld van zich laten bouwen. Dat beeld ziet er zo uit: Ramses II heeft 66 jaar geregeerd. Toetanchamon
Het graf vanToetanchamon is het enige graf van een farao dat niet geplunderd is. Hij was een halfbroer van Achnaton, de ketterkoning. Toen Toetanchamon aan de macht kwam, verkeerde Egypte in een crisis. Het leger was slecht en de economie was slecht. Dat kwam door Achnaton. Achnaton had bevolen dat iedereen in de zonnegod moest geloven. Iedereen was erg in de war en daarom ontstond er een crisis.Toetanchamon herstelde dat weer en iedereen geloofde weer in Amon. Hij was negen toen hij een farao werd. Hij heeft dertien jaar geregeerd. Het is zeer waarschijnlijk dat hij vermoord is. Dat komt doordat er een gat in zijn hoofd zit. De graftombe van Toetanchamon bevatte te veel spullen voor zo’n kleine koning. Toen de farao stierf heeft Eje (een generaal in het leger) er voor gezorgd dat het graf goed vol kwam te zitten. Dat heeft hij gedaan door het graf van Nefertiti te plunderen. Daar kwamen archeologen achter, doordat er bijvoorbeeld een gaatje in het oor van zijn dodenmasker zat. Dat hadden namelijk alleen vrouwen. Zo ziet het dodenmasker er uit: Ook zijn er andere bewijzen gevonden. Meer dan 2000 spullen werden in de graftombe gevonden. Bijvoorbeeld een gouden stoel. De achterkant ziet er zo uit: De graftombe ligt in het dal der koningen. Er zijn natuurlijk nog veel en veel meer belangrijke farao’s geweest bijvoorbeeld Cleopatra, Hetsjepsoet en Nefertiti.
Hoofdstuk 9
Hoe dachten de Egyptenaren over het leven na de dood? De Egyptenaren dachten dat als je stierf, je naar het hiernamaals ging. Ze dachten dat als je dood ging, je ziel weg vloog en dat hij het lichaam later op kwam halen. Daarom moesten de lichamen goed zijn geconserveerd. Als je arm was, begroeven de nabestaanden je in de woestijn. Het lichaam werd dan uitgedroogd en zo kon het blijven bestaan. De rijkere lieten graftombes bouwen met veel spullen erin. De farao’s lieten heel grote graftombes bouwen. Bijvoorbeeld de piramides of het dal der koningen. Als je naar het hiernamaals ging, was dat een tocht met veel gevaren. Onderweg kon het lichaam vergaan of het kon door kwade geesten gedwongen worden om op je hoofd te lopen. De mensen die door het dodenrijk gingen hadden een reisgids bij zich (het dodenboek). Daarin stond beschreven hoe je door het dodenrijk kon komen. Als je het dodenrijk doorstaan had, ging je naar de rechtszaal. Je moest daar zeggen dat je nooit slecht was geweest. Om te kijken of je de waarheid sprak, legden de goden de veer van de waarheid en Anoebis hart op de weegschaal. Stond het in evenwicht dan mocht je naar het hiernamaals. Had de dode gelogen, dan werd zijn ziel opgegeten door de zielenvreter. Zo ziet de rechtszaal eruit
Het leven in het hiernamaals leek erg op het normale leven. Rijke Egyptenaren hadden geen zin om weer te werken in het hiernamaals. Daarom namen ze sjabti’s mee. Dat zijn kleine beeldjes. Als een rijk iemand werd opgeroepen om te werken, liet hij gewoon één van zijn sjabti’s het doen. De Egyptenaren noemden het hiernamaals ‘’ de vredige velden’’. De Egyptenaren hielden erg van het leven. Daarom waren ze altijd bezig met het leven na de dood. Hoofdstuk 10
Mummies
Rijken mensen en farao’s werden gemummificeerd. Dat deden ze, omdat ze dachten dat ze hun lichaam nog nodig hadden in het hiernamaals. Een mummificatie duurde precies 70 dagen. Het werd uitgevoerd door een priester. Allereerst werden alle ingewanden er uit gehaald. Daarna alle hersens. Al die dingen werden in een pot gedaan en bij het graf neergezet. Die pot heet lijk-vaas. Daarna strooiden ze veel kruiden op het lichaam. Ook balsemden ze het lichaam. Op vele plekken werden er amuletten op het lichaam gelegd. Dat maakten ze vast met bijenwas. Daarna wikkelden ze het lichaam met zwachtels. Als dat allemaal gedaan was kon de overledenen begraven worden. Als een farao vroegtijdig stierf was de graftombe nog niet klaar. Vaak beperkten de graftombes zich tot een paar kamers. Ook werden alle hiërogliefen snel afgeraffeld. De arme mensen konden dit niet betalen. Daarom werden ze naakt in de woestijn gelegd. De natuur doet dan de rest. Want het lichaam droogde dan helemaal uit. En het lichaam bleef toch nog goed. De mensen die daar tussen in zaten, bouwden een mastaba. Dat maakten de mannen in hun vrije tijd. Dat ziet er zo uit: Hoofdstuk 11
De bouw van de piramide
Inleiding Piramides zijn graftombes voor farao’s. De farao’s hoopten dat de piramides niet geplunderd zouden worden. Daarom waren er allemaal vallen in de piramiden. De grote piramide bestond uit meer dan twee miljoen stenen. In dit hoofdstuk zie je de bouw van de piramide. Het aanleggen van de basis Als de priesters hadden bepaald waar de piramide moest komen, begonnen de arbeiders de grond waterpas te maken. Dat deden ze door het hele rondvlak met water te bevloeien. Water is altijd waterpas. Dus wisten ze hoe ze de piramide moesten bouwen. De Egyptenaren hadden geen elektriciteit of machines. Ze deden alles met de hand. Ze hadden wel een soort hamer. Waar kwamen de steenblokken vandaan? De steenblokken kwamen uit de kalksteengroeven rond Gizeh. Soms werkten er wel duizend man in zo’n mijn. Deze steenblokken wogen drie ton. In Aswan werd er graniet gevonden. Dat is achthonderd kilometer van Gizeh vandaan. Graniet is nog zwaarder en sterker dan kalksteen. Het werd gebruikt voor plafonds en pilaren. Sommige blokken wogen wel vijftig ton. Het was dus een hele klus om de granieten blokken naar Gizeh te vervoeren.
De arbeiders De arbeiders waren geen slaven zoals veel mensen dachten. Ze kregen gewoon betaald. Veel mensen dachten ook dat de arbeiders werden omgebracht als ze mee hadden gewerkt aan de piramide. Dit is ook niet waar. De mensen waren nog erg handig voor andere klussen. De arbeiders werkten zes uur per dag. Het loon bestond voor een groot gedeelte uit voedsel. Ze kregen dan radijs en knoflook. Dit was tegen maaginfecties. Ze sliepen in een kazerne. In een kazerne pasten wel vierduizend mannen. Het stonk er vreselijk naar lijken, afval en naar de riolering. Als ze in de piramide dood gingen, werden ze daarin begraven. Het zou anders te lang duren om ze erbuiten te begraven. Een dak op de grafkamer Het duurde minstens een maand om de eerste te laag te bouwen. In de onderste laag, lagen dertigduizend stenen. Daarna moesten de arbeiders het plafond op de grafkamer aanbrengen. Dit moest heel precies gebeuren want heel de piramide ruste daar op. Ze vulden de kamer met zand en zette daar de sarcofaag op. Daarna moest een groep de duizend ton zand weer wegscheppen. Steeds als een het zand weghaalden zakte de sarcofaag diep in de grafkamer. Ze moesten dan alleen nog twee miljoen stenen op de piramide zetten. Ze verplaatste de stenen met houten rollers. Dat ziet er zo uit: Wie heeft de piramide bedacht? Architect Imhotep heeft de piramide uitgevonden. Hij was niet tevreden met een gewoon mastaba graf. Hij bouwde er nog en laag op en nog één en nog één laag en nog net of het een trap naar de hemel was. Imhotep bouwde niet alleen bovengronds maar hij ging ook diep de grond in. Dit was om plunderaars te laten verjagen. Imhotep werd geëerd als een god. De trap piramide was voor koning Djozer. Het is het oudste stenen bouwwerk ter wereld. Imhoteb schreef ook het eerste medicijn op papyrus. Imhotep graf is nog niet gevonden door de Egyptologen. Dit is de piramide: Hoofstuk 12
Conclusie Als je goed hebt opgelet, heb je gemerkt dat dit werkstuk over Egypte ging. Zoals bijna altijd ben ik weer in tijdnood gekomen. Ik vond het leuk om dit werkstuk te maken. Dat komt omdat ik bijna alles leuk vind over Egypte. Ik heb er veel tijd ingestoken. Dit is een kleine samenvatting van mijn werkstuk: Hoofdstuk 2
Er gebeuren belangrijke dingen in Egypte. Bijvoorbeeld het klimaat veranderd en het schrift wordt uitgevonden. Hoofdstuk 3
De Egyptenaren deden aan ruilhandel. Veel goederen werden naar het buitenland geëxporteerd. De boeren gebruikten de Nijl als irrigatie systeem. Zonder de Nijl valt er niet te leven. Hoofdstuk 4

Iedereen droeg vrij luchtige kleding. De Egyptenaren woonden in lemen huizen. De kinderen gingen tot hun twaalfde naar school. Ze aten veel groente en dronken gerstebier. De Egyptenaren besteedden veel tijd aan vrije tijd. Hoofdstuk 5
De Egyptenaren geloofden in veel goden. Ook eerden zij dieren. Ze hadden een natuurgodsdienst. Hoofdstuk 6
Er zijn veel tempels gebouwd. Dat deden de farao’s voor de goden. Ze geloofden dat de goden er in woonden. Hoofdstuk 7
De farao was de baas. Op de onderste rij kwamen de slaven. Egypte had een gelaagde maatschappij. Hoofdstuk 8
Er zijn veel belangrijke farao’s geweest. Ramses II was daar één van. Toentanchamon was erg belangrijk voor ons, omdat zijn graf niet geplunderd is. Hoofdstuk 9
De Egyptenaren dachten dat als ze dood waren dat ze dan naar het hiernamaals gingen. Ze moesten dan eerst een lange reis maken door het dodenrijk. Hoofdstuk 10
De Egyptenaren wilden dat hun lichaam bewaard bleef. Dat deden ze op verschillende manier. De rijke mensen lieten zich mummificeren en de arme mensen werden naakt in de woestijn gelegd. Hoofdstuk 11
De piramide is bedacht door Imhotep. De eerste piramide was voor koning Djoser. En piramide bestaat uit lagen. De grote piramides bestaan wel uit twee miljoen stenen. Dit was dan mijn werkstuk. Ik hoop dat u er nog wat van opgestoken hebt. Hoofdstuk 13
Bronvermelding Sites: http://members.lycos.nl/Antef/ Fotografie: Thomas Elbersen
Boeken: Titel: Bronnen
Schrijver: W. Jansen en G van der Vliet
Titel: Verdwenen beschavingen
Schrijvers: F. bourbon en V. Manferto

Titel: Piramiden
Schrijver S. Adams
Titel: De piramiden
Schrijver: H. Middleton
Films of programma’s
Titel: Egypte op zoek naar onsterfelijkheid
Algemeen producer: J. Westbroek Verder heb ik veel naar programma’s over Egypte gekeken. Dat was voornamelijk op dicovery.