Piet Mondriaan

Piet Mondriaan
Pieter Cornelis Mondriaan wordt in Amersfoort aan de Kortegracht geboren. Als Mondriaan acht jaar oud is gaat hij van de lagere school en bereidt zich met de hulp van zijn vader en zijn oom, die landschapschilders aan de Haagsche School is, voor op de schilderopleiding. In 1911, als hij 39 jaar is, brengt hij aan Parijs een 10-daags bezoekje. Hij ziet het werk van Cézanne, Braque en Picasso en besluit naar Parijs te verhuizen om daar ook te gaan schilderen. Zijn werk laat vanaf nu ook veel kubistische invloeden zien. Drie jaar later geeft hij een expositie in Zürich en Praag en stuurt zijn compositie van zestien werken naar Den Haag. In de zomer bezoekt hij zijn zieke vader en kan wegens het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog niet terugkeren naar Parijs. Hij verblijft daarom in Arnhem, Amsterdam, Domburg en Laren. Hij vergeet al zijn Parijse invloeden en werkt weer aan Domburgse motieven. Mondriaan schilderde het liefst bij donker, mistig weer dan vielen de contouren en randen een beetje weg en werd alles vervaagd. In zijn atelier schrijft hij in zijn schetsboekje en filosofeert over kunst. Mondriaan zette niet zomaar een paar vlakken met kleuren en lijnen op papier, maar dacht lang over zijn composities na. Hij wou geen landschappen meer schilderen maar iets wat voor de mensenziel te hoog gegrepen zou zijn. Hij ging op zoek naar evenwicht, iets wat hij ook in het echte leven heel belangrijk vond. Om dit evenwicht te krijgen ging hij steeds abstracter schilderen, hij gebruikte uitsluitend rechthoeken en vierkanten soms ingekleurd met één van de drie primaire kleuren (rood, geel of blauw). In 1917 werd de kunstenaarsgroep De Stijl opgericht. Hieraan deden Mondriaan, Van Doesburg, Van der Leck en Rietveld aan mee. Mondriaan was hier één van de belangrijkste leden. Zijn werk in primaire kleuren en horizontale en verticale lijnen gaf hij de naam neoplasticisme. Als de oorlog in 1939 begint gaan ze naar New York, maar Mondriaan blijft, want hij kan het niet opbrengen om te verhuizen. In 1940 schrijft Mondriaan een boek over het kwaad van het nazisme en communisme en besluit toch naar New York te verhuizen, waar hij op 3 oktober aankomt. Hij gaat op de hoek van de First Avenue wonen en maakt zijn eigen woning zoals hij dat wil door op de witte muren zijn gekleurde panelen te hangen. Het appartement was maar simpel, omdat hij een duur atelier niet kon betalen. Hieruit blijkt dat hij niet schilderde voor het geld. Na een tijdje vraagt hij ook het Amerikaanse staatsburgerschap aan en besluit definitief in New York te blijven wonen. De verkoop van zijn werk stelt Mondriaan in staat te verhuizen naar een groter appartement aan de East 59th Street 15, dat hij geheel wit laat schilderen. Hij brengt kleurvlakken op de wanden aan en maakt meubels van fruitkisten, spanlatten en ander afvalhout. Mondriaan luistert veel naar jazz en ‘Boogie-woogie’. Hij werkt intensief aan ‘Victory Boogie-woogie’ dat hij steeds reviseert. De drukte, maar toch statigheid van de stad en de muziek op dat moment (de Boogie-woogie) verwerkte hij in zijn schilderijen. De stad New York heeft aan het einde van zijn leven zijn stijl een beetje losser gemaakt. Mondriaan maakte vanaf toen ook gebruik van secundaire en tertiaire kleuren, bijvoorbeeld groen en oranje. Zijn composities werden hierdoor wat minder strak. Een opgelopen verkoudheid ontwikkelt zich tot een fikse longontsteking. Zijn arts laat hem opnemen in het ziekenhuis, waar Mondriaan in de vroege ochtend van 1 februari 1944 op 71-jarige leeftijd overlijdt. Op 3 februari wordt Mondriaan onder grote belangstelling van de kunstwereld begraven op het Cypress Hill Cemetery. Het schilderij ‘Victory Boogie-woogie’ heeft hij niet af kunnen maken en hangt dus onvoltooid in ons gemeentemuseum.